In dit artikel de achterliggende filosofie achter deze site, en een oproep aan al onze zielsverwanten deel te nemen aan de strijd om de toekomst van Nederland en de mensheid.
De mensen achter visionair.nl zijn deze website gestart met als doel een verschil te maken, mensen vrij te maken en hun potentieel te verwezenlijken. Wij mensen zijn niet geboren om van negen tot vijf – of erger – te zwoegen in baantjes die onze waardigheid aantasten, het moeizaam bijeengeploeterde geld te verkwisten aan nutteloze prullaria en comateus voor de treurbuis te hangen. Het is ons geboorterecht en onze heilige opdracht onszelf lief te hebben en onze medemens lief te hebben als onszelf, dus een wereld om ons heen te scheppen die recht doet aan de menselijke waardigheid van onszelf en anderen.
De eerste fase in het bestaan van deze website, waarin Visionair de gedaante van een weblog aannam, had tot doel een groep visionair geïnteresseerde lezers aan te trekken. Dit lijkt ondertussen goed gelukt. Met vreugde stellen we vast dat rond de duizend mensen ons dagelijks volgen en we eens zoveel wisselende bezoekers per dag hebben. Op dit moment wordt er achter de schermen druk gewerkt aan de volgende stap, het opzetten van een online gemeenschap waarin de bezoekers en reageerders op visionair.nl zich kunnen ontwikkelen tot direct betrokkenen en we de embryonale gemeenschap van visionairs die we nu hebben, kunnen laten doorgroeien tot een hechte groep visionairen.
Het doel van de tweede fase is te komen tot een groep mensen die niet in beperkingen denken maar in mogelijkheden. Zij die beseffen dat het enige wat ons weerhoudt om de aarde in een paradijs te herscheppen, een gebrek aan lef en fantasie is. De meesten van ons wonen in een omgeving met bekrompen mensen die ons niet begrijpen, niet willen begrijpen omdat dat de fundamenten van hun bestaan zou aantasten. De tijd van deze mensen is voorbij en de tijd waarin mensen zoals wij de toekomst zullen bepalen is gekomen. Niet langer zullen angst, haat en bekrompenheid de toekomst bepalen, maar hoop, creativiteit en vertrouwen. Vertrouwen op een betere en welvarender toekomst die, als we de menselijke geschiedenis van meer dan een miljoen jaar bekijken, meer dan gerechtvaardigd is. Elke generatie heeft het beter gehad dan de generatie voor hen en de beste tijd voor de mensheid moet nog komen.
Het wachten is nu op het online komen van het sociale platform waarop we kunnen samenwerken en onze gemeenschap van Visionairen vorm kunnen geven. Namens allemaal roepen we jullie op om je aan te sluiten en mee te denken hoe we deze wereld kunnen transformeren in een duurzamere, betere en menswaardiger plaats. De mens is geboren om vrij te zijn. We roepen jullie allen op jullie onvervreemdbare geboorterecht op te eisen.
Is een spotprent een mensenleven waard? Op het eerste gezicht zou je zeggen: nee. Schijn bedriegt hier echter: niet alleen onze vrijheid, maar ook het voortbestaan van de menselijke soort is gebaat bij integriteit in denken, en hierbij bij een absolute vrijheid van meningsuiting.
De mens en de mensheid als informatieverwerkers
Evolutie is in feite informatieverwerking. Evolutie is het product van de confrontatie van ons genotype (de DNA-blueprint in onze genen) en het hieruit ontstane fenotype (onze lichamen) met de natuurlijke omgeving (waaronder andere organismen). In miljarden jaren van evolutie is het genotype van onze soort uitgebreid en aangepast tot we van twee enkele strengen bacterie- en archaea-DNA, gehuisvest in een eenvoudige cel, zijn uitgegroeid tot een complex meercellig organisme, in staat om de mysteries van het leven, de ruimte en de tijd te ontraadselen.
Dit proces vond slechts plaatst door de eindeloze blootstelling van ons genoom aan steeds wisselende uitdagingen. Onze voorouders hebben wereldwijde rampen zoals een catastrofale asteroïde-inslag, een gammastralings-burst en iets wat waarschijnlijk een massale vulkaaneruptie is geweest, overleefd. Elke ramp heeft doorgaans de taaiste overlevers uitgeselecteerd. De catastrofale ramp aan het einde van het Perm 252 miljoen jaar geleden, waarbij meer dan negentig procent van de soorten op aarde het loodje legde, heeft de weg vrijgemaakt voor de voorouder van de dinosauriërs (en hiermee vogels), de Chicxulub-inslag voor groepen zoogdieren waaronder de primaten, onze groep.
Enkele subtielere cartoons van Charlie Hebdo waarin de veronderstelde uitvinder van de islam, de koopman Muhammad ibn Abdullah, geestig wordt afgebeeld. Bron/copyright: Charlie Hebdo Magazine
Technische en culturele evolutie
Economische, sociale en culturele wedijver is onderworpen aan soortgelijke evolutionaire druk. Het “DNA” van bijvoorbeeld een fiets zijn de CAD-bouwtekeningen, specificaties en montagehandleidingen van de verschillende onderdelen en de hele constructie, en de mentale blueprint in de hersens van fietsenmakers, waar het fenotype de fiets zelf is. Een mooie, sterke en prettig rijdende fiets wordt vaker verkocht, waardoor de fabrikant de fiets kan doorontwikkelen en andere fietsfabrikanten elementen gaan overnemen. Ditzelfde mechanisme treedt ook op bij culturele elementen als taal, ideologieën en religie. Een religie die er beter in slaagt om mensen te bekeren en het geloof in stand te houden,heeft een voorsprong op religies die het ontmoedigen of verbieden om te bekeren, of een te zwakke greep hebben op het brein van hun aanhangers.De qua aantallen grootste religies, christendom, islam en hindoeïsme, slagen hier het beste in.
Waarom bestaan er religies?
Religies komen voort uit dezelfde drang die ook leidde tot het ontstaan van de wetenschap: de behoefte om de wereld om ons heen en de zin van ons bestaan te begrijpen. Een religie komt voort uit de fysische en metafysische ideeën uit de tijd waarin de religie ontstond. Deze ideeën worden afgekaderd, doorgaans door een stichter (christendom, islam, boeddhisme) of groep stichters (jodendom, sikhisme, hindoeïsme) en in de jaren daarna, als gevolg van confrontaties met andere religies en filosofieën, geïnstitutionaliseerd. De canon (verzameling van heilige geschriften) wordt vastgesteld en er ontstaan klassen van geïnstitutionaliseerde kennisdragers van de religie, zoals monniken, goeroe’s, priesters, theologen en ulema. Hiermee krijgen religies een extra evolutionair voordeel: full-time professionals waarvan hun bestaan afhangt van de aanwezigheid van grote aantallen gelovigen, die hun tienden afstaan. Deze professionals verzinnen voortdurend nieuwe methodes om gelovigen binnen te halen, hun geloof in stand te houden en afvalligheid te verhinderen. Dit verklaart het kastensysteem bij hindoes, de nadruk op bekering als enige manier om mensen te redden van de hel bij christenen en de draconische straffen op het verlaten van de islam bij moslims.
Hebben religies waarde?
Religies kaderen ideeën af en belemmeren het wetenschappelijke en metafysische denken. In principes hebben religies daarmee een negatieve invloed op de menselijke overleving. Elementen van religies kunnen bij wijze van uitzondering nuttig zijn. Denk aan de bescherming van het gezin, interpersoonlijke ethiek, het stimuleren van abstract denken en het bieden van een metafysische werkelijkheid die afstand van de waarneembare werkelijkheid creëert en zo de denkwereld opspant.
De oververtegenwoordiging van joden en in mindere mate christenen bij wetenschappelijke grensverleggers doen vermoeden dat deze religies elementen bevatten die de ontwikkeling van theorievorming, inductie en kritisch wetenschappelijk denken bevorderen. Waar het primitieve jodendom erg veel weg heeft van de huidige islam, heeft het latere rabbinale jodendom een speelsere, meer gelijkwaardige relatie met de oppergod. Ook is “lernen”, de nadruk op leren, erg belangrijk binnen het hedendaagse jodendom. Dit is, voorzover het natuurwetenschappelijke kennis betreft, vanzelfsprekend erg nuttig bij de wetenschapsbeoefening. Dit geldt ook voor het christendom, dat meer op het esoterische domein gericht is en hiermee (na de vernietigende nederlagen die de katholieke kerk leed tegen Galileï en de aanhangers van Copernicus, en de protestantse ketters) de natuurwetenschap veel minder tegenwerkte en in enkele gevallen zelfs bevorderde. Kortom: religies kunnen toch per saldo een positieve waarde hebben, afhankelijk van de ideeën die ze inhouden. Dit is echter meer de uitzondering dan de regel. Dit verklaart ook waarom in uitgesproken atheïstische landen als de beide China’s, Tsjechië en Japan, de beoefening van wetenschap en techniek op een hoger peil staat.
Vrijheid van meningsuiting staat hoger dan religieuze dogma’s
De essentie van evolutie is informatieverwerking. Onze technische en culturele evolutie is in feite een verlengstuk en logisch vervolg van de biologische evolutie. Vrijheid van meningsuiting opgeven omdat een mythisch opperwezen, of een legendarische oprichter, van een religie zou kunnen worden beledigd is: de evolutie van het menselijke denken en cultuur stilzetten. Als een religie niet in staat is om spot of kritiek te weerleggen, dan delft deze religie het onderspit in de oorlog der ideeën. Net zomin als het in Nederland of België toegestaan is om consumenten af te persen, mag het ook niet toegestaan zijn om met oneigenlijke methoden godsdienstkritiek onmogelijk te maken. Als een religie als de islam niet in staat is om te overleven zonder haar critici te intimideren met moord en doodslag, dan moet deze religie maar voorgoed van de aardbodem verdwijnen. Wie oproept om critici te doden om ze zo het zwijgen op te leggen, is een sta-in-de-weg van de evolutie van de mensheid. Zij zijn opdrachtgevers voor moord en hiermee schuldig aan moord. Zij moeten worden behandeld als terroristen. De mensheid is beter af zonder hen.
SPARC belooft binnen vijf jaar een over-unity kernfusiereactor te hebben. Een grap die niet voor niets al een halve eeuw de ronde doet is, is dat kernfusie altijd veertig jaar in de toekomst ligt. Inderdaad is tot nu toe de enige praktische toepassing van energieopwekking door kernfusie de waterstofbom. Komt daar nu verandering in?
Een van de prettige eigenschappen van dit heelal is dat de sterkte van de elektromagnetische en de sterke kernkracht zo mooi nauwkeurig op elkaar afgestemd zijn. Was de sterke kernkracht ook maar 2% sterker vergeleken met nu, dan was de waterstof in het heelal in een vroeg stadium veranderd in helium-2 (wat in dit heelal niet kan bestaan). Al was deze helium-2 uiteindelijk vervallen tot de waterstofisotoop deuterium, die zich chemisch vrijwel als standaard waterstof gedraagt. Ook had het er dan waarschijnlijk slecht uitgezien voor de vorming van lichtere elementen als zuurstof, stikstof en koolstof, die essentieel zijn voor het leven. Was de sterke kernkracht iets zwakker, dan had de zon niet kunnen schijnen en hadden we ook niet bestaan. Kortom: dat de sterke kernkracht deze waarde heeft is weliswaar erg fijn voor levende wezens als wij, maar een gevolg daarvan is dat kernfusie, zeker de proton-proton reactie, erg lastig is in een reactor die kleiner is dan een ster. Bewegen de deeltjes ook maar een procent langzamer of sneller dan nodig is om de afstoting te overwinnen, dan worden ze afgestoten, resp. kaatsen weer weg zonder dat de fusie plaatsvond.
Toch lijkt het nu verschillende onderzoeksgroepen te gaan lukken om het punt van over-unity Q=1, het punt waarop er meer bruikbare energie uit de fusiereactie wordt gehaald dan er in wordt gestopt, te gaan bereiken. Vooral de minireactor SPARK van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in de gelijknamige Usaanse deelstaat gooit hoge ogen, althans, volgens de groep erachter. Alle bekende methodes voor kernfusie verlopen volgens een beperkt aantal verschillende principes.
Inertial confinement: het fusiemateriaal sterk samenpersen, zodat het vanzelf gaat fuseren (het principe achter de waterstofbom en de Z-pinch. (Als we de zeer inefficiënte laser (rendement <1%) buiten beschouwing laten, en uitgaan van het zeer kleine deel van de laserstraling dat daadwerkelijk de fusiebrandstof samenperste, leverde ook de Z-pinch meer fusieenergie dan in de laserstraal werd toegevoerd. Maar in praktische termen scoort zelfs een fusor met een Q lager dan 0,000 01 beter dan de Z-pinch.)
Positief geladen deeltjes met precies de juiste hoeveelheid energie op elkaar afschieten (het principe achter de Farnsworth fusor, die netto nog geen energie oplevert maar wel nuttig is als compacte neutronenbron). Om deuterium te laten fuseren moeten de botsende deeltjes met een energie van enkele tienduizenden elektronvolt op elkaar botsen. Dit kan je in principe al bereiken met een opgevoerde beeldbuis van enkele honderden euro’s.
Muon-gekatalyseerde fusie. Muonen, de zware varianten van elektronen, produceren atomen die honderden keren kleiner zijn dan normaal, waardoor de deuterium- en tritiumkernen dicht bij elkaar komen te liggen en fusie ook bij lage temperatuur kan plaatsvinden. Muonen kunnen per deeltje vele tientallen fusiereacties katalyseren. Helaas vallen muonen erg snel uit elkaar en lekken ze weg met de gevormde heliumkernen. Ook kost het veel energie om ze te maken.
Thermische fusie: plasma verhitten tot honderden miljoenen graden, zodat een groot percentage van de deeltjes in het fusiemateriaal de juiste energie hebben om te fuseren. Dan moet je denken aan meer dan honderd miljoen graden. Sterren fuseren op deze manier: de lagere temperatuur in sterkernen (kern van de zon: 14 miljoen graden C) wordt goedgemaakt door de hoge dichtheid en enorme omvang. Plasma opsluiten is het makkelijkst in een torus (donutvormige structuur), waarbij extreem sterke elektromagneten de geladen plasmadeeltjes in de torus houden: de tokamak. Dit populaire design is uitgevonden in de Sovjet-Unie. De tokamak-reactor JET, waarin dit hete plasma door middel van sterke magneetvelden werd opgesloten, bereikte in 1997 de mijlpaal van Q = 0,67: voor elke drie joule toegevoerde thermische energie, ontstonden er twee joule fusie-energie. Dit record is sindsdien niet meer gebroken, al bereikte de D-D fusiereactor JT-60 in Japan een geëxtrapoleerde (en hiermee twijfelachtige) over-unity Q-waarde van 1,67. Varianten op het thermische fusieprincipe zijn de bolvormige tokamak en de stellarator (een wokkelvormige torus).
SPARC, het nieuwe MIT-experiment is veel kleiner dan de enorme reactor ITER, maar moet door de sterkere magnetische velden toch goede resultaten kunnen bereiken. Bron/copyright: MIT
Hoe werkt SPARC?
SPARC is een compacte tokamak, m.a.w. is gebaseerd op het thermische fusieprincipe en lijkt technisch op andere tokamaks zoals JET, ITER en andere tokamaks. Het belangrijkste technische probleem bij thermische kernfusie is het afschermen van het plasma, het beperkt houden van het energieverlies door het weglekken en uitstralen door het plasma. De sterke magneetvelden worden opgewekt met supergeleiders, die moeten worden afgekoeld tot dicht bij het absolute nulpunt. Weliswaar houden de sterke magneetvelden de plasmadeeltjes opgesloten, maar door hun enorm hoge temperatuur stralen de deeltjes röntgenstraling uit. Daarom doen grote tokamaks, zoals ITER, het doorgaans beter, omdat hun inhoud per vierkante meter oppervlak groter is. Het team achter SPARC, met een doorsnede van slechts twee meter, denkt de resultaten van ITER te kunnen overtreffen door de veel sterkere magneetvelden waarmee gewerkt wordt. Daardoor kan het plasma dichter worden en neemt de fusiesnelheid flink toe. SPARC is een doorontwikkeling van de eerdere, voor zijn kleine grootte goed presterende tokamak van MIT, Alcator C-Mod. SPARC kent nog meer ontwerpverbeteringen ten opzichte van andere tokamaks, zoals het gemak waarmee de reactor uit elkaar gehaald kan worden. Een alternatief wandontwerp moet het plasma beter afbuigen van de wanden zodat de verliezen minder worden dan in bestaande ontwerpen.
SPARC (midden) moet het break-even punt bereiken in 2025 en rond 2035 tot de eerste fusiecentrales (ARC, rechts). Zullen deze ambitieuze doelen gehaald worden? Copyright: MIT. Bron: SPARC projectfolder[2], zie literatuurlijstDoor SPARC op te schalen tot ongeveer de grootte van ITER, zie rechts, zou dan een commerciële fusiereactor een feit worden. Dit ambitieuze streven staat of valt met de nieuwe hoge-temperatuur supergeleidende magneten, waarmee het team een zeer sterk magneetveld van 12 tesla in het centrum van de torus op wil wekken. Anders dan “klassieke” supergeleidende materialen, die in bulk worden toegepast bij temperaturen onder de dertig kelvin, zijn hoge-temperatuur supergeleiders vrij fragiel en kunnen ze minder sterke tegenwerkende magneetvelden aan. De MIT-research is er dan ook vooral op gericht om deze nieuwe supergeleiders aan te passen aan deze veeleisende omgeving en zodra de prototype magneten voldoende uitontwikkeld zijn, de eigenlijke reactor SPARC op te bouwen (planning: rond juni 2021[1]) en over-unity fusie te bereiken. Of dit zal lukken blijft uiteraard spannend, maar de eerdere goede resultaten geven de nodige hoop.
Een team natuurkundigen van de universiteit van Arkansas is er naar eigen zeggen in geslaagd om energie uit afvalwarmte op te wekken. Hun ontwerp maakt gebruik van de Brownse beweging: de willekeurige bewegingen op microscopische schaal door lokale oneffenheden. Hebben ze de Tweede Hoofdwet van de Thermodynamica gekraakt?
Wat is de Brownse beweging?
Wat op macroschaal een oase van rust lijkt, is dat allesbehalve. De moleculen in lucht hebben alle verschillende snelheden en richtingen. Wat wij waarnemen is het gemiddelde van ontelbare miljarden moleculen die ons onophoudelijk treffen. Dit gemiddelde nemen we waar als luchtdruk. Op kleinere schaal, kleiner dan een micrometer, is er geen stabiel evenwicht meer. Geregeld treffen meer (of juist minder) moleculen het deeltje in de ene richting, dan in de tegenovergestelde richting. Als gevolg hiervan maakt het stofje een wanordelijke beweging. Deze Brownse beweging is met een microscoop waar te nemen aan bijvoorbeeld rookdeeltjes.
Een experimentele chip met de technologie. Bron/copyright: University of Arkansas, 2020
Hoe kan je hier energie uit opwekken?
Alles wat beweegt, kan je gebruiken om elektriciteit mee op te wekken. Stel,. je zou aan het rookdeeltje een minuscule dynamo of andere generator bevestigen, dan kan je er in theorie stroom mee opwekken. Op het eerste gezicht lijkt dit een perpetuüm mobile van de tweede categorie: een machine die warmte onttrekt aan de omgeving waarmee iets nuttigs is te doen. Een dergelijk apparaat is erg handig: je kan dan je stroomabonnement opzeggen en je smartphone hoeft nooit meer aan de lader. Kortom; het klinkt te mooi om waar te zijn en dat is het ook. Want de Tweede Hoofdwet van de Thermodynamica verbiedt dat er bij een energieomzetting vrije energie bij komt. Of is er toch hoop?
Ja, zo blijkt uit een experiment met grafeen aan de universiteit van Arkansas. In de proefopstelling wordt het eigenlijke werk verricht door twee blaadjes grafeen tegenover elkaar. Deze één atoomlaag dikke koolstofblaadjes ‘wapperen’ voortdurend onder invloed van de Brownse beweging. Omdat ze tegenover elkaar zijn geplaatst, werken ze als een condensator. Als ze elkaar naderen, neemt de lading op beide plaatjes toe, als ze van elkaar verwijderd raken, stroomt deze weg. In de opstelling zijn twee diodes opgenomen: elektronische componenten die alleen eenrichtingsverkeer toelaten. De “gevangen” elektronen kunnen alleen via de energie-oogster (bijvoorbeeld een accu) terugvloeien. Het netto resultaat: warmte wordt omgezet in elektriciteit.
En de Tweede Hoofdwet dan? De specifieke versie van de Tweede Hoofdwet: er ontstaan niet uit zichzelf temperatuursverschillen, lijkt met deze proefopstelling niet gebroken volgens onderzoeksleider Thibado. Op grotere schaal lijkt op het eerste gezicht echter wel degelijk sprake van een schending. Immers, als de proefopstelling afkoelt omdat er energie aan onttrokken wordt, ontstaat er wel degelijk uit het niets een temperatuursverschil met de rest van het universum. Ook is het geleverde vermogen laag, in de orde van picowatts. Zeg voorlopig dus uw elektriciteitsleverancier niet op. Maar als proof of principe is deze ontdekking uiterst belangrijk.
Het artikel is gepubliceerd in Physics Review E, een vooraanstaand natuurkundeblad.
De grootste grondgebruiker in Nederland is de landbouw. De interimmanager Iman Stratenus en zijn adellijke compaan jonkheer Eppo Folef Marie van Nispen tot Sevenaer, met een juridische achtergrond, hebben naar eigen zeggen dé oplossing. Wat, als we de landbouw in Nederland afschaffen en de vrijkomende grond inrichten als natuurgebied?
Stadsstaat Nederland heeft een grotere bevolkingsdichtheid dan menige wereldstad. Op 40 000 vierkante kilometer land huisvest Nederland 17 miljoen mensen. Ongelofelijk genoeg slaagt Nederland er ook in om op landbouwgebied grotendeels zelfvoorzienend in voedsel te zijn. Dit tegen een prijs. Zo wordt het land drooggemalen, waardoor de bewortelbare zone op akkers groter wordt en deze begaanbaarder worden voor zware landbouwmachines. Met als gevolg dat natuurgebieden verdrogen en er structurele vochttekorten ontstaan.
Wat, als we de landbouw gewoon voor het grootste deel afschaffen en het vrijkomende land bestemmen tot natuurgebied en voor woningbouw? Dat zou in één klap de problemen met emissierechten oplossen. Ook komt er dan land vrij voor de verbouw van biomassa, een ander idee dat erg hip is onder klimaatvrienden. Dit is het voorstel van beide voorgenoemde heren van het initiatief natuurrijknederland.
Het idee is simpel. Maak de helft van Nederland natuurgebied. Koop het grootste deel van de boeren uit met de opbrengst van het verkopen van een deel van de landbouwgrond als grond voor woningbouw. De auteurs noemen 1 miljoen nieuwe duurzame woningen. Bestem de rest voor de verbouw van biomassa en als natuurgebied, bijvoorbeeld om vossenjachten te houden. Importeer voortaan ons voedsel uit het buitenland.
Op dit moment gebruikt Nederland 66% van het grondgebied voor landbouw. Wat, als we de landbouw gewoon afschaffen? Bron/copyright: visionair.nl
De schrijvers van dit rapport hebben duidelijk een economische achtergrond. Ze gaan er vanuit dat Nederland de komende tientallen jaren ‘business as usual’ zal doormaken met een stabiel internationaal systeem, waarin het economisch gezien inderdaad slimmer is om ons voedsel te importeren dan om hiervoor schaarse grond te benutten.
Zeker in deze instabiele geopolitieke situatie, waarin bestaande bondgenootschappen uit elkaar vallen en nieuwe geopolitieke breuklijnen ontstaan, is dit niet erg verstandig. Uit de covid-19 crisis bleek al dat landen hun eigen bevolking prioriteren. Zendingen mondkapjes op doorvoer naar andere Europese landen werden in beslag genomen, Frankrijk voerde een exportverbod voor covid-19 beschermingsmiddelen in. Het is ronduit dwaas en onverantwoordelijk om aan te nemen dat als er een wereldwijde hongersnood op zal treden, onze buurlanden ons uit de brand zullen helpen als hun eigen bevolking honger lijdt.
De reden dat er in Nederland zoveel ruimte is voor landbouw ten koste van ander grondgebruik is niet triviaal. Zoals de boeren zelf het kort en bondig formuleren: U moet goed weten, wij boeren zorgen voor eten.
Stellen wij 12.000 vierkante kilometer landbouwgrond buiten gebruik, zoals dit tweetal voorstelt, dan is Nederland niet meer zelfvoorzienend op het gebied van voedsel. Onze (over)grootouders hebben allen in de Hongerwinter van 1944 ondervonden wat voor akelige gevolgen het heeft om in tijden van crisis afhankelijk te zijn van het buitenland.
Het is beter, om bijvoorbeeld kritisch te kijken naar het staande asiel- en immigratiebeleid (nu verantwoordelijk voor meer dan tachtig procent van de bevolkingsgroei, zie https://www.cbs.nl/nl-nl/dossier/dossier-asiel-migratie-en-integratie/hoeveel-immigranten-komen-naar-nederland-) en creatiever om te springen met de bestaande ruimte dan nu, bijvoorbeeld door meer ondergrondse bouw en het verplaatsen van de ecologisch meest belastende landbouwactiviteiten naar zee. Drie vijfde deel van het Nederlandse grondgebied is zee. Op termijn kan veel landbouwgrond inderdaad een andere bestemming krijgen, maar alleen als we er in slagen om vervangend voedsel te produceren in bijvoorbeeld landbouwflats, op synthetische wijze of op zee.
Nederland en Vlaanderen behoren tot de rijkste gebieden ter wereld. De situatie is in grote delen van Afrika, Azië en Zuid-Amerika helaas radicaal anders. De lockdowns vanwege het covid-19 virus kwamen bij de 2,7 miljard armsten, die van minder dan vijf euro per dag (2020) moeten leven, erg hard aan. Zijn deze problemen met een wereldbasisinkomen van bijvoorbeeld vijf Amerikaanse dollar per dag op te lossen? De VN-organisatie UNDP denkt van wel. Klopt dit?
Het plan: wereldbasisinkomen van 2,7 miljard maal vijf dollar per dag Het plan klinkt op het eerst gezicht eenvoudig genoeg. In de eenvoudigste variant die in het UNDP-rapport Temporary basic income: Protecting Poor and Vulnerable People in Developing Countries [1] wordt beschreven, is dit: keer, zonder verdere voorwaarden, aan de 2,7 miljard armsten per persoon tijdelijk een maandelijks bedrag van rond de 150 euro uit.
Wat zijn de haken en ogen?
Paradoxaal genoeg zijn de kosten niet zozeer het grootste probleem. Op wereldschaal praten we hier over een bedrag van 5 biljoen (5 000 000 000 000) euro per jaar. Dat is weliswaar een naar Nederlandse begrippen enorm bedrag, maar op wereldschaal niet. Het zou ongeveer 6% uitmaken van het wereld-BNP van 80 biljoen euro en vrijwel direct weer uitgegeven worden, want de armsten kunnen nauwelijks sparen. Het grootste deel wordt door de armste landen zelf betaald (door het geld dat anders aan aflossing wordt besteed, aan een basisinkomen te besteden), de rest door de rest van de wereld. Bijvoorbeeld door alle ontwikkelingshulp, die weinig efficiënt besteed wordt, om te zetten in een basisinkomen, plus bijvoorbeeld een solidariteitsheffing van 1% op alle bruto omzet. Vooral in de armste landen zou dit het BNP verveelvoudigen, maar ook in de geïndustrialiseerde landen zou dit een enorme impuls geven aan de export en werkgelegenheid. De lage rentes in Europa en Noord Amerika zijn een gevolg van oversparen. Er is domweg geen goede bestemming voor het geld, de vergrijzende bevolking pot het op of biedt tegen elkaar op in de onroerend goed zeepbel. Het bedrag vormt slechts ongeveer 12 procent van de extra corona-uitgaven wereldwijd.
Een basisinkomen komt ieder mens rechtstreeks ten goede, zoals deze koffieverkoper in Tripoli, Libanon. Zeker bij een corrupt regime als dat in Libanon zou een basisinkomen een enorme verbetering voor de bevolking betekenen. Bron/copyright: Germen Roding
Het grootste bezwaar tegen het plan is dat het de corruptie aanmoedigt. De bevolkingsregistratie in veel onderontwikkelde landen is een chaos. Ambtenaren hebben in de loop der jaren verfijnde manieren bedacht om spookburgers op te voeren, die op wonderbaarlijke wijze altijd op de regeringspartij stemmen. De verleiding voor deze ondernemende ambtenaren is vanzelfsprekend uiterst groot om deze geavanceerde administratieve technieken toe te passen voor het exploiteren van deze overvloedige stroom aan gratis geld. Dit systeem vereist dus het opschonen van de burgerlijke stand en hiermee biometrie. Objectief gezien is dit een voordeel. Al is dit een grote aantasting van de privacy, maar niemand is gebaat bij deze corruptie en bij burgers die spoorloos kunnen verdwijnen.
Cui bono?
De allerarmsten zullen in één klap verlost zijn van de ergste stress om het dagelijks bestaan. Dit geld zal besteed worden aan het langzaam opbouwen van de eigen levenskwaliteit en die van het gezin. Armoede maakt dat mensen onverstandige dingen doen. Een einde aan armoede vergoot het menselijk potentieel enorm. Dit betekent een opwaartse druk op de lonen en een verbeterd ontwikkelingsniveau en betere gezondheid van de bevolking. Zij zijn dus zeker als winnaars van deze constructie te zien. Ook de landen waar dit basisinkomen wordt ingevoerd zullen zowel een opbloei van de lokale bedrijvigheid, als van de overheidsinkomsten zien. Op dit moment is sprake van enorme onderinvesteringen in gebieden als Afrika, de binnenlanden in Zuid-Amerika en Zuid-Azië. Dit ligt in het geval van Afrika aan politieke instabiliteit en in Zuid-Amerika aan de geografie, die het binnenland weinig aantrekkelijk maakt als plek om fabrieken te vestigen. Dit gaat veranderen als elk Aymara-keuterboertje straks voldoende inkomen heeft om zijn kinderen naar school te sturen, medicijnen en kunstmest te kopen. Een basisinkomen zou de bevolking een zekere waarde toekennen en niet, zoals nu, een positie als lastposten die in de weg zitten bij het leegroven van de natuurlijke hulpbronnen.
Een combinatie van zwalkend leiderschap en verregaande samenwerking tussen Amerikaanse vijanden, verzwakt de Amerikaanse positie met de dag. Het ziet er naar uit dat de droom van de neocons om de eenentwintigste eeuw een “American Century” te maken, een vroege dood zal sterven. In het tweede artikel van deze serie, technologie en productie.
China wordt technisch zelfvoorzienend
De tijd dat westerse fabrieken letterlijk werden overgekopieerd door de Chinezen is nu definitief voorbij. China produceert nu meer patenten dan de VS, EU, Japan en Zuid-Korea samen. Ook wat betreft het aantal afgestudeerde ingenieurs is het beeld erg duidelijk. Per jaar studeren er in China 4,7 miljoen exacte wetenschappers en ingenieurs af. Dat is tien keer zoveel als in de Verenigde Staten en meer dan in de rest van de wereld bij elkaar. Kortom: in bijna alle opzichten is de industriële slag al gewonnen door China. Ook de laatste kritische sectoren zullen nu door China worden gedupliceerd, zodat Xi’s doel van technologische onafhankelijkheid wordt bereikt. China kan dan zonder enige technische import functioneren, wat een einde zal maken aan de effectiviteit van de geliefde Amerikaanse tactiek van economische sancties. Is China eenmaal volledig technisch zelfvoorzienend, dan wordt het economisch onaantrekkelijk om elders dan in China high tech te produceren.
Deze Chinese hoge-snelheidstrein is een voorbeeld van de steeds grotere voorsprong die CHina op technisch gebied krijgt. Bron: public domain/RichardMc (Pixabay)
De dreiging van deïndustrialisatie
Fabrieken zijn niet de stoffige, vervuilende en stinkende objecten waar ze voor worden aangezien door financiële goochelaars en andere netto parasiterende beroepsgroepen. Fabrieken vormen een hotspot van innovatie. Product engineers in fabrieken zijn voortdurend bezig om nieuwe productieprocessen te bedenken en bestaande te verbeteren. Als een fabriek sterft, sleept deze het gehele ecosysteem mee, tenzij er op tijd nieuwe groeiers gaan opstaan.
Netwerkeffecten
Dit ligt onder meer aan netwerkeffecten. Een fabriek staat niet op zichzelf maar maakt deel uit van een uitgebreid netwerk van toeleveranciers, afnemers en onderhoudsbedrijven. En niet te vergeten: ervaren vakmensen. Zo zitten er veel producenten van auto-onderdelen rond Nedcar en de fabrieken van Duitse auto’s. Dat maakt het gemakkelijk om een nieuwe autofabriek in het Ruhrgebied te openen, maar erg lastig om auto’s in bijvoorbeeld Ierland, waar geen auto’s meer worden gemaakt, en nu alleen nog wat gepensioneerde autobouwers te vinden zijn, te bouwen.
Schaaleffecten
Ook ligt het aan schaaleffecten. Voor zeer specialistische producten is het vaak niet lucratief om meer dan één fabrikant op de kleine markt te zijn. Zo is er maar één fabrikant van de peperdure chip-etsmachines, het Nederlandse bedrijf ASML. Een concurrent zal vele jaren nodig hebben om het ASML-niveau te bereiken. Jaren waarin de concurrent met verlies draait. Echter: een concurrent kan dit verwezenlijken met staatssteun. Staan eenmaal alle toonaangevende bedrijven in China, dan zullen netwerkeffecten en schaaleffecten China op dat punt vrijwel onverslaanbaar maken.
Militair overwicht verdwijnt
Binnen de kern van de Euraziatische landmassa delen Rusland en China de facto al de lakens uit. Als uitgesproken zeemacht hebben de Amerikanen niet de hulpbronnen om hun macht ver van de kust te projecteren. En er komt meer slecht nieuws voor de Amerikanen aan. Het opbouwen van een geavanceerde marine vereist weliswaar een opbouwfase van tientallen jaren, maar China heeft hier een effectieve counterstrategie voor: hypersonische raketten, die zo snel bewegen dat de gevreesde Amerikaanse vliegdekschepen vanaf 2020 als eenden uit de Chinese Zee geschoten kunnen worden. Zeker als deze geladen worden met tactische kernwapens, die het dikke pantser van de vliegdekschepen kunnen verdampen.
Russische luchtdoelraketten, zoals de S400 en spoedig de S500 zijn zeer precies en hebben een bereik tot vierhonderd.kilometer. Volgens waarnemers is de aanwezigheid van S400 batterijen de voornaamste reden waarom de Amerikanen geen luchtaanval met jachtbommenwerpers op Syrië hebben uitgevoerd, maar in plaats hiervan Tomahawk kruisraketten hebben ingezet. In defensiekringen heeft de S400 een mythische status gekregen en verschillende landen, zoals India, Qatar en Iran, hebben de raketten in bestelling. Of de S400 deze reputatie waar kan maken is de vraag, maar dat de Amerikanen de confrontatie niet aandurven, spreekt boekdelen.
Pas echt vervelend voor de VS is de plaatsing van raketinstallaties op Cuba. Zo ongeveer alle Amerikaanse scheepvaart verloopt via de Mississippi en de Golf van Mexico. Deze scheepvaartroutes liggen binnen bereik van een eventuele vijandelijke basis op Cuba. In Bajacal, iets ten zuiden van Havana, is een geavanceerd spionagestation gebouwd. Het is onbekend welke mogendheid achter de bouw van deze peperdure, state of the art radarinstallatie zit, die duidelijk het budget van het armlastige communistische eiland ver te boven gaat. Amerikaanse inlichtingendiensten vermoeden dat China er achter zit, iets wat door de Chinezen fel wordt ontkend. Zouden op het eiland Chinese hypersonische raketten of S400 raketinstallaties worden geïnstalleerd, dan zou dit de Golf van Mexico voor de Amerikanen effectief op slot zetten.
Militair gezien ziet de situatie er somberder uit,vooral hier op de westkust van het Europese Schiereiland. Dit door de steeds intensievere samenwerking van Rusland en China. Meer hierover in het volgende artikel in deze reeks.
In de Nederlandse main stream media wemelt het van de doemverhalen over de gevolgen van de Brexit voor het Verenigd Koninkrijk. Het ultieme doemscenario zou de harde Brexit zijn. Maar klopt dit wel?
Harde Brexit voordelig voor de Britten
Het Verenigd Koninkrijk is een netto importeur van fysieke goederen. Dit geeft het Verenigd Koninkrijk een ijzersterke onderhandelingspositie met de Europese Unie, omdat hun beste optie zonder onderhandeling, de harde Brexit, meer kosten voor de Europese Unie zal meebrengen dan voor de Britten. Immers, de Britten kunnen naar believen hun importtarieven laag houden of opschroeven naar het maximum wat door de Wereldhandelsorganisatie is toegestaan. Als netto-importeur vormen ze een een aantrekkelijke partij voor de rest van de wereld om vrijhandelsverdragen mee te sluiten. De voornaamste export van de Britten naar de Europese Unie is aardolie[1]. Door importtarieven voor Britse aardolie in te stellen, zal de Europese Unie zich enorm in haar eigen vlees snijden, namelijk nog afhankelijker worden van Rusland en het Midden Oosten. Dit zullen ze dus niet doen. Omgekeerd kunnen de Britten vrij gemakkelijk vervangers vinden voor Nederlandse snijbloemen of groenten, of Duitse auto’s (wegvoertuigen vormen met 40 miljard pond per jaar de grootste import uit de EU). Als EU-lid waren de Britten geboden aan de handelsverdragen die de EU met de rest van de wereld had gesloten. Zo worden de Europese boeren beschermd door heffingen op producten als kaas, wijn, olijfolie en kip van buiten de Europese Unie. Hierdoor betalen de Britten meer voor landbouwproducten uit de rest van de wereld. Er is nu de mogelijkheid om vrijhandelsverdragen te sluiten met bijvoorbeeld Mercosur, Japan, NAFTA en ASEAN, zonder dat de machtige landbouwlobbies van continentaal Europa de onderhandelingen bemoeilijken. Het is dus de vraag of prijzen in Britse winkels inderdaad hoger worden. Mogelijk is dus zelfs het omgekeerde denkbaar.
Na de Brexit wordt Ierland geografisch min of meer gegijzeld door de Britten. Copyright: Visionair.nl
Het opslokken van Ierland
De grootste handelspartner van Ierland is het Verenigd Koninkrijk. Een tweede reden voor Ierland om verbonden te blijven met het Verenigd Koninkrijk is de landgrens met het Britse Noord-Ierland en verder natuurlijk de geografie. Ongeveer negentig procent van de Ierse import en export loopt via de zeeroute Dublin-Holyhead op het eiland Groot-Brittannië en vervolgens over land richting de Kanaaltunnel. Dat geeft de Britten een sterke onderhandelingspositie om Ierland te pressen om de EU te verlaten in ruil voor een Britse douane-unie. [3] Zeker als de plannen voor een vaste-oeververbinding tussen Schotland en het Ierse eiland doorgaan. Niet dat de Ieren hier erg blij mee zullen zijn – het ressentiment tegen de voormalige kolonisator zit diep – maar ze zullen weinig keuze hebben.
Lange termijn vooruitzichten voor de Britten erg gunstig
Uit economische analyses blijkt dat de economische macht van het Verenigd Koninkrijk die van Duitsland zal evenaren, of zelfs overvleugelen. Dit ligt voornamelijk aan de sterk groeiende bevolking van het Verenigd Koninkrijk, waar die van Duitsland krimpt[2]. Ook is het Verenigd Koninkrijk nu niet meer gedwongen aan EU-verdragen, maar kan een selectief migratiebeleid voeren.
De vijandige aliens in de verder weinig wetenschappelijk valide SF-blockbuster Independence Day vormden een parasitaire, nomadische buitenaardse beschaving die planetenstelsel na planetenstelsel plunderde. Wat, als onze verre nazaten zich niet vestigen in een bepaald planetenstelsel, maar voor altijd door de ruimte blijven zwerven? Isaac Arthur verkent hier de mogelijkheden en onmogelijkheden van dit scenario.
Op aarde is een nomadisch bestaan alleen interessant voor gebieden die regenereren, zoals grasland. Of die een deel van het jaar hulpbronnen leveren, bijvoorbeeld tijdens het regenseizoen. Als de hulpbronnen uitgeput zijn, trekken de nomaden verder. Omdat het Melkwegstelsel geen levend systeem is, regenereren hulpbronnen niet. Een nomadische beschaving zou dus een spoor van vernieling achter zich laten.
In de sf-blockbuster Independence Day krijgt de aarde bezoek van een nomadische beschaving, die de aarde wil leegzuigen en vernietigen.
Waarmee niet gezegd is dat nomadische beschavingen niet kunnen bestaan in het heelal. Maar als dat zo is, zou dat over het algemeen slecht nieuws betekenen voor de rest van het universum. Nomaden bouwen namelijk niets op. Hun levensstijl bestaat uit uitzuigen, roven en plunderen. Er is geen enkele toegevoegde waarde van nomaden.
De nomadische levensstijl is parasitair
Ook hier op aarde brengen nomaden meestal meer slechts dan goeds. Door het broeikaseffect had de Saharawoestijn groener moeten worden omdat er meer CO2 in de lucht zit. Dit effect is geheel teniet gedaan omdat enorme kuddes vee van nomadische veehouders de kwetsbare rand van de Sahara, de Sahel, kaalgrazen. Waardoor de Sahara zich uitbreidt. Deze Fulani nomaden zaaien nu dood en verderf onder de landbouwers in Nigeria. Dit nadat ze hun eigen grondgebied hebben verwoest door overbegrazing.
Ook zijn nomaden oververtegenwoordigd onder terroristen. De ruggengraat van zowel Boko Haram als Al Qa’ida wordt gevormd door nomaden. Elke staat die wordt beheerst door nomaden is een failed state. Nomaden behoren tot de grootste massaslachters uit de geschiedenis. Denk bijvoorbeeld aan de Hunnen, de Mongolen en de Arabieren.
De landbouwer die zijn land opbouwt, vecht voor zijn land en sterft voor zijn land is verre superieur aan de parasitaire nomade, die alleen geïnteresseerd is in zijn familie en zijn bezit.
Intergalactische gaswolken afgrazen door nomadische beschavingen
Toch zijn ook “sustainable” nomadische beschavingen denkbaar. Ongeveer de helft van alle ‘normale’ (baryonische) materie bevindt zich buiten sterrenstelsels, in het warm-hete intergalactische medium. Dit medium is erg ijl, met 1-10 ionen (en atomen) per kubieke meter. Ter vergelijking: de dichtheid hier in het zonnestelsel is ruwweg een miljoen maal hoger, met 3 tot 10 deeltjes per kubieke centimeter. Nomadische beschavingen kunnen bijvoorbeeld de zeer ijle intergalactische gaswolken via door middel van magnetische velden of een andere technologie die we nog niet kennen, concentreren en oogsten. Dat zou wel een sustainable vorm van nomadisme zijn.
Stel je voor, een kernreactor zo groot als een elektriciteitshuisje. Ze bestaan al in bijvoorbeeld atoomonderzeeërs. Kan de massaproductie van dergelijke kleine kerncentrales onze energieproblemen oplossen?
Op dit moment is de kleinste werkende reactor de Russische EGP-6 licht water-grafietreactor met per eenheid een vermogen van 12 megawatt. Vier van deze eenheden, die in 1974 in gebruik werden genomen, waren voldoende voor een middelgroot dorp, zoals de Russische poolnederzetting Pevek (4000 inwoners). Het ontwerp van de EGP-6 voldoet niet meer aan de huidige, zeer strenge, veiligheidseisen, maar overal ter wereld wordt gewerkt aan alternatieve compacte kernreactoren. Deze zijn zowel nuttig hier op aarde, als in ruimtekolonies op grote afstand van de zon. De enige nieuwe operationele microkernreactoren zijn eveneens Russisch: de RITM-200 en de KLT-40 scheepsreactoren.
Kernenergie werkt altijd en is hiermee betrouwbaarder dan hernieuwbare energiebronnen zoals zon en wind. Alleen waterkracht en geothermische energie komen in de buurt. Is kleinschalige kernenergie de oplossing voor onze energieproblemen?
De RITM-200 reactor is (met de eveneens Russische KLT-40) één van de enige twee typen microkernreactoren in serieproductie. Bron: Rosatom.ru
