Omdat de groei in het zonnestelsel veel later afzwakt, is ondanks de lage groeisnelheid op termijn dit toch de beste investering.

Ruimtevaart: geldverspilling?

Tegenstanders van ruimtevaart zeggen dat de miljarden die aan ruimtevaart besteed worden, veel beter op aarde ingezet kunnen worden. Volgens hen is ruimtevaart een onnodig, duur speeltje. Hebben ze gelijk?

Ruimtevaart: onovertroffen geld- en energieverkwisting
Ruimtevaart is, energetisch bekeken, zo ongeveer de meest verkwistende manier van reizen die je je voor kan stellen. Om één kilo nuttige lading naar een baan om de aarde, of verder weg, te transporteren, moet er dertig tot zestig kilogram brandstof en af te stoten rakettrappen mee. Ter vergelijking: een verkeersvliegtuig dat ongeveer dezelfde afstand van twintigduizend kilometer aflegt, verstookt ‘maar’ de helft van zijn vertrekmassa aan brandstof.
Ook in geld uitgedrukt zijn de reiskosten extreem hoog: een kilogram massa richting maan lanceren kost al gauw twintigduizend euro. Een astronaut met voorraden naar het International Space Station sturen kost rond de twintig miljoen dollar. Voldoende om alle 150 000 inwoners van een stad als Enschede op stedentrip naar Parijs of Praag te sturen.

Een missie naar Mars kost tientallen miljarden. Zonde van het geld, vinden critici.
Een missie naar Mars kost tientallen miljarden. Zonde van het geld, vinden critici.

De ruimte: een dodelijke omgeving
Eenmaal buiten de beschutting van de dikke aardse atmosfeer en de Van Allengordels, blijkt pas echt hoe dodelijk de ruimte is. Er is een volkomen luchtledig. De temperatuur van de kosmische achtergrondstraling is 3 kelvin, drie graden boven het absolute nulpunt dus. De zon is niet zoals op aarde een koesterende warmtebron, maar een blakerende, verschroeiende gasbol die astronauten bombardeert met deeltjes en energierijke straling. Ook razen zeer energierijke deeltjes zoals protonen door de ruimte, die het erfelijk materiaal in onze cellen beschadigen. Bij oudere astronauten komen veel oogafwijkingen voor, omdat hun netvlies beschadigd is door deze kosmische straling. Langere tijd in een zwaartekrachtsloze omgeving leven, leidt tot allerlei ernstige ziekten.

Er zijn buiten de aarde welgeteld twee plekken in het zonnestelsel waar de mens met vrij eenvoudige hulpmiddelen zou kunnen overleven: op ongeveer vijftig kilometer boven de oppervlakte van Venus, in een hermetisch afgesloten, drijvende aerostaat met een aardse atmosfeer (hier is de temperatuur rond de twintig tot dertig graden en de zwaartekracht ongeveer even groot als van de aarde), of op Mars, in een met een aardse atmosfeer gevulde grot of koepel. Het klimaat op Mars is te vergelijken met dat van Antarctica, alleen met grotere extremen. De zwaartekracht is minder dan de helft van die op aarde, wat misschien voor problemen kan zorgen.
Conclusie: de ruimte is dodelijk en vrijwel ontoegankelijk. Alleen een suïcidale idioot zal de veilige aarde verlaten. We kunnen veel beter de hulpbronnen die aan ruimtevaart worden verkwist, besteden om de aarde leefbaarder te maken, aldus de tegenstanders.

Exponentiële groei op aarde kan niet
Toch is er een overtuigend tegenargument. De aarde is namelijk eindig. De aarde heeft een 510 miljoen vierkante kilometer groot oppervlak, waarvan 149 miljoen vierkante kilometer land. Op dit moment belasten we de aarde al zwaarder dan deze aankan. Met verwoestende mijnbouw- en niet-duurzame landbouwtechnieken zijn we de biosfeer zwaar aan het ontwrichten. Weliswaar kunnen we overschakelen naar duurzame landbouw en energiebronnen – en dat gebeurt ook steeds meer, maar ook dan lopen we tegen de grenzen van de groei aan. Op een gegeven moment hebben we de gehele Sahara vol geplaatst met zonnepanelen. Extra energie opwekken of grondstoffen winnen kost dan veel meer inspanning dan nu – de wet van de afnemende meeropbrengst. Groei op aarde lijkt daarom op een sigmoïde (S-vormige) curve. In het begin is er een exponentiële groei. Als de grenzen van het systeem worden bereikt, vlakt de groei af tot nul of, zoals bij een niet-hernieuwbare bron als fossiele brandstoffen, volgt een krimp.

Maar wel in het zonnestelsel
Dit probleem doet zich de eerste zes eeuwen niet voor in het zonnestelsel. De aarde vangt slechts een minuscuul deel op van het totale vermogen van de zon (3,846×1026W). Als we dit totale  vermogen onder alle mensen zouden verdelen, zou ieder mens 3500 maal meer vermogen tot zijn  beschikking hebben dan de hele wereld nu gebruikt. Een vergelijkbaar argument kan je gebruiken voor mineralen en overige grondstoffen. Er is geen grondstof te bedenken, of elders in het zonnestelsel is er een veelvoud van beschikbaar.

Omdat de groei in het zonnestelsel veel later afzwakt, is ondanks de lage groeisnelheid op termijn dit toch de beste investering.
Omdat de groei in het zonnestelsel veel later afzwakt, is ondanks de lage groeisnelheid op termijn dit toch de beste investering.

Op langere termijn wint de ruimte-investering
Stel, we zouden tegen een zeer hoge investering van bijvoorbeeld duizend miljard euro (zeg maar, een knokpartij a la Irak of Afghanistan, waar politici ook geen enkele moeite mee hebben) een zichzelf bedruipende ruimtekolonie in bijvoorbeeld de asteroïdengordel inrichten. Deze zou als enige taak hebben te groeien in omvang en bedrijvigheid, bijvoorbeeld door asteroïden om te bouwen tot zonnepanelen, ertssmelterijen en ruimtestations. Door de enorme hoeveelheid beschikbare energie en grondstoffen in de asteroïdengordel zou deze groei exponentieel zijn. Anders dan op aarde zou de groei pas na honderden jaren tegen fysieke beperkingen aanlopen. Omdat er een leereffect optreedt en de werkenden steeds ervarener worden, gaat het proces ook steeds sneller. Als er een kritische massa is, kunnen ook moeilijker omgevingen, zoals Jupiter en de andere gas- en ijsreuzen worden geoogst.

Critici van ruimtevaart maken daarom in feite de verkeerde vergelijking. Weliswaar is de groeisnelheid door de vijandige omgeving in de ruimte in het begin lager, maar deze blijft veel langer in stand, ook als de groei op aarde al is afgevlakt. Hiermee is op lange termijn het koloniseren van het zonnestelsel vele malen lonender dan deze hulpbronnen alleen op aarde aanwenden.

9 gedachten over “Ruimtevaart: geldverspilling?”

  1. Zonder ruimtevaart (en andere hogere wetenschappen) komt de mens nooit verder… Waar waren we geweest zonder communicatie en navigatie satellieten?

    Ik geef toe dat het absurd lijkt om een raket de ruimte in te schieten terwijl elders kindjes sterven wegens voedsel gebrek..

    Maar zo ken ik er nog een paar… Wat dacht je van de honderden miljarden aan wapentuig die elk jaar verhandeld wordt? Dat is daar het nut van?  (JSF bijvoorbeeld)

    Als iedereen op aarde een bepaalde levensstandaard krijgt, voldoende eten en veiligheid dan is er geen reden meer voor oorlogen. Pas als mensen het slecht hebben slaat over het algemeen pas de vlam echt in de pan. 

  2. Het ruimtevaart-tijdperk is voorbij. We konden alleen dankzij fossiele brandstoffen boven onszelf uitstijgen. Fossiele brandstoffen vormden een batterij, een accu, met daarin miljoenen jaren zonne-energie opgeslagen door planten.
    We hebben die bruidsschat van Moeder Aarde opgestookt in 250 jaar en nu is het nagenoeg op. We verspillen de laatste restjes fossiele brandstof om de allerlaatste fossiele brandstof uit teerzand los te weken. Jammer.

  3. kan niet op ander plaats wonen ,omdat we Vitamine D nodig hebben voor goed te kunnen blijven functioneren, en deze enkel door de Zon geleverd wordt en niet te vinden is in de astroidengordel.

  4. Er wordt voortdurend door tegenstanders gewezen op het eerst noodzakelijk in orde brengen van omstandigheden, die we hier op aarde nog niet voorelkaar hebben. De argumenten kloppen vaak wel, maar kunnen we in de praktijk nooit realiseren. Dit omdat hiervoor belangrijke verschillende eigenschappen in de soorten, (mensen en samenwerkende culturen) nog grotendeels ontbreken. De technisch piekende geisoleerde samenlevingen, zijn steeds het resultaat van oorlogshandelingen, materialisme, en egoistisch idialisme in elke denkbare vorm geweest. Puur natuur dus, waar deze eigenschappen van groot belang zijn in overlevingsstrategiën. Ons voorstellingsvermogen, en daarmee de voortschreidende wetenschappen, (lees technieken) zijn niet in evenwicht met de realiteit van keuzes die we in het verleden maakten, en maken. We zijn gewoon nog niet uitgeëvolueerd als intelligente soort, dat is waar wij mee moeten leren omgaan, met de natuur in onszelf en de medemens. Het is voor ons mensensoort belangrijk, dat de technische resultaten van al die voor ons zo pijnlijk en moeizaam verkregen ontwikkelingen, zich naar de ruimte verplaatsen. Anders is alles voor niets geweest. Hoe beter het hier zou gaan, des te meer we ons voortplanten, en dan kom je steeds opnieuw tekort. Daar boven is oneindig veel te halen, doen we dat niet, dan wordt het straks balen. 

  5. Ruimtevaart komt voort uit pure hebzucht. Ieder land die nu rijk is, is dat geworden door zoveel mogelijk delfstoffen en goederen uit andere landen toe te eigenen. De ruimte is een nog onontgonnen gebied dat vele toekomstige delfstoffen kunnen opleveren. Dan zien we weer het zelfde als vroeger op de aarde, het toe eigenen van delfstoffen en goederen.

  6. Jaarlijks worden er wereldwijd miljoenen euro’s uitgegeven aan de ruimtevaart. The sky is niet langer the limit. Op alle planeten wordt waar mogelijk onderzoek gedaan. Over het ontstaan, maar vooral over de toekomst. Want die grote vraag prangt bij iedereen; is er leven mogelijk op andere planeten?

    Maar waarom verhuizen naar andere planeten als het op onze eigen planeet een zooitje is? Miljoenen mensen wereldwijd leven onder de armoedegrend. Werken van ’s ochtens vroeg tot ’s avonds laat onder onmenselijke omstandigheden. Ze moeten het vieze werk opknappen voor soms nog geen dollar per week. Bij thuiskomst slapen ze op de grond. Geen deken of matras. Om drie uur later weer op te staan om weer te gaan werken.

    Ondertussen wordt er ergens ter wereld een homo in elkaar geslagen alleen omdat deze persoon open uitkomt voor zijn seksuele geaardheid.

    In het buitenland worden onschuldige burgers (waaronder kinderen) neergeschoten omdat de leiders het maar niet met elkaar eens kunnen worden.

    Tot slot nog de economische crisis. Miljarden euro’s schuld omdat overheden niet goed met andermans geld om kunnen gaan. Bezuinigingen zorgen ervoor dat niemand meer iets met zekerheid kan zeggen over zijn/haar toekomst.

    Dit zijn slechts enkele voorbeelden.

    Bezuinigen op de ruimtevaart lijkt me een goed plan. Waarom kijken of elders leven mogelijk is als leven op deze planeet soms geeneens mogelijk is? Laten we tevreden zijn met de aarde en hier samen een mooi paradijs van maken.

  7. Ruimtevaart is denk ik geen geldverspilling. Je kunt pas zeggen of iets een verspilling is als het echt helemaal niets heeft opgeleverd. Achteraf dus. Het is echter zeer logisch dat we de ruimte in gaan om het te ontdekken. We zijn ook van land afgegaan en de zee opgegaan. Waarom? Ruimtegebrek! We hadden meer hulpbronnen nodig. Dat is nu ook weer het geval. We lopen tegen de grenzen van onze planeet aan en dat is het zeer logisch om de ruimte in te gaan. We hebben een zeer grote drang om nieuwe zaken te ontdekken en dat is ook gewoon goed om als soort te kunnen overleven.
     
    Vroeg of laat moeten we ook wel de ruimte in gaan. En onzekerheid hoort daar gewoon bij. Hierbij is de kans ook aanwezig dat we zeer interessante ontdekkingen doen die we anders nooit zouden hebben gedaan als we alleen maar op deze planeet blijven.    

Laat een reactie achter