vrijheid Archieven - Pagina 2 van 2

Hoe kunnen we onafhankelijk worden van het grootkapitaal?

7 reacties / Visionair leven, Wetenschap / Door Germen Roding

Machtige politieke en zakelijke belangen drijven ons een richting op die we niet opwillen. Toch zijn er hieraan overgeleverd, omdat we als eenlingen machteloos staan tegenover grote internationale bedrijven en overheden. Maar is dat wel zo?

Woningmarkt onvrij
De vrijheid die je als individu hebt, is in wezen vrij beperkt. Zo wordt een groot deel van wat je verdient al voor je uitgegeven door de overheid. Van wat er overblijft, doorgaans ongeveer de helft of iets minder van wat je je baas of klant kost, wordt je gedwongen veel uit te geven aan onderdak. Dit vanwege de (alweer door de overheid) ernstig verstoorde woningmarkt. In een zelfgebouwd hutje wonen mag ook al niet. Op straat slapen en doodvriezen mag dan weer wel. Waarschijnlijk omdat dat makkelijker opruimen is.

Een groot deel van de zakelijke wereld wordt geregeerd vanuit de zuidpunt van het Newyorkse eiland Manhattan. Bron: auteur

Energieheffing en verdwijnen privacy
Een andere gedwongen vorm van winkelnering, energie, wordt door de energieheffing veel duurder dan de werkelijke kosten. Ook op andere terreinen word je vrijheid sluipend ingeperkt. We besteedden al aandacht aan het komende verdwijnen van contant geld. Verdwijnt contant geld, dan kunnen banken en overheden elke betaling die je doet of ontvangt, tot op de cent traceren.

Patenten als verstikkende remmer van innovatie
Er is, terecht, al veel aandacht voor de toenemende inperking van het vrije internet. Draconische wetten als ACTA, PIPA en SOPA worden er door machtige lobbygroepen doorheen gedrukt. De patentwetgeving verstikt op dit moment zelfs innovatie: echt gevoelige kennis wordt domweg geheimgehouden; alleen triviale kennis wordt gepatenteerd. Handig voor de volgende patentoorlog tussen industriële reuzen, minder handig voor kleine bedrijfjes die geen patentportfolio hebben om zich tegen de groten te verweren.

Grote kartels monopoliseren steeds meer sleutelsectoren
Kortom: de trend is duidelijk. De energiebranche in Nederland is in handen van een handjevol reuzenbedrijven zoals E.on en RWE. Ongeveer tachtig procent van de totale zadenmarkt is in handen van andere grootschalige bedrijven, waarvan de omstreden agro-multinational Monsanto alleen al 23% voor zijn rekening neemt. Dit geldt ook voor een hele reeks andere sectoren: farmacie, voedselverwerking, financiële dienstverlening, vermaak, massamedia en telecommunicatie. Bedrijven in deze sectoren passen allerlei uitermate nare technieken toe om klanten aan zich te binden. Zo maakt Monsanto gebruik van zogeheten terminator genes, die in Monsanto-zaden worden ingebouwd. Zo kunnen boeren niet hun eigen cultivars zaaien. Het gevolg is dat als om welke reden dan ook de distributie van zaaizaden uitvalt, bijvoorbeeld door een wereldwijde natuurramp, boeren niet kunnen zaaien en landbouw onmogelijk is geworden.

Wat kunnen we hiertegen doen?
We kunnen op enkele effectieve wijzen de macht van grote corporaties indammen en onze individuele vrijheid vergroten. Deze zijn:

Koop bij kleine zelfstandigen of bedrijven, niet bij grote ketens. Dat wil zeggen: de markt, coöperatieve supermarkt of de buurtsupermarkt.
Probeer over te stappen op “biologische” voeding.
Woon in een zo klein en goedkoop mogelijk, maar wel leefbaar, huis.
Leef zuiniger.
Beleg niet via een aandelenfonds, maar in enkele kleine bedrijven waar je vertrouwen in hebt. De beste belegging zijn vaak investeringen waarmee je energie bespaart.
Waar het kiezen voor een grote leverancier onvermijdelijk is, denk aan een telecomreus of internetprovider, kies dan de goedkoopst denkbare mogelijkheid. Kijk of er geen alternatieven te verzinnen zijn, bijvoorbeeld Skype of Wifi.
Wordt lid van een lokale ruilkring of handelsnetwerk.
Word meer zelfvoorzienend, bijvoorbeeld door zelf voedsel te verbouwen en zonnepanelen te plaatsen.
Koop geen populaire muziek. Deze is van internet te downloaden of van vrienden te kopiëren. Besteed dit geld liever aan het bijwonen van een concert, ook van minder bekende artiesten. Daarvan komt een veel groter percentage bij de artiest terecht.
Koop geen merkproducten van een groot merk als Apple of Coca-Cola. Koop in plaats daarvan van een kleinere fabrikant of een jong opstartend bedrijf met innovatieve producten.
Boycot elk bedrijf dat deelneemt aan patentoorlogen, tenzij het het slachtoffer is van patentchantage.
Stap waar je kan over op open source software.
Kies altijd voor het alternatief waarvoor je geen geld hoeft uit te geven.
Betaal altijd met contact geld. Als je niet met contant geld kan betalen, dien dan een klacht in en ga naar een winkel waar dat wel kan.
Stem op een partij die tegen inperken van de privacy, tegen internetcensuur, tegen belastingverhoging voor de lagere en middenklasse en tegen het vergroten van de macht van ondemocratische instituten als zelfstandige bestuursorganen en de Europese Unie is.
Gebruik elke cent om je eigen onafhankelijkheid en die van anderen te vergroten.
Tips van Douwe: Wordt lid van Spullendelen.nl (kun je onder meer gratis zaden en planten naar je toeruilen van voornamelijk eetbare gewassen)
Verbruik minder fossiele brandstoffen, stap over op een autocollectief, wellicht hebben ze daar een elektrische auto beschikbaar of stap zelfs over op een elektrische motor of scooter.
Doe eens een goede check op al je inputs en outputs gedurende een maand van je leven. Kijk of je je inputs zo hernieuwbaar, recyclebaar mogelijk kunt maken en probeer je outputs zelf zo goed mogelijk om te buigen naar nieuwe inputs.
Ga in tijd rekenen rekenen inplaats van geld, ik (Douwe) ken mensen die alles tweede hands zijn gaan kopen en opeens tijd hadden een paar extra maanden per jaar op fietsvakanties te gaan
Leer jezelf praktische voortbestaans skills, voedsel verbouwen, voedsel preserveren, kleding, meubels, apparaten repareren, huis opknappen. Huis bouwen. Deel je skills met mensen in je netwerk en bouw zo een netwerk van mensen met praktische skills om je heen.
Zet groepjes op om huisuitzettingen van mensen die hun hypotheek of huur niet langer kunnen betalen op om zo uitzettingen met de buurt tegen te houden. Dit werkt prima in de VS en Spanje al moesten veel mensen eerst heel wat ellende doorstaan voordat genoeg mensen dit durfden.

Wat zijn jullie ideeën?

Nieuw type internet zelfs voor dictator niet af te sluiten

10 reacties / Analyses, Filosofie, Ideeën / Door Germen Roding

Hackers werken nu aan een internet dat geen centrale servers kent. Een pc, een tablet, ja zelfs een mobieltje wordt met nieuwe software veranderd in een internetknooppunt.

Echt anarchistisch internet
Internet is een anarchistisch medium en daarmee een nagel aan de doodskist van menig dictator. In 2011 sloot de nu afgezette Hosni Mubarak het Egyptische internet en mobiele telefonie af tussen 28 januari en 2 februari. Dit gebeurde ook voor korte tijd in Libië en Syrië. Deze almacht van overheden is rechtgeaarde hackers uiteraard een doorn in het oog. Ze werken daarom aan een visionair plan: een robuust internet, waarbij de internetgebruikers tegelijkertijd de internetrouters zijn. Deze zogeheten mobiele adhoc netwerken (MANETs) omzeilen gecentraliseerde communicatieknooppunten en stellen gebruikers in staat te communiceren als de overheid het internet plat gooit.

Een MANET gebruikt draadloze apparaten als knooppunten voor een decentraal internet.

Einde 2012 gereed
Het Open Technology Initiative – onderdeel van de denktank New America Foundation—ontving 2 miljoen dollar van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken om de ontwikkeling van een MANET te helpen coördineren. Het doel van de organisatie is MANET technologie gebruiksklaar te maken voor gebruik in gebieden met onderdrukkende regimes. Het project moet einde 2012 afgerond zijn, aldus projectdirecteur Sascha Meinrath. Commotion Wireless, de naam van de werkgroep, heeft alleen vier betaalde krachten in dienst. De rest van het aanzienlijke programmeerwerk komt voor rekening van (soms betaalde) vrijwilligers uit de open-source gemeenschap.

Software verandert mobiele apparaten in internet
Commotion wil software ontwikkelen voor mobiele telefoons, laptops en draadloze routers die in staat zijn om zowel onmiddellijk wifi-verbindingen als GSM-netwerken op te starten. Zodra een netwerk aanwezig is, kunnen zelfs mensen die de software niet hebben geïnstalleerd verbinding maken. Als ook een router met een directionele antenne deel uit maakt van het netwerk – dergelijke routers hebben een bereik van tientallen kilometers, tot over de landsgrens – heb je in principe de internetblokkade van de overheid doorbroken. De software kan via cd’s, USB sticks en dergelijke worden verspreid. Of, als er eenmaal een wifi netwerk is, worden gedownload. Kortom: dit tegenhouden is fysiek vrijwel onmogelijk. De ontwikkelaars willen daarom ook dat de software zeer gebruiksvriendelijk wordt om te installeren.

Voortdurend veranderend netwerk
Een MANET opzetten is niet eenvoudig. Zo moet de software voor datapakketjes de beste routes vinden vanaf bijvoorbeeld Chop Chop Square in Riaad naar de ommuurde compound van de westerlingen, zodat laatstgenoemden live verslag kunnen doen van de “hoogtepunten” van het islamitische strafrecht, Saoedische stijl. Veel apparatuur, denk aan mobiele telefoons, verandert voortdurend van plaats, waardoor dit een dynamisch netwerk moet worden.

FunkFeuer als prototype voor OLSR
Het Optimized Link State Routing (OLSR) protocol, wat Commotion weil gebruiken, wordt nu al gebruikt in het Weense FunkFeuer, een bestaand grassroots MANET. FunkFeuer is een netwerk van 500 apparaten – de meeste zijn draadloze routers op daken en werden specifiek gebouwd door hobbytechneuten als testnetwerk voor OLSR. OSLR is nu zeer schaalbaar en zou dus in principe een grote stad voor zijn rekening kunnen nemen.

De aan OLSR deelnemende apparaten sturen elke twee seconden een “hello” signaal aan alle andere apparaten binnen bereik. Op die manier wordt een bepaald apparaat geïntroduceerd bij alle buren. Elk apparaat krijgt zo een lijst van de eigen buren. Deze lijsten worden gedeeld waardoor er elke twee seconden een “verse” netwerkkaart beschikbaar is.

Anonimiteit: Tor
Betrapt worden op “staatsvijandige activiteiten” is al erg slecht voor de gezondheid in Nederland, laat staan in een nog ergere politiestaat. Vraag klokkenluider Fred Spijkers maar. Een extra toevoeging wordt dus Tor, de bekende anonimiseringssoftware die een redelijk goede bescherming biedt tegen afluisteren. Commotion zal de software uittesten in Amerikaanse grote steden als Detroit, Washington DC en Philadelphia. Mogelijk omdat deze het meeste weg hebben van een derde-wereld context. Dit om te voorkomen dat er mensenlevens verloren gaan door onvoldoende beveiliging.

Bellen via een lokaal netwerk
Minder handige gebruikers kunnen nog steeds bellen zonder de software te installeren. OpenBTS verandert een draadloos station in een telefooncentrale. Wel zijn er dan veel sterkere LAN-routers nodig dan nu, want met een simpel huisroutertje kan je niet verder dan een paar meter bellen.

Kortom: laten we er voor zorgen dat dit soort netwerken massaal worden uitgerold. Want gratis kunnen bellen en kunnen downloaden zonder lastig gevallen te worden door de copyright-gestapo is heel wat waard.

Lees ook:
Hackerspace: open communicatie en informatie zijn mensenrechten
Alternatieven voor internet
Tijd voor piraten.net
Egypte, dictaturen en internet

Projectpagina:
Commotion Wireless

Video-overzicht: dissidenten in de Arabische wereld

11 reacties / Analyses, Mensheid / Door Germen Roding

De Arabische lente lijkt in veel islamitische landen steeds op een islamistische winter uit te draaien, maar er is een kracht aan het werk die sterker is dan zelfs de greep van de verderfelijkste fundamentalistische oliedictatuur: internet. Zelfs uit de meest onvrije landen duiken er steeds meer Youtube video’s op van dwarse vrijdenkers die, vaak met gevaar voor eigen leven, de heersende meningen tegenspreken.

Faysal, met een uitgebreide achtergrondkennis van de samenlevingen in het Midden Oosten, stelde dit overzicht van dissidente stemmen samen.

Saudi Arabie:

http://www.youtube.com/watch?v=LvKpm80IQSA&feature=player_embedded

http://www.youtube.com/watch?v=PIsxDj-pSZE&feature=player_embedded

http://www.youtube.com/watch?v=RS1j7nOmoMw&feature=player_embedded

http://www.youtube.com/watch?v=5gBhh2AyxRI&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=4Rzkb7mTgaw&feature=player_embedded

http://www.youtube.com/watch?v=r7OYRknGgEc&feature=context&context=G2501d0aRVAAAAAAAABw

Egypte:

http://www.youtube.com/watch?v=XpGdRP2qmTg&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=4i3GxiRyM9U&feature=player_embedded

http://www.youtube.com/user/MEMRITVVideos?ob=0#p/u/3/prQtaJI_1R8

Iraq:

http://www.youtube.com/watch?v=AT031csTNcE&feature=player_embedded

http://www.youtube.com/watch?v=F0lut5DyQl8&feature=player_embedded

Libanon:

Syrië:

http://www.youtube.com/watch?v=d2GCVhwYrT8&feature=player_embedded#!

Algerije:

Iran:

http://www.youtube.com/watch?v=hp4X0ohAnj4&feature=player_embedded

Met dank aan Faysal voor de links.

Elf redenen om geen baan te willen

22 reacties / Ideeën en techniek, Maatschappij, Visionair leven / Door Germen Roding

Visionair denkenden, vooral zij die een niet al te hoge functie vervullen, weten dat het bedrijfsleven of, nog erger, de ambtenarij de beste manier is om gereduceerd te worden tot een submenselijk bestaan. Elf ijzersterke redenen om loondienst te vermijden als de ziekte.

1. Een baan is inkomen voor sukkels.
Je wordt als je werkt namelijk alleen betaald op de momenten dat je werkt. Als je inkomen krijgt op een andere manier, bijvoorbeeld voor royalties, uit beleggingen en dergelijke, betekent een eenmalige investering in tijd, dat het inkomen blijft komen, elke maand. Als jij dat boek hebt geschreven, of die software hebt ontwikkeld in opdracht van je baas, verdient je baas dat geld zonder er iets voor te doen, niet jij.
Kortom: zie een baan alleen als tijdelijke oplossing.
In veel opzichten lijkt loonarbeid op een soort slavernij.
2. Een baan houdt je dom.
Na enkele jaren is er nauwelijks meer wat te leren op je werk. Het leven is een veel interessantere leerschool dan kantoor. Als jij zelf je tijd kan indelen, kan jij leren wat jij wilt en zo veel sneller relevante informatie opdoen.
Kortom: heb je het gevoel dat je niets meer kan leren, maak dan zeker dat je wegkomt.
3. Een baan drilt je tot een braaf huisdier.
In feite is een baan een levenslange cursus om je te veranderen in een mak schaap. Ondernemers, en zeker leidinggevende ambtenaren, houden van zo min mogelijk risico. Ze willen daarom van hun ondergeschikten op aan kunnen. Het wordt niet met zoveel woorden gezegd, maar wat ze daarbij verwachten is gehoorzaamheid.
Voel je als je thuiskomt een onbestemde verwantschap met Fikkie, plan dan een rebelse actie.
4. Inkomen uit werk wordt extreem zwaar belast.
In Nederland en België krijgt een werknemer netto ongeveer de helft van wat de werkgever kwijt is aan loonkosten, in handen. Dat is absurd weinig. Ter vergelijking: heb je een BV of NV, dan betaal je over de eerste 200.000 euro winst maar 20% vennootschapsbelasting. Als je je winst in de BV laat zitten, betaal je verder niets extra. Ter vergelijking: een werknemer kan dit niet met de bruto loonkosten die een werkgever op moet hoesten. Laat je jezelf een dividenduitkering doen, dan betaal je hierover een tarief van 25% inkomstenbelasting. Zoals Jan Marijnissen terecht zei: er wordt in dit land meer verdiend met speculeren dan met werken. Uiteraard kent de fiscus een geniepig addertje, zeg maar gerust een hongerige wurgpython, onder het gras. Een ondernemer is verplicht zichzelf als directeur in dienst te nemen tegen 40.000 euro per jaar. Geloof maar gerust dat dat niet is vanwege de fiscale voordelen van het werknemersbestaan voor laatstgenoemde.
Zorg dat je aan de goede kant van de lijn staat.
5. Ook anderen profiteren mee van je werk.
Een werkgever is in werkelijkheid een werkbemiddelaar. Hij verkoopt jouw werk aan een klant. Een groot deel van deze winst komt echter door specialisatie en synergie. Als zelfstandige kan je enkele dingen uitbesteden, maar moet je toch veel zelf doen, ook dingen waar je minder goed in bent dan in je eigenlijke vak.
Kijk voortdurend hoeveel je waard bent en of een switch of bijklussen kan.
6. Een baan is onveilig.
Ontleen je je inkomsten aan een webwinkel, een goed verkopend boek of een bedrijf, dan zullen je inkomsten in slechte tijden weliswaar dalen, maar nooit helemaal verdwijnen (tenzij je zo dom bent veel vaste lasten te hebben). Dat is met werk wel anders. Vlieg je eruit, en dat kan van de ene op de andere dag gebeuren, dan betekent dat in principe dat je geen inkomen meer hebt. Weliswaar zijn er uitkeringen als WW, maar deze worden steeds meer uitgekleed.
Zorg dat je minimaal vijf, zes verschillende inkomstenbronnen hebt.
7. Je bent overgeleverd aan de nukken van je baas.
Heb je een tirannieke of incompetente baas, dan zal dit het plezier in ongeveer de helft van je wakende bestaan, plus de tijd die je thuis doorbrengt met piekeren over je werk, grondig vergallen.
Zorg dat je baas jou harder nodig heeft dan jij hem.
8. Je moet smeken om geld.
Je inkomen vergroten op je werk kan maar op een legale manier: opslag vragen. Dat vereist de nodige kantoorpolitiek en opzichtelijk de baas laten zien wat voor een geweldige werknemer je niet bent. Als zelfstandig ondernemer kan je je eigen werktijden en tarieven bepalen.
Je geld haal je wel op een andere manier.
9. Je hebt een rampzalig sociaal leven.
Voor steeds meer mensen is hun werkkring hun voornaamste sociale groep. Zo beperk je jezelf tot hetzelfde slag mensen. Wordt je branche overheerst door leden van je eigen sekse, dan wordt het ook erg moeilijk om een geschikte partner te vinden. Ook zijn gesprekken op het werk doorgaans weinig diepgaand. Kortom: je veroordeelt jezelf tot een oppervlakkig leven.
Vergroot je netwerk tot buiten het bedrijf waar je werkt. Overweeg parttime te werken.
10. Je verliest je vrijheid.
Werken op een kantoor of fabriek betekent dat je gedurende een groot deel van de dag niet kan bepalen wat je zelf wilt doen. Je moet je aan allerlei vaak absurde regels houden. Vooral in grote, bureaucratische organisaties bestaat er een uitgebreid handboek met volkomen onzinnige regels.
Breng je vaste lasten zoveel mogelijk terug en zorg dat je spaargeld achter de hand hebt, zodat je er altijd vandoor kan.
11. Je verandert in een lafaard.
Op kantoor moet je voortdurend uitkijken niet een leidinggevende te kwetsen of een van de absurde regels te overtreden. Ook wordt je als werknemer afgeleerd zelfstandig te denken. Kortom: je verandert langzamerhand in een braaf, laf gewoontedier, klaar voor de slacht bij de volgende reorganisatieronde.
Begin een parttime bedrijf naast je werk.

Met dank aan Douwe voor de tips.

Tijd voor piraten.net

8 reacties / Wetenschap / Door Germen Roding

Internet wordt steeds meer aan regels gebonden. Bruut politieoptreden, claims van honderdduizenden euro’s of zelfs executies in dictatoriaal geregeerde landen zijn het gevolg van de steeds sterkere greep van overheden op het internet. Het wordt dus tijd om een nieuw internet op te zetten waar nog wel vrijheid heerst. Als we allen samenwerken, komt dat er ook. Lees hier hoe.

Alternatief internet
Sommige mensen streven naar anoniem internet, bijvoorbeeld via Tor onions. Dit heeft als nadeel dat de verbinding tussen de Tor onion en de eindgebruiker nog steeds af te luisteren is: een ketting is zo sterk als de zwakste schakel. We ontkomen dus niet aan een fysiek alternatief, een manier van communiceren die niet via internet loopt.
Er zijn verschillende alternatieven bedacht voor internet. Deze variëren van de vrij simpele internet dead drop, een ingemetselde USB stick, tot het (helaas niet operationele, de bedenker is gelijmd door de telecomindustrie) netwerk Netsukuku. Meer informatie in ons artikel. Een softwaregenie of Steve Jobs ben ik niet en denk de meeste andere mensen ook niet. We moeten daarom een simpel systeem bedenken dat met gemakkelijk verkrijgbare, goedkope technologie te implementeren is.

Machtsmisbruik door overheden en grote mediabedrijven
Tot de meest stuitende voorbeelden van internetbreidel en kapotprocederen van internetgebruikers behoren de volgende.
– De 66 jaar oude grootmoeder Lola Scruse werd in 2006 door de Amerikaanse tak van de copyrightmaffia RIAA aansprakelijk gesteld voor het downloaden van liedjes door haar kleinkinderen. Ze moest zesduizend dollar ophoesten, dit terwijl ze van een klein pensioentje leefde en dure nierdialysebehandelingen onderging.
– Ook een andere grootmoeder, Sarah Ward, werd het slachtoffer van het totaal op hol geslagen Amerikaanse rechtssysteem. Ze werd aangeklaagd voor het downloaden van miljoenen dollars aan muziek, waaronder de rapsongs van zanger Snoop Doggy Dogg. Sarah Ward had, naar bleek, slechts een eenvoudige verouderde Apple computer. De op Windows gebaseerde KaZaa-filesharing software die ze gebruikt zou hebben, werkte hier niet eens op. In totaal zijn in de VS alleen al 35 000 mensen aangeklaagd door de RIAA en soortgelijke afpersers.
– De Afghaanse student journalistiek Sayed Pervez Kambaksh werd door het “democratische” regime-Karzai, u weet wel, dat waar Jaap de Hoop Scheffer en zijn trawanten meer dan twintig jonge Nederlandse jongens en meisjes de dood voor in hebben gejaagd, veroordeeld tot de doodstraf, omdat hij informatie over vrouwenrechten in de islam had geüpload. Het parlement steunde deze doodstraf. Door een hogere rechter werd deze straf verminderd tot twintig jaar. De man is nu in zekere zin veilig, buiten Afghanistan.
– Wat dichter bij huis: de Nederlandse cartoontekenaar met het pseudoniem Gregorius Nekschot werd in het holst van de nacht door een arrestatieteam van de Amsterdamse politie van zijn bed gelicht en moest een nacht in de cel doorbrengen. Zijn ‘misdaad’: verondersteld beledigende cartoons over de islam. Volgens de bekeerde haatbaard Johannes van der Ven, althans. Uiteindelijk volgde seponering.

Pirate Box Plus
De meest veelbelovende kandidaat is, vind ik persoonlijk, de Pirate Box van kunstenaar David Darts uit New York. Dit kastje bestaat uit een wifi router met een Linux servertje, gekoppeld aan een flinke harde schijf. De Pirate Box kan overal neergezet worden en biedt een draadloos communicatiepunt voor iedereen met een laptop met Wifi. Als hieraan een fikse externe harde schijf wordt gekoppeld van bijvoorbeeld een terabyte of twee, kunnen er duizenden programma’s, films en muziekbestanden op worden geplaatst terwijl de copyrightmaffia het nakijken heeft. Aan de Pirate Box ontbreekt helaas nog één onderdeel, en dat is een manier waarop de verschillende Pirate Boxes ook met elkaar kunnen communiceren. Zo kan je ook een eenvoudig berichtensysteem opzetten. Dit moet echter vrij eenvoudig te implementeren zijn. Ook moet de unit worden uitgebreid met een energievoorziening, bijvoorbeeld een zonnepaneel.
Van belang is dat de units niet zijn terug te voeren op een persoon. De units moeten daarom autonoom, op energiebronnen uit de omgeving, kunnen werken.

Publiek domein wordt steeds verder ingeperkt; tijd voor actie

6 reacties / Ideeën en techniek, Mensheid / Door Germen Roding

Steeds minder techniek, informatie en ideeën eindigen in het publieke domein. Wat is het publieke domein precies en hoe kunnen we zorgen dat het zo groot mogelijk wordt?

Cadeau aan de mensheid
Een bedenker van een lied, een verhaal of een uitvinding kan zelf profiteren van zijn creatie. De meeste mensen doen dat ook. Begrijpelijk, men moet toch ergens van leven en de schepper van het muziekstuk of de techniek heeft iets waardevols gecreëerd, waar hij of zij wat voor terug wil zien. Toch zijn er enkele auteurs en uitvinders die bij bepaalde ideeën er voor kiezen om ze vrij van auteursrechten of octrooien vrij te geven. Het bekendste voorbeeld is de internetencyclopedie Wikipedia. Dit kan je zelf doen door aan je werk een Creative Commons licentie te hechten. Dit gebeurt automatisch als je iets voor Wikipedia schrijft.
Afhankelijk van het land, vervallen copyrights voor auteurs vijftig tot zeventig jaar na hun dood of na de publicatiedatum van het werk. Ook deze belanden uiteindelijk in het publieke domein. Multinational Disney verdient nog steeds goed aan de stripfiguren van oprichter Walt. Na een geslaagde kapitaalkrachtige lobby zijn de managers er in geslaagd, deze lucratieve melkkoe nog twintig jaar langer te mogen melken. En passant liften ook platenbazen en andere steunpilaren der maatschappij mee.

Wat is publiek domein?
Publiek domein is letterlijk: alles waarop geen eigendomsrechten gelden. Zo is de lucht die we inademen en de zon die ons beschijnt van iedereen. Ook de taal die we spreken, getallen en de meeste wetenschappelijke kennis is ook onderdeel van het publieke domein. Nauw verwant met publiek domein is het begrip terra nullius. Antarctica, het grootste stuk terra nullius ter wereld, is bijvoorbeeld eigendom van niemand en dus in feite publiek domein. Al proberen verschillende landen rechten te doen gelden door zuidpoolbases te vestigen.

Percy Schmeiser kweekte zijn eigen zaaizaad. Dat raakte besmet met Monsanto-stuifmeel van de buurman. Dit kostte hem zijn levenswerk.

Publiek domein was vroeger de regel
Vele eeuwen geleden omvatte het publieke domein alle informatie en kennis die er op dat moment bestond. Er bestonden geen regels zoals copyright. Een veelgelezen auteur als de bekende Rotterdammer Desiderius Erasmus heeft geen cent voor zijn boeken ontvangen (al had de man uiteraard welgestelde weldoeners). De eerste moderne copyrightwet, de Britse Statute of Anne, dateert van 1709. Volgens deze wet mocht alleen een drukker die van de auteur toestemming had, zijn boek drukken. Patenten dateren al van enkele eeuwen daarvoor. Vaak wordt 1474 in de republiek Venetië genoemd. In dat jaar trad in de stadstaat een wet in werking, waarbij iemand die een nieuwe techniek of toepassing ontwikkelde, dit publiekelijk moest aankondigen. Hij (vrouwen hadden weinig te zeggen in die tijd) kreeg dan een exclusief alleenrecht voor tien jaar om zijn techniek toe te passen.

Bescherming intellectueel eigendom roept om verzet
Sindsdien is de bescherming van intellectueel eigendom steeds meer doorgeslagen. De kwalijke gevolgen van patenten, vooral softwarepatenten, en de volkomen doorgeslagen copyrightbescherming zijn reeds aan de orde gekomen in eerdere artikelen, zie onder. Ook een zeer bedenkelijke ontwikkeling is de mogelijkheid in de VS om in de natuur voorkomende genen te patenteren. Met andere woorden: als in jouw tuin een kever met een gepatenteerd gen zich voortplant, zou je in principe schuldig zijn aan patentbreuk. De Canadese boer Schmeiser is in een vergelijkbare zaak door gentech-gigant Monsanto voor de rechter gesleept omdat hij zelf zaaizaad voor zijn koolzaad kweekte en stuifmeel van het Monsanto-koolzaad van de buurman zijn lijn infecteerde (en daarmee en passant vijftig jaar werk verwoestte). De conclusie is dus duidelijk: de verstikkende wurggreep van de copyrightmaffia en de patenthaaien moet worden verbroken.

Visionair verzet: politiek is zinloos
Onze politieke macht als visionair denkenden is niet groot. We vormen maar een kleine minderheid van de bevolking en alleen enkelen op sleutelposities krijgen wat voor elkaar. We beschikken echter wel over een doorslaggevend voordeel: ons vermogen buiten de getreden paden te denken en het grote geheel te overzien. Zo weten we wat de verborgen knoppen zijn, waarmee we de situatie naar onze hand kunnen zetten.
Deze knoppen bevinden zich nauwelijks tot niet in de politiek. Deze is op dit moment voor tachtig procent uitbesteed aan de niet onder democratische controle staande Europese technocraten in Brussel.

We zullen dus een buitenparlementaire strategie moeten ontwikkelen om het publieke domein terug te veroveren op de machtige internationale zakenelite en hun gewetenloze handlangers in de politiek. Er zijn meerdere visionaire oplossingen denkbaar. Ik noem er hier een aantal. Hopelijk heeft u, als lezer, nog betere ideeën.

Saboteren van patentering door prior art
Voordat een patent wordt toegekend, moet er sprake zijn van technische nieuwheid en “prior art”. Er mag voor de patentaanvraag geen openbare publicatie van het idee zijn geweest, zelfs niet door de auteur zelf. Truc één is dus zoveel mogelijk ideeën bedenken, het liefst breed geformuleerd, en die op internet zetten. Vooral op softwaregebied is dit hard nodig. Wees voorbereid op vals spel. Er zijn in dit geval echter bondgenoten: andere IT-bedrijven.

Patentsysteem belachelijk maken
Reductio ad absurdum is een bekende retorische techniek. Het is ook een uitstekende manier om een einde te maken aan bepaalde misstanden en kromme wetten. In veel gevallen leidde een schrijnende misstand er toe dat een bepaalde wet verdween. Helaas toont het geval-Schmeiser, dat deze firma’s zo machtig zijn dat een man die overduidelijk in zijn recht staat als Percy Schmeiser, pas voor de Hoge Raad gelijk krijgt. Ook vereist het de aanwezigheid van populistische mensen. U weet wel, van die enge, ongenuanceerde mensen zoals Jan Marijnissen die zich weinig aantrekken van wollig geneuzel als er een principekwestie speelt.

Massaal overtreden
Als miljarden mensen besluiten massaal intellectueel eigendomswetten te gaan overtreden, is handhaven onmogelijk geworden. Dit is de praktijk bij het downloaden van muziek. De techniek die clubs als Stichting Brein en de Amerikaanse brancheorganisatie RIAA gebruiken is angst aanjagen. In rechtszaken worden zeer hoge bedragen ($ 65 000 per gedownload liedje) geëist, en door corrupte rechters ook toegekend, voor in feite triviale overtredingen. Ook zullen er systemen moeten komen om buiten de radar van de copyrightmaffia of de overheid informatie uit te wisselen. Alternatieven voor internet, dus.

Gratis alternatieven
In combinatie met het saboteren van patenten door prior art, kunnen ook gratis alternatieven voor geoctrooieerde technieken worden ontwikkeld. Je kan in plaats van commerciële muziek, ook publiek domein muziek downloaden en beluisteren. Hiermee leg je het muziekkartel effectief droog. In plaats van mee te betalen aan de totale ondergang van de onafhankelijke voedselvoorziening, kan je ook Monsanto boycotten en via de planten- en zadenbank voor alle Nederlanders aan je tuinzaden komen (en die aan anderen geven). Of sluit je dan aan bij de pioniers van de biohacking beweging, als je meer van labjassen dan organische landbouw houdt.

Bestaat er een optimale hoeveelheid vrijheid?

1 Reactie / Ideeën en techniek, Nederland / Door Germen Roding

Vrijheid eindigt waar die van een ander begint. Is dat zo of moeten we ook met andere dingen rekening houden? Wat is de optimale hoeveelheid vrijheid en hoe met vrijheid verdeeld worden?

Wat is vrijheid?
In feite wordt vrijheid sociologisch gezien negatief gedefinieerd: als het ontbreken van (specifieke) beperkingen. Natuurkundig gezien zijn vrijheidsgraden het aantal mogelijkheden, een positieve definitie dus. Dus als mensen dingen kunnen doen zonder dat ze hierin worden belemmerd door de overheid of maatschappij, genieten ze vrijheid.

Vrijheid is niet alleen gunstig. In veel opzichten hangt ons leefcomfort af van de mate waarin anderen geen vrijheid genieten. Denk aan het ontbreken van de vrijheid de volumeknop wijd open te zetten, links te rijden of iemand seksueel lastigvallen die daar niet van gediend is. Meer in het algemeen: de vrijheid anderen te hinderen. Wat wel mag en niet mag, is niet voor niets een fel discussieonderwerp in de politiek.

De waxinelichtjesgooier kreeg een absurd hoge straf voor zijn daad. Sommige zijn gelijker dan anderen in Nederland.

Vrijheidsmaximalisatie
Er is dus een bepaalde maximale hoeveelheid vrijheid gunstig. Waarschijnlijk kan deze hoeveelheid worden bepaald naar analogie van een stabiel evenwicht volgens de speltheorie: die mate van vrijheid waarbij elke verandering een vermindering van de effectieve totale vrijheid betekent.

Alleen die verboden die netto gezien meer vrijheid opleveren dan ze afnemen, zijn dus gewettigd. Zo is een verbod op het in bezit hebben en gebruiken van atoombommen logisch, want de ellende die een ontploffende atoombom aanricht (en de inperking van de vrijheid van de honderdduizenden slachtoffers tot nul) is veel groter dan het twijfelachtige genoegen dat het afsteken van het ideale oudejaarsvuurwerk met zich meebrengt.

Vrijheidsverdeling
De elite mag veel meer dan de gewone man. De oude Romeinen brachten dit treffend onder woorden als quod licet Jovi, non licet bovi: wat [de Romeinse oppergod] Jupiter is toegestaan, is een rund niet toegestaan.
In dictatoriaal geregeerde landen zijn deze machtsverschillen iets groter dan in een “democratie” als bijvoorbeeld Nederland. Zo weet de overheid in Nederland heel veel van haar burgers, maar wordt door minister Donner de Wet Openbaarheid Bestuur, de belangrijkste waarborg tegen overheidstirannie waar we over beschikken, uitgekleed.
Zo word je hier drie jaar opgesloten als je een waxinelichthouder tegen de gouden koets gooit, een vrij onnozel vergrijp, en mag de lieflijke kroonprinses net als haar wat boertige gemaal, grove verkeersovertredingen begaan (en een man het ziekenhuis in rijden) zonder dat dit veel repercussies heeft. Niet erg netjes, maar in bijvoorbeeld Syrië of Noord-Korea kost het bekogelen van een gezagsdrager je het leven. Machthebbers in deze landen hebben veel meer vrijheid dan machthebbers in een democratisch geregeerd land of een land als Nederland.

Verdeling van vrijheid
Je zou de vrijheid van een land kunnen inschatten met een vrijheids-equivalent van de Gini coëfficiënt. Hoe kleiner de verschillen in vrijheid tussen de elite en de gewone man, hoe democratischer het land. Denemarken is wat dat betreft veel democratischer dan Nederland en Nederland democratischer dan bijvoorbeeld Maleisië of Noord-Korea. Over het algemeen is de totale vrijheid van een land er mee gediend deze index zo laag mogelijk te houden.

‘De mens is toe aan nieuwe idealen’

10 reacties / Filosofie, Ideeën en techniek, Maatschappij / Door Niek

(Van de website) Wat bepaalt het geluk van de mens? Wat is een goed en geslaagd leven? Heb je daar de huidige materiële welvaart voor nodig? Filosoof Herman Philipse geeft vanaf 7 februari een nieuwe collegereeks voor Studium Generale over vrijheid en verplichting. “Wij putten de aarde zo uit dat we op zoek moeten naar ander geluk, naar een nieuwe moraal.”

Prof. dr. mr. Herman Philipse behandelt in deze achtdelige lezingenreeks een selectie van grote westerse filosofen over ethiek, van Plato en Aristoteles tot Nietzsche, Levinas, en Peter Singer. Het overkoepelende onderwerp, vrijheid en morele verplichting, is ontleend aan de ethische theorie van Immanuel Kant. Een bijzonder actueel thema; het motto van het kabinet Rutte is niet voor niets vrijheid en verantwoordelijkheid.

De colleges die verzorgd worden door Studium Generale zijn door iedereen gratis en vrijblijvend te bezoeken, maar ook live en naderhand via de website te volgen. Klik voor deze collegereeks HIER. Zie de rest van dit inleidende artikel HIER.

Hoe kwantummechanica onze vrijheid kan redden

6 reacties / Filosofie, Ideeën en techniek / Door Niek

N.b. Dit artikel is geschreven in samenwerking met Germen.

Dagelijks ben je er mee bezig. Soms bewust, meestal onbewust. Nee, ik heb het nu niet over het feit dat mensen (mannen) vaak aan seks denken. Wel heb ik het over het maken van keuzes. Keuzes maken is iets waar je continu mee bezig bent; het is een afweging tussen de vraag hoe en of je actief of passief zal handelen in bepaalde situaties. Tevens is het kunnen maken van keuzes inherent aan het hebben van vrijheid.

Een keuze wordt beïnvloed door twee factoren: kennis en angst (of emotie in het algemeen). Kennis bestaat voor een deel uit persoonlijke ervaringen (primaire kennis). Als klein kind zal je daarom maar één keer de fout maken zo’n geinig zoemend zwart-geel gestreept beestje te willen vastpakken. Aan de andere kant kan kennis worden opgedeeld in algemene (secundaire) kennis, verkregen door je via verschillende media te laten informeren over de wetenschap.

Angst, hoewel volgens het oude spreekwoord een slechte raadgever, heeft naast kennis ook een grote invloed op de keuzes die je maakt. Wie via een gammel bruggetje zou willen oversteken, zal uit veiligheidsoverwegingen besluiten toch maar een andere weg te zoeken. Deze overwegingen worden gevoed door de angst dat de brug zou kunnen instorten, wat doorgaans akelige gevolgen heeft voor je gezondheid.

Kennis en angst zijn niet onafhankelijk van elkaar; ze oefenen invloed op elkaar uit. Wetenschap die in strijd is met onze angsten, zal niet op waarde worden beoordeeld. Je kan best bang zijn voor een klein spinnetje, ook al weet je dat het geen kwaad kan doen. Aan de andere kant kan het ook voor komen dat angst als gevolg van wetenschap ontstaat of verdwijnt. De hype rondom de Mexicaanse Griep is hier een mooi voorbeeld van; in eerste instantie werd de griep vergeleken met een ernstig dodelijk virus, maar later bleek het allemaal wel mee te vallen.

Rationeel maakt exacte wetenschap angst irrelevant, omdat angst zou impliceren dat er mogelijkheden of kansen bestaan, en exacte wetenschap juist naar zekerheden streeft. De komst van de onzekerheidsrelatie van Heisenberg was dan ook een doorn in het oog van veel exacte wetenschappers zoals Einstein. Je zou op de lange termijn dus kunnen stellen dat hoe meer kennis vergaard wordt en hoe meer er mogelijk wordt door wetenschappelijke vooruitgang, hoe minder onzekerheden er voor die persoon zullen zijn. En dus minder angsten.

Let wel: omgekeerd kan het openleggen van een nieuw kennisgebied ook veel angst oproepen; nadat Van Leeuwenhoek eencelligen had ontdekt, brak bij veel mensen microbenangst uit. Hier heb ik het echter over de hypothetische situatie dat de wetenschap alles van een kennisgebied weet. Om een simpel voorbeeld te nemen: stel dat je de straat over wilt steken maar je kan niet goed zien of er om de hoek iets aan komt. Als je dan de techniek hebt om te voorspellen wanneer er een auto aan komt, hoef je niet bang te zijn overreden te worden.

Deze verschuiving naar het maken van keuzes op meer rationele gronden lijkt verstandig (want een keuze volgt dan logisch uit de wetenschap), maar het beperkt uiteindelijk wel onze vrijheid. Een keuze die logisch volgt is namelijk geen keuze meer en er zal dan steeds meer een formeel-logische levenswijze ontstaan. In deze levenswijze is dan steeds minder plek voor keuzes en vrijheid. We kunnen zeggen dat in zekere zin angst onvoorspelbaarheid en dus het bestaan van onze vrijheid omvat!

Fundamentele onvoorspelbaarheid
Gelukkig zijn er meer wetenschapsgebieden dan de exacte wetenschap en zijn mensen geen puur rationele wezens. Keuzes zullen slechts zelden op puur rationele gronden worden gemaakt. Hoewel de wetenschap voor een schat aan kennis zou kunnen zorgen, zal er voorlopig wel een vorm van angst blijven.
Bovendien moeten we natuurlijk niet vergeten dat Heisenberg in grote lijnen zegt dat we op microniveau nooit alles exact kunnen weten; zo zorgt ook de kwantummechanica a priori dat op microschaal onze angsten en dus onze vrijheid van keuzes gehandhaafd blijft.
Ook blijken niet-lineaire systemen extreem gevoelig te zijn voor zelfs een kleine verstoring (die uit kwantumeffecten voort kan komen). Een vlinder kan een orkaan duizenden kilometers verderop veroorzaken. Alwetendheid bij keuzes zal dus altijd een illusie blijven. Zelfs in strikt deterministische wiskundige systemen. Gelukkig maar…