De toekomst van misdaad
Het hacken van PIN-automaten, botnets en ransomware is nog maar het begin van de toekomst van misdaad, waarschuwt Marc Goodman van Singularity University. In een intrigerende Singularity University Nederland lezing aan de Politieacademie te Apeldoorn maakt hij duidelijk dat ook op het gebied van misdaad en misdaadbestrijding de exponentiële groei van computercapaciteit, ook exponentieel toenemende misdaad gaat betekenen, als we er niet tijdig wat aan doen. In dit artikel, dat de Visionair Misdaadweek opent, de voornaamste ontwikkelingen.
Nieuw tijdperk van misdaad
Begin 2014 werd ontdekt waar tienduizenden mysterieuze spammails vandaan kwamen. De ‘dader’ bleek een gehackte ‘slimme koelkast‘. Criminelen namen begin 2015 honderden Nederlandse computers in gijzeling met de ransomware Coinvault en dwongen de eigenaren om met bitcoins losgeld te betalen. Een achttienjarige student uit Florida wilde zijn kamergenoot uit de weg ruimen, omdat die zijn vriendinnetje had ingepikt. Probleempje: hoe werk je het lijk weg. Siri, de AI assistent van Apple, wist wel raad, waardoor de niet al te slimme moordenaar overigens ook tegen de lamp liep.
Een drone met warmtecamera spoorde wietplantages op in het gebied rond Birmingham. Echter: deze drone was niet van de Britse politie, maar van criminelen die concullega’s wilden rippen van hun oogst. Een vreemde stoot je aan in een menigte. Niet om je zak te rollen, dat is old school, maar om met een near field scanner je bankpasje leeg te roven. Zoals uit deze voorbeelden blijkt, zijn criminelen uiterst creatief en volgen ze moderne technieken op de voet. Experts, zoals voornoemde Marc Goodman, denken dan ook dat er een explosie van misdaad uit zal breken als politie en de samenleving niet op tijd maatregelen nemen. Welke ontwikkelingen zorgen voor deze snelle groei? En wat kunnen we er aan doen? Goodman noemt drie hoofdfactoren: exponentiële ontwikkelingen, geautomatiseerde misdaad en de opmars in de reële 3D-wereld van cybercriminaliteit.
Exponentieel
De razendsnelle opkomst van bedrijven als Facebook, Uber en Airbnb komt door hun exponentiële bedrijfsmodel. Om te groeien hoeven ze nauwelijks te investeren. Ook criminelen hebben deze exponentiële bedrijfsvoering ontdekt. Kinderporno wordt gecrowdsourced, honderden kruimeldieven verspreid over de gehele wereld werden ingeschakeld om tientallen miljoenen dollars gekraakt geld te pinnen en sommige Amerikaanse crimeware-softwarepakketten, zoals Citadel of Blackshades, zijn zo professioneel dat er een 1-800 helplijn voor was opgezet. Een enkele criminele programmeur, of een team, kan met een crimewarepakket duizenden criminelen assisteren bij hun computerinbraken. Kortom: net zoals in de bovenwereld kan een crimineel zijn roofactiviteiten exponentieel uitbreiden met moderne technieken, met uiterst vernietigende gevolgen.
Geautomatiseerd
Criminelen willen op een gemakkelijke manier geld verdienen. Daarom maken ze graag gebruik van automatisering. Een bankrover kan met een bankoverval slechts enkele duizenden euro’s buitmaken. Hiervoor riskeert hij zijn leven. Maar wat als je duizenden mensen tegelijk kan beroven, met behulp van techniek? Slimmere criminelen storten zich nu dan ook massaal op cyberaanvallen. De gemiddelde opbrengst van een geslaagde cyberkraak ligt ver boven het miljoen. Als een hacker creditcardgegevens van een grote webwinkel of winkelketen buitmaakt, kan deze miljoenen mensen tegelijk beroven. Drones van drugssmokkelaars passeren de zwaarbewaakte grens tussen de Verenigde Staten en Mexico met gemak. Drones komen ook erg van pas bij iets dat essentieel is voor een geslaagde inbraak of terroristische aanslag: surveillance, de voorverkenning van het doelwitterrein, zonder dat beveiligingscamera’s foto’s van verdachten kunnen maken. Kortom: dezelfde tools die in de bovenwereld het leven makkelijker maken, maken dat voor een crimineel ook.
3D
Een derde megatrend die op dit moment de wereld ingrijpend verandert, wordt door Goodman onder de noemer “3D” geschaard. Software “eet” de wereld: veel zaken die vroeger dure en logge apparaten vereisten, worden nu vervangen door vaak gratis software. Ik herinner me nog de enorme Winkler Prins encyclopedie van mijn grootouders, die een complete boekenplank in beslag nam. Deze zit nu in onze smartphone, samen met zaken als wekkers, hifi-installaties, wegenkaart, kompas, fototoestel, videocamera en talloze andere dingen. Niet alleen verdwijnen er fysieke dingen, ook worden de dingen in onze omgeving steeds “slimmer”.
Enter de voornoemde “slimme koelkast”, die door een creatieve hacker werd misbruikt als mailserver voor een spamrun. Industrieën schakelen nu massaal over op het zogeheten Internet of Things (IoT), mogelijk geworden door het IPv6 protocol met meer netwerkadressen dan er zandkorrels op de aardse stranden liggen. Als de informatieinhoud van het internet nu gelijk staat aan een golfbal, wordt die in de verdere toekomst zo groot als de zon. Letterlijk alles, broodrooster, kleding, zelfs je lichaam, zal binnenkort uitgerust worden met sensoren, microscopische computertjes en andere dingen, die je beter zullen kennen dan je jezelf kent.
Kortom: een paradijs voor criminelen. Babyfoons, veiligheidscamera’s en modems worden nu al massaal gehackt. De niet al te slimme computertjes die straks in smartdust worden gebruikt, zijn gemakkelijk te hacken en af te luisteren. Westerse inlichtingendiensten legden het Iraanse kernwapenprogramma plat met het Stuxnet virus, dat een vijfde van alle Iraanse uraniumcentrifuges liet crashen. In een biotechnologische fabriek van de toekomst kunnen criminelen de apparatuur hacken en de eigenaren bijvoorbeeld dwingen honderdduizenden bitcoins over te maken, omdat anders giftige stoffen in het eindproduct terecht komen.
Geen science fiction, maar misdaadhistorie: een criminele bende hackte een gevangenis, brak via deze gevangenis in in andere gevangenissen en ontgrendelde alle celdeuren. Zowel bij bewaarders als gevangenen brak paniek uit. Eén van de bendeleden liep kalm de celdeur uit, liep naar de cel van het doelwit en stak het slachtoffer van een concurrerende bende dood.
De 3D-printer is bruikbaar voor een hele serie van misdaden, van het printen van vuurwapens of een cocaïnelab, tot het fotograferen en uitprinten van sleutels en het illegaal kopiëren van designproducten.
Autodieven tikken tegenwoordig geen ruitjes meer in. Meer dan de helft van de autokraken in Londen vindt nu al plaats door de autosoftware te hacken en zo de auto te ontgrendelen. Als er zelfrijdende auto’s komen, kunnen hackers de besturing op afstand overnemen en zo de inzittenden ontvoeren, of een gehackte auto naar ze toe laten rijden (of er een aanslag mee plegen).
Kortom: we kunnen maar beter nadenken over een goede strategie om cybercriminaliteit te stoppen, een Deltaplan (of, in Amerikaanse termen, een Manhattan Project), dat de beveiliging zo goed maakt dat hiermee misdrijven vrijwel onmogelijk worden. Kan dit zonder de privacy en mensenrechten aan te tasten, of zullen we in een politiestaat leven waarmee vergeleken Oceania in Orwell’s 1984 nog een paradijs is?
