schuldencrisis

Voorgestelde ontwerp voor de Mini-BOT.

Mini-BOT: is de Italiaanse oplossing voor schulden het ei van Columbus?

Bij Europese bankiers breekt het koude angstzweet uit, nu een eurosceptische regering schuld als pakketjes bankbiljetten, mini-BOT, in omloop wil brengen. Is dat terecht, of moeten de Italianen juist lof toegezwaaid krijgen voor hun oplossing van de schuldencrisis?

Hoge staatsschuld
Italië kampt met een hoge schuldenberg. De Italiaanse staat heeft voor 131% van de grootte van het geschatte Italiaanse BNP geleend. Ter vergelijking. dit is relatief gezien het dubbele van de Nederlandse schuld en een derde meer dan de Belgische schuld.

Op dit moment zijn de rentes op euroleningen laag, tussen de één en twee procent, waardoor de rentebetalingen nog enigszins op te brengen zijn: rond de tien procent van het overheidsbudget.
Dit kan echter ieder moment veranderen. Zo zijn er periodes geweest waarin de rente vier tot vijf procent was. In dat geval zal Italië gewurgd worden door de enorme rentelast, die een derde van het overheidsbudget op zal slokken.

Wat is de Mini-BOT?
De Mini-BOT is een soort bankbiljet in euro’s, in coupures van 1 euro tot 500 euro’s en zijn als zodanig straks ook te gebruiken binnen Italië. De Italianen plannen om 70 tot 100 miljard euro in de vorm van Mini-BOT in omloop te brengen [1]. Er is één belangrijk verschil met de normale bankbiljetten,die door de Europese Centrale Bank worden uitgegeven. De Italiaanse Mini-BOTs zijn stukjes staatsschuld en kunnen worden gebruikt om belasting mee te betalen. Als zodanig zijn ze erg nuttig voor Italianen, maar minder voor buitenlanders. Anders dan op normale staatsobligaties,. hoeft Italië geen cent rente te betalen op de Mini-BOTs. Door deze slimme coup slaat de Italiaanse staat maar liefst drie vliegen in één klap. Tegelijkertijd laat dit de Europese bankiers werkelijk schuimbekken van woede. Waarom?

Wat zijn voor- en nadelen van de Mini-BOT?
Het eerste voordeel van de Mini-BOT is uiteraard dat een deel van de staatsschuld nu renteloos wordt. Deze dekt namelijk de Mini-BOT biljetten. Vanzelfsprekend betekent dit minder belastinginkomsten het daarop volgende jaar, maar het alternatief was geweest dat dit geld geleend werd op de kapitaalmarkt. Hiermee haalt de Italiaanse staat als het ware de belastinginkomsten een jaar naar voren, wat een lieve duit aan rentekosten scheelt.
Het tweede voordeel is dat de Mini-BOT niet meetelt voor het batig EMU-saldo. Italië kan extra geld in omloop brengen zonder dat dit de kredietwaardigheid -op papier- van het land noemenswaard aantast. Uiteraard vormt de Mini-BOT wel degelijk een schuld, zij het een binnenlandse schuld, maar het biedt Italië op deze manier extra speelruimte.
Het derde voordeel is dat de Mini-BOT niet buiten Italië te gebruiken is. Dat maakt het voor Italianen extra aantrekkelijk om hun geld in Italië uit te geven in plaats van over de grens. Anders dan geleende euro’s, kunnen Mini-BOTs niet over de grens lekken.

Voorgestelde ontwerpen voor de Mini-BOT.
Voorgestelde ontwerpen voor de Mini-BOT.

Het vierde voordeel is dat er door slijtage, verzamelaars en in oude sokken, mini-BOTs zullen verdwijnen. Dat komt overeen met kwijtgescholden schuld.
Het vijfde, meest doortrapte voordeel is, dat Mini-BOTs zogeheten slecht geld zijn. De economische Wet van Gresham leert ons dat slecht geld, goed geld verdrijft. Een goudstuk is bijvoorbeeld erg goed geld. Ook al zou door een grote ramp de economie in elkaar storten, dan zouden goudstukken nog steeds erg gewild zijn. Als jij een goudstuk hebt, stop je dat liever in je kous, dan dat je er een zak aardappels van koopt. Naast hun nominale waarde, vertegenwoordigen goudstukken namelijk ook de waarde van het goud dat er in zit. De euro is een harde valuta. Hij wordt in de eurozone en een groot deel van de rest van de wereld graag aangenomen. Mini-BOTs worden alleen in Italië geaccepteerd. Dat betekent, dat Italianen liever Mini-BOTs dan euro’s uit zullen geven en hun euro’s in hun oude sok stoppen. Of ze in de rest van Europa dumpen. Dat veroorzaakt inflatie in de rest van Europa.
Kortom: door de introductie van de Mini-BOT kan Italië de zwarte piet naar de rest van Europa verschuiven.

Kan ons gehele geldstelsel niet op het Mini-BOT principe worden gegrondvest?
In het huidige geldstelsel zijn bankiers de geldscheppers. Als iemand geld leent bij een bank, leent de bank dit geld weer van de ECB. Dat geld ontstaat op dat moment uit het niets. Aan het ene kant van de streep staat het geld, aan de andere kant een evengrote schuld. Als alle schulden zouden worden afbetaald, zou er geen cent aan geld meer in omloop zijn. Het principe achter de Mini-BOT maakt dat uit staatsschuld, geld ontstaat. De twijfelachtige bankiers als tussenpersonen zijn niet meer nodig. Ook zouden er geen economische crises meer ontstaan, omdat de staat, als deze tekort komt, extra gaat lenen, met andere woorden: biljetten gaat drukken. De liquiditeit blijkt op deze manier gehandhaafd. Nadeel is uiteraard dat de staat, Zimbabwe-stijl, flink kan bijdrukken en hiermee hyperinflatie veroorzaken. Daarom moeten er meerdere valuta’s naast elkaar bestaan om de overheid scherp te houden.

Bronnen
1. Why Mini-BOTs Loom Large for Investors in Italy Assets, Bloomberg.com, 2018
2.

Studieschulden worden steeds hoger, terwijl de salarissen en kansen op werk voor hoogopgeleiden afnemen.

‘Hoger onderwijs is zonde van het geld’

Studenten steken zich zwaar in de schulden voor het behalen van een studie. In de Verenigde Staten is de situatie nog dramatischer. Studieschulden van boven een ton zijn daar eerder regel dan uitzondering. Is onderwijs waard dat we er zo veel aan uitgeven? Mede, omdat steeds meer hoogopgeleiden werkloos worden.
De libertariër Peter Thiel denkt van niet.

Ik denk dat Thiel een punt heeft. Inderdaad is een groot deel van wat we leren zinloos. Tegelijkertijd zijn er dingen die we niet leren, maar die veel waardevoller zijn. Daarom denk ik dat we moeten werken aan leven lang leren. Een kort, maar krachtig basiscurriculum van ongeveer twaalf jaar, dat helemaal gratis moet zijn. Nuttige vaardigheden en inzichten moeten door middel van gratis tutorials en cursussen beschikbaar zijn op internet. Het model van Khan Academy kan hiervoor gebruikt worden. De rest kan je bijleren binnen een bedrijf.

Studieschulden worden steeds hoger, terwijl de salarissen en kansen op werk voor hoogopgeleiden afnemen.
Studieschulden worden steeds hoger, terwijl de salarissen en kansen op werk voor hoogopgeleiden afnemen.

TROS Radar is eerlijk over hoe de banken werken

Hulde voor Radar, zij lijken als eerste mainstream media medium nu voorgoed het doodzwijgen van de systeemmechanismen van ons huidige bankensysteem te doorbreken.
Een duidelijke uitleg in hun eerste deel wat vandaag om 16.00 online kwam over hoe banken geld als schuld scheppen en dat spaargeld daar helemaal niets mee van doen heeft.

De Schuldvraag – deel 1

Het is 5 jaar na het uitbreken van de kredietcrisis. Antoinette Hertsenberg wil begrijpen hoe het zo ver is gekomen. In dit eerste deel van De Schuldvraag gaat ze op zoek naar de oorsprong van geld.

Is geld tegenwoordig niet hetzelfde als schuld? Staan de banken in dienst van de consument, of is het andersom? Hoe werkt onze economische groei, en hoe lang kan die nog doorgaan?

Deze en andere vragen bespreekt ze met vooraanstaande economen, hoogleraren, bankiers en ondernemers. Exclusieve interviews worden afgewisseld met verhelderende animaties, die moeilijke begrippen voor iedereen inzichtelijk maken.

Wil je de documentaire in losse hoofdstukken bekijken? Kijk naar de thema’s of de animaties.

http://www.trosradar.nl/sites/radarextra/documentaire/

Aanverwante informatie en artikelen:
-) Update – Hoe eerlijk is ons huidige economische systeem eigenlijk?
-) Hoe werkt rente? (deel 1 & deel 2).
-) Bewustzijn over het bankensysteem groeit wereldwijd
-) De doodspiraal van ons economische systeem
-) Hoe 147 bedrijven 40% van de wereldwijde rijkdom onder controle hebben
-) Nederlands gezin daagt bankensysteem uit
-) Wat als de Euro zou instorten?
-) Tegenlicht – Het Brein van de Bankier
-) Teledoc – Ik wil mijn geld terug
-) Tegenlicht – The Tax Free Tour – Hoe Nederland een spil is in de corporate belastingontduiking

Het Tax Justice Network probeert al jaren overheden er toe over te halen om belastingparadijzen aan te pakken.

Zware strafheffing belastingparadijzen lost schuldencrisis op

Een groot deel van de rijkaards betaalt nauwelijks belasting. We hebben het dan niet over schlemielen die een paar kilometers teveel met een auto van de zaak rijden, maar over handige jongens met doortrapte constructies om zoveel mogelijk belasting te ontwijken. Wat zijn de mogelijkheden om hier het geld te halen?

Bezit dat niet bestaat
In 2013 zijn belastingparadijzen veelvuldig in het nieuws gekomen. Zo is nu algemeen bekend dat Nederland een belangrijke rol speelt in het internationale belastingontwijkingsnetwerk. De Amerikaanse belastingdienst, de IRS, heeft uitgebreide ervaring met financiële cowboys die de mazen van de belastingwet verkennen en treedt agressief op tegen belastingontduikers. Ook de fiscus in de meeste andere westerse landen doet dat. Het Angelsaksische recht (en overigens ook dat van o.m. Liechtenstein) kent echter een vernuftige constructie uit de middeleeuwen, de trust. Stel, miljonair Floris-Jan Rijckert is grootaandeelhouder van megaconcern Schatkist BV. Er kan nu in bijvoorbeeld Panama een stichting op worden gericht met bijvoorbeeld de aandelen van bedrijf Schatkist BV er in. Deze stichting, beheerd door een Panamees trustkantoor, krijgt vervolgens via een trustakte (Trust of Foundation of Trust of Stiftung) de opdracht om te handelen in het belang van Rijckert. Echter, op papier bezit Rijckert niets, en hoeft dus ook geen belasting te betalen.  De belastingdienst heeft dan het nakijken.

Het Tax Justice Network probeert al jaren overheden er toe over te halen om belastingparadijzen aan te pakken.
Het Tax Justice Network probeert al jaren overheden er toe over te halen om belastingparadijzen aan te pakken.

Hoeveel geld bevindt zich in belastingparadijzen?
Deze constructie wordt massaal misbruikt. Zowel oud geld, de Europese adellijke families en bankiersgeslachten als de Rothschilds, als het nieuwe geld van internetmiljonairs, industriëlen en beursjongens is massaal gestald in belastingparadijzen. Multinationals als Starbucks en Apple maken massaal gebruik van fiscale sluiproutes om belasting te ontwijken. Op papier maakt bijvoorbeeld Starbucks UK verlies, wat de keten er niet van weerhoudt explosief uit te breiden in het Verenigd Koninkrijk. En uiteraard niet uit menslievendheid om de barista’s aan hun karige salarissen te helpen. Nee, door onder meer merkrechten in Nederland te registreren en hier extreem hoge vergoedingen voor te rekenen worden de prijzige bekers koffie letterlijk afgeroomd. De eindbestemming is veelal een belastingparadijs zoals Bermuda of de Bahama’s. Deze hoeveelheid geld wordt steeds groter. Naar schatting van voormalig hoofdeconoom van McKinsey James Henry bevindt zich er nu rond de 21 tot 32 biljoen dollar (plm. 16000 tot 24000 miljard (!) euro) in belastingparadijzen. Ter vergelijking: de totale staatsschuld in de gehele wereld bedraagt $51,8 biljoen, “slechts” het dubbele.

Hoe plunderen we dit vetgemeste spaarvarken?
Vrijwel ieder westers land, plus Japan, zucht onder een grote staatsschuld. Ook menig niet-westers land, waaronder Brazilië, Rusland, India en China, zit diep in de schulden. We kunnen dus rustig stellen dat de grote meerderheid van de aardbewoners een warm voorstander zal zijn van een stevige crisisheffing. Omdat het internationale financiële roofriddersgilde vrijwel elk land heeft leeggeplunderd, is denk ik een verdeelsleutel aan de hand van het BNP te overwegen. Derde Wereldlanden waar roofbedrijven ernstig hebben huisgehouden, denk aan de zogenoemde ‘bananenrepublieken’ in Centraal Amerika en bepaalde Afrikaanse landen als Kongo, zullen extra schadeloosstelling ontvangen op kosten van landen die medeplichtig zijn aan deze uitbuiting. De techniek die ik voor wil stellen is opmerkelijk eenvoudig en zal door alle landen in samenwerking moeten worden toegepast. Alle bezit, waarover niet aantoonbaar belasting is betaald, zal worden belast met een heffing met terugwerkende kracht. Hiervan worden aantoonbare bestedingen aan liefdadigheid afgetrokken. Als bezit niet is terug te voeren op een menselijke eigenaar, zoals het bezit in trusts, wordt  het verbeurd verklaard. Zo kunnen de belastingen voor werkenden en het midden- en kleinbedrijf worden verlaagd naar een eerlijk niveau en is er weer geld voor noodzakelijke overheidsinvesteringen.

Wordt dit Siciliaanse zonneproject van SunPower de voorbode van een nieuwe inkomstenbron voor Zuid-Europa?

Zon kan schuldencrisis oplossen

Juist de armste Europese landen hebben de meeste zonnestraling. Dit zou wel eens DE oplossing kunnen zijn voor twee heel vervelende problemen: de schuldenberg van landen als Spanje en Italië en onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Wat wordt het: de zoveelste bonusronde voor bankiers of een echte structurele oplossing voor de schuldencrisis, waarmee alle Europeanen geholpen zijn?

Waarom is Noord-Europa zo rijk?
Geografisch valt Europa ruwweg in twee delen uiteen: een vlak, vruchtbaar deel met een koel zeeklimaat in het noorden en een zonovergoten, mediterraan deel in het zuiden. Transport in het noordelijke deel is makkelijk: de vele rivieren en het vlakke landschap maken vervoer goedkoop en zorgen er zo voor dat zich veel kapitaal ophoopt. De situatie is totaal anders in het droge, bergachtige zuiden van Europa waar nauwelijks bevaarbare rivieren zijn en de vele heuvels het landschap versnipperen. Er zijn nauwelijks vruchtbare aaneengesloten gebieden (de rijke, vruchtbare Povlakte in Noord-Italië en Catalonië zijn uitzonderingen) waardoor de economische ontwikkeling mondjesmaat verloopt. De enorme, dichtbevolkte Noord-Europese laagvlakte betekent dat een bedrijf een groot aantal afnemers op korte afstand heeft zitten. Een Spaans of Italiaans bedrijf heeft die weelde niet. De langere reisafstanden betekenen minder winst en hogere kosten.

Wordt dit Siciliaanse zonneproject van SunPower de voorbode van een nieuwe inkomstenbron voor Zuid-Europa?
Wordt dit Siciliaanse zonneproject van SunPower de voorbode van een nieuwe inkomstenbron voor Zuid-Europa?

Zuiden stak zich diep in de schulden door importen uit het noorden
Bij de invoering van de euro werd de grote hoeveelheid kapitaal in Noord-Europa voor een groot deel gebruikt om de lucratieve staatsleningen van de armlastige zuiderburen op te kopen. Deze begonnen op grote schaal dit geld uit te geven voor sociale projecten en voor een verbeterde infrastructuur. Het bedrijfsleven in het zuiden bleek echter niet opgewassen tegen de gedisciplineerde concurrentie uit het noorden die door geografische factoren veel goedkoper kon produceren. De gevolgen lieten zich raden. Het geleende geld werd niet geïnvesteerd in het bedrijfsleven, maar besteed aan importen uit Noord-Europese landen als Duitsland en Nederland. En kwam dus weer terug in het noorden. Plus rente.

Zuiden en Noorden helpen elkaar uit de brand
Met het steeds schaarser worden van aardolie, zit Noord-Europa in een uiterst vervelende situatie. De inheemse energievoorraden zijn beperkt: de gasbel van Slochteren is voor het grootste deel leeg, ook de ooit lucratieve olievelden in de Noordzee beginnen nu te sputteren en de weinige zonneschijn in de noordelijke landen maakt zonne-energie weinig aantrekkelijk voor echt grootschalige opwekking, hoewel particulieren binnen enkele jaren zelfvoorzienend zullen zijn. De alternatieven: de uiterst vervuilende bruinkool, de omstreden kernenergie en de wisselvallige windenergie zijn weinig aantrekkelijk.

Echter: juist de armste gebieden in Europa, denk aan Andalusië, Sicilië en het uiterste zuiden van Italië en de Griekse eilanden baden in het zonlicht. De hoeveelheid zon is niet veel minder dan in de Sahara, vaak genoemd als locatie voor zonnefarms. Alle Europese schulden kunnen worden gesaneerd tot bijvoorbeeld zestig procent van het bruto nationaal product, door extra euro’s bij te drukken, uiteraard daarna gevolgd door een verbod om nog geld te lenen. Dit zorgt tijdelijk voor een sterke inflatie, maar de vrijkomende euro’s van institutionele beleggers kunnen worden gestoken in zonne-energieprojecten in zonnige gebieden in Zuid-Europa. De Noord-Europese landen binden zich aan een afnameverplichting voor deze energie, zodat de institutionele beleggers een redelijk rendement op hun schuldbrieven maken van bijvoorbeeld vier procent met inflatiecorrectie per jaar.

Bankiers dreigen zichzelf in de voet te schieten met een loos dreigement.

Banken dreigen met welkom cadeautje aan overheden in de schulden

Charles Dallara, de voorzitter van een internationaal bankensyndicaat, het Institute of International Finance (IIF), wil geen grotere verliezen op hun beleggingen in Griekse staatsleningen accepteren. Als ze dat wel moeten, zullen veel van de beleggers mogelijk ook staatsobligaties van andere landen van de hand doen. Hopelijk voeren deze bluffende filantropen hun dreigement snel uit. Lees hier waarom.

Bankiers dreigen zichzelf in de voet te schieten met een loos dreigement.
Bankiers dreigen zichzelf in de voet te schieten met een loos dreigement.

Bankenkartel dreigt met boycot van staatsobligaties
Het IIF is een bankenkartel dat meer dan 375 banken vertegenwoordigt. Dallara wil dat regeringsleiders zich houden aan eerdere afspraken over een Europese reddingsplan. In juli was overeengekomen dat banken een verlies krijgen te verwerken van 21 procent op hun Griekse bezittingen. Europese ambtenaren willen aan deze afspraken morrelen. Daarbij zouden banken en andere investeerders bereid moeten zijn om 30 tot 50 procent op hun Griekse bezittingen af te schrijven[1].

De volgende feiten liggen voor. Het syndicaat dat de heer Dallara vertegenwoordigt, heeft goed verdiend aan het innen van de extra premie die op Griekse staatsobligaties staat (nu bijna twintig procent extra op eenjarige staatsleningen, vergeleken met de één procent die Nederland en Duitsland betalen). Die premie is er niet voor niets. Financiers die hun vak beheersen,wisten al ruim een jaar of twee (of zelfs nog langer) dat Griekenland op omvallen staat en alleen door fraude in staat was aan de toetredingsvereisten voor de euro te voldoen. Het is met andere woorden een risicopremie. Bankiers en andere beleggers die Griekse aandelen kochten, wisten dat ze hiermee een groot risico namen. Ze gokten er op dat de Franse en Duitse overheden wel de kastanjes voor ze uit het Griekse vuur zouden halen. Geen wonder dat bijvoorbeeld Nederlandse pensioenfondsen als het ABP massaal op tijd hun Griekse staatsobligaties hebben gedumpt.

Het bankenkartel de lusten, de belastingbetaler de lasten
Wat meneer Dallara nu wil, is zijn verliezen externaliseren en de vette winsten die het bankenkartel maakte, internaliseren. Dit op kosten van de belastingbetaler.
Zijn juridische positie is uiterst zwak. Vergeet niet dat er geen juridische verplichting bestaat voor de andere eurolanden om de Grieken te steunen. Er is slechts sprake van een gemeenschappelijke centrale bank die euro’s uitgeeft. Zoals de leider van een afpersersbende betaamt, zoekt Dallara nu zijn toevlucht tot dreigementen: de weigering om staatsschulden van andere eurolanden op te kopen. Laten we kijken wat er zou gebeuren als hij zijn dreigementen uit zou voeren en bijvoorbeeld geen Europese obligaties meer op zou kopen.

Wat gebeurt er als de banken staatsobligaties dumpen?
Als je iets massaal op de markt dumpt, daalt de prijs enorm. Het wordt dan mogelijk om voor een prikje staatsschulden op te kopen. Hiermee snijden de banken zichzelf dus nog veel meer in de vingers. De Europese Centrale Bank zou deze schulden bijvoorbeeld via een proxy kunnen opkopen voor weinig geld, want niemand wil ze verder hebben. Als de ECB zich garant stelt voor landen die wel stevige bezuinigingsmaatregelen nemen en deze vervolgens financieel onder curatele stellen van een EU-Kommissar, denk aan Spanje, Portugal, Ierland en Italië, dalen de rentelasten voor die landen enorm.  De ECB kan vervolgens staatsleningen tegen hoge rente inruilen voor gegarandeerde staatsleningen tegen lage rente. Huiliehuilie voor de banken, een concrete schuldvermindering voor deze landen. De kredietverlening van de ECB aan alle bij de IIF aangesloten banken kan vervolgens gestopt worden. Omdat de overheid ook de beroerdste niet is, kunnen daarna voor een zacht prijsje alle omvallende banken worden opgekocht en een paar jaar later eventueel voor een vette winst weer worden verkocht, hoewel ook een staatsbank van lening niet gek is. Deze keer uiteraard met een wat minder zwakbegaafd management.
Dit scenario vereist echter wel politici met backbone, van het kaliber-Wilders of Marijnissen. Die zijn helaas dungezaaid.

Conclusie: bankenkartel bluft
In feite staat het bankenkartel met de rug tegen de muur. Steeds meer particulieren en bedrijven komen er achter, dat ze banken eigenlijk helemaal niet nodig hebben. Aandelenbeurzen en peer to peer lending vormen een goed alternatief voor banken. In de VS ingeburgerd is betalen met aandelen. Dat zou hier ook meer moeten gebeuren. Zo zou er een Europese staatsspaarbank moeten komen, die alleen elektronisch betaalverkeer verzorgt en de Europese ECB-rente uitkeert op spaarrekeningen. En wettelijk ook niet meer mag dan dat.

Zo simpel dus dat zelfs ambtenaren het niet kunnen verzieken. Zo kan het “mensenrecht”  (volgens de EU[2]) van een bankrekening ook praktisch gestalte krijgen. De overige functies, zoals financiering van startende en uitbreidende bedrijven, kunnen uitstekend door lokale aandelenbeurzen worden vervuld.

Bron
1. Telegraaf/nu.nl, ANP
2. EU: iedereen heeft recht op een bankrekening: ANP via Quotenet

Is er nog een andere oplossing denkbaar, behalve Griekenland failliet laten gaan?

Oplossing voor Griekse staatsschuldproblemen

Nederland en de andere Europese landen kampen met een duivels dilemma. Griekenland failliet laten gaan of nog meer geld in het Griekse Danaïdenvat storten? Er is nog een derde oplossing, waarbij de kosten bij de veroorzakers van de crisis worden gelegd.

Griekenland: een ramp in ontwikkeling

Is er nog een andere oplossing denkbaar, behalve Griekenland failliet laten gaan?
Is er nog een andere oplossing denkbaar, behalve Griekenland failliet laten gaan?

Griekenland loste financiële problemen traditioneel op door de Griekse munt, de drachme, geregeld flink te laten devolueren. Niet erg prettig voor de Griekse kleine spaarders, maar de Griekse overheid kon zo ongegeneerd doorgaan met schulden maken. Op die schulden werd uiteraard wel een zeer hoge rente betaald.Vandaar dat de Grieken dolgraag bij de eurozone wilden horen. Zo konden ze goedkoop lenen. Met boekhoudfraude, waarbij de louche Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs de Grieken hielp, voldeed Griekenland toch aan de strenge euronormen.

Jarenlang leefden de Grieken boven hun stand. Ze leenden onbeperkt geld tegen lage rente, waarmee de kiezers konden worden gepaaid en het Griekse ambtenarenapparaat de best betalende werkgever in het land kon blijven. De gevolgen zijn bekend. Op dit moment heeft Griekenland 350 miljard euro staatsschuld[1]. Dat is meer dan alle Grieken samen in anderhalf jaar verdienen. Althans: voor zover bekend bij de overheid, want Griekenland kent een omvangrijke zwarte economie.

Haal het geld bij de profiteurs
De grootste profiteurs van een reddingsoperatie zijn uiteraard de eigenaren van Griekse staatsobligaties. Dat zijn voornamelijk Franse, Belgische en Duitse banken en pensioenfondsen. Tweejarige Griekse staatsobligaties gingen van de hand met ongeveer dertig procent rente per jaar. Als de Europese landen inspringen, betekent dat een gemakkelijke, enorme winst voor deze financiële instellingen. Geen wonder dus dat er veel stemmen op gaan de banken “vrijwillig” mee te laten betalen. Zoals bekend is het solidariteitsgevoel bij bankbestuurders niet buitensporig hoog ontwikkeld. Van die vrijwilligheid zal dus weinig terecht komen. Ook zullen beleggers van buiten de Europese Unie dan alsnog profiteren.

Verlaag de rente op openstaande Griekse staatsschulden
Er is veel voor te zeggen Griekenland failliet te laten gaan. Dit zou een uitstekend afschrikwekkend voorbeeld zijn voor andere landen die het vertikken te bezuinigen. Er is echter een betere oplossing. Schroef de rente op alle reeds uitgegeven Griekse staatsobligaties terug naar bijvoorbeeld een procent boven het niveau dat Duitsland betaalt. Hiermee krijgen de instellingen die Griekse staatsobligaties tegen hoge rentes hebben aangeschaft, een gevoelige tik terwijl ze niet failliet gaan. Ook kan het tijdstip van terugbetaling worden verlaat. Door de obligatierentes open te breken zal andere marktpartijen in de toekomst ook de lust vergaan de Grieken zomaar geld uit te lenen. Ook wordt zo tijd gewonnen om de problemen in Griekenland structureel op te lossen, bijvoorbeeld om de belastingontduikers hard aan te pakken.

Bronnen
1. Wie betaalt straks voor de Grieken de rekening? – Trouw (2011)