nederland

Zo ziet echt geld er uit.

De gulden terug, goed idee?

19 reacties / Ideeën en techniek, Nederland / Door / 2 september 2011

Wat zouden de gevolgen zijn als Nederland eenzijdig uit de euro zou stappen? Volgens velen zou dit enorme rampspoed met zich meebrengen. Volgens anderen zou Nederland hiermee juist aan heel veel financiële ellende ontkomen. Een verkenning van de voor- en nadelen van de herinvoering van de gulden.

Waarom hebben landen graag hun eigen munt?
We zouden het vaak vergeten, maar een belangrijk teken van onafhankelijkheid is van oudsher een eigen munt. De Romeinse keizers toonden hun macht door munten met hun beeldenaar er op in omloop te brengen. Grote, machtige landen hebben vaak een economische zone om zich heen waarin hun munt veel gebruikt wordt. Zo is er de dollarzone in Amerika en kende Europa vroeger de D-mark zone die nu is opgegaan in de eurozone.

Concurrentie tussen munten houdt politici zuinig
Een geldpers is een machtig mooi ding, vooral voor een politicus die een hele waslijst aan verkiezingsbeloften na moet zien te komen vlak voor de verkiezingen. Fiat currencies, munten die niet worden gedekt door bijvoorbeeld goud maar door ‘vertrouwen’, zoals dat zo mooi heet, houden het meestal niet erg lang vol. Het prettige van veel verschillende nationale muntsoorten is dat politici gedwongen worden zich netjes te gedragen. Drukken ze teveel geld, dan daalt de waarde van hun munt. Wordt hun munt waardeloos, dan worden de kiezers erg boos. Als alle politici ongeremd geld kunnen laten bijdrukken, zoals nu in de eurozone dreigt te gaan gebeuren, dan is het voor de kiezers niet meer mogelijk om te vergelijken met buurlanden. Zowel de euro als de dollar zakken nu in hoog tempo. Munten die niet zakken, zoals de Zwitserse frank, lijken daarom sterk te stijgen, maar in feite behouden ze eenvoudigweg hun waarde.

Lastige omwisseloperatie

Zo ziet echt geld er uit.
Zo ziet echt geld er uit.

Dit zou een grote operatie met zich meebrengen, minstens zo omvangrijk als de invoering van de euro. Alle muntautomaten en bankbiljettenlezers zullen omgebouwd moeten worden. De techniek is een stuk verder dan toen, dus dit zal makkelijker gaan. Als de waarde van de nieuwe gulden, die we florijn zullen noemen, gelijk wordt gesteld aan die van een euro, zal ook het omrekenen niet zo moeilijk zijn.

Grote geldstromen
Een groter probleem is de enorme geldstromen die op gang zullen komen. Verwachten rijkaards en kapitaalbeheerders dat de florijn meer waard gaat worden, dan zullen ze graag deposito’s in Nederland parkeren. Omgekeerd: verwachten ze dat Nederland een Griekenland aan de Noordzee zal worden, dan zullen rekeninghouders massaal hun tegoeden op een buitenlandse bank onderbrengen. Zolang dit geld op zijn plaats blijft na de invoering van de florijn, is er weinig aan de hand. Besluiten beleggers echter na de invoering van de florijn, massaal hun geld in of uit Nederland te verplaatsen, dan gaat de waarde van de florijn wild schommelen, zoals nu in Zwitserland met de frank gebeurt.

ING een maatje te groot voor Nederland
Een tweede probleem is dat Nederland een compleet uit zijn krachten gegroeide financiële sector heeft. ING, bijvoorbeeld, heeft op zijn balans 1247 miljard euro. Dat is meer dan drie keer het Nederlandse BNP. Valt een moloch als ING om, dan zit Nederland in ongeveer hetzelfde onaangename schuitje als IJsland na de problemen met Icesave-moederbank Landsbanki. In principe zou ook dit opgelost kunnen worden door alleen rekeningen in florijnen te garanderen en banken een maximumbedrag aan ingelegde spaartegoeden te garanderen. In de praktijk betekent dat, dat ING een bepaalde maximumgrootte krijgt.

Valutakosten
Verder zouden de kosten voor het omwisselen van geld toenemen. Bij elke invoer- en uitvoertransactie zou het afdekken van valutarisico’s een tot twee procent van de kostprijs uitmaken. Dit hoeft echter geen groot probleem te zijn. De economie in niet-eurolanden, denk aan Noorwegen, Zweden, Zwitserland en Denemarken doet het opvallend goed, ondanks dit nadeel. Omdat Nederland economisch sterk verknoopt is met Duitsland, ligt het voor de hand met de Duitsers (die ook steeds meer heimwee naar de D-mark koesteren) een spilkoers tussen de twee munten af te spreken.

Staat leent goedkoper
De staat kan voortaan lenen in de eigen munt, de florijn, in plaats van in de euro. De staat is de meest kredietwaardige lener in het guldengebied. Dit betekent dat staatsleningen een iets lagere rente opbrengen. Dat scheelt de nodige rentekosten.

Meer autonomie
Het grootste voordeel van een eigen munt is dat Nederland zelf kan bepalen hoe hoog we bijvoorbeeld de rente en inflatie willen hebben. Een al te lage rente is schadelijk voor de relatief grote Nederlandse pensioenfondsen. Ook de inflatie is idealiter laag, maar niet zo laag dat de gulden te duur wordt. Nu is het rente- en inflatiebeleid van de Europese Centrale Bank een gemiddelde van de behoeften van de eurozone (in het beste geval). In de praktijk hebben grote landen als Duitsland en Frankrijk een disproportioneel grote invloed op het beleid. Als klein landje hoeven we ons niet al te veel illusies te maken, maar met een eigen munt heeft Nederland wel aanmerkelijk meer manoeuvreerruimte.

Conclusie: de gulden terug is per saldo geen gek idee
Alleen de financiële en transportsector heeft veel baat bij de euro. Voor de rest van de maatschappij zijn de gevolgen neutraal of zelfs negatief. Zeker als de schade  als gevolg van de Griekse schuldencrisis in aanmerking wordt genomen. Nederlandse politici kunnen iets minder slecht met geld omgaan dan hun collega’s uit Griekenland. Een gescheiden portemonnee een huishoudbudget is dan heel verstandig.

Visionaire ideeën worden werkelijkheid: Nederland krijgt een berg!

60 reacties / Ideeën en techniek, Visionaire projecten / Door / 9 september 2011

Wij Nederlanders zijn helden als het gaat om het bedwingen van de natuur. Al jarenlang bouwen medelandgenoten wereldwijd dijken of leggen polders aan. Tijd voor een nieuwe uitdaging: het bouwen van een 2 kilometer hoge berg in ons eigen kikkerlandje.

Enige tijd geleden schreef Thijs Zonneveld, voormalig wielrenner en huidig journalist, bij wijze van ‘vrije denkoefening’ in een column zijn ideeën over een Nederlandse berg op. Dit leverde hem zo’n grote hoeveelheid reacties op, dat hij besloot er serieus werk van te maken. Op dit moment berekenen geologen de praktische realiseerbaarheid, zijn architectenbureaus alvast schetsen en maquettes aan het maken en wrijven sportorganisaties ongeduldig in hun handen als ze denken aan de oneindige mogelijkheden die een berg zou brengen.

Het hoogste punt van Nederland is op dit moment de Vaalserberg met 323 meter. Meer dan een heuvel is dit niet, waardoor ons land vooral als ‘vlakte’ bekend staat in het buitenland. De berg die Zonneveld voor ogen heeft is 2000 meter hoog en kan waarschijnlijk het best in Flevoland worden gerealiseerd. Hoewel er nog weinig met zekerheid gezegd kan worden, zal voor een 2000 meter hoge berg een grondoppervlak van ongeveer acht bij acht kilometer nodig zijn. En die ruimte is, bijvoorbeeld in het centrale Flevoland, zeker voor handen.

Uiteraard kost een project als deze een aardige duit. Maar het zal ook veel opleveren; een berg in Nederland is een icoon die op allerlei manieren kan worden uitgebuit. Voor wintersport hoeven Nederlanders niet meer hun geld in het buitenland uit te geven, allerlei sporten kunnen outdoor bedreven worden (denk aan klimmen, paragliden, mountainbiken, etc) en hoteleigenaren en aannemers zullen goud geld verdienen aan het uitzicht over heel Nederland. De berg zal zichzelf zodoende snel terug verdienen.

Het hele project bevindt zich momenteel nog in de prille beginfase waardoor er nog weinig met zekerheid gezegd kan worden. Ook is de website, www.diebergkomter.nl, momenteel nog in aanbouw. De komende weken zal Zonneveld ons daarom in dagblad De Pers op de hoogte houden van de vorderingen.

Ansichtkaart, ontworpen door Tim van Asch

 

Via de telefoon geeft Zonneveld aan dat in deze fase ideeën en suggesties erg welkom zijn. En zoals in de inleiding al aangegeven heeft Nederland, met de Visionairen voorop, genoeg kennis in huis de berg te realiseren. Publiciteit is een ander ding dat dit project veel nodig heeft. Met het verspreiden van dit artikel (door bijvoorbeeld op onderstaande ‘like’-knop te klikken of te tweeten) help je al een hele hoop. 

Met zijn allen kunnen wij het realiseren: die berg komt er!

Bronnen:
Persoonlijk telefonisch gesprek met de heer Zonneveld
Artikel in dagblad De Pers
Radio interview met Zonneveld op 538
Volledige ansichtkaart

De ideëen achter Nederland

4 reacties / Europa, Filosofie, Ideeën en techniek, Maatschappij, Mensheid, Nederland, Visionair leven, Wereld / Door / 1 augustus 2011

De basis van Nederland
Jezelf mogen zijn, je eigen dromen en doelen mogen nastreven, en je eigen bezit mogen hebben, vormen de basis van elke succesvolle maatschappij.
Dit is echter niet altijd zo geweest in Nederland. Het huidige Nederland wordt elke dag opnieuw gemaakt en een aantal belangrijke principes liggen hieraan ten grondslag. Hieronder een aantal ideëen over het maken van een maatschappij waarin iedereen naar geluk kan streven en dit hopelijk ook kan vinden.

De verdeling van kennis, kansen, macht en geld
John Rawls is een filosoof en in zijn werk vraagt hij zich af hoe kennis, kansen, geld en macht verdeelt zijn over een maatschappij. En gebeurt dat op een eerlijke en redelijke manier? Om dit zo eerlijk mogelijk te doen vraagt hij mensen een maatschappij te ontwerpen vanachter een sluier van onwetendheid. De ontwerper van de maatschappij weet dus niet waar hij of zij terecht gaat komen in de net zelf ontworpen maatschappij. Je kunt erin terecht komen als de zoon of dochter van de koning, maar ook als kind van een bijstandsmoeder die het financieel en in andere opzichten een stuk moeilijker heeft. Hoe verdeel je kennis, kansen, geld en machtsposities in een maatschappij, zodat onafhankelijk van waar je in die maatschappij zit iedereen in ieder geval gelijke kansen heeft om zichzelf te ontwikkelen? Rawls is niet iemand die gelijkheid voor iedereen predikt, hij heeft het vooral over gelijkheid van kansen voor iedereen. Het is interessant om zijn ideëen door te lezen.

De verlichting

Vrijdenkers als Spinoza kregen in Nederland de kans en droegen met hun ideeën ook veel bij aan het ontstaan van de liberale Nederlandse cultuur.
Vrijdenkers als Spinoza kregen in Nederland de kans en droegen met hun ideeën ook veel bij aan het ontstaan van de liberale Nederlandse cultuur.

Nederland kende vanaf 1650 tot aan de Franse revolutie de zogenaamde verlichting. Het belangrijkste principe van de aanhangers van de verlichting was dat men de waarheid omtrent bepaalde zaken kon vinden met behulp van de ratio (de rede, het verstand), in plaats van wat bijvoorbeeld kerkelijke autoriteiten zeiden zonder meer voor waar aan te nemen. Zo meende Isaac Newton dat in het heelal wetten golden die door de mens ontdekt konden worden. Waardoor de verlichting precies ontstond, is moeilijk aan te geven, maar duidelijk is dat zowel de renaissance als de reformatie er invloed op hebben gehad. Een andere belangrijke invloed ging uit van het ontdekken van de wereld door de Europeanen en het contact met andere volken. Aan het einde van de 17e eeuw werd men overspoeld door reisboeken en -verslagen. Waar men voorheen de blanke en christelijke mens als superieur zag, bleek nu dat sommige andersgelovende en heidense volken, zoals de Chinezen, er ook hoogstaande principes op na konden houden en ook waardevolle culturen konden hebben. Op wikipedia kun je meer vinden over de verlichting.

Liberté, égalité, fraternité
Dit is Frans voor Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap. De lijfspreuk van Frankrijk die zijn basis vindt in de Franse Revolutie. In die tijd was er een enorm verschil tussen arm en rijk, niet alleen in geld maar ook in rechten. Dit was zover doorgeslagen dat het volk het niet langer pikte, de revolutie uitriep en de macht greep. Om een mooiere en eerlijkere maatschappij te maken werd dit motto: Liberté, égalité, fraternité gebruikt als leidraad. Vrijheid is in dit concept omschreven als in staat zijn te doen wat iemand zelf wil zonder dat het anderen schaadt. Niemand kan een individu beperkingen opleggen behalve zodra de vrijheden van de ene persoon de vrijheden van een ander beperkt. Zo heeft iedereen in de samenleving dus dezelfde vrijheden in de vorm van rechten maar ook verantwoordelijkheid voor zijn medemens in de vorm van plichten.

“For to be free is not merely to cast off one’s chains,
but to live in a way that respects and enhances the freedom of others.”
-Nelson Mandela-

Dit brengt ons bij het tweede punt namelijk gelijkheid of beter gezegd gelijkwaardigheid. De wet moet gelijk zijn voor alle mensen, zowel in de bescherming als in de bestraffing. Het mag niet zo zijn dat rijke machtige mensen wel de wetten mogen overtreden terwijl armere mensen dat niet mogen. Ook komt hieruit voort dat alle burgers het recht hebben hoge posities te bekleden. Bij voorkeur zijn deze hoge posities dan ook democratisch ingericht waarbij iedereen een kans heeft. Dit in sterk contrast tot het Franse koningshuis ten tijde van de revolutie waar veel hoge posities door erfopvolging en vriendjespolitiek werden verdeeld. Het laatste punt broederschap is erop gericht dat we niet alleen vrij en gelijkwaardig zijn maar dat we ook op een gebroederlijke en leuke manier met elkaar omgaan, hier hebben we ook allemaal voordeel van tenslotte. Deze  grondbeginselen speelden niet alleen ten tijde van de Franse revolutie, maar zijn themas die nog steeds in elke maatschappij spelen. Het is nuttig zo nu en dan eens even te controleren hoe deze zaken in de eigen maatschappij eigenlijk tot uiting komen.

Trias Politica
In Nederland kennen we de zogenaamde trias politica gebaseerd op het idee van Charles Montesquieu om de macht in een land op te splitsen in drie verschillende delen. Een macht die wetten maakt, een macht die wetten uitvoert en een macht die de uitvoerende macht controleert en recht spreekt als er onenigheden zijn. Dit voorkomt dat 1 persoon de macht grijpt en vervolgens kan doen en laten wat hij of zij wil. Ook wordt er wel eens gesproken van een 4de macht in de vorm van de burgers en de journalistiek. Als journalisten eerlijk en oprecht de ware gebeurtenissen laten zien kan machtsmisbruik of vriendjespolitiek snel opgespoord worden. En ook wij als burgers dienen altijd bekend te zijn met onze basisrechten en in de gaten te houden dat onze vrijheden niet langzaam aan worden afgepakt of ontzegd vanuit welke hoek dan ook, de overheid, de kerk, de massamedia, rijke bedrijven die het geld hebben om mensen om te kopen etc. Iedereen verliest namelijk als een overheid niet is opgezet voor alle burgers maar slechts het belang dient van een selecte groep mensen. Op wikipedia kun je meer lezen over de trias politica.

Scheiding tussen religie en staat
Ook belangrijk is de scheiding tussen de staat en religie die we kennen in Nederland. Dit houdt in dat het hoofd van een religie niet ook het hoofd van de staat mag zijn. Het betekent dat de staat en religieuze partij ieder hun eigen zaken regelen en zich niet met elkaar bemoeien of elkaar de regels voorschrijven. Wel dient een religie zich uiteraard aan de wetten van het land te houden. Het gaat bij deze scheiding dus in de eerste plaats om het organisatorisch en bestuurlijk gescheiden houden van deze twee grootheden. De overheidsdienaren bemoeien zich niet met de religie en de dienaren van de religie bemoeien zich niet met de staat. Ook dit heeft weer te maken met spreiding van de macht, zowel de staat als een religie kan erg machtig zijn omdat zij de ideëen van mensen in sommige gevallen in grote mate kunnen bepalen. Een scheiding van deze twee machten voorkomt wederom mogelijkheid tot machtsmisbruik. Op wikipedia kun je meer vinden over de Scheiding tussen kerk en staat.

Nederland als democratie
In Nederland kennen we een democratie, het basis-idee hierbij is dat iedereen die in een land woont mag meedoen in het nemen van beslissingen. Je mag stemmen eens in de vier jaar maar je mag ook zelf bestuurder van het land worden door je aan te melden bij een politieke partij of er zelf een op te richten. Door iedereen de mogelijkheid te geven mee te doen bij het beslissen over ons land hopen we zo de beste oplossingen voor iedereen te vinden. Verder moet de meest machtige persoon, de minister president om de vier jaar opnieuw gekozen worden. Doet hij of zij het niet goed genoeg dan kan hij of zij na 4 jaar wat anders gaan doen. Doet hij of zij het wel goed, ook dan mag de minister president niet oneindig aanblijven.  Iedereen heeft zo een kans om minister president te worden. Het verwisselen van minister president zorgt onder andere voor een constante vernieuwing van ideeen in de top. Op wikipedia kun je meer vinden over democratie. Iedereen in Nederland heeft het recht, en als er zaken volgens jou beter kunnen misschien zelfs wel de verantwoordelijkheid en de plicht, om mee te doen aan de politiek.

“The price you pay for not participating in politics, Is being ruled by your inferiors.”
-Plato-

“The most commom way people give up their power
is by thinking they don’t have any.”
-Alice Walker-

De Nederlandse grondwet
In de Grondwet staan de basisrechten/grondrechten van alle Nederlanders. De eerste grondwet dateert uit 1798 en is gemaakt voor alle leden van de toenmalige bataafse republiek. De laatste grote hervorming van de Nederlandse grondwet vond plaats in 1983, de grondwet is het boek waar de rechten van alle Nederlanders in staan. Het is een versie en verzameling van regels waarbij wordt gedacht dat mensen die zich aan die regels houden de mooiste maatschappij met elkaar kunnen maken. Iedere Nederlander heeft dan ook het recht zich te beroepen op deze afgesproken gezamenlijke regels. Het kan dus zeker geen kwaad om je naast de universele mensenrechten die heel breed gelden je ook eens te verdiepen in de wetten van Nederland. Op wikipedia kun je meer vinden over de Nederlandse grondwet.

Twee concepten over vrijheid
Isaiah Berlin introduceerde in 1957 zijn idee over negatieve vrijheid en positieve vrijheid. Dit deed hij in een lezing genaamd “two concepts of liberty” In het kort komt het er op neer dat een overheid op kan treden om de rechten van haar eigen burgers te beschermen door er als een soort scheidsrechter op toe te zien dat alle groepen in het land gelijk en eerlijk behandeld worden. Volgens Berlin is dit de meest wenselijke vorm van vrijheid. Positieve vrijheid is volgens Berlin een machtsblok met een ideaal en een sociaal denkbeeld wat volgens hun geëxporteerd moet worden, volgens hem zal het extern opdringen van welk politiek, religieus of filosofisch idee aan een ander dan ook altijd eindigen in bloedvergieten. Omdat een positieve vrijheid haar idee superieur acht aan het systeem van een ander. In de BBC documentaire reeks “The Trap, What Happened to our Dreams of Freedom” laat Adam Curtis, die veel interessante documentaires over politiek, vrijheid en de maatschappij heeft gemaakt, dit idee van negatieve en positieve vrijheid en de beperkingen en gevaren van beide mooi zien. Voor meer van zijn werk kijk eens bij de doe en kijktips.

Documentaire over de Nederlandse machtsstructuren
Het is iedereen ten zeerste aan te raden de volgende Nederlandse documentaire eens te bekijken. Het gaat over zaken zoals persvrijheid, democratie, wat de belangen achter oorlogen precies zijn etc.  Bekijk de documentaire met de prikkelende naam: Het Grote Complot, De Wereld Verklaard

 

We are told to remember the idea and not the man because a man can fail.
He can be caught, he can be killed and forgotten.
But 400 years later, an idea can still change the world.
– Quote from V for Vendetta –

(Dit artikel is een vaste pagina van www.mensenrechten.org onder de titel: “De basis van Nederland“)

Autoinbraak zorgt voor hogere premies en meer omzet bij autobedrijven. Een hoger BNP dus.

Verdienen aan ellende

62 reacties / Ideeën en techniek, Misvattingen, Nederland / Door / 27 juli 2011

Hoe meer problemen er zijn, hoe meer mogelijkheden voor economische groei. Eenzaamheid, misdaad en prostitutie: het is allemaal goed voor de economie. Een kijkje in het volkomen zieke karakter van vraag en aanbod. Moeten we niet toe naar een andere maatstaf?

De dominee en de huishoudster
Een bekende grap die de ronde doet onder economen is die over een dominee en zijn huishoudster. De brave man betaalt de huishoudster een redelijk salaris van zijn netto inkomen. Dan gebeurt het onvermijdelijke: de liefde slaat toe en de twee stappen in het huwelijksbootje, zoals dat hoort in het christelijk geloof. De huishoudster zegt haar flatje op, kruipt bij haar ex-baas onder de lakens en wordt huisvrouw. Opmerkelijk genoeg wordt Nederland van dit prille liefdesgeluk volgens de economische theorie, armer. Immers, waar eerst sprake was van twee inkomens, is er nu nog maar één. Dat terwijl er netto voor beide echtelieden een verbetering is opgetreden. Kortom: liefde is een ramp volgens het BNP.

Echtscheidingen en alleenstaanden: een zegen voor de economie

Autoinbraak zorgt voor hogere premies en meer omzet bij autobedrijven. Een hoger BNP dus.
Autoinbraak zorgt voor hogere premies en meer omzet bij autobedrijven. Een hoger BNP dus.

Hoe meer echtscheidingen een land kent, hoe meer alleenstaanden. Alleenstaanden hebben extra woonruimten nodig. Ze moeten zich meer in de schulden steken. Ze moeten allerlei diensten inkomen (denk aan kant-en-klaar-maaltijden) die mensen die samenwonen onderling kunnen regelen. Van allerlei huishoudelijke apparatuur moeten ze ieder voor zich een exemplaar kopen. Alleenstaanden eten vaak ook buiten de duur. Kortom: het het gezin is weliswaar een hoeksteen van de samenleving, maar bar slecht voor de economie. Hoe minder volledige gezinnen en hoe meer scheidingen, hoe hoger het BNP. Het enige voordeel is dat er kinderen worden geproduceerd. Deze brengen namelijk erg veel consumptie met zich mee.

Misdaad: een weldaad voor het bruto nationaal product
Ook misdaad leidt geheid tot extra groei, althans in de boeken. Zo is er de directe schade. Gestolen spullen moeten weer vervangen worden, dus extra omzet. Als helers de spullen verkopen, brengen ze deze binnen bereik van mensen die dit anders helemaal niet kunnen betalen. Ook worden verzekeringspremies hoger, worden er meer verzekeringen afgesloten en worden er extra beveiligingssystemen verkocht. Vallen er slachtoffers, vooral oudjes die hun hypotheek hebben afgelost en zuinig leven, dan gaat de kassa pas echt rinkelen. Revalidatie en medische behandelingen zijn erg duur. Vallen er dodelijke slachtoffers, dan moeten deze begraven worden en hun bezittingen verdeeld en verkocht. Weer een BNP-stijging.

Prostitutie: beter dan seks
Hoewel de commercie haar uiterste best doet te verdienen aan seks, is het in beginsel gratis. Twee mensen gebruiken voor seks weinig anders dan hun lichaam. Economisch gezien een absolute ramp, al is er aan dating sites en erotische hulpmiddelen het nodige te verdienen. Vooral als er wat hapert uiteraard. Denk aan Viagra en allerlei middelen om een partner te verleiden tot seks of een relatie. Prostitutie is uiteraard veel beter voor het BNP. Naast het bedrag dat de klant besteedt aan de prostituee, wordt dit geld door prostituees ook weer snel uitgegeven aan allerlei luxe goederen. Na een leven als sekswerker zijn prostituees vaak emotioneel een wrak. Ze vluchten in drugsgebruik, waardoor ze niet erg oud worden. Ook dat is weer goed nieuws voor de rekenmeesters.

De logica van Nederlanders is soms moeilijk te volgen.

Wanneer ben je Nederlander?

15 reacties / Filosofie, Misvattingen / Door / 29 juni 2011

In Nederland kennen we een in de wereld uniek onderscheid tussen inboorlingen, allochtonen van de eerste generatie en allochtonen van de tweede generatie. Dan zijn er ook nog niet-westerse allochtonen. De PVV wil nu ook een aparte categorie voor zogeheten derde-generatie allochtonen invoeren. Waar zijn we toch allemaal mee bezig?

Vroeger was het leven makkelijk. Immigranten kwamen alleen uit buurlanden, zagen er net zo uit als Nederlanders en waren na een generatie volledig ingeburgerd. Er immigreerden ook mensen met een andere huidskleur, maar deze waren afkomstig uit Nederlandse (ex-) koloniën en spraken vloeiend Nederlands. Ook verschilden hun normen en waarden niet erg van die van de modern-Nederlandse samenleving. Nu de doorgaans inschikkelijke indo’s en Zuideuropeanen zijn opgevolgd door nadrukkelijk aanwezige islamitische immigranten, laait het immigratiedebat hoog op. Bolkestein, Fortuyn en nu de PVV van Wilders zijn er groot mee geworden.

Maleisië: moderne apartheidsstaat

De logica van Nederlanders is soms moeilijk te volgen.
De logica van Nederlanders is soms moeilijk te volgen.

De houding ten opzichte van vreemdelingen zegt doorgaans veel over het land of de cultuur in kwestie. Zo kent Maleisië het concept bhumiputra. Dat is iedereen van Maleise afkomst (dus ook Indonesiërs) die het islamitische geloof aanhangt. Deze apartheidspolitiek drijft niet-Maleiers, zoals Chinezen, tot razernij, want zij worden behandeld als tweederangs burgers, zelfs vergeleken met Indonesische immigranten. Zo zijn er op de universiteit quota voor niet-Maleiers. Deze apartheid heeft echter ook goede kanten voor de minderheden. Zo mogen zij alcohol drinken; een Maleise islamiet riskeert dan een afranseling met de zweep.

Niet-westerse allochtoon uniek Nederlandse uitvinding
Zo erg als in Maleisië is het in Nederland niet, maar de betiteling ‘niet-westerse allochtoon’ voor iedereen die niet uit de EU, Noord-Amerika of Japan afkomstig is is, laten we zeggen, uniek. Er is geen enkel ander land waar deze onderverdeling wordt gemaakt. Volgens de Nederlanders zijn ons soort mensen uit West-Europa of Noord-Amerika afkomstig. Een soort apartheid dus. Helemaal uniek is dat er ook over tweede-generatie en nu zelfs derde-generatie allochtonen wordt gesproken, als het aan de PVV ligt. Dus heb je een Indonesische oma, dan ben je opeens derde-generatie allochtoon. Dat terwijl “niet-westerse allochtonen” over het algemeen even goed integreren als westerse allochtonen, met uitzondering van sommige islamieten. Het probleem is dan geen afkomst, maar (religieuze) denkbeelden.

Kijk naar de persoon, niet naar zijn afkomst
Daarom is het beter om helemaal niet meer naar iemands afkomst te kijken. Er zijn mensen van Marokkaanse afkomst (en een enkele bekeerde malloot) die vijanden van de islam zonder verdoving ritueel willen slachten. Er zijn ook Marokkanen die even seculier denken als de meeste Nederlanders. Kortom: waar het om gaat is de software in iemands hoofd, niet de hardware. Het is daarom verstandiger te kijken naar wat voor denkbeelden iemand er op nahoudt en hoe een persoon zich gedraagt. Hier zouden burgerrechten afhankelijk van kunnen worden gemaakt. Zo wordt Nederlanderschap iets dat je verdient.

Vandaag is Nederland Positief-dag

2 reacties / Filosofie / Door / 21 juni 2011

Van de website.

Het is vandaag voor de vijfde keer Nederland Positiefdag. De stichting Nederland Positief heeft in 2007 de Nederland Positiefdag in het leven geroepen om aandacht te vestigen op de positieve elementen van de Nederlandse samenleving.

Zie ook: Nederland Positief

 

Visionair.nl steunt dit initiatief, omdat ook wij graag door een roze bril naar de toekomst kijken. Of zoals in onze FAQ terug te vinden is: “We hebben als mensheid per saldo al zoveel bereikt. Het heelal is zo heerlijk groot. En… de domheid van de mens is oneindig, dus het potentieel om deze te verbeteren ook.” We zijn in Nederland helden in het benadrukken van negatieve elementen, terwijl er vaak meer kan worden bereikt als de focus op het positieve ligt.

Helaas moet ik zeggen dat de website van Nederland Positief toch wel érg veel verbeterpotentie behelst. Zo is er nergens een fatsoenlijke morele of filosofisch onderbouwde achtergrond van het initiatief te vinden, terwijl die er toch wel zou moeten zijn lijkt mij. Om deze reden zal ik ergens in de komende tijd een open brief naar de organisatie achter dit initiatief sturen. Tot die tijd: Vrolijke Nederland Positief-dag!

De sociale huurwoningen worden geteisterd door gewetenloze scheefwoners. Volgens D'66 althans.

De vermaledijde scheefhuurder

2 reacties / Filosofie, Ideeën en techniek, Nederland / Door / 16 juni 2011

Nederland wordt volgens D’66 geteisterd door een gevaarlijke parasiet: de scheefhuurder. Onterecht houdt deze onverlaat goedkope woningen bezet waar de arme geplaagde bijstandstrekkers en andere minima eigenlijk gebruik van moeten maken.

De sociale huurwoningen worden geteisterd door gewetenloze scheefwoners. Volgens D'66 althans.
De sociale huurwoningen worden geteisterd door gewetenloze scheefwoners. Volgens D'66 althans.

Sociale woningbouw
De woonlasten in Nederland zijn extreem hoog. Vooral op gewilde locaties in de Randstad kost zelfs een klein appartement van vijftig vierkante meter al gauw meer dan twee ton. Als gevolg hiervan zijn ook de huurprijzen hoog. Hoger dan wat een bijstandstrekker, laat staan iemand met een minimumloon zich kan veroorloven. Vandaar dat er veel werk wordt gemaakt van de zogeheten sociale woningbouw. Woningbouwcorporaties bouwen grote hoeveelheden goede, maar toch betaalbare woningen, die ze aan mensen die het eigenlijk niet kunnen betalen voor een betaalbaar bedrag verhuren. Om het wonen nog betaalbaarder te maken, heeft de overheid nog iets moois bedacht: huursubsidie. Iemand met een inkomen rond het minimumloon kan tot de helft van de huur vergoed krijgen van de overheid.

Sociale huurwoning te koop
Ondanks al deze gulle en menslievende voorzieningen, wil het niet echt opschieten met de beschikbare woonruimte voor bijstandsgerechtigden en andere verworpenen der aarde. Er zijn bijvoorbeeld in Amsterdam wachtlijsten van ongeveer negen tot zestien jaar. Wakkere ondernemers handelen nu in sociale huurwoningen. Voor vierduizend euri is een riant appartementje in hartje 020 voor slechts zevenhonderdvijftig pegels per maand je deel [1]. Monsters, asocialen, gewetenloze criminelen, aldus D’66 [2]. Hoe durven ze een gemeenschapsvoorziening zo te misbruiken. Waarom gaan die ploerten niet zoals iedere nette burger wordt geacht, de helft of meer van hun inkomen besteden aan een duur appartement op IJburg?

Wie zijn de echte criminelen?
Opmerkelijk genoeg is er in Amsterdam (en in Nederland als geheel) een enorm overschot aan kantoorruimte. Het zou dus voor de hand liggen om wat kantoren in woningen om te toveren. Maar dat kan niet. Bestemmingsplannen, bijvoorbeeld. Ook is er de huurbescherming, waardoor het vrijwel onmogelijk is om een huurder uit een woning te zetten.  Eigenaren van kantoorpanden bedenken zich daarom wel drie keer voor ze dit in een appartementencomplex omtoveren. Ook menslievende bouwers van sociale huurwoningen weten dat ze onder idioot strenge regels komen te vallen. Geen wonder dat het niet echt wil vlotten met de sociale huurmarkt in bijvoorbeeld Amsterdam. De werkelijke criminelen zitten dus in het gemeentehuis van randstedelijke gemeentes en op het ministerie van VROM.

Vrijheid, blijheid
Hier in Nederland leven we, heb ik op school geleerd, in tegenstelling tot in bijvoorbeeld de Democratische Volksrepubliek Noord-Korea in een vrije markteconomie. Mensen moeten weliswaar belasting betalen, maar mogen hun netto inkomen zo besteden als ze dat willen. Helaas heeft de sociale woningmarkt in Nederland erg veel weg van die van Noord-Korea. Mensen worden gedwongen een vast percentage van hun inkomen te besteden aan wonen. Iemand die weinig behoefte heeft aan luxe, wordt gedwongen in een veel te dure en riante woning te wonen op een door de overheid kunstmatig opgevoerde woningmarkt. Wat als iemand zijn salaris liever uitgeeft aan reizen, aan een mooie auto, aan een goed doel?

De oplossing is uiteraard vrij simpel. Schaf al die “menslievende” regelingen af. Als een uitkering te laag is om een kamer te kunnen betalen, verhoog die uitkering dan. Of een nog beter idee: beloon mensen als ze samen in één woning gaan wonen in plaats van ze af te straffen zoals nu gebeurt. Geef ook verhuurders de vrije hand. Plaats op braakliggende industrieterreinen mobiele woningen om zo de onderkant van de markt te bedienen. Er zijn ook tal van andere slimme oplossingen om aan goedkope woningen te komen.  Ja, heel zielig voor mensen met een hoge hypotheek, ik weet het. Shit happens. Maar ach. Hoezo peak fantasie?

Bronnen
1. Wat nou wachtlijst, een sociale huurwoning koop je gewoon, Nieuw Amsterdams Peil
2. Nieuwe aanpak wachtlijst sociale huur loont!, D’66

De bureaucratie in de Nederlandse zorg is de hoogste van Europa. Bron: Nederlands Tijdschrift voor Verzorgenden.

Red de gezondheidszorg, bezuinig 50%

12 reacties / Ideeën en techniek, Maatschappij, Nederland / Door / 6 november 2011

De kosten voor de gezondheidszorg lopen totaal uit de hand. Er is maar één effectieve redding: drastisch bezuinigen. Zo worden we gedwongen radicaal anders na te denken over de gezondheidszorg, want erg slim wordt die op dit moment niet aangepakt.

Zorgkosten lopen totaal uit de hand
Politici lopen niet bepaald over van verbeeldingskracht, behalve als het gaat om het bedenken van nieuwe belastingen. In een door en door gepolitiseerde sector als de gezondheidszorg zijn daarvan de gevolgen merkbaar. De laatste jaren wordt bijna eenvijfde deel van alle belastinggeld besteed aan gezondheidzorg[1]. In tegenstelling tot het onderwijs heeft de gezondheidszorg wel enige verbeteringen laten zien. De levensverwachting is de afgelopen decennia zeker met tien jaar gestegen. Ook zijn mensen nu veel gezonder dan ze in de jaren vijftig en zestig waren. Voor een groot deel komt dit overigens door de vermindering van het aantal rokers. Dat is ongeveer gehalveerd.

Meer geld voor bureaucratie

De bureaucratie in de Nederlandse zorg is de hoogste van Europa. Bron: Nederlands Tijdschrift voor Verzorgenden.
De bureaucratie in de Nederlandse zorg is hoger dan in de ons omringende landen. Bron: Nederlands Tijdschrift voor Verzorgenden.

De hogere uitgaven voor gezondheidszorg komen voornamelijk voor rekening van de snel uitdijende bureaucratie. Het aantal administratieve banen is met ongeveer 8-18% van het totaal [2] weliswaar relatief hoog, maar dit verklaart niet alle hogere uitgaven. Er is een sluipend effect van de bureaucratisering: werkenden in de gezondheidszorg besteden een steeds hoger percentage van hun tijd aan rapporteren. Hierdoor houden ze minder tijd over om voor patiënten te zorgen en is er dus meer personeel nodig.De bureaucratisering in de Nederlandse gezondheidszorg is de hoogste van de ons omringende landen [3].

Zo worden artsen steeds meer in hun keuze van behandelvormen beperkt[4]. In theorie zou dit moeten voorkomen dat te veel dure of onnodige behandelingen worden verricht, maar in de praktijk gaat er door bureaucratie meer tijd verloren.

Hoe het dan wel beter kan?
Hieronder wat ideeën. Zet die van jullie hieronder, dan kan deze lijst aan worden gevuld.

  1. Rapportages kunnen veel meer dan nu moeten worden geautomatiseerd. Je kan denken aan spraakherkenning en keuzemenu’s. Ook moet alleen het hoogstnoodzakelijke worden gerapporteerd.
  2. Bloedonderzoeken en dergelijke kunnen ook geautomatiseerd, bijvoorbeeld door middel van sensoren op en in het lichaam van de patiënt (‘lab on a chip’). Het onderzoek naar labs on a chip staat nog in de kinderschoenen, maar eenvoudige toepassingen zoals bloeddrukmetingen en bloedsuikermetingen zijn al beschikbaar.
  3. Van alle Nederlanders moet over een jaar of vijf het DNA in kaart worden gebracht. De effectiviteit van medicijnen en behandelingen is sterk afhankelijk van genetische aanleg. Om misbruik te voorkomen, moet deze informatie worden versleuteld en kan deze alleen worden geraadpleegd met toestemming van de patiënt, door de behandelend arts alleen.
  4. Alle behandeldata moeten worden gedigitaliseerd, geanonimiseerd en gebruikt voor statistische analyses (of feed-in voor neurale netwerken) om  nieuwe geneeskundige behandelmethodes te ontdekken en de effectiviteit van bestaande methodes te controleren. Bij voorkeur wordt deze informatie ook gekoppeld aan die van andere landen. Zo blijkt de effectiviteit van medicijnen en behandelingen veel sneller.
  5. Er zal minder moeten worden geïnvesteerd in (onderzoek naar) langdurige behandelingen voor chronische ziekten en meer in behandeling van acute ziekten. Door middel van medisch onderzoek moeten er permanente geneeskundige oplossingen voor chronische ziekten worden gevonden, zodat deze kunnen worden genezen. Je kan onder meer denken aan donorimplantatie van eilandjes van Langerhans bij suikerzieke patiënten en een vergelijkbare oplossing bij patiënten met de ziekte van Parkinson.
  6. Het gebruik van medicijnen waarbij geen netto gezondheidsverbeterend effect is aangetoond, zoals statines, moet gestaakt worden.
  7. Geneeskundig onderzoek naar medicijnen moet door universiteiten in Europees verband worden uitgevoerd, als het kan in samenwerking met niet-Europese landen als Japan, India en de VS. Deze medicijnen kunnen generiek worden vervaardigd.
  8. De behandeling moet door een andere arts worden uitgevoerd dan de arts die de diagnose stelt en (na-) controles doet.
  9. Roken is één van de grootste oorzaken van ziekten. Roken onder de achttien jaar, plus verkopen van rookwaar aan kinderen onder de achttien, moet daarom een overtreding worden. Gezien de schadelijkheid van sigaretten moeten rookwaren alleen in gespecialiseerde rookwinkels worden verkocht aan mensen van achttien jaar en ouder.
  10. Op alle producten met transvetten, verzadigde vetten en teveel suiker, zout en dergelijke moet een felgekleurd waarschuwingslabel komen.
  11. Laat iedere Nederlander elk jaar medisch doorlichten. Zo vind je veel ziekten in een vroeg stadium. Ze zijn dan veel doeltreffender te behandelen. Ook zullen rokers en mensen met overgewicht veel gemotiveerder zijn iets te doen aan hun ongezonde leefgewoonten. Dit doorlichten moet net zo snel en automatisch gaan als een kort medisch onderzoek nu.
  12. Er moet een prototype exoskelet worden ontwikkeld dat voor weinig geld in enorme oplages vervaardigd kan worden. Hierdoor kunnen de meeste ouderen met lichamelijke klachten alsnog zelfstandig wonen.
  13. Dementie is op langere termijn de grootste bedreiging voor de volksgezondheid. Nu al zijn er 250 000 Alzheimerpatiënten in Nederland die intensiev e zorg vereisen. Naar verwachting zijn er over tien jaar veel meer Alzheimerpatiënten door de vergrijzing. Er moet dus prioriteit komen naar structurele oplossingen om Alzheimer te voorkomen of stop te zetten.
  14. Het tuchtrecht moet worden afgeschaft en vervangen worden door in medische zaken gespecialiseerde algemene rechtbanken.

Bronnen
1. Zorgbalans 2010 – Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
2. Personeelsopbouw verschilt sterk per zorgsector – CBS webmagazine (2008)
3. Papierwinkel Nederlandse zorg grootst – Tijdschrift voor Verzorgenden
4. Raimond W.M. Giard, Klagen over bureaucratie in de zorg? Tijd voor een proactieve medische professie – Commentaar

Als alle daken volledig worden bedekt door zonnepanelen met een efficiëntie van 18%, wordt er meer elektriciteit geproduceerd dan door alle Nederlandse elektriciteitscentrales samen.

Maakt alle daken vol zonnepanelen zetten Nederland zelfvoorzienend?

13 reacties / Ideeën en techniek, Nederland, Wetenschap / Door / 12 juni 2011

Zonne-energie groeit snel als energiebron. Geen wonder. De laatste jaren zijn enorme doorbraken geboekt. Zouden we in onze totale energiebehoefte kunnen voorzien door alle daken en bedrijfsgebouwen vol met zonnepanelen te zetten?

Hoeveel vierkante kilometer daken heeft Nederland?
Nederland heeft een oppervlakte van ongeveer 41.526 km², waarvan 18% uit water bestaat. Nederland is dichtbevolkt, kent veel vierkante meters woonoppervlak per inwoner en het totale dakoppervlak is dan ook hoog.
Volgens het CBS zijn er in Nederland meer dan zeven miljoen woningen[1]. In totaal is meer dan 1000 vierkante kilometer bebouwd. [2] Alleen aan plat dak al vermoedelijk meer dan 400 vierkante kilometer.

Hoeveel zonnestraling komt er in Nederland binnen?

Als alle daken volledig worden bedekt door zonnepanelen met een efficiëntie van 18%, wordt er meer elektriciteit geproduceerd dan door alle Nederlandse elektriciteitscentrales samen.
Als alle daken volledig worden bedekt door zonnepanelen met een efficiëntie van 18%, wordt er meer elektriciteit geproduceerd dan door alle Nederlandse elektriciteitscentrales samen.

De hoeveelheid zonneenergie per vierkante meter in Nederland varieert afhankelijk van het jaargetijde en de tijd van de dag. Over het algemeen wordt per geinstalleerde watt piekvermogen, rond de 0,8 kilowattuur per jaar geproduceerd. Het aantal watt-piek per vierkante meter is afhankelijk van de efficientie van de zonnecellen. We gaan hier uit van een hoge kwaliteit commerciële zonnecellen met een rendement van 18%. Dergelijke zonnecellen leveren 180 watt-piek per vierkante meter[3].

Totaal potentieel voor zonne-energie in Nederland
Als de volledige dakoppervlakte van 1 miljard vierkante meter met zonnepanelen met 18% efficiëntie wordt bedekt, levert dit per jaar 144 miljard kilowattuur op.

Totale productie voldoende?
Het totale elektriciteitsverbruik in Nederland was in 2008 104 TWh (104 miljard kilowattuur)[4]. In principe is het dus mogelijk alle benodigde elektriciteit  in Nederland door middel van zonnepanelen op daken op te wekken. Er zit hier echter een flinke adder (liever gezegd: een boa constrictor) onder het gras. Deze energie wordt namelijk vooral in de lente en zomer geproduceerd. In de winter is er een tekort. Er moet dus een enorme hoeveelheid energie worden opgeslagen.

Aan de andere kant: ook grote hoeveelheden wegen en andere infrastructuur kunnen met zonnepanelen worden bedekt. Windenergie kan in de winter extra vermogen leveren. Overschotten kunnen in bijvoorbeeld waterstof of een andere energiedrager worden omgezet. 

In ongeveer twee jaar is zonne-energie goedkoper dan fossiel. Zonder subsidie. Daarna zal het snel gaan. Energie zal vanaf die tijd echt een non-issue zijn.  Doemdenkers moeten dan wat anders verzinnen.

Bronnen
1. Zeven miljoen woningen in Nederland, CBS (2007)
2. Statline, CBS
3. Solar Glossary
4. Wikipedia:Elekticiteitsmarkt in Nederland

Eurosceptici zien de EU als de grootste bedreiging voor de vrijheid.

Krijgen we ooit een dictator in Nederland?

7 reacties / Maatschappij, Nederland / Door / 9 juni 2011

2011 is geen goede tijd om een dictator te zijn. De ene na de andere despoot in het Midden Oosten moet er aan geloven. Aan de andere kant: China, dat in hoog tempo verandert in het machtigste land op aarde, is nog steeds een dictatuur. Maar hoe groot is de kans dat we een dictatuur in Nederland krijgen?

Dictators van alle tijden

Eurosceptici zien de EU als de grootste bedreiging voor de vrijheid.
Eurosceptici zien de EU als de grootste bedreiging voor de vrijheid.

Een dictatuur is een regeringsvorm waarbij één man (de dictator) of een kleine groep over vrijwel alle macht beschikt. Anders dan in een monarchie, waarin de vorst ingebakken zit in een nauw keurslijf van wetten en regels, is een dictator een alleenheerser buiten de wetten om. Uiteraard is dit voor een machthebber veel prettiger dan een monarchie. Om die reden konden zaakwaarnemers voor de koning of keizer, zoals de Japanse shoguns of rijkskanseliers, zich snel ontpoppen tot dictator. Dictatoren hebben per definitie een legitimiteitsprobleem, omdat hun gezag niet op wetten is gebaseerd.

Het oude Griekenland kende de tyrannos, een met een dictator vergelijkbare alleenheerser die met ijzeren knoet over een oproerig stadsstaatje heerste. Het Romeinse Rijk kende een tijdelijke dictator die voor zes maanden absolute bevoegdheden kreeg. Hier komt het woord dictator vandaan. Deze werd door de senaat aangewezen als de omstandigheden hier om vroegen. Zo kon de leider snel beslissen zonder dat de rumoerige Romeinse politiek beslissingen kon dwarsbomen. Julius Caesar riep zich uit tot dictator voor het leven. Zelfs de moord op hem kon de democratie in Rome niet meer redden. Ook nu democratische landen hebben dictatuur gekend: Engeland werd een tijdlang geregeerd door de dictator Oliver Cromwell, Frankrijk en Duitsland de meer bekende Napoleon en Hitler. Veel mensen zien Engeland als de bakermat van de democratie: het land kent de oudste grondwetsdocument, de Magna Charta, die de bevoegdheden van de vorst inperkte. Klaarblijkelijk kan zelfs in een dergelijk land een dictator aan de macht komen, als aan bepaalde voorwaarden is voldaan.

Hoe komt een dictator aan de macht?
Mensen zullen niet voor niets macht afstaan aan een alleenheerser. Hiervoor moet aan enkele voorwaarden zijn voldaan. Ten eerste moeten de bestaande wetten en het politieke stelsel in diskrediet zijn gebracht: het land moet onregeerbaar zijn. Of moet een buitenlandse heerser een marionet installeren. Ten tweede moet de dictator een geweldsmonopolie hebben. In de praktijk betekent dat: een gewapende bende of het leger onder controle hebben. Cromwell en Napoleon waren legeraanvoerders, Hitler maakte gebruik van zijn positie als gekozen staatshoofd. Dit kan ook het leger van een buitenlandse mogendheid zijn.

Kan zich ooit een dictatuur in Nederland vormen?
Verreweg de meeste Nederlanders hebben een uitgesproken hekel aan absolute heersers. Nederlanders zijn ook pragmatisch ingesteld, waardoor het mogelijk is dat er coalitieregeringen met felle politieke tegenstanders als SP en VVD (in de Provinciale Staten van Noord-Brabant) mogelijk zijn. Onregeerbaar zal Nederland daarom niet snel worden. In feite is de tegenwoordige politieke situatie een bewijs van de veerkracht van het Nederlandse politieke systeem. Morrend en grommend is er nu een redelijk stabiele politieke samenwerking tussen drie partijen met haast onoverbrugbare politieke verschillen en worden de problemen redelijk daadkrachtig aangepakt.

Er zijn echter toch enkele scenario’s denkbaar. De eerste is dat een buitenlandse mogendheid de democratie in Nederland afschaft, bijvoorbeeld een VS van Europa. In het tweede scenario wordt de macht van de ambtenarij steeds groter en trekken zelfstandige bestuursorganen steeds meer macht naar zich toe. Hoe instabieler regeringen worden, hoe groter de neiging meer en meer bevoegdheden naar deze zbo’s en overheidsinstellingen over te hevelen. Het derde scenario is dat etnische of religieuze conflicten, bijvoorbeeld tussen de islamitische minderheid en de inboorlingen, leiden tot een burgeroorlog. Het vierde scenario is een corporatistische staat, waarin grote bedrijven als Shell en mediaconglomeraten het land beheersen. De kansen op deze vier scenario’s zijn reëel, maar beperkt. Democratie vereist voortdurende waakzaamheid. Er zal voorkomen moeten worden dat één van deze vier scenario’s uitkomt. Dat zal lukken als het Nederlandse pragmatisme van harte wordt aangemoedigd en er geen extra bevoegdheden meer naar Brussel gaan, transparantie in de overheid wordt afgedwongen met een verbeterd WOB-recht en voorkomen dat er een grote, niet-geïntegreerde etnische minderheid ontstaat.