Over ongeveer vier miljard jaar wordt onze Melkweg vernietigd. De reden: een catastrofale botsing met ons buurstelsel, de Andromedanevel. NASA stelde deze spectaculaire animatie samen, die de tijd biljoenen malen versnelt tot meer dan 100 miljoen jaar per seconde.
Is deze botsing een ramp? Sterrenstelsels bestaan voornamelijk uit lege ruimte. De dichtstbijzijnde ster, anders dan de zon, ligt op vier lichtjaar afstand van ons. Dat is 30 miljoen maal meer dan de doorsnede van een ster als de zon. Ter vergelijking: als de zon zo groot als een knikker zou zijn en zich hier in Nederland zou bevinden, zou de dichtstbijzijnde ster een knikker in de Alpen zijn. De kans op sterbotsingen is dus vrij klein.
Omdat er veel gas mee wordt gesleurd, zal er een nieuwe periode van stervorming beginnen, dus een nieuwe periode van leven. Wel betekent dit het einde van de stervorming op langere termijn. Wat resteert is namelijk een ellipsvorming sterrenstelsel, waar de koele gaswolken waaruit zich sterren vormen, bijna zijn verdwenen.
Artist impression van een planeet met zicht op de botsing tussen Andromeda en de Melkweg, vier miljard jaar na nu.
Steeds meer mensen komen er achter dat het tegenwoordige geldsysteem niet meer voldoet. Alternatieven voor fiat geld, zoals bitcoin, worden steeds populairder. Wat wordt de toekomst van geld?
In deze korte documentaire van zeven minuten kijken de makers naar wat jong volwassenen denken over geld en waarde. Hoe kunnen we nieuwe systemen bedenken om rijkdom mee te scheppen en overvloed? Hebben banken en andere financiële instellingen nog wel toekomst, nu er steeds meer peer to peer wordt gehandeld? Crowd funding en bitcoin bieden goede technologische alternatieven voor de dure en slechte bankdiensten. De toekomst van geld wordt ingrijpend bepaald door cryptovaluta zoals Bitcoin, denken veel mensen. Bron: Wikimedia Foundation
Laagopgeleiden hebben het steeds zwaarder. Een vaste, goedbetaalde baan is iets uit een ver verleden. Toch is er voor de laagopgeleide ook een winnende strategie om het ook in de toekomst te overleven. Hiervoor moeten laagopgeleiden gebruik maken van hun unieke sterke punten.
Wat is het verschil tussen een hoogopgeleide en een laagopgeleide?
In het kort: de opleiding. Tijdens de opleiding leren hoogopgeleiden niet alleen kennis en vaardigheden, maar ook het taalgebruik en de heersende opvattingen binnen de bedrijfstak waarbinnen ze gaan werken. Een opleiding is ook een vorm van opvoeding. Hoogopgeleiden krijgen door de vele abstracte dingen die ze leren, ook een breder kader. Nadeel is dan weer dat ze rigide, volgens de patronen van hun opleiding denken. De reden dat bijvoorbeeld Peter Thiel en de ‘unschooling‘ beweging zeer kritisch staan tegen opleidingen.
Laagopgeleiden voelen zich vaak als een indiaan in een grote stad.
Welke voordelen heeft de laagopgeleide ten opzichte van de hoogopgeleide?
De laagopgeleide staat dichter bij de menselijke essentie dan de hoogopgeleide. Hij of zij neemt waar met alle zintuigen en gaat op het gevoel af. Laagopgeleiden, vooral dyslectici, zijn daarom doorgaans betere mensenkenners en zakenlieden dan hoogopgeleiden. De laagopgeleide is ook praktischer, bescheidener (tenzij het Dunning-Kruger effect toeslaat. Ken je grenzen. Vraag als je iets niet weet) en kan vaak improviseren.
De winnende strategie voor laagopgeleiden
Theoretische kennis of inzicht ontbreekt, wat een enorm nadeel is in echt onverwachte situaties. Het is voor een laagopgeleide daarom nuttig om in ieder geval een intuïtief gevoel aan te kweken voor de belangrijkste natuurwetenschappelijke theorieën in zijn vakgebied. Daardoor verbreedt hij zijn scope enorm. Dat gevoel kan je als laagopgeleide aankweken door videofilmpjes te bekijken. Een jarenlange studie kan je niet vervangen, maar met 20% van de inspanning bereik je 80% van het resultaat. Wees, en blijf, nieuwsgierig. Overal kan je van leren.
Mensen en mensenkennis blijven belangrijk. Het zijn mensen die de beslissingen (blijven) nemen. Scherp je mensenkennis voortdurend.
Hoogopgeleiden delen vaak hun kennis graag (en vervelende mensen die dat niet doen, kan je het beste uit de weg gaan). Laat de kennis van anderen voor je werken en geef jouw kennis terug. Als laagopgeleide kan je gezond verstand teruggeven, praktische hulp en voor hoogopgeleiden onverwachte gezichtspunten.
Kweek je eigen ‘superbrein’ van specialisten, waar je altijd een beroep op kan doen.
Wees niet bang om totaal onverwachte dingen te proberen, als je het niets kost.
Volg technische ontwikkelingen op de voet. Er openen zich steeds nieuwe mogelijkheden. De wereld is, gelukkig, onvolmaakt. Maar enkelen hadden de markt voor het bijvullen van printerinktpatronen zien aankomen. Er komen nog veel meer van dit soort kansen, als de robotbouwers en virtual reality ontwikkelaars totaal los gaan.
Denk als een muis. Je hoeft niet net als Zuckerberg een miljard te verdienen met een nieuw sociaal netwerk. Als je iets kleins, maar handigs bedenkt voor een nieuw product, kan je ook een aardige boterham verdienen. Zie je mensen vastlopen of zich ergeren, dan is daar je kans. Bedenk een manier om ze te helpen.
Blijf speels.
Kom je afspraken na. Period.
Wees zuinig. Zorg dat je altijd een buffer van minimaal enkele maanden inkomen op de bank hebt voor onverwachte zaken, of om te investeren in een project.
Het knuffelgehalte van robots is laag en oudjes hebben vaak te lijden van eenzaamheid. Op het eerste gezicht is het dus dom om zorgrobots in te zetten in de ouderenzorg. Maar klopt dat wel?
Waarom zorgrobots?
Mensen zijn er lichamelijk niet op gebouwd om wezens te verzorgen die even groot zijn als zijzelf. De meeste mensen kunnen niet een gewicht, dat even groot is als zijzelf, comfortabel hanteren. Een ander probleem is dat handelingen als wassen of het verwisselen van luiers erg intiem zijn. Veel mensen vinden het niet prettig als een vreemde dat bij ze doet. Ook is het, om diezelfde reden, een weinig populair werkje. Robots kunnen in principe met bovenmenselijk grote kracht worden uitgerust, waardoor ze weinig problemen hebben met mechanisch zwaar belastend werk. Ook vinden mensen het niet erg vernederend om door een robot gewassen te worden.
De Japanse zorgrobot RIBA-II aan het werk. Bron: Riken, Japan
Maar het menselijke contact dan?
Het beste is denk ik een menselijke verzorger met een robothelper. Het mooiste is als de menselijke verzorger ook echt lijfelijk aanwezig is en een soort bemiddelaar is tussen de oudere en robot. De oudere kan een gesprek hebben met de verzorger, terwijl de robot het huishoudelijke werk en de lichamelijke verzorging doet. Op termijn, als de robot zelfstandiger wordt, zal de rol van de menselijke helper evolueren als een soort coach, met filosofische bagage. Een typisch praatberoep dus.
Remote connections
Veel meer ouderen en hulpbehoevenden dan nu kunnen zorg krijgen, als de robots van een afstand worden aangestuurd door mensen. Op dit moment vinden veel mensen het al prettiger om met een psycholoog te chatten, dan onder vier ogen te praten. Voor ouderen waarbij er alleen behoefte is aan huishoudelijke hulp, kunnen robots zonder mensen ingezet worden. Bedlegerige ouderen kunnen met camera’s en grote schermen met elkaar en bijvoorbeeld familie of vrienden communiceren. In feite gebeurt dat nu al massaal met bijvoorbeeld Skype. Internet geeft bedlegerigen nu al een wereld van mogelijkheden.
Exoskeletten: langer zelfstandig Exoskeletten zijn een soort holle robots: ze versterken de bewegingen van de mens, die het exoskelet draagt. Voor ouderen en invaliden betekenen voldoend goede en gerieflijke exoskeletten terugkeer van de vrijheid die ze ooit op jongere leeftijd hadden. Met een exoskelet kunnen hulpbehoevende ouderen weer lopen, fietsen, huishoudelijk werk doen. Exoskeletten zijn zo krachtig dat ze nu ook steeds meer op bijvoorbeeld scheepswerven worden ingezet.
Telepresence-robots
In het kleine, dichtbevolkte Nederland en Vlaanderen nog weinig bekend, maar al meer ingeburgerd in Amerika zijn telepresence robots. Iemand kan thuis blijven en via een telepresence robot op een lokatie duizenden kilometers verderop rondkijken en spreken met mensen daar. Ook voor bedlegerige mensen is dit een uitkomst. Ze kunnen zo bijvoorbeeld op vakantie en dingen meemaken alsof ze er zelf zijn. Dit geldt dan alleen voor zicht en gehoor. Tastzin, smaak en geur moeten nog toegevoegd worden.
Internet is opgezet als middel voor mensen om met elkaar te communiceren, maar dat is aan het veranderen. Heel snel. Maak kennis met IoT, het Internet of Things (Internet der Dingen).
Internet nieuwe stijl
Internet begon als een manier om mensen met elkaar in verbinding te brengen. Dit bracht al de nodige communicatie tussen webservers met zich mee, denk bijvoorbeeld aan het ophelderen van een IP-adres aan de hand van een domeinnaam. Nieuw is nu dat steeds meer apparaten zelfstandig met elkaar communiceren via internet. Geheel buiten mensen om. Denk bijvoorbeeld aan meetsensoren, onbemande weerstations, maar ook drones en robots. Dit zijn de eerste tekenen van het Internet of Things. Dit IoT deel van internet groeit explosief.
Gadgets
Gadgets worden steeds populairder en het worden er ook steeds meer. Deze gadgets communiceren nu door middel van Wifi, Bluetooth en andere bekende draadloze technieken met elkaar, maar deze vreten teveel stroom. Een probleem voor de vaak kleine sensoren, die het van energy scavenging, het energie oogsten uit de omgeving, moeten hebben. Op dit moment wordt daarom gewerkt aan energiezuiniger methoden om te communiceren. Dat betekent doorgaans ook een lagere bandbreedte. Dat is niet erg als de sensor bijvoorbeeld alleen temperatuur of pH doorseint, maar wel als er gedetailleerde camerabeelden worden verstuurd.
Internet of Things (IoT) betekent dat niet alleen mensen, maar ook machines gaan internetten in een echt Internet der Dingen.
Big Data in een datawolk
In de nabije toekomst zal onze omgeving werkelijk bezaaid zijn met sensoren. Inclusief wijzelf, op ons en op termijn ook in ons. Een steeds groter deel van internet zal niet door glasvezels lopen, maar door de lucht. Wel loopt uiteraard de centrale gegevensstroom nog steeds door de glasvezelkabels, omdat in de lucht maar een beperkte bandbreedte beschikbaar is.
Dit bindt veel mogelijkheden voor inlichtingendiensten en criminelen. En, uiteraard, voor grote dataverzamelende bedrijven als Google en Facebook. Niet voor niets heeft Google de fabrikant van slimme domotica-accessoires Nest voor miljarden opgekocht. De big data die het Internet der Dingen op gaat leveren zal vermoedelijk alles overtreffen wat we tot nu toe aan gegevens hebben kunnen (laten) verzamelen. Voor fabrikanten zijn deze gegevens goud waard. Weten ze bijvoorbeeld de details van het gebruik van hun gadget in een huishouden, dan weten ze ook hoe ze de gadget aantrekkelijker kunnen maken voor klanten en onderdeel kunnen maken van een verslavende, hardnekkige en als het even kan, besmettelijke gewoonte.
Slimmere en socialere apparaten
Waar onze apparaten nu losstaande eilanden vormen, zal het Internet of Things ze met elkaar laten communiceren. Je koelkast zal via een centrale server recepten voorstellen met ingrediënten die bijna over datum zijn en dus snel op moeten. De medische sensoren, zie hierna, zullen data doorseinen aan je gezondheidsapp, waarna deze tips geeft om maaltijden extra te verrijken met vitamines en mineralen die je tekort komt. Wellicht gaat je auto op slot, omdat de gezondheidsapp heeft besloten dat je nu toch echt aan je conditie moet werken, dus dat je op je fiets naar het werk moet.
Medisch en gezondheid
Ook wijzelf zullen zoals gezegd een vruchtbaar werkterrein vormen voor sensoren en kleine robots. Ons lichaam wordt 24 uur per dag in de gaten gehouden door sensoren, zodat gevaarlijke ziekten en afwijkingen al in een vroeg stadium worden opgespoord. Toiletten analyseren onze uitscheidingen op stofwisselingsproblemen en ziektekiemen.
Zwermen zelfstandiger robots en drones
Het Internet der Dingen maakt ook gedetailleerde besturing van robots en drones mogelijk. Waar deze nu navigeren op GPS, wordt dat straks een veel nauwkeuriger variant van GPS (tot op vijf centimeter nauwkeurig) en realtime communicatie met de controlerende server of een menselijke operator. In combinatie betekent dit dat robots, zelfstandig of met teleoperating, veel gevaarlijke klussen kunnen doen waar nu mensen voor nodig zijn, zoals dakdekken, zonnepanelen installeren of werken in hoogwerkers.
Nog meer toepassingen?
Zoals met internet zelf, zullen er nieuwe toepassingen worden bedacht die we nu nog niet kunnen overzien. Nieuwe toepassingen die misschien wel voor jou een leuk avontuur en een mooie toekomst zullen betekenen. Houd deze ontwikkelingen dus goed in de gaten.
Het bestaande model van liefdadigheid, met een collectant die met een busje langs de deuren gaat voor een grote, logge stichting met een overbetaalde directeur, is hopeloos uit de tijd. Hoe kan het slimmer?
Traditionele liefdadigheid: duur en inefficiënt
U kent ze ongetwijfeld. Collectanten die met een busje van de Hartstichting, het Prins Bernhard Fonds of een ander ongetwijfeld nobel doel aanbellen en u om een donatie verzoeken. Een nieuw fenomeen is dat collectanten laten pinnen. Dat levert vijf keer zoveel op. Dat is goed nieuws voor de vaderlandse goede doelen, want die hebben nogal wat geld nodig. Bijvoorbeeld om hun directeur een riant salaris te betalen. De Hartstichting deelt, na felle kritiek, nu ‘slechts’ 80.000 per jaar uit, maar anderen niet. Neem bijvoorbeeld De Zonnebloem, u weet wel, die bejaarden en zieken een leuk dagje uit bezorgt. Deze filantropische instelling bezorgt hun directeur plusminus 133.000 euro per jaar. U begrijpt: deze meneer of mevrouw krijgt pas écht een leuk dagje uit. Elke dag. Een CliniClown, die trouwens kinderen vaak de stuipen op het lijf jaagt, kost 200.000 per jaar aan salaris en overhead.
Een ander probleem is dat deze liefdadigheidsinstellingen maar weinig voor elkaar krijgen. Zo wordt het onderzoeksbudget voor bijvoorbeeld hart- of nierziekten versnipperd over veel projecten, waardoor er weinig meetbare vooruitgang wordt geboekt. Hoe zou het slimmer kunnen? En kan exponentieel denken de liefdadigheid op zijn kop zetten, zoals dat ook met bijvoorbeeld de hotelbranche (AirBnb) en taxibranche (Uber) gebeurt?
Prijzen uitloven
Het antwoord is ja. Er zijn enkele krachtige technieken beschikbaar om per liefdadigheidseuro veel meer impact te creëren. Bijvoorbeeld: prijzen uitloven. Peter Diamandis heeft bijvoorbeeld de X Prize Foundation opgezet, die grote geldbedragen opzij zet als beloning voor mensen die erin slagen een grote uitdaging of wereldprobleem op te lossen. Hier beschreven we al de Qualcomm Tricorder X Prize, waarbij de deelnemers een soort draagbare medikit ontwikkelen. De hoeveelheid onderzoeksgeld die hierdoor loskomt is een veelvoud van het bedrag van de uitgeloofde prijs. En dan hebben we het nog niet over de resultaten. In de meeste gevallen komt er een effectieve oplossing, die voor doorbraken zorgt. Met als bekendste voorbeeld Space Ship One, de winnaar van de Ansari X Prize. En, hopelijk, in 2017 de winnaars van de Google Lunar X Prize.
Liefdadigheid 2.0. Ieder kind leert lezen met een smartphone. XPrize heeft een prijs uitgeloofd voor wie deze droom werkelijkheid maakt.
Moonshot
Steeds meer miljardairs hebben toegezegd, meer dan de helft van hun vermogen aan liefdadigheid te gaan besteden. Helaas doen ze dat vooral in de vorm van giften aan traditionele liefdadigheidsinstellingen. Ze zouden hun geld ook kunnen stoppen in één groot project, een moonshot, om een bepaald wereldprobleem op te lossen. Bijvoorbeeld het uitroeien van malaria of Alzheimer, een oplossing voor droogte ontwikkelen of onsterfelijkheid bereiken voor de mens.
Crowdfunding
Ook crowdfunding is een goede manier om grote, voor een individu onhaalbare projecten op touw te zetten. Ik denk dat het concept van crowdfunding nog te beperkt is en dat er ook vrijwilligers gevraagd moeten kunnen worden voor bijvoorbeeld hand- en spandiensten, het bouwen van een website en het uitlenen van materieel. Zo kan je met een minimum aan geld toch bijvoorbeeld een festival, reddingsoperatie of bouwproject op touw zetten. Denk aan het project spullendelen.nl, maar dan uitgebreider.
Bertalan Mesko, gepromoveerd in de geneeskunde, specialiseert zich in toekomst gezondheidszorg. Hij denkt dat de volgende tien technieken de gezondheidszorg zoals we die kennen totaal op zijn kop gaan zetten.
1) Mondige patiënten die gelijkwaardige partner worden met de zorgverleners, zullen in de toekomst gezondheidszorg systemen gaan hacken, of zelfs bypassen. Deze ‘E-patients’ willen graag deelnemen aan klinische proeven en, de superrijken onder hen, zullen zelfs biotechbedrijfjes opkopen om zelf proeven op ze te laten nemen, zoals Calico door Google.
2) Gamificering van de gezondheidszorg zal het veel makkelijker maken om mensen aan te sporen, gezond te leven. De manieren die de farmaceutische industrie nu gebruikt om behandelingstrouw (zoals pillen op tijd innemen) te kweken, werken niet en zijn uit de tijd.
De toekomst gezondheidszorg wordt radicaal anders, onder meer door nanorobotjes. Bron: soliant.com
3) Augmented reality en virtual reality met apparaten zoals Microsoft Hololens of Oculus Rift geven ons een nieuwe blik op de wereld door digitale informatie. Als medicijnvoorlichting in virtuaal reality wordt gegeven, wordt de medische informatie veel aantrekkelijker en blijft deze ook beter hangen.
4) Genoom en medicijnen op maat maken het straks mogelijk, om een therapie op maat samen te stellen, speciaal geschikt voor u. Ieder beschikt straks over zijn eigen bestand met daarin de genetische code van zijn DNA. Die kunnen we straks naar onze arts meenemen, die op basis daarvan een medicijncocktail op maat samenstelt. En helaas voor de farma-industrie: kaskrakers zoals (het klinisch per saldo nauwelijks gezondheidsverbeterende, cholesterolverlagende statine) Lipitor gaan tot het verleden behoren. In plaats daarvan komen er medicijnen op maat in kleine oplages, misschien zelfs maar voor één patiënt.
5) Lichaamssensoren, zowel inwendig als uitwendig, meten gezondheidsparameters op een comfortabele en goedkope wijze. Hiermee komt er cruciale data beschikbaar, waarmee de effectiviteit vaan een behandeling, of een klinische test, kan worden gemeten. Op dit moment is het een groot probleem om betrouwbare gegevens te verzamelen. Met de lichaamssensoren gebeurt dit automatisch en erg betrouwbaar.
6) Doe het zelf biotechnologie creëert een hele generatie van wetenschappers die geen grenzen in wetenschappelijk onderzoek zien. Nu zijn de belangrijkste neiuwe geneesmiddelen afkomstig van grote farmaceutische bedrijven, maar in de toekomst kan het geneesmiddel tegen kanker wel eens afkomstig zijn van een groepje biohackers. Jack Andraka, bijvoorbeeld, ontwikkelde een zeer disruptieve (want spotgoedkope) pancreaskankertest. Pancreaskanker is nu dodelijk in 80% van de gevallen, omdat artsen er zo laat bij zijn.
7) En jawel: de 3D print revolutie. Al vaak in het nieuws gekomen, ook hier op Visionair.nl, zijn printbare ledematen en protheses. Denk ook aan printbare medische instrumenten. Een Schotse groep is er in geslaagd om een printbare pil te ontwerpen: de printer print de reactiekamertjes en de basischemicaliën. Deze miniatuur farmaceutische fabriek produceert de pil. Het gevolg: een lokale apotheek kan een pil op maat voor je printen.
8) Het einde van experimenten op mensen, en wat dat betreft proefdieren, door gedetailleerde simulaties van de menselijke fysiologie. We leven nu in een barbaarse tijd, waarin nieuwe medicijnen worden getest op levende mensen en dieren. Met supercomputers kunnen we in de nabije toekomst duizenden medicijn-aangrijpingspunten in het menselijk lichaam testen in miljarden simulaties die de fysiologie van het menselijk lichaam modelleren.
9) Kunstmatige intelligentie ondersteunt en neemt medische beslissingen. IBM Watson, nu geladen met miljoenen medische gegevens in plaats van de Jeopardy-database wordt al vaak gebruikt om big data te analyseren. Niet alleen in genetisch onderzoek, maar ook op het gebied van biotechnologie. Ook dit verandert de manier waarop nieuwe medicijnen worden ontdekt.
10) Nanorobots in onze bloedbaan, die vroege diagnoses kunnen stellen door bloedwaarden van bijvoorbeeld mRNA-soorten die coderen voor een viraal of kankereiwit te meten. Ook kunnen nanorobots medicijnen naar de doelcellen transporteren in nanokooien, kooivormige moleculen. Uiteraard moet de farmaceutische industrie dan wel geneeskrachtige moleculen ontwikkelen, die in deze nanokooien passen en compatibel zijn met nanotechnologie.
Door het invoeren van steeds weer nieuwe controles om de kosten in de hand te houden en de zogeheten marktwerking, veranderde de gezondheidszorg in een monsterlijk, log instituut. Hoe kan exponentieel denken de gezondheidszorg disrupten?
Veel extra geld voor maar weinig verbetering
Als de gezondheidszorg in de jaren tachtig wordt vergeleken met die van anno 2015, valt op dat de bureaucratie enorm is gegroeid, terwijl de zorg in grote lijnen hetzelfde is gebleven. Het personeelsbestand in ziekenhuizen is geëxplodeerd met pr-medewerkers, huisstijlontwikkelaars, verandermanagers, stafmedewerkers culturele diversiteit, kwaliteitsmanagers, beleidsadviseurs topklinische zorg en visitatie en noem maar op. Deze mensen kosten niet alleen veel geld. Ze moeten ook bezig gehouden worden. In de praktijk komt het er op neer, dat ze de tijd van artsen en verplegers, die wel nuttig werk doen, verspillen met eindeloze bureaucratische procedures en vergaderingen.
Dit geldt ook voor nieuwe medische apparatuur, bijvoorbeeld de bejubelde protonenbestraler van een slordige tachtig miljoen, die maar een marginale verbetering levert voor zeer veel extra geld.
Het fundamentele probleem is denk ik de denkhouding van de Nederlanders in het bijzonder, en mensen die in de gezondheidszorg werken in het algemeen. Te vaak nemen wij genoegen met een marginale verbetering van misschien een paar procent. Waarom stellen we niet een echt ambitieuze eis: tien maal zo effectief, of meer, voor dezelfde kosten of tien maal zo goedkoop voor hetzelfde resultaat? Waarom berusten we in dure, gevaarlijke medicijnen (zoals statines) om chronische ziekten te behandelen, in plaats van te zoeken naar een silver bullet die de ziekte de genadeslag geeft? Deze zogeheten exponentiële denkwijze opent totaal nieuwe perspectieven.
Hoe kan de gezondheidszorg totaal anders en beter?
Ten eerste moeten we er van uitgaan dat de ‘handen aan het bed’ werkers in de gezondheidszorg over het algemeen goedwillende mensen zijn, die oprecht het beste willen voor hun patiënten, in ruil voor een redelijke vergoeding. De zogeheten marktwerking in de zorg gaat ervan uit dat dokters en verpleegsters psychopaten zijn, die bereid zijn alles te doen om hiermee hun inkomen te vergroten en dat hun enige prikkel geld is. Het valt -helaas- niet te ontkennen dat er veel van dergelijke mensen zijn, maar zij zijn de uitzondering, niet de regel. Stap één moet dus zijn: het weren van geldbeluste psychopaten uit de zorg en het terugbrengen van de controles tot die controles, die het belang van de patiënt en goede werkomstandigheden waarborgen. Dit kan door de inkomens te verlagen, in ruil voor een vast inkomen, lagere werkdruk en meer vrijheid. Zo verdwijnen alle prikkels om het systeem uit te buiten.
Ten tweede moet elk ziekenhuis een lerende instelling worden. Iedereen, van patiënt tot ziekenhuisdirectie en alles ertussenin moet gericht zijn op verbetering van behandeltechniek en genezing. Geanonimiseerde patiëntendossiers moeten vrij beschikbaar zijn voor wetenschappelijk onderzoekers, of supercomputers als IBM Watson.
De roemruchte Star Trek tricorder, waarmee medische problemen snel konden worden vastgesteld vormt de conplete gezondheidszzorg in een apparaat. Komt hij er nu echt?
Ten derde moet het farmaceutische onderzoek geheel in handen komen van overheidsuniversiteiten, ziektenkostenverzekeraars, patiënten en liefdadigheidsinstellingen. Farmaceutische bedrijven worden geweerd. Zij mogen dan weer wel vrijelijk gebruik maken van de publiekelijke informatie. Taakgroepen, bestaande uit techneuten, mensen uit de gezondheidszorg en patiënten, ontwikkelen nieuwe, echt grensverleggende medische technieken.
Ten vierde looft de overheid aanzienlijke geldprijzen uit voor doorbraken in de geneeskunde. Zo hebben Qualcomm en de X Prize Foundation een prijs uitgeloofd, de Qualcomm Tricorder X Prize, voor de eerste echte Star Trek-stijl tricorder, een draagbaar apparaat, dat de vijfentwintig ernstigste ziekten op kan sporen. Hiermee zou een medisch laboratorium, dat minimaal een ton kost, worden vervangen door een apparaat van ongeveer duizend euro. Met andere woorden: een exponentiële, honderdvoudige verbetering. We hebben meer van dat soort technieken nodig, want op dit moment stagneert de medische vooruitgang. We moeten veel onbescheidener zijn dan nu. Dat zijn we verschuldigd aan de miljoenen zieke mensen over de gehele wereld.
Hoe kunnen exponentiële technieken zedenmisdrijven voorkomen, en welke nieuwe manieren zullen de perverselingen van de toekomst verzinnen om aan hun trekken te komen?
Waarom plegen mensen zedenmisdrijven?
Ruwweg zijn zedendelicten misdrijven, waarbij sprake is van (vaak seksueel) gedrag dat tegen de heersende wetten ingaat. Deze wetten zijn dan weer een uitvloeisel van wat de machthebbers zedelijk vinden. Zo is in Iran, waar sji’itische ayatollahs de dienst uitmaken, het niet dragen van een hoofddoekje of een homoseksuele relatie een zedenmisdrijf, in Zweden, waar bij de elite een sterke vijandigheid bestaat tegen patriarchaal gedrag, het betalen voor seks. Zedenmisdrijven zijn dus bij uitstek de cultuurgeladen component van misdaad. Sommige Nederlandse zedenmisdrijven, zoals verkrachting, zijn bijna wereldwijd erkend als een zware misdaad, andere zedenmisdrijven, zoals het alcohol voeren aan een dronken persoon, niet.
Zedenmisdrijven in de toekomst kunnen we ons waarschijnlijk nog niet voorstellen.
Mensen plegen zedenmisdrijven hoofdzakelijk om drie redenen. Uit lust, uit winstbejag of als daad van geweld of wraak. Er kan in zeldzame gevallen ook sprake zijn van onwetendheid. Omdat de mens fundamenteel niet verandert, zullen de motieven hetzelfde blijven.
Toekomstige zedenmisdrijven
Misdadigers zullen in de toekomst veel meer mogelijkheden hebben dan nu. Enkele, denkbare, misdaden zijn: Mind rape. Als het technisch mogelijk wordt iemands geest te downloaden, kan deze in principe gekopieerd worden. Er lopen dan twee, of meer, kopieën rond van dezelfde persoon. Deze geest kan in het brein van een seksrobot, of een ander lichaam, geladen worden. Een geesteszieke crimineel kan dan deze persoon ongeremd misbruiken, of laten misbruiken door anderen. Mind hacking. Onze geest bestaat uit informatie en is wat dat betreft niet heel verschillend van bijvoorbeeld een boek of een usb-stick. Als in de verdere toekomst hersenen en ‘wetware’ met elkaar gaan versmelten, kunnen hackers inbreken in onze geest. Nu al is er een hele bedrijfstak die zich dagelijks bezighoudt met het beïnvloeden van mensen: de reclamebedrijven. In dictaturen is dit de propaganda-afdeling. Een hacker kan bijvoorbeeld herinneringen implanteren, of juist wissen. Wil je je ex terug? Geen punt. Wis even alle herinneringen aan dat onweerstaanbaar aantrekkelijke nieuwe vriendje van haar, en vervang die door een horrorervaring waar de concurrentie de rol van Hannibal Lecter in speelt. Nu zijn neurologen er al in geslaagd bij muizen valse herinneringen te implanteren, of ze juist te wissen. Dat dit uitermate enge toepassingen kent bij mensen, kunt u zich vermoedelijk levendig voorstellen. Bespioneren en filmpjes online zetten. Camera’s en zendapparatuur worden steeds kleiner. Daardoor wordt het ook steeds gemakkelijker om mensen af te luisteren of te filmen, bijvoorbeeld tijdens een intiem moment. Hiermee kunnen mensen weer gechanteerd worden tot bijvoorbeeld het leveren van seksuele diensten. Overname van het lichaam. Alle zenuwsignalen van de hersenen reizen via het ruggenmerg in de hals richting de rest van het lichaam. Een zeer krachtige computer, die het gekliefde ruggenmerg afluistert, zou deze signalen kunnen onderscheppen. Er is dan sprake van remote control; je zou het lichaam van die persoon dan geheel onder controle hebben en deze bijvoorbeeld al zijn geld laten overmaken, haar steun uitspreken voor een politieke kandidaat of een wurgcontract laten tekenen. Een Manchurian Candidate dus, maar dan veel ingrijpender.
Hoe voorkomen we deze misdrijven?
Het goede nieuws is, dat de techniek ons ook beschermt tegen gevaren, en dat het aantal goedwillende slimme mensen veel groter is dan het aantal psychopaten. Op dit moment wordt er al uitgebreid nagedacht over de ethische kanten aan de zich snel ontwikkelende techniek. Criminelen zijn heel erg creatief. Daarom kunnen we er op rekenen, dat ze ontelbare nieuwe manieren zullen verzinnen om misdaden te plegen met de waaier aan nieuwe techniek die er de komende jaren aankomt. Wij, de goedwillende mensen, moeten dus nadenken over manieren waarop technieken misbruikt kunnen worden en hier oplossingen voor verzinnen.
Nieuwe forensische technieken zoals DNA-analyse en herkennen van vezels onder de microscoop, hebben al voor een revolutie gezorgd in de oplossing van misdrijven. Er wordt op dit moment door diverse laboratoria verspreid over de gehele wereld hard gewerkt aan de volgende generatie baanbrekende opsporingstechnieken, die het plegen van de perfecte misdaad veel pittiger zullen maken. In deze driedelige documentaire van Discovery Channel, een kennismaking met de belangrijkste ontwikkelingen. Hoe wordt het forensisch onderzoek in de toekomst?
Forensisch onderzoek in de toekomst zal veel meer dan nu gebruik maken van big data en sensoren.
Zal de techniek van de toekomst de crimineel, of juist politie en justitie een voorsprong geven? Ik denk persoonlijk het tweede. Met behulp van bijvoorbeeld AI’s en maskeertechnieken zijn veel fysieke en digitale sporen uit te wissen, maar de zeer gevoelige technieken van de toekomst zullen veel meer sporen vinden dan nu. Exponentieel versus faculteit. Forensisch onderzoek in de toekomst zal dus een veel grotere rol spelen, en ook veel moeilijker te misleiden zijn dan nu.
Een crimineel hoeft maar één fout te maken om tegen de lamp te lopen. Als zeer gevoelige apparatuur sporen kan ontdekken en AI’s patroonherkenning op de ruwe data van het forensisch onderzoek toepassen, zal alleen een slimme expert in staat zijn een geloofwaardig vals spoor uit te zetten. In de toekomst leven we in een panoptikon, een wereld waarin anonimiteit niet meer bestaat door de biljoenen sensoren. Vermoedelijk zullen daarom de huis-, tuin- en keuken-vermogensdelicten verdwijnen en zullen alleen misdaden die gepleegd worden door extreem professionele misdadigers, onopgelost blijven.
