Wegen zijn plat en we hebben er veel van. In principe kan een weg uit zonnepanelen bestaan. Is dit idee interessant?
What If We Covered Our Roads with Solar Panels?
In Nederland ligt een kleine 150 000 kilometer weg, waarvan het leeuwendeel rond de zeven meter breed is. Dit zou ongeveer één miljoen vierkante meter (1 vierkante kilometer) zonnepanelen opleveren, dus rond de 150 megawatt piek (150 miljoen kilowattuur per jaar) , oftewel een kleine centrale erbij. Zelfs de kerncentrale in Borssele alleen al produceert 500 megawatt, 24 uur per dag. Dit tegen hoge kosten, tenzij de aanleg van de panelen samenhangt met de herasfaltering van wegen. Als bedrijven als het Nederlandse SolaRoad er in slagen om tegen weinig extra kosten duurzame zonnewegen te realiseren, wordt de techniek alsnog interessant, zij het niet als structureel grote bijdrage aan de Nederlandse energiemix. .
De Nederlandse start-up Solaroad produceerde de eerste zonneweg in Nederland. Bron: Blueknight – Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=39412445
Een team Eindhovense studenten slaagde er in een gezinsauto te ontwikkelen, die zich voortbeweegt op zonne-energie: de Stella. Dat betekent: nooit meer tanken. Hoe praktisch is een zonne-auto?
Stella Solar Powered Car
De zonneauto Stella.Bron: TUE
Als je de Stella goed bekijkt, valt ten eerste op dat de auto een erg grote oppervlakte heeft. Een platte, ondiepe structuur maakt de auto aerodynamisch gunstig en vooral: laat hem veel zon vangen. Ten tweede: erg hard gaat de Stella niet, zoals uit het filmpje blijkt. Dit komt door het vrij geringe vermogen van de zon. Aan de bovenkantvan de atmosfeer komt er 1100 watt per vierkante meter binnen. Ongeveer de helft van de zonnestraling overleeft de tocht door de atmosfeer, waardoor er rond de 550 watt per vierkante meter op het autodak valt. Op een zonnige dag.
First ride Stella presentation world first solar powered family car from Holland TU/e
Als we aannemen dat de studenten de beste verkrijgbare zonnecellen hebben gebruikt met een rendementvan rond de 30%, levert dat rond de 150 watt per vierkante meter, of 1500 watt voor de gehele Stella, op. Erg hard kan je daarmee niet. Een goede accu is dus bepaald geen overbodige luxe. En die zit er ook in: de Stella kan 600 km rijden als de zon niet schijnt. Dus met een zonnetje nog veel meer.
Hiermee is aangetoond dat als we genoegen nemen met lagere snelheden, auto’s op zonne-energie heel goed haalbaar zijn. Hopelijk komt dit voertuigje snel op de markt. Al te moeilijk moet het niet zijn: het is in principe een erg lichte carosserie met een goed, groot zonnepaneel op het dak geplakt. Om eerlijk te zijn jeuken de handen van schrijver dezes.
Wordt dit de definitieve doorbraak van zonne-energie? Een Australisch consortium van onder meer de universiteit van Melbourne is er in geslaagd om zonnecellen te ontwikkelen, die met een standaard drukpers kunnen worden geprint.
Stel je voor, vluchtelingenkampen midden in de woestijn waarbij de tenten heerlijk koel blijven door solar-powered airconditioning, die tegelijkertijd ook water wint uit de hete woestijnlucht. Water stills leveren genoeg water op voor groentekassen waarin het water geconserveerd wordt. Overal in de tentenstad zoemen machines, die aangedreven worden door zonne-energie. Daarmee voorzien de vluchtelingen in een groot deel van hun eigen behoeften en maken winstgevende producten. Hierdoor hebben de vluchtelingen een welvarend leven en willen ze niet meer terug naar het onderdrukkende land waar ze vandaan gevlucht zijn. Wat ooit een plaats van wanhoop was, wordt nu een stad van hoop met een welvaartspeil waar een groot deel van de wereld jaloers op zou zijn.
VISIONS — CTRL+P Australia's Largest Solar Cells
Een utopische waandroom? Niet meer. Dankzij doorbraken van een Australisch consortium kunnen nu zonnecellen voor een habbekrats geproduceerd worden. Zonnepanelen zijn enorm in prijs gedaald, maar nog steeds niet echt goedkoop: de allergoedkoopste kosten september 2015 iets onder de 65 eurocent per watt piekvermogen. Een watt piekvermogen levert voor een optimaal geplaatst zonnepaneel in Nederland en België rond de 0,8 kilowattuur (€ 0,20) op. In theorie heeft u een zonnepaneel in de Lage Landen er dus in vier jaar uit, in zonniger landen zelfs korter. Helaas wordt deze roodkleurige berekening verpest door de kostbare randapparatuur die nodig is om de zonnestroom te converteren naar netstroom, en de hoge installatiekosten van zonnepanelen, maar nu al is zonnestroom ongeveer even duur als fossiele stroom, voor consumenten zelfs goedkoper.
Binnenkort op elk oppervlak? Bron: University of Melbourne
Maar wat als de kosten per watt piekvermogen zouden dalen tot onder de twintig, of zelfs tien cent? In dat geval zou je kunnen overdimensioneren: domweg zoveel zonnepanelen installeren, dat er ook in de winter voldoende energie is om zelfvoorzienend te zijn. Dan heb je ook geen dure converters of opslag meer nodig, behalve uiteraard voor de nacht, en kan je de meter afkoppelen.
En precies deze extreme daling lijkt nu in te zetten. Het nieuwe Australische productieproces maakt gebruik van een al bestaande offsetprinter van A$200.000, waar inkt voor zonnepanelen in wordt toegevoerd. Hiermee wordt een laagje organische zonnepanelen op een buigzaam oppervlak, zoals plastic, geprint. Oorspronkelijk waren deze zonnecellen zo groot als een munt, maar de onderzoekers hebben de grootte nu op kunnen schalen naar A3-formaat. De zonnecellen kunnen geprint worden met een snelheid van één cel per twee seconden (tien strekkende meter per minuut).
De zonnecellen produceren 10-50 watt per vierkante meter, dus 1,25-6,25 watt per zonnecel. De onderzoekers verwachten dat de proefprintinstallatie in staat is zonnecellen voor minder dan 1 Australische dollar per watt piekvermogen (rond de 60 eurocent per september 2015) te produceren, als de productie grootschaliger wordt. De kostprijs wordt hier voornamelijk uitgemaakt door de chemicaliën. De prijs zou dus wel eens nog veel drastischer kunnen dalen als deze op grote schaal gemaakt kunnen worden. Dit zou uitermate goed nieuws betekenen voor zowel de planeet aarde als haar menselijke bewoners.
De vinding verdubbelt de bestaande efficiëntie. Door een nieuwe techniek maakt een team Australiërs gehakt van de beruchte Shockley–Queisser limiet. Hun vinding is, zeggen ze, met gemak toe te passen in commerciële productielijnen.
Waarom is efficiëntie belangrijk?
Zonnepanelen kunnen slechts een klein deel van de beschikbare zonne-energie in elektriciteit omzetten. De doorsnee commercieel verkrijgbare zonnepanelen halen tussen de 15 en 20 procent. Voor zonnefarms is dit niet zo’n punt. Landbouwgrond, en zeker woestijngrond, is niet erg duur en valt qua kostprijs in het niet vergeleken met de kosten per watt vermogen. Voor huizenbezitters, vooral in Nederland met de relatief kleine dakoppervlakte, ligt dit anders. Pas als zonnepanelen in staat zijn ook van een kleine oppervlakte veel energie op te wekken, wordt energieonafhankelijkheid haalbaar. Ook halveren de aanlegkosten als er maar half zoveel oppervlak met zonnepanelen belegd hoeft te worden.
Hoe werkt de vinding?
Zonlicht op zeeniveau bestaat uit fotonen met verschillende golflengtes, ruwweg tussen 250 nm (violet) en 1350 nm (nabij infrarood), met nog een venster tussen 1500 en 1750 nm. Voor zonnepanelen is er doorgaans een optimale golflengte. Deze is precies voldoende om een elektron uit de vanglaag te laten springen en daarvan de energie af te tappen. Te energierijke (korte) fotonen leveren energieverspilling op, het overschot aan energie wordt dan gedumpt als afvalwarmte. Te zwakke (lange) fotonen zijn niet in staat zijn het elektron te laten ontsnappen en dus geheel verloren gaan.
Het zonnespectrum. Het gedeelte onder de gele curve is het zonlicht zoals in de ruimte, het rode gedeelte bereikt het zeeniveau. Bron: Wikimedia Commons
De vinding van het team bestaat uit een optisch bandbreedtegevoelig filter, waardoor sommige golflengtes worden doorgelaten en andere worden teruggekaatst. Achter het filter bevindt zich een zonnecel, die is geoptimaliseerd voor de doorgelaten golflengte. Het teruggekaatste licht komt terecht op een andere zonnecel, die dan weer is geoptimaliseerd voor de golflengtes van het teruggekaatste licht. Deze constructie is omslachtig, maar lonend als gebruik wordt gemaakt van met spiegels geconcentreerd zonlicht, zoals in commerciële zonnefarms.
Toepassingen
Eén van de firma’s die meewerkten aan het project is het Amerikaane Spectrolab, dat speciale zonnecellen voor ruimtevaart en concentrators levert. Dit is ook de meest voor de hand liggende toepassing van deze vinding. Door de zonnecellen hiermee te upgraden, kan vrij eenvoudig de capaciteit van de concentrators worden verdubbeld.
Voor particulieren wordt deze vinding pas interessant, als er een elegant en betaalbaar systeem komt dat er voor zorgt dat, onafhankelijk van de zonnehoek, licht van een bepaalde golflengte altijd op de juiste zonnecel terecht komt. Mogelijk zou je kunnen werken met laagjes materiaal met een verschillende brekingsindex, of concentratorcellen met optische lichtgeleiders.
Zonnepanelen in San Bernardino County, California. Zon goedkoper dan kolen, zelfs als de kolen gratis zijn. In Australië is het al af en toe zover. Bron: Wikimedia Commons
Het land en eilandcontinent Australië bestaat uit een zinderende woestijn, die omringd is door een smalle, iets vochtiger kuststreek. Als gevolg hiervan woont de bevolking zeer verspreid, waardoor veel kosten gaan zitten in de exploitatie van de duizenden kilometers lange stroomkabels van het Australische elektriciteitsnetwerk. De deelstaat Queensland, waarvan de noordpunt uit tropisch regenwoud bestaat, kende in de eerste week van juli 2014 als eerste gebied ter wereld overdag even een negatieve prijs voor elektriciteit. Dat wil zeggen, dat een industriële afnemer geld kon verdienen door stroom van het net af te halen. De oorzaak: enorme hoeveelheden zonnestroom, die door de vele huizenbezitters met een zonnepaneel tegen afbraakprijzen op het elektriciteitsnetwerk werden gedumpt.
De eindgebruikers merken weinig van deze lage prijzen: het elektriciteitstarief in Queensland ligt rond de 19 cent per kilowattuur. Dat komt voornamelijk door de dure lange kabels, die de elektriciteitsmaatschappij uiteraard moet terugverdienen. De verleiding voor Australiërs wordt hiermee steeds groter om geheel off-grid te gaan: het dak vol zetten met zonnepanelen en met een aantal accu’s voldoende kilowattuur op te slaan voor de avonduren. Dat kan voor omgerekend een iets lagere kostprijs per kilowattuur dan wat het grid in rekening brengt. Zelfs als kolen gratis zouden zijn. Steeds meer mensen doen dit ook. De elektriciteitsmaatschappij vindt dat niet leuk, maar ze kunnen er weinig tegen doen.
Australië is een extreem geval: de combinatie van een lage bevolkingsdichtheid met een woestijnklimaat maakt het eilandcontinent uitermate geschikt voor zonne-energie. Maar ook in meer dichtbevolkte zonnige landen, zoals Spanje, klagen de elektriciteitsmaatschappijen steen en been. Met als gevolg dat bijvoorbeeld de Spaanse overheid, gecontroleerd door de rechtse, door grote bedrijven beheerste Partido Popular, draconische boetes oplegt aan Spanjaarden die het wagen hun huis af te koppelen van het dure Spaanse stroomnetwerk en te profiteren van de overvloedige Spaanse zon.
Vanzelfsprekend voeren deze reactionairen een achterhoedegevecht. Zonne-energie wordt steeds goedkoper, waardoor het domweg goedkoper zal zijn om fossiele brandstoffen in de grond te laten zitten dan om de aarde te vergiftigen met verstikkende aswolken, uitlaatgassen en kolenmijnen.
We leven in een spannende tijd, sommige mensen zeggen dat we ons in het centrum van een paradigma verschuiving bevinden. Anderen claimen zelfs dat we ons momenteel in niets minder dan een Shift of Ages bevinden waarbij 2012 het kantelpunt vormde en we sinds vele honderden jaren ons in een situatie bevinden waarin de positieve oftewel integratieve energie een beetje groter is dan de negatieve, of segregatieve energie.
Stel dat dit waar is en we overgaan van het oude tijdperk wat voornamelijk op competitie, bezit van, en schaarste is gebaseerd naar een nieuw tijdperk waarin coöperatie, toegang tot, en overvloed het dominante paradigma gaat worden. In deze serie artikelen een verkenning hoe we zo goed mogelijk vorm kunnen geven aan dit nieuwe paradigma.
Dit huis vangt simpelweg de zon die er al vanaf het begin der tijden op schijnt op en zet dat om in elektriciteit voor de bewoner. De zon is overal en daarmee is zonne-energie in potentie aanwezig in een overweldigende overvloed.. – Gazzat, Wikipedia
Na het eerste artikel wat het thema voedsel had nu een verkenning wat voor rol hernieuwbare energie in dit nieuwe paradigma kan gaan spelen. Het is inmiddels alweer een paar jaar geleden dat zonne-energie in Nederland door het break-even point heen ging voor consumenten. Vanaf dat moment werd het goedkoper om zelf zonnepanelen neer te leggen en je eigen energie op te wekken, dan het kopen van energie bij een grote energiecentrale.
In Nederland zie je inmiddels in rap tempo telkens meer daken verschijnen met mooie vierkante blauwe panelen die de zon die hier altijd al op viel nu voor het eerst om weten te zetten in elektriciteit. Voor mensen die zelf nog vragen hebben over zonnepanelen is het dossier zonne-energie zeer interessant. Ze geven veel informatie en praktische tips over hoe je zelf zonnepanelen aan kunt schaffen.
Voor de mensen die zelf niet een geschikt dak hebben of inmiddels het eigen dak al vol hebben liggen en nog meer willen investeren in zonnepanelen of andere vormen van hernieuwbare energie, zijn er inmiddels verschillende coöperaties opgezet. Waarvan de windvogel.nl wellicht de meest bekendste is. Deze coöperatie houdt zich zowel met zonne- als windenergie bezig en hoe mensen dat gezamenlijk kunnen financieren en er ook de vruchten van kunnen plukken. Hernieuwbare energietechnologie oogst energie die er altijd al is geweest maar we altijd verloren hebben laten gaan. Ondertussen hebben we de afgelopen 100 jaren de meest bloedige strijd onderling gevoerd over fossiele energievoorraden die schaars zijn en waar dus competitie om heerst.
De zon is een energiebron die tot aan het einde der dagen van de aarde volop hernieuwbare energie kan leveren. – Wikimedia Commons
De overstap naar hernieuwbare energie kan hele groepen mensen toegang geven tot een overvloed aan schone energie en het coöperatieve hierin zit onder meer ook in de kennis en technologieontwikkeling. Als we open source de technologie rond hernieuwbare energie gaan delen dan schiet iedereen daar flink wat mee op. Immers een 5% verbetering kan de energieoogst overal ter wereld doen toenemen. Daarbij ontwikkeld technologie voortdurend waardoor deze vormen van energie telkens beter oogstbaar worden en dus telkens goedkoper kunnen worden. Hoe opener deze kennis en technologie onderling gedeeld gaat worden hoe sneller de rendementen omhoog gaan, hoe sneller de technologische kosten naar beneden gaan en hoe groter de totale oogst wordt.
Hoe kan onze wereld eruit gaan zien als we de overstap maken van schaarse fossiele energie waar nu flinke competitie over wordt gevoerd in onder meer oorlogen met miljoenen slachtoffers, naar hernieuwbare energievormen die overal op locatie te oogsten zijn en conflicten hierom dus volkomen overbodig worden en samenwerken en technologie delen juist wordt beloond?
Hoe denken mensen hier hierover en zijn er nog meer goede initiatieven die in deze paradigma shift de aandacht verdienen wanneer het aankomt op hernieuwbare energie? Meningen en tips zijn van harte welkom!
Zonnepanelen die per watt maar een vijfde kosten van de huidige generatie, maar wel met een bijna even hoog rendement worden spoedig mogelijk. Dat meldt het wetenschappelijke tijdschrift Science, op basis van onderzoek van de vooraanstaande Nanyang Technical University in Singapore. Wordt zonne-energie straks zo goedkoop dat we het niet eens meer hoeven op te slaan?
Vijf maal goedkoper per watt
De volgende generatie zonnecellen, gemaakt van anorganisch/organische hybride perovskiet-gebaseerde materialen, is ongeveer vijfmaal goedkoper dan de huidige dunne film zonnecellen door een eenvoudiger, op een oplossing gebaseerd productieproces. Van perovskiet, een in de natuur hun veelvoorkomend mineraal, was al eerder bekend dat het opmerkelijk geschikt is om zonnecellen van te bouwen: tot 15% van het zonlicht wordt in elektriciteit geconverteerd. Dit ligt dicht in de buurt van de efficiëntie van de meest verkochte commerciële zonnepanelen, rond de 17%. Onderzoekers wisten tot nu toe niet waarom.
Zal perovskiet-gebaseerd materiaal voor zonnecellen de mensheid eindelijk verlossen van de wurggreep van fossiel? Bron: Wikimedia Commons
Daarom is perovskiet zo efficiënt
In het nieuwe onderzoek, door acht onderzoekers van de NTU in samenwerking met Michael Grätzel (bekend van zijn op fotosynthese-achtige processen gebaseerde zonnecellen), is nu ontdekt wat perovskiet zo efficiënt maakt. Op dit moment wordt deze nieuwe kennis toegepast door het Energy Research Institute @ NTU die een commercieel prototype van de perovskiet zonnecel ontwikkeld in samenwerking met het Australische bedrijf Dyesol Limited. Bij het onderzoek werd gebruik gemaakt van uiterst nauwkeurige apparatuur, waaronder een femtosecondelaser die het gedrag van elektronen en materie op femtoschaal uiterst nauwkeurig kon vastleggen. De groep ontdekte dat in perovskietmaterialen de elektronen, die los worden geslagen door de fotonen in zonlicht, veel verder kunnen reizen dan in andere materialen. Daardoor kan de perovskietlaag dikker worden, immers de elektronen kunnen verder reizen naar de elektronvangende metalen geleider. omdat de laag dikker kan zijn, wordt meer licht geabsorbeerd en produceert de zonnecel meer elektriciteit. De onderzoekers pasten een simpel productieproces toe, gebaseerd op het indrogen van een oplossing.
Bestaande zonnecellen overtroffen
Nu precies bekend is hoe perovskietmaterialen zich gedragen en wat het werkingsprincipe is, zijn technici in staat om het gedrag van de nieuwe zonnecellen af te strellen en de efficiëntie zo te verbeteren. Een van de leden van het team, Matthews, denkt dat uiteindelijk zelfs de performance van dunne-cel zonnepanelen geëvenaard en overtroffen kan worden met tot 20% efficiëntie. “The excellent properties of these materials, allow us to make light weight, flexible solar cells on plastic using cheap processes without sacrificing the good sunlight conversion efficiency.†in zijn woorden.
Met dit zomerse weer gaat menig kampeerder aan de slag met een levensgevaarlijke primus of gasbrander. Dom dom dom, als je ook kan koken op zonlicht. Hier de bouwinstructies.
Steeds meer mensen in de tropen en subtropen ontdekken de geneugten van het koken op gratis zon. Extra bonus: je maaltijden zullen niet aanbranden. Wel is de kooktijd twee keer zo lang als op een fossiele warmtebron of elektriciteit.
De zonne-oven is in koude windstreken zoals Nederland en Belgie zes maanden per jaar te gebruiken. In hete streken zoals Californie en de tropen is de oven het hele jaar door te gebruiken. En het moet niet regenen natuurlijk. Dus neem die primus voor alle zekerheid toch maar mee…
Een aantal Amerikaanse energiebedrijven heeft een onderzoek uit laten voeren naar de gevolgen van steeds goedkopere zonne-energie voor energiegebruikers. De gevolgen zijn vrij akelig, zo blijkt. Maar er is een goede oplossing.
Elektriciteitsmaatschappijen zijn niet erg blij met de oprukkende zonnepanelen onder particulieren.
Een zakenmodel om van te dromen
Energiemaatschappijen, zoals leveranciers van elektriciteit en gas, hebben een aantrekkelijk businessmodel. Hun klanten kunnen moeilijk weglopen, waardoor het vrij zeker is dat investeringen in bijvoorbeeld een nieuwe kolen- of kerncentrale zich terugverdienen. Kortom: als energieproducent zit je op rozen (en als je een domme investeringsbeslissing maakt, springt de overheid wel bij, want welke politicus wil dat zijn kiezers in het donker moeten zitten?).
Kink in de kabel
Helaas voor deze maatschappijen rukt decentrale energieopwekking steeds verder op. Steeds meer gebruikers voeren energie aan het net toe via bijvoorbeeld hun zonnepanelen of windmolen. Door saldering en energiesubsidies kiezen steeds meer gebruikers voor het zelf opwekken van energie, wat op meerdere manieren het verdienmodel van energieproducenten aantast. Vooral zonne-energie is gevreesd, omdat de meeste zonne-elektriciteit wordt geleverd op piekmomenten, voor stroomproducenten de meest winstgevende perioden. Ook komen er steeds meer gebruikers die zich af laten koppelen van het stroomnet, omdat ze geheel in eigen energie kunnen voorzien. Dat betekent dat de netbeheerkosten over steeds minder gebruikers worden verdeeld. Geen wonder dat stroomproducenten steen en been klagen en, zo laat het zich aanzien, minister van Economische Zaken Kamp hebben overgehaald om het salderen te ontmoedigen (door BTW te laten heffen op geleverde stroom door particulieren).
Hoe kunnen stroomproducenten toch nog overleven?
De oplossing voor stroomproducenten is simpel. Als een grote hoeveelheid producenten en afnemers van energie bij elkaar gebracht moet worden, ligt er een enorme markt voor bemiddeling. Een energiebeurs dus, die vraag en aanbod bij elkaar brengt. Zie onderstaande video.
Haal zo snel mogelijk je spaargeld van de bank, ver buiten het bereik van stelende bankiers en graaiende politici. Zet in plaats daarvan je geld op de spaarrekening van Moeder Natuur, met een ongekend rendement van 14% per jaar.
Deze “zonneboom” heeft geen staatssteun nodig. Bron: Wikimedia Commons
Spaargeld op de bank veilig?
De gebeurtenissen op Cyprus en eerder bij de DSB Bank en Icesave hebben laten zien dat spaargeld op de bank bij lange niet zo veilig is als door de meeste mensen wordt aangenomen. Spaargeld is namelijk een abstract begrip, niet iets dat werkelijk bestaat, maar iets waarvan het ‘bestaan’ mogelijk is door een aantal afspraken tussen bankiers, de politiek en de burgers. Spaargeld is een vordering van een burger op de bank. Deze vordering is uiteraard slechts zoveel waard als de kredietwaardigheid van de bank en de mate waarin het bankpersoneel bereid is hun deel van de afspraak na te komen.
En al was het bankmanagement volstrekt eerlijk – waar het, moeten we helaas vaststellen, nogal aan schort, dan hebben ook zij te maken met politici. Politici kunnen als zij dat willen lukraak een greep doen in de kasreserves van banken, bijvoorbeeld door ze te dwingen staatsobligaties te kopen of leningen te verstrekken aan gammele bedrijven waar vriendjes werken. Dit gebeurt dan ook geregeld – een van de redenen dat de Spaanse banken omvallen en de Nederlandse pensioenfondsen in de problemen komen (door de greep in de kasreserve van Ruud Lubbers in de jaren tachtig).
Betere oplossing
De valuta van de natuur is, we brachten het al eerder ter sprake, geen goud of bedrukte briefjes, maar energie. Al miljarden jaren lang overstroomt de zon de aarde met onafzienbare hoeveelheden energie in de vorm van zonlicht. Deze vormt 98% van alle beschikbare vrije energie op aarde (de overige 2% is aardwarmte).
Gedurende het grootste deel van de menselijke geschiedenis vormden planten de enige manier om deze energie te oogsten. Planten zetten 2% tot 7% van alle geabsorbeerde zonne-energie om in koolhydraten en deze in onder meer vetten en eiwitten. Het duurde tot de jaren tachtig voor zonnepanelen dit overtroffen. De allerbeste zonnepanelen nu, die onder meer in de ruimtevaart worden gebruikt, bereiken 35-40%. Voor energieopwekking commercieel interessante zonnepanelen bereiken ongeveer de helft hiervan.
Energie vormt een grote kostenpost voor een gezin. De stroom- en gasrekening samen bedraagt gemiddeld rond de tweeduizend euro per jaar. Dat komt neer op rond de vijf tot tien procent van het gezinsinkomen. In landen als Bulgarije is dit nog veel erger: Bulgaren verwarmen hun huizen vaak met stroom in de winter, waardoor een Bulgaars gezin in de wintermaanden tot driehonderd euro per maand (het gemiddelde maandsalaris daar) kwijt is.
Spaarders zijn dief van hun eigen portemonnee
Spaargeld op de bank levert nu rond de 2% per jaar op. Minder dan de inflatie van rond de 3%. Ook heft de overheid 1,2% kapitaalbelasting (fictief rendement genaamd). Kortom: geld op de bank laten staan kost een spaarder nu per saldo 2,2% per jaar. Een grote zonne-energie installatie op het dak produceert per saldo evenveel elektriciteit als een gezin verbruikt. Wordt hierbij nog een zonneboiler gevoegd, dan betekent dit ook een behoorlijke besparing op warm water en stookkosten. Voor rond de vijfduizend tot zevenduizend euro kan een gezin zo de energierekening meer dan halveren, een besparing van meer dan duizend euro per jaar. Dit komt neer op een rendement van 14% of meer per jaar. De keus is dus snel gemaakt.
