De verzameling met alle mogelijke uitvindingen is een soort doos van Pandora. Maar wat doen we, als we hier een zwarte bal uit halen? Een uitvinding die ons of de aarde vernietigt?
Wat, als we uit de toekomstige mand van uitvindingen, een zwarte bal trekken die een ramp veroorzaakt? Bron: Wikimedia Commons, https://commons.wikimedia.org/wiki/User:0x010C
Zwarte bal
Stel, iemand vindt een soort atoombom uit, die iedereen in een schuurtje in elkaar kan knutselen. Een doe-het-zelf ebola virus dat zich via de lucht verspreidt. Een wormgat naar een supernova. Een manier om de zon op te blazen. Of een andere killer tech met een lage drempel. De ellende met dit soort dingen is, dat ze niet zijn weg te toveren. Want als iets eenmaal bekend is, vergeten we het bijna nooit meer. Filosoof Nick Bostrom, bekend van zijn boek Superintelligence, gaat in op deze vraag. En geeft in deze TED-talk vier mogelijke oplossingen voor dit “zwarte bal” probleem.
Oplossingen
Bostrom stelt in deze TED-talk vier oplossingen voor, om het Zwarte Bal-scenario voor te zijn. Sommigen hiervan zijn meer haalbaar dan andere. Ten eerste, bij alle mensen de wil weg te nemen om kwaad te doen. Wat op zich al een zwarte bal zou zijn. Want dat zou het einde van de vrije wil betekenen. Het is ook geen haalbaar doel. Wij mensen zijn nu eenmaal af en toe erg gemeen. En ook goed bedoelde ingrepen, hebben vaak akelige gevolgen. Denk aan de agressieve geafrikaniseerde honingbij. Oorspronkelijk ontwikkeld om de honingproductie van de honingbij te verbeteren. Nu de schrik van de Amerikanen.
Ten tweede, het invoeren van een wereldomvattende politiestaat. Dan moeten we echt alle dataverkeer onderscheppen. Elke gevaarlijke uitvinding zou dan in een vroeg stadium ontdekt worden, voor deze schade aan kan richten. Ook geen leuk vooruitzicht. Bovendien, wie controleert deze politiestaat?
Ten derde, iets kansrijker, het idee om echt gevaarlijke enabling technology in te perken. Of buiten bereik van de meeste mensen te houden. Zoals een DNA-printer waarmee je nieuwe virussen kan schrijven. Je wilt niet dat IS of Al Qaeda die in handen krijgt.
De kansrijkste benadering is volgens Bostrom om “gouden ballen” te vinden. Dat zijn uitvindingen, waarmee we zwarte ballen onschadelijk kunnen maken. In het geval van virussen, bijvoorbeeld, een techniek om heel snel massaal vaccins te kunnen ontwikkelen. En in massa te kunnen produceren. Wat denken jullie? Welke methode is de beste? En zijn er ook andere methodes denkbaar?
Volgens de singleton hypothese van Nick Bostrom, zal er uiteindelijk één grote macht ontstaan die de rest opslokt of onderwerpt. Heeft hij gelijk?
Singleton hypothese
De wereld wordt steeds meer een “dorp dat de wereld omvat”. Dat is geen toeval, volgens de singleton hypothese. Deze theorie komt uit het brein van Nick Bostrom. Bostrom is een filosoof van de universiteit van Oxford, die al eerder naam maakte met zijn theorie over superintelligentie. Volgens deze theorie is de logische uitkomst van de menselijke evolutie, dat er er een wereldregering zal komen[1]. Althans één entiteit die de gehele mensheid zal regeren. Dat kan een superintelligentie zijn, maar ook een megacorporatie of een superstaat.
Steeds hogere niveaus van ordening
Zoals filosofen vaak doen, gebruikt Bostrom inductie en maakt hij hier een abstractie van. Concreet: hij stelde vast dat in de geschiedenis, mensen in steeds grotere verbanden gingen samenleven. Van een handjevol jagers en verzamelaars, tot staten met meer dan een miljard inwoners. Denk aan India en China. Of quasi-staten als de EU. Deze trend trekt hij door. Hij denkt dat ook deze enorme staten op zullen gaan in één, de aarde omspannend rijk.
Of in een kunstmatige intelligentie, zoiets als Skynet uit de Terminator serie. Of in een bedrijf als het Chinese Tencent, dat bank, social credit rater, winkel en sociaal netwerk in één is. Maar dan nog veel, en veel groter.
Tijdelijke trend van nationalisme
Bostrom denkt dat de op dit moment overheersende trend in westerse landen van anti-globalisme, tijdelijk is. Bostrom kijkt naar tijdschalen die eeuwen omspannen. Millennia, zelfs. Op langere termijn is de uitkomst helder, zo stelt hij. We gaan richting een singleton. Of we nu willen of niet.
De singleton theorie voorspelt dat er uiteindelijk een wereldregering zal komen op aarde. Bijvoorbeeld een Verenigde Naties, maar dan met meer macht. Bron: geconverteerde SVG van wikipedia.org
Wereldregering effectiever
Bostrom denkt dat een singleton wel eens goed uit zou kunnen pakken. Nu is er immers de dreiging van kernoorlogen. En een wapenwedloop. Plus het aanpakken van globale problemen, zoals de SARS-CoV-2 epidemie, faalt. Een wereldregering smoort een epidemie in de kiem en voert een lockdown in. En regelt snel een schadeloosstelling voor het getroffen gebied, zodat niemand hoeft te mopperen. Zo was de epidemie binnen de perken gebleven. Tenzij de wereldregering een totalitaire dictatuur is die bang is voor gezichtsverlies, natuurlijk.
Singleton alleen voor open systemen?
Bostrom generaliseert uit een beperkte dataset. Namelijk die van open systemen. De meeste mensen leven in een open systeem, waarin er volop contacten zijn met de rest van de wereld. In gesloten systemen, zoals eilanden, zie je juist dat deze zich meestal in enkele delen opsplitsen. Neem bijvoorbeeld de Guanches van de Canarische Eilanden en de bewoners van Rapa Nui, ook wel bekend als Paaseiland. Een eenzaam eiland in de Stille Oceaan. Rapa Nui was volkomen geïsoleerd. De oorspronkelijke inwoners van het eiland, ongeveer zo groot als Texel, hadden namelijk alle bomen omgehakt. Andere eilanden liggen meer dan duizend kilometer ver. Toen ontdekkingsreizigers het eiland ontdekten, had de bevolking zich in verschillende clans opgesplitst. Dit effect trad ook op bij de Guanches.
De aarde is zo’n gesloten systeem. Dat wil zeggen, dat zolang de mens de overheersende soort is, de aarde waarschijnlijk in enkele grote blokken opgesplitst zal blijven. Tenminste, als historische trends kloppen. Maar dat is de vraag. In de moderne tijd zijn veel trends op hun kop gezet.
Dat zou veranderen als er een externe dreiging zou worden ontdekt. Bijvoorbeeld aliens, of kolonies elders in het zonnestelsel. Dus, veel verder dan de Verenigde Naties zullen we als mensheid niet komen. Tenzij de mensheid zich verspreidt tot buiten de aarde. Dan komt er weer een nieuw terrein bij om ruzie te zoeken. Wij mensen zijn helaas nogal hardleers. Hopelijk hebben we dan geleerd, dat we meer opschieten met vrede, dan met oorlog.
De vader van de Amerikaanse marinier Humayun Khan, door een geloofsgenoot met bomauto in Irak opgeblazen, vindt dat zijn zoon meer voor de Verenigde Staten heeft betekend dan Trump. Uiteraard liet de Donald dat niet op zich zitten en een media rel brak los. Wat ons op een boeiend filosofisch vraagstuk brengt.
Zin en onzin van de martelaars
Het christelijk geloof is er groot mee geworden: martelaren. Het ging hier doorgaans om in de pacifistische begindagen van het christendom in opdracht van de keizers van het Romeinse Rijk vermoorde christenen. Toen het christendom de staatsreligie werd en onder invloed van de rooms-katholieke kerk steeds meer af werd geweken van het christelijke pacifisme, daalde hun aantal. Enkele bekende martelaren uit het verleden werden door de Kerk zalig- en daarna heilig verklaard. Hun uitspraken kregen een bijzondere lading. Ze kregen hun eigen heiligendag en de ene hagiografie na de andere zag het licht.
Humayun Khan behoorde zowel tot de helden als tot de martelaars. Hij redde het leven van honderden Usaanse militairen door zelf op een verdacht voertuig af te stappen. Hiervoor ontving hij postuum de onderscheiding Purple Heart. Bron: Wikimedia Commons / Sgt. Cody W. Torkelson
Ook het tweede grote geloof, de islam, kent martelaars. De koran garandeert iedere islamiet die omwille van de islam sterft (sjahied), een zeker verblijf in het paradijs. Al zijn, of een enkele keer, haar, zonden worden deze persoon door Allah vergeven. Hoewel zelfmoord zowel in de koran als de vertelsels (hadith) verboden is, is het wel toegestaan al moordend ten onder te gaan. Ook binnen de islam worden martelaars erg geëerd. Er bestaat bijvoorbeeld in de Palestijnse gebieden een uitgebreide verering van martelaars. Nabestaanden van zelfmoordaanslagen ontvangen een speciale uitkering.
Ook in de Verenigde Staten bestaat er een uitgebreide cultus rond gesneuvelde militairen.
Hebben martelaars gelijk?
Vanuit rationeel standpunt bekeken is een martelaar iemand die gefaald heeft om zijn doel levend te bereiken. Dit kan zijn omdat de enige manier om het doel te bereiken, de zelfopoffering is. In dat, zeldzame, geval was de martelaar een moedig mens. In veel gevallen is het een nogal dwaas iemand die je het beste postuum de Darwin-award kan uitreiken. De islamieten die zich met bomgordel opblazen zijn als zodanig te zien. Dit zijn goedgelovigen, vaak verstandelijk minder begaafden die zich makkelijk in de luren laten leggen door gladde mooipraters. Veel seksueel misbruikte islamitische vrouwen worden martelaars om de eer van hun familie te redden.
Volgens de publiek beschikbare informatie naderde een verdachte taxi Humayun Khan toen hij in Irak dienst deed als bewaker. Hij stuurde zijn ondergeschikten weg en hield zelf de taxi aan. Vervolgens bracht de bestuurder, een zelfmoordterrorist, de taxi tot ontploffing. Op grond van deze informatie kunnen we de voorlopige conclusie trekken dat Khan inderdaad een held was. Hij riskeerde zijn leven om het gevaar te neutraliseren, in plaats van een van zijn ondergeschikten te sturen. Hij had meer respect voor het leven van anderen dan voor zijn eigen leven. Dat maakt hem tot een held in de klassieke zin van het woord.
Wie heeft meer voor de Verenigde Staten betekend: Humayun Khan of Donald Trump?
Khan heeft door zijn moedige optreden het leven van waarschijnlijk enkele honderden mensen gered. Trump heeft met zijn diverse zakelijke activiteiten wisselend succes gehad. Deze rijkdom overigens voornamelijk, omdat Trump een rijke vader had. Je hebt geld nodig om geld te maken in de vastgoedwereld. Zonder Trump hadden er waarschijnlijk enkele andere grote gebouwen gestaan dan nu, hadden enkele fotomodellen een andere rijke vent gehad en hadden deelnemers aan de Trump University zich door een andere oplichter laten flessen.
Was Trump een ondernemer geweest in bijvoorbeeld medische techniek of een filantroop, dan had hij in principe een veel grotere positieve bijdrage geleverd aan de VS dan Khan als soldaat ooit had kunnen doen. Laat staan, had gedaan als diens toekomstdroom om militair advocaat te worden was uitgekomen. Toch moeten we hier vaststellen dat de bijdrage van Khan per saldo positief was, en dus onvergelijkbaar veel groter dan die van Donald Trump tot aan zijn presidentschap.
Of na afloop van het presidentschap van Trump zijn bijdrage aan Usa positief of negatief was, kunnen we pas later vaststellen. Waarderingen voor presidenten willen nog wel eens veranderen in de loop van de tijd. Hij heeft de boel behoorlijk opgeschud en hiermee de loop van de geschiedenis versneld.
Schietpartijen door daders die zich laten inspireren door xenofoob gedachtegoed, komen veel voor. Reden voor de overheersend kosmopolitische en linksgeoriënteerde main stream media zoals de Nederlandse ‘kwaliteitskranten’ Trouw, Volkskrant, de Nederlandse staatsomroep NOS en wannabe ‘kwaliteitsnieuwssite’ nu.nl om er met gestrekt been in te gaan tegen het “extreem-rechtse” gevaar. Is ‘extreemrechts’ inderdaad het probleem, of is “extreemrechts” onderdeel van een groter probleem?
De extreemrechtse ideologie: bestaat extreemrechts?
Extreemrechts is een verwarrende term, waarmee een gemeenschappelijke, pejoratieve sticker wordt geplakt op een reeks van onderling slechts zijdelings verwante ideologieën. ‘De’ extreemrechtse ideologie bestaat niet. Kort samengevat zijn er drie belangrijke stromingen, die onder de noemer ‘extreemrechts’ worden verketterd door de overwegend linkse main stream media: racialisme, anti-islamisme (“islamofobie” in main stream media jargon) en nationalisme. De door nette mensen verketterde Nederlandse politicus Geert Wilders is bijvoorbeeld uitgesproken anti-islam en een nationalist, maar geen racialist. Neonazi’s richten zich vooral op niet-westerlingen, maar hebben weinig moeite met de islam (hun idool Hitler kende veel bewondering voor het “krijgersgeloof” islam). We kunnen dus concluderen dat het epitheet ‘extreem-rechts’ weinig verklarende waarde heeft en getuigt van denkluiheid.
Racialisme
De term ‘racisme’, die oorspronkelijk onderscheid maken op biologisch ras betekende, is in de loop van decennia door “progressieve” activisten qua betekenis uitgebreid naar het pejoratief bejegenen van elke onderscheiden onderliggende groep door een (verondersteld) dominante groep. Wat oorspronkelijk met racisme werd bedoeld, wordt daarom nu met een nieuw woord, racialisme, aangeduid. Racialisten geloven dat er sterke genetische verschillen tussen bepaalde mensentypen, zoals caucasoïden (‘blanken”), negroïden en mongoloïden, bestaan. Het racialisme krijgt de laatste jaren een sterke wind in de rug door identity politics, genetisch onderzoek en populaire genetische testen zoals 24andme.com, die bijvoorbeeld aangeven hoeveel procent Afrikaans, Indiaas en Neanderthal-DNA in het genoom van de testnemer zitten. Racialisten geloven in meerder- en minderwaardige rassen, waarbij uiteraard hun eigen groep superieur is. Ze zien de immigratie van uitheems uitziende migranten (in Japan bijvoorbeeld negroïden en caucasoïden, in Europa en de VS niet-blanken; in Zuid Afrika is er een toenemende haat tegen niet-negroïden) als een bedreiging van de raszuiverheid van hun volk. Veel aanslagplegers zijn racialisten. Ze geloven dat alleen door “ongedierte” uit te moorden, ze de “raszuiverheid” van hun groep kunnen behouden. Racialisme is niet een uniek “blank” of westers verschijnsel. In Oost-Azië en onder bijvoorbeeld Marokkaanse Imazighen, Arabieren, Joden, en veel zwarte activisten is het rasdenken even hardnekkig. Racialisme is helaas aangeboren: uit onderzoek [1] blijkt dat baby’s negatief reageren op mensen die er anders uitzien dan gebruikelijk. Racialisme is nauw verwant aan de in linkse kringen populaire identity politics.
GoyaaÅ‚é (Geronimo) bood met een groepje andere Apaches tot het bittere einde verzet tegen de Amerikaanse indringers. Een terrorist, vonden de Amerikanen in die tijd. Een vrijheidsstrijder, vinden velen nu.
Anti-islamisme
De islamitische sekten soennisme en in grote mate sji’isme en ibadisme zijn niet alleen religies, maar ook politieke ideologieën. Er zijn talloze hadith en enkele koranverzen die politieke uitspraken bevatten. De ideale samenleving volgens het islamisme wordt geregeerd door de sharia, een amalgaam van leefregels en wettelijke regels, en kent slechts een beperkte vorm van democratie. Over alle terreinen waar er een duidelijk “islamitisch” oordeel is, bijvoorbeeld het stenigen van vreemdgaanders en het verbod op alcohol, primeert het oordeel van de soennitische of sji’ietische clerus. Iran is zo ongeveer het maximum wat qua democratie in een door de sharia beheerste staat mogelijk is. De strikte leefregels waaraan niet-koranische islamieten onderworpen zijn, en zij ook niet-islamieten proberen te onderwerpen, en het streven naar de wereldheerschappij van de ‘islamitische’ sharia-wetten door onder meer de Moslimbroederschap, wekken veel weerstand op onder niet-islamieten en seculiere moslims. Deze weerstand wordt in de main stream media aangeduid met de term ‘islamofobie’, een door islamisten geïntroduceerd neologisme. “Islamofobie” impliceert dat zowel kritiek op het islamisme, als op de islam als geloof en op moslims als groep, gelijkwaardig fout en irrationeel zijn. Vanzelfsprekend is dit het standpunt waarvan de islamisten graag zien dat het mainstream wordt. Niet-islamistische moslims verwerpen deze term fel [2] en maken onderscheid tussen anti-islamisme (gekant zijn tegen de ideologie islamisme, wat ze als legitiem zien) en anti-moslim (haat tegen de moslims als groep, wat ze als verwerpelijk zien). Een meer accurate term is daarom anti-islamisme, de reden dat Visionair.nl voor deze term kiest.
Nationalisme
Nationalisten geloven dat de mensheid opgedeeld is in volkeren, naties, en dat het eigen ‘volk’ het beste in een eigen, onafhankelijke natiestaat kan leven. Nationalisten zijn soms, niet altijd, suprematistisch. Dat betekent dat ze streven naar de heerschappij van hun eigen ‘volk’ over andere ‘volken’. Een berucht voorbeeld van nationalistisch suprematisme is vanzelfsprekend het baathisme in Irak en het nazisme in Duitsland. Om nationalisme gelijk te stellen met suprematisme, zoals bijvoorbeeld de Nederlandse PvdA-politicus Timmermans doet, is te kort door de bocht. Nationalisme in de beperkte zin, en zeker verlicht (wederkerig) nationalisme, blijkt namelijk een belangrijke bron van vrede en respect te zijn. Zo zijn etnisch homogene landen, zoals IJsland, Korea en Eswatini, veel stabieler dan landen waar grote minderheidsgroepen bij elkaar wonen, zoals Nigeria, Irak en Macedonië. In een land waar de bevolking het in grote lijnen met elkaar eens is met hoe een land geregeerd moet worden en welke politieke keuzes gemaakt moeten worden, is er geen reden voor burgeroorlog. Doorgaans hangen deze opvattingen sterk samen met de cultuur waarin mensen opgroeien en waarmee ze zich identificeren, m.a.w. hun ‘volk’. Hoe hard het ook klinkt, good fences makes good neighbours, blijkt op geopolitieke schaal.
Het “radicale midden” Identiteitspolitiek
In feite is het zelfbenoemde middenveld, bestaande uit de main stream media en de gevestigde politieke partijen eveneens radicaal. Identiteitspolitiek is reeds aan de orde gekomen. Identiteitspolitiek bejubelt de eigen identiteit van etnische of seksuele minderheden en ziet de groepsidentiteit als voornaamste identiteit voor leden van deze minderheid. In feite is etnische identiteitspolitiek een combinatie van racialisme en nationalisme, twee “extreemrechtse” ideologieën die door het “radicale midden” worden verketterd bij de inheemse meerderheid, maar worden bejubeld bij “gemarginaliseerde” minderheden. In de VS, waar identiteitspolitiek nog verder is doorgeslagen dan hier, moet een man die zich als vrouw identificeert, worden behandeld als vrouw. Met als gevolg dat al dan niet geopereerde biologische mannen, in vrouwensporten hun biologische vrouwelijke mededingsters door hun grotere lichaamskracht verpletteren. Identiteitspolitiek verdeelt en is een destabiliserende factor.
Klimaathysterie
In de gerechtvaardigde zorgen over de klimaatverandering, slaat vooral in Nederland de gevestigde orde nogal door en kunnen we van “klimaathysterie” spreken. Zo worden burgers In Nederland op den duur gedwongen van het gasnet afgekoppeld en aangesloten op warmtepompen (saillant detail: iets over de grens in Duitsland worden huizen juist aan het gasnet aangekoppeld). Uit onderzoek blijkt dat dit per huis rond de 18.000 euro gaat kosten. Dom; het was hier uiteraard slimmer geweest om dit alleen bij nieuwe woningen te doen, groenafval te vergisten om de slinkende gasbel in Slochteren te compenseren, en/of om synthetisch aardgas uit kooldioxide en waterstof te bereiden met het komende overschot aan zonne- en windenergie tijdens piekuren en dit methaan via het gasnet te distribueren naar ‘oude’ woningen.
Economisch fundamentalisme
De economie wordt door de main stream media gezien als de ultieme brenger van levensgeluk en als de maat der dingen. Verschijnselen die in feite een teken zijn van schaarste, zoals de irrationele stijging van de huizenprijzen door het kunstmatige tekort aan bouwgrond, worden bejubeld als vooruitgang omdat op papier het BNP daardoor sterk groeit. Bijkomend voordeel: de belastingopbrengsten op huizen nemen toe en de banken (grote werkgevers voor ex-politici) maken woekerwinsten op hypotheken. Ook de massale immigratie van doorgaans laagopgeleide migranten uit Afrika en het Midden Oosten wordt gezien, en politiek verkocht, als een economisch briljante beslissing, immers, het BNP groeit en de vergrijzing neemt af. Dat er enorme kosten ontstaan om deze groepen te integreren en hun uitkeringen te betalen (zo zijn na twintig jaar de meeste Somalische vluchtelingen, net als de meerderheid van de Afghanen, Syriërs, en Eritreeërs, nog steeds werkeloos[3]), komt niet terug in de statistieken. Immers, hun uitkeringen gaan grotendeels op aan huur en andere eerste levensbehoeften, wat de consumptie aanjaagt.
Door de onbetaalbaar wordende woningen stellen jonge gezinnen het krijgen van kinderen uit, met als gevolg nog meer vergrijzing. Vooral laagopgeleide vrouwen moeten gedwongen werken in banen die een marginaal nut opleveren en netto gezien minder opleveren dan de hoge kosten voor kinderopvang. Omdat er steeds meer hoogopgeleiden komen, stellen werkgevers steeds hogere opleidingseisen. Niet omdat er meer kennis nodig is, maar omdat ze op die manier aan meer intelligent personeel komen (er is een sterk verband tussen IQ enerzijds, en zowel succes op een opleiding als op het werk anderzijds). Een werkgever die alleen relevante opleidingseisen stelt, blijft met de “kneusjes” (en een enkele hoogbegaafde autodidact) zitten, met de voorspelbare gevolgen.
De voor de hand liggende oplossingen voor deze problemen, een selectief meritocratisch “fascistisch” immigratiebeleid, meer “milieuvernietigende” bouwgrond, minder onzinnige, kostenopdrijvende eisen aan kinderopvang (“onverantwoord”) en een vaste kinderaftrek voor de eerste twee of drie kinderen van werkende mensen (“extreem rechts/nazi-bevolkingspolitiek”), worden niet doorgevoerd om ideologische redenen.
Om de “economische concurrentiepositie” te behouden, worden de lonen laag gehouden en de rechten van werkenden steeds meer ingeperkt. Dit levert lagere loonkosten en hogere winsten op. Deze hogere winsten worden uitgekeerd aan aandeelhouders, geïnvesteerd in het buitenland of geparkeerd in belastingparadijzen. Werkenden kunnen minder sparen en moeten een steeds hoger deel van hun inkomen aan vaste lasten besteden. De lastendruk is steeds meer verschoven van bedrijven naar werknemers en consumptie.
Het werkelijke probleem: de ideologische tweedeling
Om met de in linkse kringen populaire filosoof Jürgen Habermas te spreken: de communicatieve rationaliteit in de tegenwoordige maatschappij is totaal zoek. De main stream elite ziet haar eigen doel-middelenrationaliteit als enige zaligmakende rationaliteit. Hun “populistische” tegenstanders, met een afwijkende doel-middelenrationaliteit, zetten ze neer als irrationele xenofoben, gedreven door onderbuikgevoelens. Omdat de main stream de samenleving beheerst, legt ze haar rationaliteit op aan hun tegenstanders. Zij bepalen wie er Nederland en België binnenkomen, waar huizen gebouwd mogen worden en waar belastingen op worden geheven. De vooruitzichten zijn somber, omdat vooral de elite weigert om haar eigen motieven en logica in vraag te stellen.
Als het zo doorgaat, stevenen we af op een burgeroorlog. Want waar men ophoudt met praten, wordt de fysieke realiteit de grootste gemene deler. Met andere woorden: beide partijen gaan hun gelijk halen met geweld in plaats van met argumenten. Er vallen dan doden in plaats van woorden.
In de politiek wordt vaak een beroep gedaan op emoties. Angst en hebzucht door rechts, medelijden en ook vaak hebzucht door links. Zo leidden de beelden van een dood jongetje op het Turkse strand tot een massamigratie die zijn weerga in de moderne tijd niet kent. Zijn emoties het antwoord om de kloof tussen politiek en de burgers te dichten, of maken ze de problemen juist nog veel groter?
Is gevoel geschikt voor in de politiek?
in het dagelijks leven gaan wij om met een handjevol mensen. Omdat wij ons in kunnen leven in andere mensen, kunnen wij ons werk beter doen. Wij houden rekening met anderen, wij helpen anderen en onze angstgevoelens voor gevaren voorkomen dat we domme dingen doen. We sluiten vriendschappen en beginnen liefdesrelaties met mensen. Dit verrijkt allemaal ons leven. Kortom: in ons dagelijks leven zijn gevoelens -meestal- erg nuttig.
Dat is anders in de politiek. Weliswaar gaat politiek ook over mensen, maar er is een belangrijk verschil met ons dagelijks leven. Dat heeft te maken met drie dingen. Om te beginnen is de schaal van de politiek duizenden malen tot miljoenen malen groter dan onze persoonlijke schaal. Bij politiek moeten de belangen van grote groepen mensen tegen elkaar afgewogen worden. De impact van een politiek besluit is duizenden malen groter dan van beslissingen in het dagelijks leven.
Ook is het tijdsperspectief in de politiek meestal veel groter dan in het dagelijks leven. Politieke beslissingen hebben vaak gevolgen in een tijdsbestek tientallen jaren tot zelfs eeuwen later. Een derde verschil is dat op deze enorme schaal organisaties en structuren heel belangrijk worden.
We kunnen ons identificeren met één mens, of met een groep mensen. we zijn als mens niet in staat om ons te identificeren met bijvoorbeeld 1 miljoen mensen. Dat worden getallen. Ook is ons gevoel niet echt in staat om ons een wereld voor te stellen die radicaal afwijkt van die van ons nu. Alleen mensen met een hoge visionaire begaafdheid, die vrij zeldzaam zijn, kunnen dat.
De voormalige Usaanse president Bush jr. kuste geregeld babies op politieke rallies om op het gevoel van de kiezers in de VS te spelen. In werkelijkheid was deze president een stuk minder fijngevoelig. De bombardementen in Zuid-Irak met verarmd uranium hebben de levens van tienduizenden Iraakse kinderen geëist.
Hoe gevoel gevaarlijk kan zijn
Zogeheten valse vlag operaties hebben doorgaans tot doel om heftige emoties op te wekken. Bijvoorbeeld: verklede militairen die een misdaad plegen om zo de vijand in diskrediet te brengen. Hierdoor nemen de doelwitten van de valse vlagoperatie een besluit dat ze op rationele gronden niet zouden hebben genomen. Ook spindoctors en terroristen gaan op deze manier te werk. Het manipuleren van gevoel is voor verkopers dagelijks werk.
Ook kan gevoel leiden tot het nemen van rationeel gesproken uitermate domme besluiten. De moord op de Oostenrijkse kroonprins door een Servische terrorist leiden tot miljoenen doden en uiteindelijk de ondergang van Oostenrijk. Het was vanzelfsprekend dan verstandiger geweest, de Serviërs te vragen om uitlevering van Gavrilo Prinzip in plaats van de Eerste Wereldoorlog in gang te zetten. Medelijden met het dode Koerdische jongetje Alan op het Turkse strand leidde tot het openstellen van de grenzen en daarmee tot een migratiegolf die Europa uit zijn voegen deed barsten. En meer dan 5000 doden op de Middellandse Zee, waaronder vele kinderen.
Wanneer gevoel in de politiek nuttig kan zijn
Toch moet niet alle gevoel uit de politiek uitgebannen worden. Alle politieke besluiten vertalen zich uiteindelijk in persoonlijke gevolgen voor mensen. Door eerst rationeel vast te stellen wat de gevolgen voor de getroffenen zullen zijn van een politieke beslissing, en zich in die mensen in te leven, kan dit gevoel juist heel nuttig zijn. Het verlagen van een uitkering bijvoorbeeld, betekent soms dat de ontvangers van deze uitkering niet meer warm kunnen eten. Door zich in te leven in mensen, kan een politicus ook vaststellen of bepaalde beleidsmaatregelen wel het juiste effect zullen hebben. Zo heeft de politiek de regel, dat ontvangers van een bijstandsuitkering 25% van alles wat ze verdienen mochten houden, afgeschaft. het gevolg is dat het voor mensen met een bijstandsuitkering alleen nog lood om te werken, als ze fulltime werken. Als de politicus in kwestie zich had voorgesteld dat deze zelf een bijstandsuitkering had, en vervolgens uit eigen zak arbeids-, reis- en vervoerskosten moest betalen, had hij onmiddellijk begrepen dat dit een uitermate domme maatregel was.
Kortom meestal is gevoel in de politiek een slecht idee, tenzij gevoel wordt gebruikt om de effecten op het gedrag van mensen, of de impact op hun persoonlijke leven, te begrijpen. De politiek zou hiervoor klankbordgroepen van Nederlanders uit het dagelijks leven moeten gebruiken.
De Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump ligt erg onder vuur, vanwege een aantal onverkwikkelijke schandalen uit het verleden en heden. Reden voor veel critici om hem neer te sabelen. Is de ideale leider onkreukbaar, of pleit het juist voor leiders dat ze geregeld de grens opzoeken, of er zelfs overheen gaan?
Wat zijn de kenmerken van een goede leider?
Een leider is een persoon, die het algemene belang moet behartigen van de groep die hij (of, soms, zij) leidt. Hij moet zich identificeren met dit algemene belang. Dat wil zeggen, dat hij de hulpbronnen van de groep zo moet inzetten, dat hierdoor de gunstigste uitkomst voor zijn groep wordt bereikt. Een leider van een groep kleuters die een kadootje wil kopen voor de juffrouw, moet het zakgeld en de knutselkunsten van de groepsleden effectief inzetten. Een leider van een land moet beslissen of er meer ziekenhuizen moeten komen, betere wegen of dat er meer naar het leger moet om het agressieve buurland van een aanval af te houden.
Abraham Lincoln leidde de Unie tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. Hij was een goede leider omdat hij zowel een goede machiavellist was, als een idealist.
Deze groepen kennen vaak deelgroepen met deelbelangen. Voor de Lage Landen zijn er bijvoorbeeld de rijken, die willen dat hun bezit wordt beschermd en kan groeien, en de armen, die goedbetaald werk en herverdeling willen. Een verbindende leider zal een compromis of synthese van deze standpunten moeten verwezenlijken. Een leider die binnenlandse vijanden wil bestrijden, kan partij kiezen voor één groep. Dit zal dan vaak leiden tot burgeroorlog. Goede leiders zijn daarom doorgaans verbindend, tenzij de vijandige binnenlandse groep een existentieel risico vertegenwoordigt.
Hoofdproblemen voor de leider van een land
Een effectieve leider moet in staat zijn zijn macht te behouden en als het even kan te vergroten. Een effectieve leider is ook in staat om een oplossing te vinden die per saldo voor iedereen het beste uitpakt, ‘greatest common good’, vrij naar John Stuart Mill. Dat doet hij door tussen groepsleden te bemiddelen en met de buitenwereld te onderhandelen. Wat een goede leider is, hangt daarmee sterk af van de problemen die hij moet oplossen. Een warlord moet andere problemen oplossen dan een leider van een reddingsteam, of een CEO.
Deze twee hoofdproblemen voor een leider, aan de macht proberen te blijven en het algemeen belang van de groep dienen, bijten elkaar geregeld. Een leider heeft van zichzelf geen macht, maar moet proberen groepen tegen elkaar uit te spelen, zodat hij of zij een belangrijke power broker blijft. De Russische president Poetin, bijvoorbeeld, balanceert behendig tussen de siloviki van leger en de siloviki van de geheime diensten, de oligarchen en de Tsjetsjeense groep die hem steunt. Dat maakt hem een sterke leider: alle fracties kunnen niet om hem heen. Dat geldt ook voor wijlen de Britse koningin Elizabeth I, die door als “zwakke vrouw” behendig de invloedrijke hovelingen tegen elkaar uit te spelen, ze voor haar kon laten werken en de basis kon leggen van het Britse imperium.
Helpt onkreukbaarheid?
Zoals uit de functieomschrijving hierboven blijkt, is een goede leider een mengsel van een machiavellist en een heilige. Om zijn machtsbasis te bewaken, zijn machiavellistische technieken doorgaans onontbeerlijk. Om de beste oplossing te zoeken voor alle deelbelangen die hij vertegenwoordigt, moet hij in staat zijn om zich te verplaatsen in de situatie van deze groepen.
Onkreukbare leiders houden zich star aan ethiek en zijn niet in staat tot machiavellisme. Dit vermindert hun effectiviteit. Wel zijn ze, afhankelijk van hun intelligentie en verbeeldingskracht, erg goed in staat, een betere toekomst te zien en te verwezenlijken als ze die macht eenmaal hebben.
Machiavellistische leiders, wat de Duitsers Realpolitiker noemen, hebben weinig problemen met hun machtsbasis te behouden en vergroten. Hun probleem is dat ze geen focus hebben, niet in staat zijn een coherente strategie te ontwikkelen en onbetrouwbaar worden gevonden.
In conflictsituaties wil je geen onkreukbare Jimmy Carter, maar een machiavellistische Ronald Reagan. Om een verscheurd land bij elkaar te brengen, wil je geen Thabo Mbeki, maar een Nelson Mandela.
Charvaka was alles wat de heersende brahmaanse priesterkaste, of de binnenvallende moslimlegers, niet waren. Rationeel, waarneming als enige basis van waarheid, het ontkennen van spiritualiteit. Werd in India de basis van de moderne wetenschap gelegd?
Wat weten we van charvaka?
Charvaka ontstond ongeveer zeshonderd jaar voor de geboorte van Jezus, ongeveer tegelijkertijd met het boeddhisme en het jaïnisme. Op dat moment verkeerde het heersende vedische hindoeïsme in crisis. De bevolking nam voortdurend toe. Er vormden zich grotere staten, die uniforme ideologieën nodig hadden om de bevolking aan zich te verbinden. Niet voor niets ontstonden in die tijd de twee belangrijkste niet-hindoe godsdienste in India: het boeddhisme en het hier minder bekende jaïnisme. Er ontstond ook een derde denkstroming, die radicaal afweek van zowel hindoeïsme als de twee nieuwe godsdienste: charvaka. Charvaka wees namelijk alle geloof in goden, mystieke rijken etcetera af. Het enige wat volgens charvaka bestaat, is datgene wat je waarneemt. Inferentie, het afleiden van nieuwe informatie op basis van de waarnemingen, is volgens charvaka per definitie onbetrouwbaar. Alleen als deze voorspelling door middel van een waarneming wordt bevestigd, is sprake van waarheid.
De aanhangers van charvaka zagen brahmaanse priesters als charlatans die goed geld verdienden aan de onnozelheid van de ongeletterde gelovigen. Ook om de betrouwbaarheid van vedische teksten moesten ze lachen. Deze stonden, zoals overigens alle religieuze geschriften, vol tegenstrijdigheden en
Levensgenieten
De vrij eenvoudige manier waarop volgens Charvaka kennis tot stand kwam. Bron: Wikimedia Commons
Charvaka doet sterk denken aan het Griekse epicurisme, dat al eerder op Visionair aan de orde is gekomen. Net zoals epicuristen, waren de aanhangers van charvaka levensgenieters. Ze geloofden ze in het hedonisme, niet alleen voor zichzelf maar ook voor anderen, als hoogste goed. Mogelijk is er wederzijdse beïnvloeding geweest. Grieken en Indiërs werden beide begrensd door het Perzische Rijk. De goede wegen van de Perzen maakte reizen en handelsverkeer mogelijk.
Een kenmerkende uitspraak van charvaka is de volgende:
Er is geen andere wereld dan deze Er is geen hemel en geen hel Het domein van Shiva en soortgelijke bereiken Zijn uitgevonden door stompzinnige oplichters.
— Sarvasiddhanta Samgraha, Vers 8
Voor de in India populaire zelfkastijding en vasten, wat onder vedische hindoes bekend stond als methode om verlichting te bereiken, hadden de charvaka-aanhangers geen enkel respect. Lijden zagen ze al zinloos.
Het genot van de hemel ligt in het eten van smakelijk voedsel, gezelschap van jonge vrouwen, rijke gewaden, parfums, guirlandes, sandelhoutpasta… terwijl moksha (uithongering) dood is, het stoppen van de levensadem… wijzen moeten daarom geen pijn lijden voor moksha.
Een dwaas put zichzelf uit door boetedoening en vasten. Kuisheid en dergelijke bepalingen zijn uitgevonden door slimme zwakkelingen.
— Sarvasiddhanta Samgraha, Verzen 9-12
De ultieme hel voor een beoefenaar van charvaka was onderworpen te zijn aan het gezag van een ander, de hemel om te leven als vrij mens. Kortom: de gemiddelde Europeaan of Amerikaan zou het goed kunnen vinden met charvaka’s.
De ondergang van charvaka
Waarom is charvaka zo volkomen en totaal verdwenen? Ik denk persoonlijk dat dit door het ontbreken van een priesterorde kwam. Voor een brahmaan betekent zijn kennis van de vedische geschriften, zijn sociale status en inkomen. Voor een moslim eveneens: de islam is zowel een religie als een politiek systeem, waarin de moslims de heersende positie innemen. Charvaka’s vonden teksten, geschreven door anderen niet een erg hoge status hebben. Dat gold natuurlijk ook voor hun eigen teksten. Kortom: er was geen belanghebbende om charvaka in stand te houden. Het was verstandiger om bijvoorbeeld zich tot moslim of hindoe te bekeren, het spelletje mee te spelen en verder met rust gelaten te worden door de moordzuchtige moslims of brahmanen, dan om martelaar voor het charvaka-gedachtengoed te worden.
Er zijn nauwelijks geschriften van charvaka bewaard gebleven. Net als het epicurisme in Europa, vonden de heersende religies charvaka onethisch en verderfelijk. Moslims moesten sowieso niets van atheïsten hebben. Uit verslagen van de islamitische heerser Akbar blijkt dat hij en zijn hof de charvaka-aanhangers ‘niet verlicht’ vonden.
Hoe ontsnapte de Verlichting in Europa aan het lot van charvaka?
Het had ook weinig gescheeld, of aan deze kant van het Iraanse hoogland was er een einde gekomen aan de Verlichting. Gelukkig kenden we hier in Europa een scheiding van kerk en staat. Ook was er hier, om te beginnen met Aristoteles, een sterke traditie van natuurfilosofie en later, in de middeleeuwen, gilden van vakmensen. Kortom: kennis had waarde. De Reformatie leidde tot een einde aan de wurggreep van religie – die in Europa al een stuk minder sterk was dan in India en de islamitische wereld. Toen de wetenschappelijke methode, en wetenschappelijke experimenten eenmaal gevestigde praktijken waren, ontstond een industrie die behoefte had aan mensen met wetenschappelijke kennis en er ook voor wilde betalen. Kortom: verlicht denken leverde vanaf dat moment status op. Hadden de charvaka-aanhangers een empirische natuurfilosofie ontwikkeld, dan hadden ze zichzelf onmisbaar gemaakt als technisch kaste en de industriële revolutie in India laten beginnen.
Al zolang de mens bestaat, vraagt deze zich af of de dood het einde is. In deze video vijf theorieën over wat er gebeurt na de dood.
5 After Death Theories
Atheïsten geloven dat wij met ons lichaam sterven. Ons vlees, ons kraakbeen en uiteindelijk onze botten vallen ten prooi aan de afbraak door insecten en bacteriën. Alleen onze nakomelingen en onze daden leven daarna voort. Atheïsten vormen echter een kleine minderheid van de wereldbevolking. De meeste mensen geloven dat ze na de dood in de hemel (of hel) komen, reïncarneren of veranderen in een geest. Er zijn ook enkele wetenschappers die zich over deze vraag hebben gebogen en met verrassende theorieën komen.
En dan zijn er nog de raadselachtige bijna-doodervaringen.…
Er zijn sterke aanwijzingen dat de geest ook als de hersenen stil zouden moeten liggen, blijft functioneren.
Wat is nu precies een cyborg? En zijn we in feite niet al een beetje een cyborg?
Wat zijn de kaders van een cyborg, en zijn we dat nu al niet een beetje?
Als we het merendeel van de films uit het science fiction genre mogen geloven, is de scheidslijn tussen mens en cyborg overduidelijk. Is iemand half robot met nog uit organisch materiaal bestaande hersenen, dan behoort diegene tot de categorie cyborg. Simpel. Enkel vanuit een filosofisch standpunt gezien, lopen we er nu al bijna allemaal als cyborgs bij, hiermee bedoel ik niet de pacemaker van tante Inie, het houten been van Peter Stuyvesant of de prothetische voet van de in Irak gewond geraakte achterbuurman. Ik bedoel de smartphone.
Hoewel spraakverwarring kan ontstaan over de vraag, of het wel of niet een essentiële levensbehoefte betreft, zeker bij de jeugd, kan ik u verzekeren dat dit niet het geval is. Op een lichte paniek aanval of hyperventilatie na, kan er medisch gezien niets met je gebeuren wanneer men zich niet binnen het handbereik van de telefoon bevindt. Ondanks dit bovenstaande als algemene kennis gezien mag worden, houdt de meerderheid van de westerse wereld zijn of haar mobiel krampachtig vast alsof het van levensbelang is.
Dit verschijnsel valt goed te verklaren. De telefoon is immers geëvolueerd tot een verlengstuk van onszelf. Men verleent identiteit aan de telefoon, wie ben je, tel je mee, hoeveel Facebook vrienden heb je, hoeveel volgers op Twitter? Een on demand entertainment systeem met spelletjes, sociale controle, informatie, herinneringen, en dit alles 24/7 beschikbaar, mits je je batterijmanagement goed onder controle hebt.
Terug naar de cyborgs
In feite zijn wij de eerste bèta versie van de toekomstige cyborgs. We hebben een extern uitbreidbaar geheugen, nagenoeg alle kennis van de mensheid per direct beschikbaar, we kunnen andere cyborgs live met ons mee laten kijken (d.m.v. Facetime), we delen onze locatie zodat de andere cyborgs weten waar we ons bevinden, of om gewoon simpel de primaire emotie van jaloezie op te wekken. Rekenen, grammatica, en nagenoeg alle middelbare school kwaliteiten worden overgenomen door en vergemakkelijkt door onze externe vriend en raken zodanig steeds meer in de vergetelheid totdat ze helemaal zijn verdwenen. Daarmee zijn we dus afhankelijk van onze mobiele vriend en de laatste fase van het cyborg zijn ingeslagen.
Cyborgs vormen de samensmelting van mens en machine. Bron: Youtube still
Een cyborg (van het Engelse cybernetic organism oftewel cybernetisch organisme) is de fysieke samensmelting van mens en machine.
Voorbeelden van cyborgs zijn de Borg uit de Star Trek-serie, Bionic Woman, voor de wat oudere lezertjes De Man van Zes Miljoen en De Vrouw van Zes Miljoen, televisieseries uit de jarne zeventig. De cyborg in deze series zou men ook bionische mensen kunnen noemen. In de sciencefiction-filmreeks The Terminator is het personage de Terminator gebaseerd op een robot met menselijk weefsel als bekleding, technisch gesproken niet een cyborg.
De Amerikaanse feministische bioloog, filosoof en socioloog Donna Haraway houdt in haar essay A Cyborg Manifesto uit 1985, een pleidooi voor de afschaffing van de rigide grenzen tussen mensen en dieren, organismen en machines, mannen en vrouwen. Volgens haar opvattingen van het begrip cyborg zijn veel mensen die nu op aarde rondlopen in feite al cyborgs; iemand die hulpmiddelen als een pacemaker en een hoorapparaat heeft, voldoet al aan de voorwaarde cyborg.
Een van de eerste menselijke cyborgs is Britse professor Kevin Warwick, hoogleraar cybernetica aan de Universiteit van Reading. Samen met zijn team is hij erin geslaagd om van zichzelf een populaire cyborg te maken. Warwick was ook het brein achter Cybot, een robotje dat men bij het magazine Real Robots kon krijgen.
Volgens de officiële definitie moeten we wachten totdat er een fysieke samensmelting tussen mens en machine plaatsvindt, (wat mijner inziens niet nog erg lang op zich laat wachten) maar heeft de mobiele telefoon al een dusdanige sterke positie ingenomen in onze mentale beleving dat een smartphone-verslaafde evengoed als cyborg gerekend mag worden.
De Duitse logicus Hempel bedacht een paradox, de paradox van Hempel of ook wel de paradox van de zwarte raven, waarbij het bekijken van rode appels de kans dat er alleen zwarte raven voorkomen, vergroot.
PHILOSOPHY - Epistemology: The Paradox of the Ravens [HD]
In het kort komt de paradox hier op neer. Stel, alle raven zijn zwart, Dan volgt hieruit de stelling, dat iets dat niet zwart is, geen raaf kan zijn. So far so good. Hempel dacht verder. Het inductieprincipe zegt, dat elke keer dat je een stelling bevestigt ziet, het bewijs voor deze stelling versterkt wordt. Dus als je rode appels bekijkt, wordt hiermee de stelling versterkt dat iets niet-zwarts een niet-raaf is (dus: dat raven zwart zijn). Als het inductieprincipe klopt dan.
Waarschijnlijk voel je hem al aankomen: iets klopt er hier niet. Dat bleek juist.
In 1967 is door de wiskundige Jack Good gehakt gemaakt van de zwarte-raven paradox. Hempel doet namelijk een onjuiste aanname. Het inductieprincipe op zich klopt niet. Er hoeft maar één witte raaf aangetroffen te worden om de hypothese dat alle raven zwart zijn, onderuit te halen.
![PHILOSOPHY - Epistemology: The Paradox of the Ravens [HD]](https://www.visionair.nl/wp-content/plugins/wp-youtube-lyte/lyteCache.php?origThumbUrl=https%3A%2F%2Fi.ytimg.com%2Fvi%2F_SKmqh5Eu4Y%2F0.jpg)