Europa

Eiland of drijvende stad om vluchtelingen op te vangen

De steeds grotere vluchtelingenstromen naar Europa leveren de nodige problemen op. Binnenslands is er veel verzet tegen de opvang. Zou huisvesting op een eiland of drijvende steden de oplossing vormen?

Grote vluchtelingenstromen structureel probleem

Er komen steeds meer mensen. Hoewel mensen nu rijker en gezonder zijn dan wanneer dan ook in de menselijke geschiedenis, zijn er een aantal zeer arme gebieden. Afrika ligt dicht bij Europa en wordt geteisterd door burgeroorlogen en opstanden (hoewel er in Afrika ook welvarender gebieden zijn). Wat een nog grotere rol speelt is dat mensen nu beter geïnformeerd zijn dan ooit tevoren. Satelliet-tv en internet brengen het rijke westen dicht bij mensen  uit arme gebieden. Alhoewel tv-series uiteraard een overdreven rooskleurig beeld schetsen van de Westerse samenleving – zo wonen de acteurs van soapseries in luxueuze huizen die buiten bereik liggen van de meeste Europeanen of Amerikanen – zijn de leefomstandigheden in Europa veel beter dan die aan de andere kant van de Middellandse Zee. Totdat deze economische verschillen rechtgetrokken zijn – waar het verwijderen van corrupte regimes flink bij zal helpen, zolang ze tenminste niet vervangen worden door een islamistische dictatuur – zal de immigrantenstroom blijven.

Nadelen van vluchtelingenkampen op het land

Vluchtelingenkampen op het vasteland zijn geen onverdeeld succes. Opvang is duur, levert strubbelingen met de lokale bevolking op en ook ontstaan er veel integratieproblemen. De lokale bevolking verzet zich tegen de vluchtelingenkampen, omdat vluchtelingen geregeld ontsnappen en proberen onder te duiken in het illegale circuit.  Omgekeerd is het asielbeleid op dit moment zo ongastvrij, dat zelfs mensen die reëel gevaar lopen op vervolging in hun land van herkomst – denk bijvoorbeeld aan de christelijke of vrijdenkende vluchtelingen (of mensen van andere religieuze minderheden) uit landen als Irak – worden geweigerd.

Huisvesten op een eiland

De ligging van Kastelorizo maakt het eilandje ideaal voor de opvang van asielzoekers.

Huisvesten op een eiland is prettig voor de vastelandbewoners, maar betekent een zware sociale druk op de eilandbewoners. Toeristen blijven weg, ook verandert hun leven totaal. Eventueel kan er wel een geïsoleerd eiland ontruimd worden en ingericht als Europees vluchtelingenkamp. Het zou ongeveer drie miljard euro kosten om elke inwoner van het Italiaanse eiland Lampedusa (6 300 mensen, twintig vierkante kilometer) schadeloos te stellen en het eiland om te bouwen tot een vluchtelingenstad. Een andere optie is hiervoor het Griekse eilandje Kastelorizo (9 vierkante kilometer, 210 inwoners, uitgebreider Engelstalig artikel) te gebruiken. Als elke inwoner twee miljoen euro schadevergoeding krijgt, zou dit wel eens een win-win situatie kunnen betekenen. Dit eilandje ligt ten zuiden van Turkije en hiermee zeer geïsoleerd.
Het is echter de vraag of de inwoners van Lampedusa of Kastelorizo dit willen. Wel zou een miljardenbedrag voor Griekenland in ruim voor het omtoveren van Kastelorizo tot vluchtelingenopvangcentrum het land erg van pas komen.

Het voordeel van drijvende steden

Drijvende steden kennen deze nadelen niet. Midden op zee zijn er geen buren. Ook de kosten zijn niet buitensporig hoog. Voor een drijvende stad van een vierkante kilometer die tienduizend mensen kan herbergen, liggen deze rond enkele tientallen miljoenen. Drijvende kassen waarin de vluchtelingen als arbeiders werken, leveren een groot deel van het voedsel of kunnen zelfs een exportproduct vormen.

Ze kunnen zelfs in economische zones worden veranderd met lage belastingtarieven waar de vluchtelingen geld kunnen verdienen en een opleiding volgen. Er ontstaat zo een ‘natuurlijke’ samenleving waar vluchtelingen een bestaan kunnen opbouwen en nuttige dingen leren die zowel in het westen als in het land van herkomst nuttig zijn. Ontsnappen van een drijvende stad kan, maar betekent dat de vluchtelingen zich op open zee bevinden en zelfstandig naar de dichtstbijzijnde kust moeten varen. Voor een drijvende stad hoeft geen vergunning te worden aangevraagd. Ook is er een duidelijke prikkel voor mensen om te integreren. Immers: wie na, zeg, vijf jaar uitstekend de taal spreekt, een voldoend westerse levensstijl en denkwereld heeft en heeft laten zien economisch productief te zijn, zal een gewilde immigrant worden. Dit is ook een uitstekend filter om psychopaten en islamisten te weren, want uiteraard lopen er de nodige medewerkers rond.

Vrouwe Europa. Oude kaart uit de Renaissance.

De Europese Republiek: kiest Brussel voor de vlucht naar voren?

Steeds groter wordt het nationale verzet tegen Brussel in de Europese lidstaten. Het bestuur van de Europese Unie begint zich steeds ongemakkelijker te voelen. Als het desintegratieproces in het huidige tempo doorgaat, is het binnen enkele jaren afgelopen met de Europese Unie zoals we die nu kennen. Daarom wordt er nu door sommigen openlijk gepleit voor de vlucht naar voren: een staat waarin de lidstaten opgeheven zijn: de Europese Republiek. Hoe zou deze er uit zien en zal dit Brussel lukken?

Hoe zou de Europese Republiek er uit zien?
In het radicale plan zoals dat door de Duitse schrijfster en politicologe Ulrike Guérot wordt bepleit worden alle landen afgeschaft en vervangen door provincies die elk een samenhangend cultureel gebied vormen. Deze hebben elk rond de tien miljoen inwoners, een “Europa van de regio’s”  dus. Hierdoor wordt voorkomen dat grote,machtige landen zoals Duitsland en Frankrijk de lakens uitdelen,zoals nu.

Deze republiek krijgt een parlement. Anders dan nu, waarin een stem van een Luxemburger veel zwaarder telt dan de stem van een Spanjaard, zal voor dit nieuwe Europese Parlement het principe van one man, one vote gelden. De bevoegdheden van de regio’s zullen veel kleiner zijn dan dat van de natiestaat nu. In Nederland en België de vennootschapsbelasting verlagen, of goedkoop tanken in Luzemburg, kan dan niet meer. In elke regio zullen uniforme belastingtarieven en sociaal stelsel gaan gelden. Of je nu in Halicarnassos of in Hasselt woont, overal ontvang je hetzelfde minimumloon, betaal je evenveel belasting en ontvang je dezelfde uitkering als je niet kan werken.

De voordelen van Superstaat Europa
Europa heeft geen kibbelende nationale landjes meer, maar één enkel bestuur. Dus als bijvoorbeeld Nederland en België overhoop liggen over de uitdieping van de Schelde (volgens de Nederlanders een onaanvaardbare aantasting van het natuurgebied, volgens de Belgen Nederlandse pesterij om te voorkomen dat Antwerpen Rotterdam wegconcurreert), dan neemt de Europese overheid de beslissing. Bedrijven kunnen geen landen meer tegen elkaar uitspelen,want die landen zijn er niet meer. Er ontstaat een enorme binnenlandse markt, waardoor er megabedrijven naar Amerikaans model kunnen ontstaan. De buurlanden van het machtige Europa kunnen maar weinig beginnen tegen dit enorme rijk.

Vrouwe Europa. Oude kaart uit de Renaissance.
Vrouwe Europa. Oude kaart uit de Renaissance.

Hoe kan deze Europese Republiek verwezenlijkt worden?
Er zijn gevallen bekend van staten die ontstaan zijn als vrijwillige federatie van kleinere staten, maar veel zijn dit niet. Het bekendste voorbeeld is (of zijn) de Verenigde Arabische Emiraten. Toen de Britten zich terugtrokken, en Iran ongezonde belangstelling toonde voor het olierijke gebied, waren de kleine emiraatjes op elkaar aangewezen. Vandaar dat zich hieruit zonder militair geweld een overkoepelende staat ontwikkelde. Een ander voorbeeld is natuurlijk het samenwerkingsverband van de Zeven Verenigde Nederlanden in de Tachtigjarige Oorlog tegen Spanje, die uiteindelijk Nederland werden.
Kortom: wil deze mooie droom van de eurocraten slagen, dan moet er een gevaarlijke dreiging ontstaan aan de buitengrens. Rusland bijvoorbeeld. Boze tongen beweren dat de eurocraten daarom het vuurtje tegen Poetin flink hebben opgestookt.

Verder moet er een einde komen aan nationalisme. Hiervoor heeft mevrouw Guérot ook een oplossing bedacht. De ‘mannelijke’ natiestaat moet worden vervangen door een ‘vrouwelijke’ republiek.

Nationaal gevoel en solidariteit
Hoe nuttig de Europese Republiek ook is, althans, volgens de eurocraten, de gemiddelde Europeaan is best tevreden met het land waarin hij of zij woont. Er wonen mensen die op hem lijken, die dezelfde taal spreken (of een andere taal die hij beheerst) en in grote lijnen hetzelfde willen. Vooral het levensgeluk van inwoners van kleine landjes zoals Luxemburg, Liechtenstein en Malta is veel hoger dan je op grond van de rijkdom zou verwachte. Dat komt omdat de regering aanspreekbaar en toegankelijk is en het makkelijk is om de wetten aan te passen aan lokale behoeften. Dat is in een imperium wel anders.
Voor burgers hebben grote landen vooral voordelen in tijden van oorlog. Oorlogen zijn er meestal tussen grote staten om bufferzones. Deze bestaan uit kleinere staten. Schermutselingen vinden daarom meestal aan de randen van grote staten plaats. De meeste doden in de Tweede Wereldoorlog en daarna vielen in kleine landjes. In een groot land kan je weliswaar opgeroepen w0rden voor militaire dienst, maar daar kan je je met een uitgekookte smoes,of een plotselinge vakantie in een ver buitenland, wel aan onttrekken. Als de bommen bij je inslaan en de tanks door je boerenkoolstruiken ploegen, is dat uiteraard een beetje lastiger.

Hoe groot is de kans dat Republiek Europa er komt?
Op dit moment is maar een kleine minderheid van de Europese bevolking voorstander van meer EU. Het gemor neemt toe; één belangrijke lidstaat, het Verenigd Koninkrijk, heeft middels een referendum al afscheid genomen. Er zijn daarom welgeteld twee manieren om een Europese superstaat te verwezenlijken. De eerste is door een Europees leger op te richten en tegenstribbelende staten onder de voet te lopen. De tweede is de Europeanen zoveel angst aan te jagen dat ze vanzelf op elkaar gaan kruipen. Steeds meer Europeanen wordt echter duidelijk dat de bronnen van angst – het conflict met Rusland, bijvoorbeeld,of de migrantenstroom- niet door te weinig EU worden veroorzaakt, maar door te veel. Waren er geen open grenzen geweest, dan had Merkel om haar waanzinnige beleid uit te voeren, ze per vliegtuig moeten binnenhalen. Oekraïne was twintig jaar lang een vreedzame bufferstaat. Weliswaar zwaar corrupt, maar tot op zekere hoogte leefbaar. Toen eurocraten zich er mee begonnen te bemoeien, ontplofte de situatie.

Kortom: tenzij er een georchestreerde Europabrede coup plaatsvindt waardoor alle staten worden uitgeschakeld door het Europese leger, of de “revolutie” waar deze mevrouw voor pleit plaatsvindt, zal deze zogeheten republiek er niet komen.

Bronnen
1. Geen Europese Unie maar een Europese Republiek, Financieel Dagblad,2016
2. Europe as a republic: the story of Europe in the twenty first century, openDemocracy.net, 2015

De huidige periode van 70 jaar zonder oorlogen is zeer uitzonderlijk in de Europese geschiedenis.

Wat zijn de voornaamste problemen voor het Europese continent?

Europa zit in de problemen. Hoewel Europa tot de rijkste gebieden ter wereld behoort, zijn de leiders van Europa, met enkele positieve uitzonderingen zoals Orbán, duidelijk niet in staat om de problematiek te begrijpen, laat staan op te lossen. Waarom zit de elite er zo faliekant naast?

Waarom de bestuurlijke elite de plank misslaat
De Europese bestuurlijke elite wordt gekenmerkt door een obsessie met het eigen, bloedige verleden. Wat oorlogen en georganiseerde moordpartijen betreft, heeft Europa een naam hoog te houden. Het opeenpakken van vijf etnische groepen: Fransen, Nederlandssprekenden, Duitsers, Polen en (Wit-)Russen op de vruchtbare Noord-Europese Laagvlakte, zonder goede geografische barrières tussen hen, bleek een recept voor voortdurende oorlogen. Wat nog extra bijdraagt aan de feestvreugde is de aanwezigheid van de destabiliserende Britse Eilanden. Kortom: in Europa was er tot voor kort een bloeiend bestaan als generaal, kanonnenfabrikant of fabrikant van houten benen.  Als dienstplichtig soldaat of onderdaan uiteraard wat minder.
Geen wonder dat na de laatste en bloedigste episode uit de Europese geschiedenis, de Tweede Wereldoorlog, de oorlogsmoede Europeanen besloten het roer om te gooien en voor eens en voor altijd oorlogen te voorkomen. Uit de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal werd uiteindelijk de Europese Unie geboren.

De huidige periode van 70 jaar zonder oorlogen is zeer uitzonderlijk in de Europese geschiedenis.
De huidige periode van 70 jaar zonder oorlogen is zeer uitzonderlijk in de Europese geschiedenis. – Publiek domein

De kans op oorlogen tussen Europese staten is nu klein. Dit heeft minder te maken met de Europese Unie, maar meer met de verouderende, hoogontwikkelde bevolking en de gedeelde belangen. De kans op burgeroorlogen, daarentegen, is heel groot. Het heeft daarom minder zin om te proberen oorlogen tussen Europese landen te voorkomen, dan om de oorzaken van de dreigende burgeroorlog aan te pakken.

Wat zijn de voornaamste problemen voor het Europese continent?
Ik zal de voornaamste problemen voor het Europese continent hieronder opnoemen.
– De parasitaire financiële sector, die geen toegevoegde waarde produceert en het surplus van de rest van de economie afroomt, zodat ondernemers geen eerlijke lonen kunnen betalen en niet kunnen investeren in innovatie.[1]
– Politieke prioriteiten van de bestuurlijke elite, die zich alleen bekommert om de belangen van de financiële sector, niet die van de bevolking en de rest van de economie;[2]
– Het door het Amerikaanse financieel-militaire complex en loopjongens als Hans van Baalen gecreëerde conflict tussen pro-westerse landen en Rusland, vermoedelijk door de Amerikaanse obsessie met de as Duitsland-Rusland.[3]
– De penetratie van van een feminiene inheemse cultuur (die, toegegeven, gewapende conflicten tussen landen voorkomt) door miljoenen jonge, agressieve aanhangers van een uitermate masculiene islamitische cultuur. Ook deze migrantenstroom is bewust opgezet door onder meer superspeculant George Soros (stichtingen van hem spoorden migranten aan naar Europa te trekken) en politici op hoge posten (Angela Merkel; het stopzetten van humanitaire hulp aan vluchtelingenkampen in Jordanië). Het vermoedelijke doel is de destabilisatie van Duitsland[3], zodat de as Duitsland-Rusland wordt voorkomen.
– Het volkomen onbegrip onder de bestuurlijke elite van first principles wat betreft arbeid, materie, energie en waarde, wat visionaire ondernemers als Elon Musk en de Chinese leiders wel beheersen. Dit ligt voornamelijk aan het ontbreken van natuurwetenschappelijk geschoolden in de politiek.[4]
– Het ontbreken van verbeeldingskracht bij de bestuurlijke elite, ‘peak fantasy’, waar deze tegelijkertijd de producten van de eigen beperkte mentale reikwijdte dwingend oplegt aan de bevolking, waardoor het zelfoplossend vermogen van de samenleving wordt verstikt. [5]

Bronnen
1. Hoe slachten we de bankenkip met de windeieren?
2. Het probleem is niet te weinig geld, maar het voortrekken van banken
3. Probeert de VS Europa te destabiliseren?
4. First principles denken: de sleutel tot rijkdom
5. Peak fantasy, een dodelijk gevaar

Wat is slimmer: TTIP of de Euraziatische Unie?

Rusland deed volgens de Duitse website Deutsche Wirtschafts Nachrichten een interessant voorstel aan de Europese Unie: vergeet de TTIP, en begin een vrijhandelszone met de door Rusland gedomineerde Euraziatische Unie. Wat zijn de voor- en nadelen?

TTIP: voornamelijk gunstig voor grote bedrijven
Er bestaan de nodige handelsbarrières tussen de twee grootste handelsblokken ter wereld: de door de VS overheerste NAFTA en de EU. In principe is vrijhandel op korte termijn het meest gunstig: consumenten krijgen meer keuzevrijheid (dus ook lagere prijzen) en bedrijven beschikken over een verdubbelde markt. TTIP zal er dus voor zorgen dat ‘we’ per saldo allemaal rijker worden. We hoeven dan bijvoorbeeld wat minder te betalen voor dingen als elektronica. Aldus de economen.
Wat ze er alleen niet bij vertellen, is dat deze rijkdom hoofdzakelijk terecht komt bij een kleine groep, namelijk grootaandeelhouders van multinationals en dat er ook een aanzienlijke herverdeling van rijkdom komt. Iets waar ook de Amerikanen zich zorgen om maken.

Ernstige inperking rechten consumenten en kleine bedrijven
TTIP betekent namelijk ook een aanzienlijke inperking van vrijheid, vindt ook het doorgaans pro-Amerikaanse Elsevier.
Veel publiciteit krijgt de mogelijkheid dat ‘chloorkippen’ en Amerikaans genetisch gemanipuleerd voedsel de Europese Unie wordt binnengeloodst en dat Europese consumenten, zoals Amerikaanse consumenten nu, niet meer kunnen zien welk voedsel natuurlijk is. Dit is een ernstige schending van de rechten van consumenten, zowel in Noord-Amerika als Europa. Onze kennis van biochemie is nog dermate fragmentarisch dat we niet met volledige zekerheid kunnen uitsluiten dat er als gevolg van GM toxische of carcinogene stoffen worden gevormd in genetisch gemanipuleerde gewassen.
De ernstigste schending van zowel soevereiniteit als volkenrecht is de ISDS: een bepaling dat bedrijven overheden voor het gerecht kunnen slepen, als ze door een beleidsmaatregel schade lijden. Een bekend voorbeeld is de miljardenclaim, die het arme Roemenië te wachten staat nadat het Canadese mijnbouwbedrijf Gabriel Resources een verbod kreeg opgelegd om een zeer vervuilende goudmijn aan te leggen. Dit is mogelijk door een ISDS van Roemenië met Nederland. Het libertarische CATO Instituut vindt een ISDS onzinnig, omdat er nu al volop in elkaars gebied wordt geïnvesteerd.
Per saldo zal de TTIP vooral leiden tot groei in de VS en in Europa veel banen kosten, vrezen Europese analisten. Bij de Amerikanen heersen juist omgekeerde angsten.

De Euraziatische Unie is vooral indrukwekkend wat betreft landoppervlakte.
De Euraziatische Unie is vooral indrukwekkend wat betreft landoppervlakte.

Wat stelt de Euraziatische Unie voor?
Rusland vormt de Euraziatische Unie, een soort EEG, met vier andere landen: Wit-Rusland, Armenië, Kazachstan en Kirgizstan. In het gebied van de voormalige Sovjet-Unie zijn  een veertiental staten en staatjes afgesplitst. Drie daarvan, de Baltische republieken, zijn al in de Europese Unie opgenomen. Oekraïne en de kleine staatjes Moldavië en Georgië worden door de Amerikanen en EU langzamerhand losgeweekt uit de Russische invloedssfeer (waar de agressieve buitenlandse politiek van Poetin zeker een bijdrage aan heeft geleverd). Azerbeidzjan en de Centraal-Aziatische landen Oezbekistan en Turkestan balanceren tussen Rusland en overige grootmachten. Rusland kent slechts vier betrouwbare bondgenoten, de eerder genoemde vier andere leden van de Euraziatische Unie. Deze vallen in het niet vergeleken met Rusland zelf. Het antwoord op de vraag is dus: niet erg veel. Zie tabel.

USA EU Euraziatische Unie
 9,8 mln km2  4,3 mln km2  20 mln km2
 322 mln  508 mln  183 mln
 $ 17,4 bln  $ 18 bln  $ 4 bln

Wat zou een vrijhandelsverdrag met de Euraziatische Unie opleveren?
De Europese Unie is een grote energie- en grondstofimporteur, waar Rusland en Kazachstan veel energiedragers en grondstoffen exporteren. Vriendjes worden en blijven met Rusland betekent dus een grote bron voor grondstoffen en energie vlak bij de deur. Tot de Russen besluiten de gaskraan dicht te draaien, zoals ze diverse keren deden om de Oekraïners in het gareel te dwingen. Interessanter is de toegang tot de Russische, Wit-Russische en Kazachse markt (en voor de Russen, de toegang tot de Europese markt). Als de import van Arabische olie en gas vervangen wordt door Russische, zou dat landen als Saoedi Arabië en Qatar droogleggen (en hiermee veel terrorisme voorkomen). De gevolgen voor Algerije zijn vervelender. Wegvallen van de olie- en gasinkomsten zal dit land aan de zuidelijke kust van de Middellandse Zee destabiliseren. Deze import moet dus behouden blijven.

De samenwerking zou veel economische groeikansen opleveren. Vooral voor Europese wegenbouwers, kabelaars en pijpenleggers zou dit een droomscenario vormen. Als de verouderde Russische industrie zou worden voorzien van moderne Europese machines, zou dit een enorme economische groei opleveren.  De grote lege vlakten van Siberië zouden door landbouwers en bosbouwers geëxploiteerd kunnen worden.

Amerikaanse tegenstand
De Amerikanen zouden, mild uitgedrukt, not amused zijn. Op de wereldkaart met Mercatorprojectie ziet Rusland er monsterachtig groot uit. Daarom wordt de betekenis van noordelijke landen als Rusland door Amerikaanse strategen psychologisch vaak overschat. De Amerikanen zouden dus op alle mogelijke manieren proberen deze bedreigende tegenstander beentje te lichten. In werkelijkheid is Rusland ongeveer zo groot als Zuid-Amerika, waarbij je moet bedenken dat een groot deel van die oppervlakte onbewoonde toendra is. De bedreiging voor de Verenigde Staten zou in feite imaginair zijn. Een dergelijk groot blok is vrij machteloos, dit door de enorme interne tegenstellingen. Vergelijk een rijk land als Nederland met een extreem arm land als Kirgizië. Er zou wel een gevaarlijke situatie ontstaan, als ook de Chinezen zich bij dit blok zouden aansluiten.

Lees ook
Wat als er vrijhandel met Rusland was?
Bondgenootschap Duitsland-Rusland nachtmerrie Amerikanen

Europa, nadat alle ijskappen zijn gesmolten. Bron: National Geographic.

Hoe ziet Europa er uit als alle ijs smelt?

De zeespiegel zal rond de tachtig meter stijgen als alle landijs op aarde smelt. Wat betekent dat voor de kustlijn van Europa? In deze video het antwoord.

Laaggelegen landen als Nederland en het Vlaamse deel van België zullen vrijwel geheel onder water verdwijnen. Het zal mogelijk worden met een schip van de Middellandse Zee naar de Kaspische Zee te varen, die nu nog door land is omringd.

Europa, nadat alle ijskappen zijn gesmolten. Bron: National Geographic.
Europa, nadat alle ijskappen zijn gesmolten. Bron: National Geographic.

Op dit moment is de smelt van de West-Antarctische ijskap al het punt van ‘no return’ aan het naderen. Dit op zich betekent al een zeespiegelstijging van 3 meter en daarmee het vermoedelijke einde van West-Nederland en de meeste kuststeden. Het goede nieuws, voorlopig dan, is dat dit nog enkele honderden tot duizenden jaren zal duren. Een eeuw is een lange tijd en het is aannemelijk dat er over honderd jaar voldoende hulpbronnen en technische know-how zullen zijn om de ijsafbraak te stoppen.

De veel grotere Oost-Antarctische ijskap lijkt het voorlopig nog vol te houden en groeit zelfs een minieme hoeveelheid. Dat komt dan weer doordat het warmere klimaat voor meer vochtige lucht, dus sneeuwval op Antarctica zorgt.

Aarde bij nacht

Probeert de VS Europa te ontwrichten?

De zogeheten Arabische lente en de schermutselingen in Oekraïne hebben geografisch gezien een interessant verband. Ze vinden allemaal plaats in een “ring des doods” om Europa heen. Steeds meer waarnemers denken dat hier een vooropgezet plan achter zit.

Eurazië als bedreiging voor de VS
Al eerder publiceerde Visionair een analyse van de geopolitieke dimensies van de geografie van de wereld. Eurazië is de grootste landmassa op de wereld. Als Eurazië onder controle komt van één mogendheid, is deze sterk genoeg om de rest van de wereld te domineren. De voornaamste imperatief voor de VS is dan ook voorkomen dat dit gebeurt.

In de Tweede Wereldoorlog dreigden de Asmogendheden de Sovjet-Unie onder de voet te lopen, en dat was ook gebeurd als Hitler de aanval op Moskou had ingezet in plaats van de fatale aftakking naar Wolgograd te maken, en er geen onzinnige rastheorieën op na had gehouden. Zonder het racisme van de nazi’s hadden ze de Oekraïense bevolking, die het bloed van de Sovjets wel kon drinken na Stalins moorddadige campagne tegen de koelakken, dit met veel anti-communistische Russen overigens, mee gehad en een enorm rijk onder de voet gelopen.

Russische grondstoffen en technisch vernuft gecombineerd met de Duitse efficiëntie hadden de industriële basis hiervan zo groot gemaakt dat de VS een tweederangs mogendheid was geworden. De VS moest wel ingrijpen. Dit had weinig met menslievende overwegingen te maken, zo werden de spoorwegen waarover de jodentransporten plaatsvonden ongemoeid gelaten, maar alles met het nachtmerriescenario voor de VS: een verenigd Eurazië. De Wolfowitz-doctrine, die het Amerikaanse buitenlandse beleid diepgaand beïnvloedt,  stelt nadrukkelijk dat de VS nooit mag toelaten dat zich een mededinger ontwikkelt. 

Aarde bij nacht
Deze composietfoto laat duidelijk zien waar op aarde de meeste verlichting brandt – en geeft hiermee een goede indruk van de economische activiteit wereldwijd. De grootste gebieden liggen in de Europese Laagvlakte, China en het oosten van de VS. Bron: NASA

Het destabiliseren van Duitsland
Geografisch gezien zijn er drie vruchtbare laagvlaktes, die zowel een hoge bevolkingsdichtheid als gemakkelijke industrialisatie mogelijk maken. Deze liggen in het oosten van de VS, de Noord-Europese laagvlakte die loopt van Frankrijk tot Wit-Rusland en Oost-China (India is ook dichtbevolkt, maar erg arm en onderontwikkeld). Niet toevallig zijn dit ook de rijkste en meest ontwikkelde gebieden in de wereld. Het Amerikaanse gebied ligt met uitzondering van een klein stukje Canada, vrijwel geheel in de Verenigde Staten. Het Europese gebied, dat aanmerkelijk groter is dan het Amerikaanse gebied is versnipperd over vele staten die los-vast samenwerken: Frankrijk, de Benelux, Duitsland, Polen, de Baltische republieken, Wit-Rusland en Rusland met de exclave Kaliningrad. Het Chinese gebied staat geheel onder controle van China en is – zie de zwakkere hoeveelheid licht – minder ontwikkeld dan de overeenkomstige gebieden in Europa en Noord-Amerika.

Verdeel en heers
Op dit moment is Europa, en dan vooral Duitsland, de grootste zakelijke concurrent voor de Verenigde Staten. Als de Verenigde Staten er in zouden slagen Duitsland en Rusland beentje te lichten, het liefst met veel sociale onrust, vluchten de high potentials en rijken naar Amerika – dit gebeurt nu al veel – en nemen ze de kennis, hoofdkantoren van bedrijven en bezittingen mee. Ook valt de euro, met de yuan het enige geloofwaardige alternatief voor de Amerikaanse dollar als wereldmunt, uit elkaar. Op dit moment kosten de sancties tegen Rusland de Europese Unie veel meer dan de VS. Deze sancties vonden plaats na een pro-westerse revolutie in Oekraïne, voor Rusland een zeer strategisch gelegen land. Door te stoken tussen de EU en Rusland slaan de Amerikanen dus twee vliegen in een klap.

Afrika is een enorm continent, zoals hier goed te zien is. De kans is groot, dat in 2050 het belang van Afrika, met twee miljard inwoners, dat van Europa gaat overschaduwen. Bron: NASA

Wat zijn de twintig landen met de meeste mensen in 2050?

Hier in Europa daalt de bevolking, of blijft dezze gelijk, maar Europa, Rusland, Japan en China vormen hiermee een uitzondering in de wereld. In zuidelijker streken, vooral in Afrika onder de Sahara, explodeert de hoeveelheid mensen. Zo wonen er in het kleine land Uganda in 2050 meer mensen dan in Frankrijk en Duitsland bij elkaar.

Afrika zal in 2050 dan ook een veel grotere rol spelen dan nu, mogelijk zelfs een grotere rol dan het veel kleinere Europa. Europa is vruchtbaar en dichtbevolkt, maar in Afrika worden nu zoveel mensen geboren, dat de bevolking van Afrika naar schatting ver over de twee miljard heen zal gaan, drie keer die van Europa.

Afrika is een enorm continent, zoals hier goed te zien is. De kans is groot, dat in 2050 het belang van Afrika, met twee miljard inwoners,  dat van Europa gaat overschaduwen. Bron: NASA
Afrika is een enorm continent, zoals hier goed te zien is. De kans is groot, dat in 2050 het belang van Afrika, met twee miljard inwoners, dat van Europa gaat overschaduwen. Bron: NASA

NB: dit zijn ramingen voor 2050 die uitgaan van een wereld die niet veel zal verschillen van nu. De combinatie van een explosieve technologische ontwikkeling met een sterke bevolkingsgroei is uitermate gevaarlijk. De komende dertig jaar worden erg spannend en zullen vermoedelijk de geboorte van kunstmatige intelligenties die slimmer zijn dan mensen met zich meebrengen. Ook zullen er meer conflicten uitbreken. We zullen, om een Chinese uitdrukking te gebruiken, interessante tijden meemaken. De vraag is daarmee, hoeveel deze voorspellingen waard zullen zijn na bijvoorbeeld massamigraties en vernietigende wereldoorlogen.

Volgens de Hartland-theorie vormt Rusland het scharnierpunt van het Euraziatische supercontinent, of Wereld-Eiland. Bron: Wikimedia Commons

Eurazië als Wereldeiland

Volgens de klassieke geopolitieke theorie van Harold MacKinder (1903) en anderen vormt Eurazië het Wereldeiland en is Amerika de periferie. In de praktijk is Eurazië zwak en verdeeld en deelt de Verenigde Staten, een Amerikaanse grootmacht, de lakens uit op de wereld. Kunnen ambitieuze Russische en Chinese infrastructurele plannen dit veranderen? Het eerste artikel in een tweeluik.

De Hartland-theorie
Volgens MacKinder’s Hartland-theorie vormt Europees Rusland met Siberië, het Hartland, een ‘pivot area’, scharnierpunt, waarmee de vruchtbare, welvarende Europese Laagvlakte en de andere grote vruchtbare laagvlakte, Han-China, met elkaar verbonden kunnen worden. Het grootste wereldrijk ooit, dat van de Mongolen, bereikte precies dat. Volgens de theorie van MacKinder is degene die Oost-Europa beheerst, degene die het Hartland beheerst en degene die het Hartland beheerst, beheerst de wereld. Als Duitsland en Rusland samen gaan werken, is dat volgens MacKinder dus een reden voor bijvoorbeeld de Amerikanen om te sidderen en beven.

Volgens de Hartland-theorie vormt Rusland het scharnierpunt van het Euraziatische supercontinent, of Wereld-Eiland. Bron: Wikimedia Commons
Volgens de Hartland-theorie vormt Rusland het scharnierpunt van het Euraziatische supercontinent, of Wereld-Eiland. Bron: Wikimedia Commons

Geen infrastructuur
Wel stelde MacKinder enkele voorwaarden. Zo moest de infrastructuur in Rusland voldoende goed zijn. Op dit moment is dat, mild uitgedrukt, niet het geval. Als je je autootje vollaadt met benzine, een Russisch visum kan bemachtigen en koers richting oosten zet, strand je iets ten oosten van de voormalige dwangarbeidersstad Magadan, aan de barre Zee van Ochotsk. Deze leeglopende stad bereik je na een tocht over de beruchte pokdalige Bottenweg, zo genoemd omdat de botten van de tienduizenden dwangarbeiders die bij het aanleggen van de weg in de Stalin-tijd omkwamen, door de Sovjets in de weg zijn verwerkt. Alleen onverschrokken pioniers die beschikken over een krachtige SUV met vierwielige aandrijving durven de expeditie verder naar het oosten, richting het eskimodorp Uelen dat de verste plaats richting oosten is, aan.  Ga je in de winter, wanneer de weg beter begaanbaar is, bereid je dan voor op temperaturen van onder de -70 graden. De gemiddelde temperatuur op Mars. Neem een grote jerrycan mee en mis het benzinestation niet. De volgende is er pas na 600 km.

Zee geschikter voor transport dan land
Het kost veel minder energie om goederen over zee te transporteren dan over land, laat staan door de lucht. Dit is de reden dat de welvarendste streken de kuststreken zijn en het wereldhandelsnetwerk wordt gedomineerd door waterwegen. Wat dat betreft is het misschien interessant om een grafiekje te laten volgen, gebaseerd op data van de Amerikaanse transportautoriteit, dat de energiekosten per ton laat zien van vervoer over zee, trein, vrachtwagen en vrachtvliegtuig.

Transportwijze Energieverbruik
vgl. binnenvaart kJ per ton-kilometer
Binnenvaart 1 160
Spoorwegen 1,3 209
Vrachtvervoer 15 2,426
Luchttransport 43 6,900

Geen wonder dus, dat de meeste handel over water plaatsvindt. In de praktijk bestaat Eurazie daarom uit een aantal dichtbevolkte grote eilanden: Europa, de Gangesvlakte, de Chinese Laagvlakte, Japan en Zuid-Oost-Azië, die alleen door middel van zee en lucht met elkaar verbonden zijn. En, zoals bekend, is de Verenigde Staten heer en meester over de zee, wat de Russen en Chinezen een doorn in het oog is.

 

Een kaartje van het Midden Oosten, waarbij de verschillenbde bevolkingsgroepen en sektes binnen hun eigen landen wonen. Dit zou veel bloedvergieten schelen.

Tijd om orde op zaken te stellen in de Europese achtertuin

Door het incompetente gepruts van de Europese en Amerikaanse elite, is er rondom het Europese Schiereiland een zone van chaos en wanorde ontstaan. Het gevolg is dat miljoenen mensen, die ooit de middenklasse in landen als Syrië en Irak vormden, op de vlucht slaan en Europa wordt gedestabiliseerd door drommen vluchtelingen. Tijd, dat de Europeanen zelf orde op zaken gaan stellen.

Als we de situatie in en rond Europa vergelijken met die van tien jaar geleden, rond 2005,  is er een wereld van verschil. Landen als Syrië en Libië waren hardvochtige, maar stabiele dictaturen waarin mensen die zich niet met politiek bemoeiden een redelijk leven hadden. Irak was, dankzij de inzet van extra Amerikaanse troepen die de voorganger van ISIS vrijwel uitgeroeid hadden, redelijk stabiel. De relatie met Rusland was goed. Oekraïne was een land in vrede met, net zoals nu, veel corruptie.
Nu zijn zowel Syrië als Libië opgegaan in vlammen en een bron geworden van miljoenen vluchtelingen. Deze mensen komen niet naar Europa voor de lol, maar omdat hun bestaan is verwoest door de incompetente buitenlandpolitiek van de regering-Obama en de krachteloze Europese machthebbers. Oekraïne is nu een war zone. Het toch al arme land wordt nu uitgemergeld door een oorlog. Wat nu rest is puinruimen. Laten we beginnen met enkele uitgangspunten te noemen voor een verstandig buitenlandbeleid.

De vluchtelingen staan nu massaal in de rij om Europa binnen te komen. Bron: socialistworker.org.uk
De vluchtelingen staan nu massaal in de rij om Europa binnen te komen. Bron: socialistworker.org.uk

Uitgangspunten
1. Orde is altijd te verkiezen boven chaos. Chaos is bevorderlijk voor creativiteit, maar chaos en anarchie op politiek gebied leiden tot een verschrikkelijk humanitair drama. De regeringen in Syrië en Libië waren berucht door hun mensenrechtenschendingen, maar vergeleken met het humanitaire drama anno  2015 waren dit oases van rust. Als er geen stabiel alternatief is voor een bestaande dictatuur, is het beter deze dictatuur te laten zitten en in kleine stappen leefbaarder te maken. Dit is in Spanje ook gebeurd met de Franco-dictatuur en in Griekenland met het generaalsregime. Deze zijn op vreedzame wijze veranderd in democratieën. In Tunesië is dat ook gelukt.
2. Open-minded pragmatici zijn altijd te verkiezen boven fundamentalisten. Elk fundamentalistisch maatschappelijk experiment, denk aan islamisme, communisme en fascisme, is uitgedraaid op een humanitaire ramp. Lieden die niet in staat zijn om hun theorieën bij te stellen als ze in de praktijk niet blijken te kloppen, zijn ongeleide projectielen.
3. Het alternatief waarbij minder mensenrechten worden geschonden, is altijd te verkiezen boven het alternatief waarbij meer mensenrechten worden geschonden. Als Europa bijvoorbeeld militair zou ingrijpen in Syrië en Islamitische Staat en Al-Nusra weg zou vagen, zou dit de nodige doden met zich meebrengen. Er zal dan wel een einde komen aan de meest zieke ideologie die er anno 2015 op de aarde bestaat, en het jarenlange bloedvergieten die deze ideologie met zich mee zal brengen in de toekomst.
4. Veel van de moeilijkheden met het Rusland van Poetin zijn het gevolg van gebroken beloftes van westerse leiders. Kosovo is erkend als onafhankelijk land, met als gevolg de etnische zuivering van de Servische en Roma-minderheid, terwijl met de Russen was afgesproken, dat niet te doen. Westerse leiders, waaronder de europarlementarier Van Baalen, steunden openlijk de demonstranten op het Maidanplein in Kiev en lieten toe dat de wettig verkozen regering-Janoekovitsj ten val werd gebracht. Janoekovitsj was, zoals alle Oekraiense oligarchen, erg corrupt. Poetin, een goed schaker, trekt de logische conclusie: Rusland kan alleen veilig zijn als er een sterk Russisch leger is dat een bufferzone creëert.

Een kaartje van het Midden Oosten, waarbij de verschillenbde bevolkingsgroepen en sektes binnen hun eigen landen wonen. Dit zou veel bloedvergieten schelen.
Een kaartje van het Midden Oosten, waarbij de verschillende bevolkingsgroepen en sektes binnen hun eigen landen wonen. Dit zou veel bloedvergieten schelen.

Punten
1. Er moet een Europees leger komen. De Amerikanen hebben idealen die in grote lijnen overeenstemmen met die van de Europeanen, maar ze hebben andere geopolitieke belangen dan Europa, zie hierna. Dit leger moet buiten de NAVO opereren en ingrijpen in de Europese periferie, om de ontwrichting daar te stoppen.
2. Duurzame vrede met Rusland. Voor Europa zou het erg gunstig zijn, als er vrede was tussen Rusland en het Europese Schiereiland. Handel en industrie zouden opbloeien. Voor de Amerikanen is dit een geopolitieke nachtmerrie. Een blok dat uit het Europese Schiereiland en Rusland bestaat, zou de sterkste staat ter wereld vormen en de lakens uitdelen. Vandaar dat de Amerikanen er alles aan zullen doen om dit te voorkomen. Dat lijkt nu aardig gelukt. Deze ongewenste situatie moet worden teruggedraaid. In feite zou Rusland toe moeten worden gelaten tot de EU en het EU-hoofdkwartier verplaatst naar Warschau of Praag.
3. De landen die rond Europa liggen, inclusief Syrië en Irak, moeten worden gestabiliseerd. In Irak kan dit door het land onder te verdelen in een Koerdisch-christelijk, sjiitisch en soennitisch deel. In Syrië in een alawitische kuststrook, Koerdisch noorden en soennitische romp. Die romp kan samengevoegd kan worden met het soennitische deel van Irak: ongeveer het gebied dat IS nu bezet houdt. In Libië kan het beste een EU- of VN-mandaat gevestigd worden dat de transitie naar democratie in tien jaar mogelijk maakt.
4. Vluchtelingen moeten worden geheralloceerd naar hun oorspronkelijke woonplek, zodra deze is gezuiverd van islamistische terroristen. Alleen hooggeschoolde vluchtelingen met een technische achtergrond, zonder islamistische sympathieën, moeten toegelaten worden tot Europa. Op dit moment moeten landen als Turkije, Libanon en Jordanië opdraaien voor de miljoenen  vluchtelingen uit Syrië en Irak. In Libanon is nu een kwart van de bevolking vluchteling. Het is verwerpelijk dat deze arme landen hier alleen voor op moeten draaien. Een groot deel van de Europese landbouwsubsidies zou hier heen kunnen, tot er orde op zaken is gesteld en de vluchtelingen weer terug kunnen.

De uitbreiding van het oosten van de NAVO is in de ogen van de Russen een grote geopolitieke catastrofe.

Europa geen militaire partij meer voor Rusland en Turkije

Het Europese Schiereiland wordt bewoond door schapen, die omringd worden door wolven. Na de vijf eeuwen waarin Europeanen dood en verderf zaaiden op hun eigen continentje en de rest van de wereld, veranderde de blik van de Europeanen op zichzelf fundamenteel. Europa werd deze keer de voorhoede van het pacifisme. Na de val van het IJzeren Gordijn raapten de Europeanen een aanzienlijk vredesdividend. Deze gunstige tijden zijn voorbij. De wolven loeren weer richting het Europese Schiereiland, en deze keer zijn  ze sterker dan in vele eeuwen.

Een Russische tank in Oekraïne. Rusland heeft meer tanks dan welk ander land ter wereld ook.
Een Russische tank in Oekraïne. Rusland heeft meer tanks dan welk ander land ter wereld ook.

Russische leger sterkste op Europese continent
Waar Europese staten de laatste dertig jaar fors hebben bezuinigd op defensie, rekenend op de Amerikaanse paraplu, zijn in Rusland de uitgaven aan defensie fors opgevoerd, tot 70 miljard dollar per jaar of 4,2% van het BNP. Ter vergelijking: in West-Europa ligt dit rond de 1,5%.  Op dit moment beschikt Rusland over rond de 845.000 man, 22.550 tanks en 1.399 militaire vliegtuigen. Ter vergelijking: het Europese Schiereiland beschikt weliswaar over meer manschappen, 1,55 miljoen, maar veel minder tanks en vliegtuigen. Vooral de oostelijke flank van de NAVO stelt weinig voor. De Duitse luchtmacht kampt met gebreken (waar de Polen zich behoorlijk zorgen om maken), met de Bundeswehr is het niet veel beter gesteld en zowel Duitsland als Polen beschikken over veel minder tanks, 600 resp. 1000 (die in het geval van Polen erg verouderd zijn, net als die van Oekraïne). Vermoedelijk zou het Russische leger daarom weinig moeite hebben het Poolse leger te kraken, en mogelijk zelfs kunnen doorstoten in Duitsland. De Baltische staten beschikken in totaal over 3 tanks, wat overigens nog drie meer is dan het Nederlandse leger. In principe kan Rusland deze staten snel, in een dag, onder de voet lopen. De zwakte van de Europese luchtmacht bleek ook in Libië. In feite leveren zelfs bij “Europese” luchtoperaties de Amerikanen de meerderheid van de luchtmacht.  Alleen de Amerikaanse luchtmacht, met in 2015 3857 gevechtsvliegtuigen, is ruimschoots opgewassen tegen de Russen.

Kortom: alleen als de Amerikanen voor zware luchtsteun zorgen zou deze ongelijke krachtsverhouding verbeteren. Helaas voor de Europeanen beschikken de Russen over een exclave, die tussen Polen en Litouwen in ligt: Kaliningrad. Hier kan Rusland de zeer effectieve en nauwkeurige Iskander ballistische raket en de S-400 luchtafweerraketten met een bereik van 400 km installeren, wat zou betekenen dat Rusland de superieure Amerikaanse luchtmacht enkele dagen op afstand kan houden in Polen en het Balticum. Dit is genoeg om het Balticum en een groot deel van Polen onder de voet te lopen en de Amerikanen voor voldongen feite te stellen. Ik denk niet dat de Amerikanen een verwoestend duel met het geduchte kernwapenarsenaal van Rusland zullen willen riskeren om perifeer terrein terug te winnen.

De uitbreiding van het oosten van de NAVO is in de ogen van de Russen een grote geopolitieke catastrofe.
De uitbreiding van het oosten van de NAVO is in de ogen van de Russen een grote geopolitieke catastrofe.

De motieven voor Poetin om in de eerste maanden van 2015 toe te slaan
Hoewel het Russische leger sterk is, staat Rusland strategisch gezien erg zwak. Poetin veranderde Rusland in een oliesjeikdom dat een groot deel van zelfs eerste levensbehoeften importeert. De communistische dictatuur kweekte weinig vrienden onder de Oost-Europeanen en de inwoners van voormalige Sovjetrepublieken.
Poetin heeft slechts één sterk wapen: Russische aardolie en aardgas, dat in een groot deel van de Europese energiebehoefte voorziet. Dit is echter een tweesnijdend zwaard: Europa is de enige afnemer die Rusland een hoge prijs voor het gas betaalt. Europa afknijpen zou één keer flink pijn doen op het Schiereiland, maar daarmee Ruslands voornaamste en lucratiefste afzetmarkt verwoesten. Rusland zat zelfs met de hoge olieprijzen van 2014 al in zwaar economisch weer. Begin 2015, met de gehalveerde olieprijs, is de situatie ronduit catastrofaal. Ondertussen ziet het er voor Poetin somber uit. De Oekraïners kunnen ondertussen zijn bloed wel drinken, op het Schiereiland wordt hij steeds impopulairder, de binnenlandse kritiek zwelt aan en zelfs zijn trouwe bondgenoten Loekasjenko van Wit-Rusland en Armenië beginnen twijfels te krijgen. Kortom: Rusland staat op het punt van omvallen.
De combinatie van de Europese militaire zwakte en verdeeldheid, een incompetente Amerikaanse president en zijn voortdurend verslechterende strategische positie, maakt dit een uitgelezen kans voor Poetin om met één harde tactische klap de rollen om te draaien. Een vlucht naar voren dus. Dit is namelijk de laatste gelegenheid om de ineenstorting van zijn regime af te wenden. Als hij de Baltische Staten en Oekraïne in handen krijgt, zou hem dit in de ogen van de bevolking een grote held maken. Ook zou de NAVO zwaar vernederd worden en zouden vijandige dan buurstaten als Polen en Roemenië eieren voor hun geld moeten kiezen.

De rol van Turkije
Hierbij zal hij het op een akkoordje moeten gooien met Turkije.  Voor NAVO-lid Turkije is de zuidelijke Balkan, voornamelijk Bulgarije, erg aantrekkelijk. Als het Europese Schiereiland zou verzwakken, neemt de Turkse invloed sterk toe. Vermoedelijk zal Turkije zich daarom zoveel mogelijk afzijdig houden. Het zou een meesterslag zijn, als Poetin er in zou slagen om de Turken tot bondgenoot om te turnen. Het Turkse leger is sterk, volgens sommige schattingen het tiende sterkste leger ter wereld met 1000 vliegtuigen, 3000 tanks en 410.000 manschappen. Turkije zou zonder veel problemen de zwakke landen Cyprus, Griekenland en Bulgarije onder de voet kunnen lopen, waarmee de strategische positie van de NAVO hopeloos zou zijn in het Middellandse Zee-bekken. Van de Turkse president Erdogan, een islamitische extremist die net als Poetin niet bepaald gezegend is met veel scrupules, is de grote droom het Ottomaanse Rijk opnieuw te vestigen. Beheersing van de zuidelijke Balkan is hiervoor essentieel. Het oprollen van de zuidelijke flank van de NAVO en het veroveren van de Balkan  zou deze droom realiteit maken.

Islamitische Staat
IS-strijders infiltreren nu Turkije, lijken een sterk bruggenhoofd in Libië te hebben gevestigd en hebben aangekondigd om vanuit Libië een aanval te doen op  het Italiaanse schiereiland. Op dit moment, begin 2015, lijkt dit lachwekkende bravoure. IS krijgt een ongenadig pak slaag van de Amerikaanse luchtmacht, Koerdische strijders en sji’ietische milities, maar wat hier van belang is, is de narratief. Vrijwel elke islamiet voelt zich vernederd vanwege de overheersende rol die niet-islamieten, zoals de Amerikanen en Europeanen, spelen in de wereld en droomt van herstel van het islamitische wereldrijk, het kalifaat. Een confrontatie zoeken met het Amerikaanse leger is vanzelfsprekend zelfmoord, zoals dictator Saddam heeft ondervonden. Europa is echter een ander verhaal.  Het zal de leiding van IS niet ontgaan zijn dat de Europese legers maar net opgewassen zijn tegen niet-westerse tegenstanders en dat ze vooral een harde dobber hebben om af te rekenen met fanatieke guerillastrijders zoals de taliban of IS. Europa telt ongeveer twintig miljoen immigranten van islamitische afkomst, die voor een aanzienlijk deel de koran (en, mogen we aannemen, de soenna)  boven westerse normen en waarden stellen. Ook apocalyptische visioenen van een wereldoorlog tussen de islamieten en de ongelovigen zijn onder de islamieten wijdverbreid. IS stelt militair nu niet veel voor, maar de zaak verandert als het IS-narratief massaal wordt overgenomen in de islamitische wereld en straks miljoenen gewapende islamieten de IS-dreigementen waar gaan maken. Ervaringen van Koerdische vrijheidsstrijders, taaie en moedige mensen die de dood niet vrezen, met IS scheppen geen opwekkend beeld. Een vergelijkbare situatie deed zich voor in Sudan, waar toen de Mahdistische beweging dood en verderf zaaide. Stel je voor, lawines van slechtbewapende fanatiekelingen die massaal aanvallen gaan uitvoeren op niet-moslims of ‘afvalligen’, hierbij de dood niet vrezend. Hoewel er een zee ligt tussen de gebieden met een moslimmeerderheid en Europa, en de Europese vloot en luchtmacht een invasie met gemak kan afslaan, vormen de steeds meer bewapende islamitische minderheden in bijvoorbeeld de Parijse voorsteden een gevaar. De Europeanen moeten dan een oorlog op twee fronten voeren. Alle ingrediënten voor een “perfect storm” lijken aanwezig.

Wat kunnen we hieraan doen?
Om het leger te versterken is het nu rijkelijk laat. Toch zijn er enkele mogelijkheden. Poetin ziet de NAVO als zwak en verdeeld. Hier moet verandering in komen. Om te beginnen zal het Russische offensief in Oekraïne koste wat kost gestopt moeten worden. Te denken valt dan bijvoorbeeld aan een vredesmacht en het massaal aanvoeren van oorlogsmaterieel naar Oekraïne en de Baltische staten. Elke Russische provocatie op NAVO-grondgebied zal moeten worden beantwoord met scherp, maar wel proportioneel. Het Oekraïense leger moet worden voorzien van zware wapens, waaronder geavanceerde Javelin- of Spike anti-tank raketten om af te rekenen met Russische pantservoertuigen en tanks.  Rusland kan verder worden gedestabiliseerd door Russische olie- en gasimport te vervangen door bijvoorbeeld uit het Midden Oosten. Ook zal China zwaar onder druk moeten worden gezet om Rusland te laten vallen. Oekraïne toelaten als NAVO-lid zou de Russen doen inzien dat de confrontatiekoers met het westen gedoemd is te mislukken. Na een paar jaar economische misère zal dan een meer democratisch bewind aan de macht komen, met de siloviki aan het hoofd.

Een islam die is gebaseerd op de koran alleen is het beste wapen tegen zowel achterlijkheid, als IS.
Een islam die is gebaseerd op de koran alleen is het beste wapen tegen zowel achterlijkheid, als IS.

De IS-dreiging is lastiger aan te pakken. Het is vrijwel onmogelijk om de diepe haat- en wrokgevoelens die velen onder de meer dan een miljard moslims jegens ongelovigen koesteren, weg te nemen. Om te beginnen moet het Westen duidelijk partij kiezen voor de seculiere staten Syrië, Marokko en Egypte. Elke staat die pro-kalifaat bewegingen steunt, zoals de Golfstaatjes en Saoedi Arabië, moet gezien worden als onderdeel van het vijandige blok. Het wapenbezit en de bendecultuur onder de islamitische minderheid in West Europa zal doortastend moeten worden aangepakt. Dit geldt ook voor de drijvende kracht achter IS en jihadisme: het islamitische fundamentalisme. Ter inspiratie kunnen de Europeanen kijken naar de visionaire stichter van het moderne Turkije, Kemal Atatürk. Het Westen moet deze progressieve landen volop steunen met technologie om de woestijnen tot bloei te brengen en goede onderwijs en gezondheidszorg te ontwikkelen, zodat het welvarende landen met een gelukkige bevolking worden.

Ook van belang is dat het fundamentalisme in Turkije de nek wordt omgedraaid. De militaire agressie op Cyprus en de onderdrukking van persvrijheid zijn elk voldoende redenen om het regime-Erdogan de toegang tot de Europese markt en EU-geld te ontzeggen, wat een harde klap voor het regime zou betekenen. Vooral de kliek rond Erdogan moet hard worden aangepakt, en de seculieren moeten van harte worden gesteund. De beste oplossing is uiteraard een theologische hervorming van de islam, waarbij “jihad” wordt gezien als heilige inspanning om ziekten en armoede uit te roeien, en moslims zich identificeren met goedwillende mensen in het algemeen, in plaats van alleen met andere moslims, hoe schurkachtig deze ook zijn. Dit vereist echter het afschaffen van de hadith en soenna, en terugkeren naar de oorspronkelijke brontekst van de koran. Dit zou de islam een kracht ten goede maken, in plaats van, zoals nu, een kracht van de dood en het verderf.