Wat is een ethisch verantwoorde misdaad?

Het strafrecht is niet altijd in lijn met de ethiek. Soms moet er een zware keuze worden gemaakt tussen de persoonlijke, innerlijke ethiek en de wet. Kies je voor je persoonlijke ethiek en overtreed je daarom de wet, dan is sprake van een ethisch verantwoorde misdaad. Is de wet heilig, of is ethiek heiliger dan de wet?

Moraal en ethiek

Moraal en ethiek worden vaak aan elkaar gelijkgesteld. Dat is onjuist. Moraal is de verzameling van iemands beginselen en principes. Het begrip kan ook op een groepscultuur slaan. De moraal van een groep bestaat dan uit de gedeelde beginselen en principes. De wortel van het woord moraal is het Latijnse mores: zeden of gebruiken. Ethiek is een abstracter begrip. Een stelsel, gebaseerd op morele principes. Ethiek als zodanig is een onderdeel van de filosofie of wijsbegeerte [1].

De wet en ethiek

Volgens de Nederlandse en Belgische wet, beide op het Romeinse recht gebaseerd, bestaan er overtredingen en misdrijven. Wat misdaad is en wat niet, veranderde enorm in de loop van de eeuwen. Denk aan drugsgebruik. Legaal in de negentiende eeuw, verboden in de twintigste eeuw, nu weer op weg gelegaliseerd te worden.

Ethisch verantwoorde misdaden waren zeker denkbaar in het Athene van Solon
Solon van Athene (circa 636 – circa 558 v.Chr.) legde de grondslag voor de Atheense wetten. Hij liet Megacles verjagen. Deze had een aantal verraders laten doden, die asiel hadden aangevraagd bij de stadsgodin Pallas Athene. Een ethisch verantwoorde misdaad dus, volgens de Atheense ethiek. Naar tegenwoordige maatstaven waren de Atheense wetten nogal bijgelovig en wreed, maar Solon’s acties herstelden wel de rust en rechtstaat in de stad.

In alle bestaande rechtstelsels behoort moord tot de zwaarste misdrijven. In een gevecht als militair een militair van een vijandig leger doden is dan volgens de meeste rechtstelsels weer geen moord, maar een normale oorlogshandeling. Je kan er zelfs een lintje mee verdienen. Weigeren te doden als soldaat is dan weer reden voor een ter dood veroordeling door de krijgsraad.

Een eeuw geleden was “sodomie”, seks tussen mannen, strafbaar. Nu is het strafbaar om homo’s lastig te vallen op basis van hun geaardheid.

Kortom: er bestaan nogal wat conflicten tussen ethiek en het strafrecht. Het strafrecht verandert onder invloed van veranderingen in de maatschappij voortdurend.

Rechtsstaat

Wetten kwamen tot stand, toen de maatschappij ingewikkelder werd en conflicten niet meer via bemiddeling of door de leiders bijgelegd konden worden. De bekende Codex van Hammurabi, naar moderne maatstaven nogal draconisch, of die van Solon van Athene, zijn een van de eerste pogingen daartoe. Een rechtsstaat biedt zekerheid en veiligheid. Landen met een stabiele rechtsstaat, waarin de bevolking zich aan de wet houdt, groeien het snelst in welvaart. Zij bieden hun burgers ook de beste levenskwaliteit. Dit zijn ook meestal veilige landen.

Althans, veilig voor mensen die veilig kunnen leven onder de wet. Het klassieke voorbeeld van een ontaarde rechtsstaat is nazi-Duitsland met de Neurenberger rassenwetten. Ook ISIS was een rechtsstaat. Helaas kunnen veel ex-moslims, homo’s en vrouwen die seks hadden buiten het huwelijk, dit niet meer navertellen.

Voor de oude Romeinen was de rechtsstaat erg belangrijk. “Manliaanse maatregelen” verwijst naar de Romeinse consul Titus Manlius I. Torquatus. Manlius liet zijn oudste zoon terecht stellen omdat hij zijn bevel had genegeerd – en daarmee de Romeinen een grote overwinning had bezorgd. Waar wij Manlius als een gestoorde gek zouden beschouwen, vonden de Romeinen hem een inspirerend rolmodel.

Ethisch verantwoorde misdaad

Kortom: bij het overtreden van de wet moet je twee belangen tegen elkaar afwegen. Het belang van het handhaven van de rechtsstaat – en hiermee het voorkomen van anarchie – en het belang van ethisch handelen. In de meeste gevallen is het overtreden van de wet ongewenst omdat dit de rechtsstaat ontwricht. Zelfs als het ethisch juist is. De gevolgen zijn dan namelijk ernstiger dan het ethische nut. In zulke gevallen is het beter om een wettige uitweg te zoeken. En te proberen de wet te veranderen.

Als de rechtsstaat misdadig is, is verzet tegen deze misdadige wetten een burgerplicht. Bijvoorbeeld door vervolgde mensen onder te laten duiken. Of een aanvaller die je leven of dat van iemand anders bedreigt, neer te schieten. Dit kan dan het beste door zo min mogelijk andere, wel ethisch juiste, wetten te overtreden.

Voorbeelden van een ethisch verantwoorde misdaad

Toen slavernij nog legaal was in de zuidelijke deel van Usa, hielpen groepen abolitionisten slaven om te ontsnappen naar het vrije noorden en Canada. Dit was technisch gesproken diefstal.
Het verlaten van de islam is strafbaar in veel islamitische landen.
Een apotheker vervaardigde een “orphan medicine”, dat niet meer te koop was, zelf om zijn patiënt te helpen. Hij werd daarna aangeklaagd door de fabrikant, wegens schending van zijn patent.

Wat vinden jullie voorbeelden van ethisch verantwoorde misdaden?

Bronnen
1. Ethics, Internet Encyclopaedia of Ethics, ongedateerd

Slecht, en goed nieuws. - Wikipedia

De toekomst van de economie

De toekomst van onze economie is de toekomst van het kapitalisme. Hoe rooskleurig is deze toekomst?

Economisch gezien heeft kapitalisme meerdere functies. Niet alleen vergroten kapitalisten hun kapitaal. En produceren ze producten die andere bezitters van kapitaal kunnen kopen. Dit zorgt ook voor enige herverdeling. Immers, de werkgevers betalen loon aan hun werknemers.

Juist het betalen van loon dreigt te verdwijnen. Want steeds meer werk wat ooit door mensen werd gedaan, wordt nu overgenomen door robots. Robots zijn, economisch gezien, slaven. Ze krijgen geen loon. Alles wat ze aan waarde produceren, belandt bij hun eigenaar. Zonder loon, geen herverdeling van geld. En met minder herverdeling, komt er meer ongelijkheid.

Als we dit proces zijn gang laten gaan, dan zal het dus ontsporen. De toekomst van de economie ziet er dan somber uit. We moeten daarom ingrijpen. Zo voorkomen we dat de verschillen tussen de haves and have-nots te groot worden. De logische oplossing is om een basisinkomen in te voeren. Maar ook dit inkomen is niet alles. Dat verandert alle niet-werkenden, uiteindelijk de meerderheid, namelijk in bedelaars. In kostenposten, dus. Het kapitalisme streeft voortdurend naar efficiëntie. Aan het einde van kostenposten. Als die kostenposten uit ons mensen bestaan, betekent dat dus slechts nieuws voor ons. In het beste geval worden we bedelaars. In het ergste geval, komt er een einde aan ons als soort. Althans, aan de meeste mensen.

Toekomst van de economie
De toekomst van de economie kan net als dit plaatje zowel een zonsopkomst of een zonsondergang zijn. Bron: Jessah01/Wikimedia Commons

Dat betekent dus een sombere toekomst voor de meeste mensen. Tenzij we overgaan op een ander systeem dan het kapitalisme. We kunnen nu kiezen. Nu is het nog niet te laat. In 2029 kunnen computers van duizend euro meer informatie verwerken dan een menselijk brein. Daarna zal massale werkloosheid optreden. Tenzij we ons economische systeem voor die tijd veranderen. Met andere woorden: zelf de toekomst van de economie bepalen.

UV-straling van 222 nm kan harde lockdown verkorten

Al meerdere jaren zuchten Nederland en België nu onder de uitbraak van het SARS-CoV-2 coronavirus. UV-straling is een van de voornaamste redenen waarom het virus in de buitenlucht slecht overleeft. Kunnen 222 nm UV-lampen de virusdruk in openbare ruimtes verminderen?

Wat is UV-straling?

Ultraviolette straling (UV) is, net als licht, elektromagnetische straling. De naam zegt het al: de golflengte van UV-straling is korter dan die van violet licht (400 nm), het zichtbare licht met de kortste golflengte en de energierijkste fotonen.

Alle fotonen met een golflengte tussen de tien en 400 nanometer zijn UV-straling. Binnen dit gebied onderscheiden we verschillende gebieden.
UV-A straling (golflengte tussen 320 en 400 nanometer) grenst direct aan het zichtbare gebied[1]. UV-A straling veroorzaakt de meeste huidkanker (huidmelanoom). Dit komt, omdat UV-A straling niet door de laag met ozon wordt geabsorbeerd. De ozonlaag blokt UV-B straling (golflengte tussen 280 en 320 nm, een vrij smal gebied dus[1]) wél. Dat is maar goed ook. UV-B veroorzaakt namelijk andere vormen van huidkanker. UV-B straling regenereert de ozon ook weer. De zeer energierijke en dodelijke UV-C straling (tussen de 100 en 280 nm[1]), tenslotte, veroorzaakt direct blaren op de huid en helpt eveneens de ozonlaag te herstellen. De ozonlaag blokkeert alle UV-C straling.

De allerenergierijkste UV-straling, die ASML in haar wafersteppers gebruikt om op chips details van enkele nanometers groot te kunnen etsen, is EUV (10-121 nm). Deze straling is zo agressief dat we deze alleen in vacuüm kunnen gebruiken: luchtmoleculen absorberen EUV direct. Het EUV-bereik overlapt UV-C tussen de 100 en 121 nm. [1]

Met kortgolvige UV-straling wordt deze laminaire-flowkast bacterie- en virusvrij gemaakt. Deze opname dateert van 2005, toen nog kwiklampen werden gebruikt voor de productie van UV-C straling. Nu hebben we UV-LEDs en andere, preciezere systemen.
Met kortgolvige UV-C straling wordt deze laminaire-flowkast bacterie- en virusvrij gemaakt. Deze opname dateert van 2005, toen nog kwiklampen werden gebruikt. Nu hebben we UV-LEDs en andere, preciezere systemen. Bron: Wikimedia Commons


UV-straling is in alle gevallen schadelijk voor de mens. Gelukkig vangt de ozonlaag de meeste UV-straling van de zon weg, vooral de zeer energierijke UV-C straling. UV-B straling helpt ons lichaam vitamine D te produceren. Hiermee is UV-B straling de enige UV-straling die naast haar schadelijke effecten, ook de gezondheid bevordert.

Welk type UV-straling is het meest effectief tegen bacteriën en virussen?

Op dit moment wordt in de industrie vooral het meest agressieve type UV-straling gebruikt: UV-C. De ozonlaag is zo effectief in het tegenhouden van UV-C straling, dat aardse organismen hier geen weerstand tegen hebben hoeven te ontwikkelen. De Nederlandse elektronicareus Philips, bijvoorbeeld, claimt, op grond van praktijkonderzoek van de universiteit van Boston, met hun productreeks Signify in 25 seconden 99,9999% procent van de SARS-CoV-2 virusdeeltjes op een glad oppervlak uit te kunnen schakelen bij een dosis van 220 joule UV-C per vierkante meter. [2] Dit komt, leert een snelle berekening, neer op rond de negen watt per vierkante meter, voor 25 seconden.

‘222 nm UV-C straling dringt niet door de hoornlaag heen’

Zoals gezegd is UV-C uitermate agressieve straling. Het tere RNA van virussen zoals SARS-CoV-2 maakt weinig kans. Toch komt de kortgolvigste UV-C straling, zo lijkt het, niet door de menselijke hoornlaag heen, het laagje van dode cellen dat de huid bedekt. Dat komt omdat dit laagje tussen de 50 en 100 micrometer dik is. Dat is honderden malen zo dik als de golflengte van UV-C straling.

Japanse onderzoekers van de universiteit van Kobe hebben in 2020 onderzoek gedaan naar de effecten van 222 nanometer UV-C straling op muizen met xeroderma pigmentosum, een ziekte die ze extreem gevoelig (om precies te zijn, rond de tienduizend maal zoveel als normaal) maakt voor zonnebrand. De resultaten waren uitermate hoopgevend. De muizen ontwikkelden geen ziektebeeld en het effect van de 222 nanometer UV-straling op de virusdeeltjes blijkt even vernietigend als dat van de tot nu toe veel gebruikte 254 nm UV-straling,. [3] [4]

Inzet 222 nm UV-straling maakt harde lockdown minder hard

We weten ondertussen dat dit virus voornamelijk via de lucht wordt overgedragen. De reden dat er in de zomer een sterke daling was in infecties kwam door de UV-straling in zonlicht, buiten. In de winter ontstaat een uitbraak, omdat mensen vanwege het slechte weer bij elkaar binnen gaan zitten. Ook is de hoeveelheid zonneschijn en hiermee UV-straling minder. Op dit moment brengen de Nederlandse en Belgische samenleving (en die van onze buurlanden) ongekende offers om de virusuitbraak onder controle te krijgen. Offers, vaak gebaseerd op verouderde inzichten in de virustransmissie. Als 222 nm UV-lampen in alle openbare ruimtes en de horeca verplicht worden gesteld, en deze periodiek worden ingeschakeld, zal het virus het erg zwaar krijgen. Als bonus worden zo ook andere airborne virussen en bacteriën uitgeschakeld. Een beperktere lockdown zal dan voldoende zijn om dit ellendige virus, met als bonus de seizoensgriep en andere airborne virussen, sneller uit te laten sterven.

Bronnen
1. ISO 21348 Definitions of Solar Irradiance Spectral Categories, ISO, ongedateerd
2. Desinfectie met de kracht van licht – Doeltreffend voor lucht, oppervlakken, voorwerpen en water – productpagina Philips, 2020
3. Chikako Nishigori et al., Long‐term Effects of 222‐nm ultraviolet radiation C Sterilizing Lamps on Mice Susceptible to Ultraviolet Radiation, Photochemuistry and Photobiology, doi.org/10.1111/php.13269
4. Repetitive irradiation with 222nm UVC shown to be non-carcinogenic and safe for sterilizing human skin, Kobe University, 2020

De Aldersonschijf: een schijfwereld zo groot als het zonnestelsel

Zullen onze verre nakomelingen ooit proberen een Aldersonschijf te bouwen?

Wat is een Aldersonschijf?

Natuurkundig en geometrisch gezien, is het onmogelijk dat we op een platte aarde leven. Maar stel, dat de mensheid in een vlaag van grootheidswaan alle sterren binnen een straal van enkele honderden lichtjaren uit elkaar zou slopen? Dit om een echte schijfwereld rond de zon te bouwen van rond de 3000 zonsmassa’s? Deze, nog niet bestaande, megastructuur die dan ontstaat, wordt ook wel een Aldersonschijf genoemd, naar de bedenker Dan Alderson. Zie onderstaande video.

Deze Aldersonschijf zou veel weg hebben van een dvd-schijf, inclusief gat in het midden. In dit gat zou de zon hangen. Een enorme wand van meer dan duizend kilometer hoog aan de binnenkant houdt de atmosfeer binnen. De structuur moet een dikte van enkele honderden kilometers hebben. Dat levert voldoende zwaartekracht om de bewoners van beide zijden van de schijf tegen de schijf aangedrukt te houden.

De krachten die op deze structuur komen te staan zijn groter dan wat alle bekende materialen aan kunnen. Zelfs grafeen is hier lang niet tegen bestand. De schijf compenseert de zwaartekracht richting centrum, door langzaam te roteren. Althans, als we in de toekomst een materiaal ontdekken dat deze verpletterende krachten aan kan.

Schijfwereld met miljoenen malen het aardse oppervlak

In de populairste varianten van de Aldersonschijf beweegt de zon in een rechte lijn heen en weer door het middelpunt van de schijf, zodat beide zijden dag en nacht kennen. Bij science-fictionschrijvers, van Terry Pratchett tot Larry Niven, zijn op de Aldersonschijf lijkende schijfwerelden erg populair, omdat er zo parallelle werelden van verschillende intelligente levensvormen samengesteld kunnen worden. En er dus veel mogelijkheden ontstaan voor een spannend plot. Zo zal een hitteminnende soort dicht bij de zon in het centrum leven, terwijl poolijsbewoners of levensvormen die gedijen in vloeibare stikstof of zelfs vacuüm, bij de buitenrand zullen leven. Hoe zouden contacten, handel, of oorlogen tussen deze wezens verlopen?

Aantrekkelijk aan de Aldersonschijf is het enorme oppervlak. Alleen al de bewoonbare zone heeft vijftig miljoen maal meer oppervlak dan onze aarde.

Een Aldersonschijf is groter dan de omloopbaan van de aarde. Alleen al de bewoonbare zone is tientallen miljoenen malen de oppervlakte van de aarde.
Een Aldersonschijf is groter dan de omloopbaan van de aarde. Alleen al de bewoonbare zone is tientallen miljoenen malen de oppervlakte van de aarde. Bron: Cryonic77/Wikimedia Commons

Kans dat iemand ooit een Aldersonschijf bouwt is klein

Aldersonschijven zijn enorm instabiel en daarmee gevaarlijk. Zonder veel kunst- en vliegwerk zullen ze ineenstorten tot een donut. Of, waarschijnlijker, tot een aantal zwarte gaten. Drieduizend zonsmassa’s is duizend maal meer dan de Volkov-massalimiet voor de vorming van zwarte gaten. Met een fractie van het benodigde materiaal voor een Aldersonschijf, kunnen miljarden ronddraaiende ruimtecilinders worden gebouwd met hetzelfde woonoppervlak.

Wat als Uranus op de aarde botst?

De kans is astronomisch klein dat het gebeurt. Al miljarden jaren hebben er geen zware planeetbotsingen plaatsgevonden. Maar wat zou er gebeuren als Uranus tóch op de aarde botst?

Miljarden jaren geleden stonden de planeten op een andere plaats dan nu. Jupiter en Uranus hebben grote proto-planeten opgeslokt. Dit weten we uit de samenstelling van Jupiter en de rotatie van Uranus. Jupiter is namelijk erg rijk aan silicium. Ook Uranus toont de sporen van een inslag. De in 1783 ontdekte ijsreus draait op zijn kant, met de noord- en zuidpool volstrekt uit het lood. Waardoor de helft van de planeet meer dan twintig jaar duisternis kent. Iets enorm zwaars moet de ijsreus een andere richting op hebben laten tollen. Iets met de massa van een paar keer van de aarde.

Uranus, vergeleken met de aarde en de maan.
De grootte van Aarde, Maan en Uranus met elkaar vergeleken. Bron: NASA/ESA

Op dit moment is dit scenario natuurkundig gezien onmogelijk. Uranus bevindt zich al miljarden jaren in een stabiele baan. Tenzij een nog niet ontdekte zwervende neutronenster of zwart gat de ijsreus uit zijn baan sleurt. Op ramkoers richting ons knusse natte rots vlak bij de zon. Dan moeten we ons flink zorgen maken.

Wat zou er gebeuren als deze enorme, onwelriekende wereld onze richting op zou bewegen en de aarde zou opslokken? Zouden we enkele overlevers op tijd kunnen wegsturen naar bijvoorbeeld Mars, of naar de ijzige reuzentrojaan bij Uranus? Zullen de overblijfselen van de aarde als een enorme ring om de reuzenplaneet gaan draaien? Of zal de aarde spoorloos worden opgeslokt in de onpeilbare diepten van methaan, ammoniak en zwavelwaterstof? Geen spoor meer van de mensheid, behalve de eenzame NASA-ruimteverkenner Voyager die op dit moment het zonnestelsel verlaat. En misschien de Marsrovers, zolang deze de eindeloze, zwakke maar steeds weer opnieuw schurende stofstormen op Mars overleven.

Wat als je in een gesloten biosfeer leefde?

De aarde is een enorme gesloten biosfeer. Zonlicht komt binnen en afvalwarmte verlaat de aarde. Afgezien daarvan, is er bijna geen uitwisseling met de rest van het heelal.

In de ruimte is alleen vacuüm. Ruimtestations zoals ISS zijn daarom luchtdicht. Maar hun eigen voedsel produceren ze niet. Dat hoeft niet, want dat komt van de aarde. Dat is makkelijk per raket. De aarde is immers maar 150 kilometer ver.

Dat kan niet in een kolonie op Mars. Voedsel van de aarde meebrengen is dan lastig en duur. Een basis op Mars moet daarom zijn eigen voedsel kweken. Daarom denken NASA en andere bureaus hierover na. Zie video.

Biosphere II

‘Bolbliksem mogelijk afkomstig uit andere dimensie’

Bolbliksems zijn al ruim anderhalve eeuw beschreven, maar tot nu toe is er geen valide wetenschappelijke verklaring voor dit bizarre fenomeen. De natuurkundige Andrea Aiello, die zelf een bolbliksem waarnam als tiener, denkt dat deze onverklaarbare natuurverschijnselen uit een meerdimensionaal heelal dat het onze omringt afkomstig zijn. Kan hij gelijk hebben?

Wat zijn bolbliksems?

Bolbliksems zijn zeldzame bolvormige lichtverschijnselen, variërend in grootte van een erwt tot een auto. Ze treden vaker op tijdens onweer. Soms verdwijnen ze in het niets, in andere gevallen na een explosie. Soms laten ze een zwavelachtige stank achter.

Er zijn gevallen bekend van bolbliksems die door gesloten glazen ruiten reizen, of een gat achterlaten.

Bolbliksem schrikt familie op. Dr. G. Hartwig, gravure uit 1886, Wikimedia Commons
Bolbliksem schrikt familie op. Dr. G. Hartwig, gravure uit 1886, Wikimedia Commons

Ongeveer één op de vijftig mensen heeft ooit in zijn of haar leven een bolbliksem gezien. Direct hieronder een video met een redelijk uitvoerige uitleg over dit verschijnsel dat we nog niet begrijpen. En, als bonus, over het verschijnsel bliksem in het algemeen. Het deel dat over bolbliksems gaat, start op 8:20. In deze video komen de populairste theorieën die bolbliksems pogen uit te leggen aan bod. Deze lopen uiteen van hallucinaties door het sterke magnetische veld, tot plasma-solitons.

Bolbliksem uit een andere dimensie?

Solitons kunnen op dezelfde plaats blijven. Dit zijn namelijk golven met een lineair en een niet-lineair deel die met elkaar vervlochten zijn en elkaar op hun plaats houden. Aan deze reeks van visies heeft Aiello een nieuwe mogelijke uitleg toegevoegd. Maar wat, als bolbliksems uit een ons omringend meerdimensionaal heelal afkomstig zijn? Als een multidimensionale bliksemschicht ons driedimensionale heelal snijdt, dan nemen wij het snijpunt waar als een lichtgevende bol die stil lijkt te staan. Net als een Platlander een driedimensionaal potlood waar zou nemen als een zeshoek.

In de theorie waar Aiello nu aan werkt, zouden de bliksemschichten uit een parallel heelal via een wormgat naar ons heelal reizen.

De theorie klinkt interessant. Zou deze door middel van experimenten bevestigd worden, dan zou ook het eerste directe experimentele bewijs van extra dimensies buiten de bekende drie ruimtedimensies zijn en hiermee baanbrekend. Pas nadat hij zijn wiskundig uitgewerkte theorie heeft gepubliceerd, kunnen we hier meer over zeggen.

Bron
Ball lightning is so strange it might just come from another dimension, New Scientist (Engelstalige editie), 2020

De stikstofuitstoot in Nederland is al enorm gedaald, maar helaas onvoldoende voor de nieuwe strenge EU-norm. Bron: [2] [3]

Stikstofveiling met emissierechten oplossing voor stikstof problematiek

Nederland is een klein, dichtbevolkt land met een uitgebreide veestapel. Dat gaat niet goed samen. Zeker van nature stikstofarme natuurgebieden leggen steeds meer het loodje. Is een stikstofveiling de oplossing?

Waarom is stikstof een probleem?
Een kleine tachtig procent van de aardse atmosfeer bestaat uit stikstofgas (N2). Stikstof is een onmisbaar element voor het leven. We bestaan uit eiwitten en eiwitten uit aminozuren, een stikstofverbinding. Nederland bevat miljoenen stikstofbronnen, variërend van huisdieren tot varkensmesterijen, en natuurlijk u, waarde lezer. Ook autoverkeer en bouwactiviteiten stoten stikstof uit, zij het veel minder dan mensen en -vooral- mesterijen. In de stikstofdiscussie bedoelt men alle stikstofbronnen, anders dan luchtstikstof en in eiwitten gebonden stikstof. Dit zijn vooral ammoniak (NH3) en stikstofoxiden (NO, NO2 en het omstreden lachgas N2O). Ook nitraat (NO3) dat uit bemeste akkers spoelt, is een milieuprobleem.

De stikstofuitstoot in Nederland is al enorm gedaald, maar helaas onvoldoende voor de nieuwe strenge EU-norm. Bron: [2] [3]
De stikstofuitstoot in Nederland is al enorm gedaald, maar helaas onvoldoende voor de nieuwe strenge EU-norm. Bron: [2] [3]
Brute bouwstop door administratief gecreëerd noodgeval
De EU heeft strenge regels afgekondigd voor stikstofemissies. Regels, die in een dunbevolkt land als bijvoorbeeld Frankrijk of Bulgarije makkelijk te handhaven zijn, maar in Nederland erg lastig. Het probleem is niet dat de stikstofuitstoot in Nederland stijgt. Integendeel. Deze is mede dankzij strenge wet- en regelgeving zoals de mineralenboekhouding voor boeren aanzienlijk gedaald [2] [3]. Het probleem is dat mede dankzij het stuitende gebrek aan vooruitzien door het kabinet-Rutte, de uitstoot niet snel genoeg daalde. Het gevolg was dat er een bouwstop werd afgekondigd met een aanzienlijke economische schade – en het voortduren van de huisvestingscrisis.

Stikstofveiling: voor- en nadelen
De vrije markt is er erg goed in om het economische optimum te vinden.  Dat kan een voordeel zijn, althans: als het spelterrein van de vrije markt zo wordt ingeperkt dat er geen externaliteiten optreden. Externaliteiten creëren gebeurt nogal snel. Zo begonnen slimme ondernemers zelf muskusratten te kweken, toen de overheid een premie van tien gulden op elke gedode knager zette. In principe kan de overheid het recht om stikstof uit te stoten verkopen, bijvoorbeeld, via een stikstofveiling. Als een varkensboer er mee stopt, kan hij zijn emissierechten via de veiling verkopen aan een andere boer, aan een bouwondernemer of een natuurorganisatie (die ze vervolgens niet gebruikt). Op een gegeven moment hebben de ondernemers die de meeste euro’s per kilo stikstofuitstoot kunnen verdienen, de emissierechten in handen, waardoor er een economisch optimum is ontstaan. Aldus het schoolboekje economie.

Elk systeem met wetten en regels waarmee geld gemoeid is, heeft te maken met de kans op fraude. Stikstofuitstoot vindt plaats in de vorm van gasvormige verbindingen. Gassen zijn berucht moeilijk te traceren op een enkele bron. Zo kan een boer bijvoorbeeld opgeven dat hij een dure afvanginstallatie heeft geïnstalleerd die hij in werkelijkheid niet heeft, of een veel slechter goedkoper model, waardoor zijn uitstoot veel hoger is dan uit officiële cijfers blijkt. Hier moet dus grondig gecontroleerd worden, het liefst ook met geregelde veldmetingen in de buurt van grote stikstofvervuilers. Per saldo is dit systeem dus uitvoerbaar.

Bronnen
1. Emissieautoriteit: geef handel in stikstofrechten tweede kans, FD, 2019
2. Verzuring en grootschalige luchtverontreiniging: emissies, 1990 – 2017, Centrum voor de Leefomgeving, 2017
3. O. Oenema, Factsheet stikstofbronnen, Wageningen Universiteit, 2019

Van ziedende lava-oceaan tot ijskoude gasreus, exoplaneten komen voor in alle vormen en maten. Bewoonbare werelden zijn zeldzamer. Bron: Wikimedia Commons uit NASA/Natalie Batalha en Wendy Stenzel

Planeten die gastvrijer zijn dan de aarde ontdekt

De aarde is in veel opzichten een kosmisch lot in de loterij. Zo kennen we geen hete Jupiters, gloeiendhete gasreuzen vlak bij de zon, die de omloopbaan van de aarde verstoren. De aarde bevindt zich in de goudlokjeszone, niet te heet en niet te koud. Maar toch zijn betere plekken dan de aarde denkbaar. Zo staat de aarde in verhouding iets te dicht bij de zon, waardoor we risico lopen droog te koken na een miljard jaar. Er zijn 24 exoplaneten ontdekt die wel precies op de juiste plek van hun centrale ster staan, en daarmee een stuk minder vatbaar zijn voor Snowball Earth of juist een Venus-scenario. In onderstaande video  verkennen we deze planeten.

Zal de mensheid de komende honderd jaar overleven, dan maken we een redelijke kans om de dichtstbijzijnde van deze planeten te kunnen bezoeken. Tenzij er een Zefram Cochrane opstaat die een sneller-dan-licht aandrijving bouwt, of een stargate, zitten we helaas nog voorlopig opgesloten in dit zonnestelsel.

Van ziedende lava-oceaan tot ijskoude gasreus, exoplaneten komen voor in alle vormen en maten. Bewoonbare werelden zijn zeldzamer. Bron: Wikimedia Commons uit NASA/Natalie Batalha en Wendy Stenzel
Van ziedende lava-oceaan tot ijskoude gasreus, exoplaneten komen voor in alle vormen en maten. Bewoonbare werelden zijn zeldzamer. Bron: Wikimedia Commons uit NASA/Natalie Batalha en Wendy Stenzel

De geruchten over samenwerking tussen overheden en buitenaardse wezens blijven hardnekkig. Wat als ze waar zijn? No copyright/plaatje afkomstig van https://pixabay.com/users/comfreak-51581/

Wat als: aliens werkelijk samenwerken met aardse overheden?

De laatste jaren duikt er steeds meer beeldmateriaal op, alsmede rapporten van ooggetuigenverslagen, van ontmoetingen tussen Usaanse piloten en onbekende vliegende entiteiten (UFO’s), die sneller accelereren en van richting veranderen dan vliegtuigen met menselijke piloten zouden kunnen overleven.

Waarheidsgehalte omstreden
Deze beelden zijn afkomstig van de USAF en het Usaanse leger. Deze instellingen vallen onder de Usaanse FOIA (Freedom of Information Act, te vergelijken met de Nederlandse WOB). Hoewel het niet denkbeeldig is dat UFO’s een bewuste desinformatiecampagne zijn van het Pentagon om ongestoord prototypes van experimentele luchtvaartuigen te kunnen testen, zijn deze aanwijzingen te serieus om niet te onderzoeken. Een gepensioneerde Israëlische topofficial, prof. dr. Haim Eshed, schreef een boek waarin hij onthult dat er uitgebreide contacten bestaan tussen een technisch geavanceerde niet-menselijke soort en de Usaanse overheid, en daarmee de Israëlische overheid. Het is niet gezegd dat het verhaal van Eshed klopt – mogelijk spelen er commerciële belangen (Eshed is sf- en fantasyschrijver), is Eshed “gek” [4] of wordt ergens de aandacht van afgeleid – maar we nemen het in dit wat-als scenario voor juist aan. Wat zijn dan de consequenties?

De geruchten over samenwerking tussen overheden en buitenaardse wezens blijven hardnekkig. Wat als ze waar zijn? No copyright/plaatje afkomstig van https://pixabay.com/users/comfreak-51581/
De geruchten over samenwerking tussen overheden en buitenaardse wezens blijven hardnekkig. Wat als ze waar zijn?
No copyright / afbeelding afkomstig van https://pixabay.com/users/comfreak-51581/

Geheimzinnige Galactische Federatie
De uitgelekte informatie uit het boek, afkomstig van een interview in de Hebreeuwse krant Jediot Aharonot[1], is summier. De rest van het Y.A. artikel is weggestopt achter een paywall, maar het googlen van de Hebreeuwse titel leverde een uitvoeriger bron op. [3] Volgens Eshed zijn de aliens afkomstig van een galactische federatie van buitenaardse beschavingen, ruwweg te vergelijken met de Federation of Planets in de beroemde Usaanse SF-franchise Star Trek. Deze aliens zouden in het geheim op aarde rondlopen en met de Usaanse regering samenwerken, waarvan elke Usaanse president op de hoogte is. Beide zouden samenwerken op een basis op Mars, de hoofdvestiging van de aliens in het zonnestelsel. De aliens zouden onder meer het uitbreken van een kernoorlog hebben voorkomen (wat ook door andere bronnen is gemeld)[2]. De aliens zouden tot doel hebben om het wezen van het universum te doorgronden in samenwerking met de mensheid.

Welk nut kunnen de aarde en mensen hebben voor aliens?
Zowel de aarde met haar abnormaal grote maan als de zon zijn, fysisch gezien, ongewoon maar niet uniek in het bekende heelal. Aardachtige exoplaneten blijken veel voor te komen, NASA schat alleen al in de Melkweg meer dan tien miljard. Er zijn nu al zelfs 24 “superbewoonbare” exoplaneten bekend die zelfs geschikter zijn voor leven dan de aarde. We weten dat het technisch gezien haalbaar is om bijvoorbeeld helium-3 te winnen uit gasreuzen als Jupiter of desnoods uit sterren. Echt vergevorderde beschavingen kunnen zelfs zwarte gaten of -mogelijk- donkere materie benutten om energie mee op te wekken.

Het voornaamste bijzondere element van de aarde is haar diverse ecosysteem en vooral de aanwezigheid van minimaal één intelligente, althans: handige soort. We zijn een weelderige oase, omringd door saaie, dode werelden. Als woongebied ligt de aarde niet echt voor de hand. Een ruimtecilinder bouwen is veel gemakkelijker dan om naar een verre ster te reizen. Om maar niet te spreken over de vele bacteriesoorten hier die voortdurend op zoek zijn naar voedingsbronnen. Wel interessant is om DNA van miljoenen soorten te verzamelen en de menselijke cultuur te snuiven.

En wie weet is er meer aan de hand. Mogelijk vormt de aarde een belangrijk knooppunt in een voor ons onzichtbaar transportnetwerk. Of is hier een belangrijke grondstof aanwezig die we nog niet kennen, of waarvan we tot nu toe nog geen nuttige toepassing hebben ontdekt.

Waarom de geheimhouding?
Het bestaan van leven buiten de aarde is een idee dat al honderden jaren bestaat.  Giordano Bruno, een tijdgenoot van Galilei, werd er nog voor op de brandstapel gegooid. Een invasie door buitenaardsen is de uitgekauwde plotline van honderden razendpopulaire science fiction boeken en series, variërend van War of the Worlds tot V en Independence Day. Waarschijnlijk zal het grootste deel van de mensheid een zucht van verlichting slaken als blijkt dat “minds infinitely superior to us” voorkomen dat het beste kabinet sinds de Tweede Wereldoorlog en hun al even verlichte collega’s in de rest van de wereld, hun onovertroffen talenten tot het creëren van rampspoed nog verder uitleven. De meeste mensen geloven al in een onpeilbaar wijze en almachtige alien, God genaamd. Kortom: als er geheimhouding moet zijn, heeft dat waarschijnlijk een andere reden. Want waar komen deze aliens vandaan? En:  waarom hebben ze met hun onvoorstelbaar overvloedige hulpbronnen de mensheid nodig om onderzoek te doen?

Mogelijkheid 1: de aliens waren hier al veel eerder en onze voorouders vereerden ze als goden. 
God kwam al eerder ter sprake als een almachtig buitenaards wezen. Voldoende geavanceerde technologie is niet van magie te onderscheiden. Zou een buitenaards wezen duizenden jaren geleden op aarde landen, dan zouden mensen hen vermoedelijk zien als goden. In feite is dit precies wat er gebeurde in enkele gevallen waarbij westerlingen met paarden en vuurwapens in aanraking kwamen met op wapengebied iets minder ver ontwikkelde beschavingen, zoals de Azteken en de Inca’s. Beschrijvingen  in zowel de Tenach (Ezechiël) als in de vedische literatuur uit India hebben veel weg van twintigste- en eenentwintigste technologie, bij Ezechiël. een vliegend tuig, in de veda’s een nucleaire oorlog en een raketafweersysteem. Zou dit inderdaad kloppen, en zouden de goden inderdaad kosmonauten zijn zoals kroegbaas Erich von Däniken beweerde, dan zouden letterlijk miljarden mensen van hun geloof afvallen. De maatschappelijke impact zou aanzienlijk zijn.

Mogelijkheid 2: we leven in een simulatie.
Volgens de simulatiehypothese is onze wereld een soort zeer realistisch computerspel, een soort Second Life. God is, vanaf atheïstisch oogpunt bekeken, dan de sysadmin van de simulatie die het heelal is en die op een onvoorstelbare krachtige supercomputer ergens draait. Wij zijn dan niets dan een computerprogramma.
De diverse geloven, zoals christendom en boeddhisme zijn in feite varianten van de simulatietheorie. Dit zou inderdaad een enorme schok zijn, vooral voor atheïsten en agnosten. Afhankelijk van met welk geloof de werkelijke simulatie overeen komt, zou ook dit een schokeffect hebben op gelovigen met een sterk hiervan afwijkend wereldbeeld.  De aliens zouden hier onze hulp niet nodig hebben. De programmeur van de simulatie is immers almachtig. De Marsbasis zou eveneens niet nodig zijn.

Mogelijkheid 3: de aliens komen van een parallel heelal. 
Volgens de veel-wereldeninterpretatie van de kwantummechanica en enkele kosmologische modellen bestaan er veel parallelle heelallen naast ons eigen heelal. Hier zijn de natuurwetten iets anders.  De schok hiervan zou beperkt zijn. De Kelten geloofden al in parallelle werelden. In de 1001 Nacht, gebaserd op oude Perzische legenden en filosofieën,  worden onderaardse werelden beschreven. Ook hemel en hel, en de diverse werelden van het Zuivere Land boeddhisme waarin je incarneert als je het erg goed, of juist erg slecht, doet, kunnen worden gezien als parallelle werelden. Parallelle heelallen zijn een minder schokkend alternatief dan de eerder genoemde mogelijkheden. Het is al vrij algemeen bekend onder het grote publiek dat ons heelal waarschijnlijk niet het enige heelal is. De voorwaarden voor leven zijn namelijk wel erg gunstig in dit heelal. Waarschijnlijk bestaan er veel heelallen waar bijvoorbeeld sterren direct ontploffen of er geen atomen bestaan. Dit is dus zeker een mogelijkheid.

Mogelijkheid 4: de “experimenten” van de aliens zijn verre van onschuldig en onethisch naar huidige menselijke maatstaven.
Aardbewoners die door aliens ontvoerd zeggen te zijn, verklaren dat ze onvrijwillig deel uitmaakten van fokexperimenten. Een buitenaards fokprogramma zou inderdaad ethisch erg schokkend zijn en de buitenaardsen niet erg populair maken onder de gemiddelde aardbewoner. Een fokprogramma is voor een soort die biologisch totaal afwijkt van de mens, vanzelfsprekend niet haalbaar. Zo zijn er geen gevallen bekend waarin Japanse octopus-porno resulteerde in de geboorte van een nieuw zeemonster. Waarmee we op de volgende optie komen.

Mogelijkheid 5: de aliens zijn afstammelingen van de mens uit de verre toekomst en hebben ons DNA nodig. 
Getuigenverslagen beschrijven doorgaans “greys”, mensachtige wezens met grote ogen en een groot hoofd op een spichtig lichaam. Vergeleken met onze aapachtige voorouders hebben wij een groter hoofd, grotere ogen en een zwakker lichaam. Toekomstige mensensoorten zouden veel op deze greys kunnen lijken, als deze ontwikkelingen zich doorzetten. Mogelijk ontstond er in de verre toekomst een calamiteit, bijvoorbeeld een ziekte, waardoor voortplanting niet meer mogelijk is of de mens op uitsterven staat. Indianenvolkeren met weinig genetische variatie die afstamden van het handjevol eerste kolonisten uit Siberië, stierven als vliegen aan voor ons alledaagse ziekten als griep of verkoudheid. Menselijke plantenkwekers zijn voortdurend op zoek naar materiaal van gewassen als tarwe, tomaten en olijven uit zogenoemde Vavilov-centra. Dit zijn plekken, waar de meeste genetische variatie is te vinden. De aarde van nu is het Vavilov-centrum van de mens.  Toekomstige kolonisten zullen net als de voorouders van de indianen, uit vrij kleine groepen bestaan. Mogelijk zijn ze zo genetisch homogeen, dat hun voortbestaan wordt bedreigd. Genen oogsten op aarde ligt dan voor de hand. Medewerking van een grote aardse mogendheid, zoals de supermacht Usa, is dan nuttig om incidenten in de doofpot te stoppen.
Dit scenario veronderstelt tijdreizen. Omdat tijdreizen allerlei logische paradoxen oplevert, zouden deze wezens dan uit een parallelle tijdlijn afkomstig moeten zijn. Ook veronderstelt dit scenario een relatief gebrekkige kennis van de menselijke biologie. Hoewel er subscenario’s denkbaar zijn waarbij deze kennis verloren is geraakt, bijvoorbeeld omdat de mens een machineachtige soort is geworden en vervolgens door een ramp al deze biologische kennis is vernietigd – zo weten wij ook niet meer hoe Grieks vuur of (tot voor kort) Romeins zeewaterbestendig beton werden gemaakt – , zijn deze niet heel waarschijnlijk. Deze aliens zouden dan over moeten gaan op low-tech methodes als seks en implantatie in draagmoeders. Sterk punt van dit scenario is wel dat het buitenaardse ontvoeringen logisch verklaart.

Mogelijkheid 6. De aliens zijn gestrand in het zonnestelsel en hebben aardse hulp nodig om te ontsnappen. 
De afstanden tussen sterren zijn enorm. De afstand tot het Alfa Centauristelsel, de dichtstbijzijnde zonachtige ster, is 4,2 lichtjaar, oftewel rond de 250.000 maal verder dan de afstand tussen de aarde en de zon. Zonder een warpachtige aandrijving zijn deze afstanden niet te overbruggen.

Stel, een astronaut zou stranden in de Romeinse tijd, of in het Chinese Tang-keizerrijk omstreeks het jaar nul, of bij de Maya’s, en niet ziek worden of gedood. Zelfs als hij of zij een complete bibliotheek met alle aardse technische kennis van nu tot zijn beschikking had, en redelijk Latijn of klassiek, Chinees of Kiche zou spreken, dan zou hij weinig hebben aan het primitieve smeedijzeren Romeinse, Chinese, laat staan stenen Maya-gereedschap om zijn ruimteschip te repareren. Om van de aarde te ontsnappen, zou hij minimaal een laat twintigste-eeuwse beschaving uit de grond moeten stampen om alle onderdelen van zijn ruimteschip te kunnen produceren. Dit zou zeker twee tot drie generaties kosten, als je veel risico neemt, zo ongeveer alle priesters tot vijand maakt en alle medewerking hebt van de machthebbers.

In dit geval is niet zozeer sprake van een schokeffect, maar van (gerechtvaardigde) angst van de aliens dat ze tot slaaf gemaakt en uitgebuit zullen kunnen worden. Dit scenario zou verklaren waarom aliens menselijke hulp nodig hebben.

Een variant is dat deze aliens de laatste overlevenden van een interstellaire oorlog zijn en onderdak zoeken op een barbaarse planeet. Ongeveer zoals rebellen die zich in een tropisch regenwoud verstoppen.

Of…
Deze lijst is verre van uitputtend. Wat denken jullie, als lezers?

Bron
1. The UFOs have asked not to publish that they are here, humanity is not ready yet (vertaald), Yedioth Aharonot, 2020
2. The UFOs Didn’t Come In Peace! Astronaut Sets Record Straight On ET Nuclear War, Huffington Post, 2019
3. Prof. Haim Eshed: “Aliens asked not to publish that they are here (vertaald), radio2000, 2020
4. David Israel, Former Head of Israel’s Space Program: The Aliens Asked Not To Be Revealed, Humanity Not Yet Ready, JweishPress.com, 2020