Zoekresultaten voor: voortbestaan

Tijd en aandacht

Praktisch gezien zijn er eigenlijk maar twee zaken in het leven die je als individu hebt en die je hele leven omvatten; tijd en aandacht. Tijd krijg je, aandacht geef je. Hoeveel tijd we precies te besteden hebben verschilt per persoon maar het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) kan een goed inzicht hierin geven. De gemiddelde levensverwachting in Nederland voor mannen  lag in 2010 op 78,77 jaar (28.770 dagen). Vrouwen hebben gemiddeld bijna vier jaar meer te besteden met een levensverwachting van  82,72 jaar (30.213 dagen).
In die periode je aandacht geven aan jezelf, je medemensen en het universum. Hoe we die tijd het beste zouden kunnen besteden is een vraag waar vele mensen zich al mee bezig hebben gehouden, biologisch gezien lijkt zo goed mogelijk voortbestaan in de meest brede zin van het woord een logische invulling. Op een abstracter, wellicht spiritueler, vlak lijkt het leren van levenslessen een zinvolle invulling te zijn. De twee sluiten elkaar overigens niet uit, ze sluiten eerder prachtig op elkaar aan. We leven om te leren, en we leren om beter te kunnen leven.

Dit zijn slechts twee invullingen of eerder richtingen, uiteindelijk is het aan mensen zelf om te bepalen waar ze hun tijd en aandacht aan willen besteden in het leven en zijn er net zoveel unieke paden om te bewandelen als dat er mensen zijn. Zolang iemand (nog) niet zelf een richting en/of pad heeft gekozen zijn er genoeg anderen die hier invulling in kunnen geven. Als baby ben je eerst volledig afhankelijk van je ouders en die afhankelijkheid neemt naarmate je volwassener wordt af. Maar naast ouders, eventuele broers en zussen en andere familieleden zijn er ook andere mensen die je pad voor je kunnen invullen; docenten, geliefdes, vrienden, kinderen, kerkgenootschappen, de overheid, etc. Verder groei je op in een land met een specifiek klimaat, met sociale & economische systemen, gewoontes, tradities, geloven, etc. die ook allemaal een invloed hebben. Hier is ook allemaal niets mis mee tenzij je op een gegeven moment het gevoel hebt dat je moedoet in systemen en je je aandacht en tijd besteed aan zaken waar je eigenlijk zelf helemaal niet achter staat. Het duurt soms even voor mensen het zich (willen) realiseren maar uiteindelijk zijn we voor een groot deel zelf in staat identiteit en invulling te geven aan wat we met onze tijd en aandacht doen en waar we dat in investeren.

Het is onmogelijk en onzinnig om voor anderen zaken goed of slecht te noemen, en om te dicteren wat mensen wel of niet zouden moeten doen. Zo een valse dualiteit creëert daarbij een schijnwereld en doet alsof er slechts 2 keuze`s zijn terwijl er in het echt altijd een overvloed aan keuze`s en richtingen zijn. Wel zijn er ervaringspatronen te onderscheiden, afhankelijk van waar mensen hun tijd en aandacht in steken en wat voor gevoel en resultaten ze daarvoor terug krijgen. Dit is door eenieder zelf te onderzoeken door voor jezelf bij te houden (bijv. 0p papier of spreadsheet) waar je je tijd aan spendeert gedurende de dag en door aan te geven wat je daarvoor terugkrijgt in ervaring en gevoel. Zo kun je bewust worden van wat wel en niet werkt voor jezelf en langzaam maar zeker veranderingen in het patroon gaan aanbrengen zodat je tijd meer en meer wordt besteed aan de zaken waar jezelf het meeste uithaalt.

Hier een tweetal persoonlijke observaties.
Aandacht geven aan nieuws van ver weg waar ik daarbij zelf ook nog eens 0.0 invloed op hebt leidt bij mij tot frustratie, boosheid en een soort algemene teleurstelling in de mensheid. Dat gevoel werkt daarbij enigszins verlammend en maakt me passief. Het artikel: Nieuws zonde van de tijd, wat eerder hier op visionair verscheen kwam overeen met mijn eigen ervaringen. Daartegenover ervaar ik het onderzoeken van mijn eigen stressvolle gedachten als zeer leerzaam, vaak zeer verhelderend en soms ook nog eens buitengewoon lachwekkend.

Hoeveel tijd hebben we en waar spenderen we onze tijd en aandacht aan?

Tijd en aandacht steken in zaken waar ik zelf niet geheel achter sta maar die ik toch doe uit de motivatie omdat het als het ware wordt verwacht van de omgeving, of wordt opgedrongen door de omgeving en de reclame`s geven me zelden een positief of dankbaar gevoel aan het einde. Verder raak ik er vermoeid van en heb dan de neiging om verdoving te zoeken in TV en andere zaken. Als ik daarentegen bijdraag en bouw aan zaken waar ik wel achter sta, zelf op onderzoek uitga en zelf nadenk over zaken dan krijg ik daar juist energie van. Ook geeft het me een gevoel van controle en het idee dat de wereld direct om mij heen prima te verbeteren is. Het geeft me een plezierig gevoel en ik krijg er een positief beeld van de wereld van.

Tot zover de eigen observaties, ik ben benieuwd of andere mensen ook patronen hebben gevonden die juist wel of juist niet voor ze werken. En of ze eventueel bereid zijn deze te delen hieronder in de reacties. Het is goed om te beseffen dat als we tijd en aandacht aan iets besteden dat we dat altijd gedeeltelijk vanuit onze eigen vrije wil doen en we deze patronen in bepaalde mate kunnen bijsturen als we er niet tevreden mee zijn. Hopelijk kunnen we dan aan het einde van de ongeveer 80 jaren tijd die we gekregen hebben tevreden terugkijken over waar we in het leven onze tijd en aandacht aan hebben gespendeerd.

It`s better to light a candle, then to curse the darkness.
-Confusius

Aanverwante artikelen en informatie:
-) De Happy Planet Index
-) Permacultuur in Nederland
-) Tegenlicht over Permacultuur: Groen Goud
-) Transition Towns met Rob Hopkins
-) Transitie naar een Olie Arme Toekomst
-) Tegenlicht over Power to the People
-) Tegenlicht over Cleantech, de schone toekomst 
-) Tegenlicht over Cradle to Cradle
-) 21 leefregels gebaseerd op gezond verstand
-) De 30 universele rechten van de mens
-) Goedkoop op wereldreis, drie strategieën
-) Compassievolle Communicatie
-) Het spel dat je leven met 10 jaar kan verlengen
-) Menselijke seksualiteit nader bekeken

Aanverwante filosofische artikelen:
-) In het licht van voortbestaan
-) Diversiteit, de bouwsteen van het leven
-) Het begin en einde van goed en kwaad
-) Eigen en sociale identiteit
-) Ego: het strategische zelf
-) Een revolutie in het eigen denken
-) Alan Watts over de aard van bewustzijn
-) De dood, een verkenning
-) Eindeloos Bewustzijn
-) DMT – The Spirit Molecule
-) Geloof is de oorzaak van zowel identiteit als lijden
-) Volg je hoogste passie, met integriteit en zonder verwachtingen
-) Natural Law presentatie over Life, the Universe and Everyting
-) Tijd en Aandacht

De toekomst van onze economie deel 2

Met de huidige ontwikkelingen in het economische systeem is een update op de toekomst van onze economie wellicht op zijn plaats. In het eerste deel (De toekomst van onze economie) is een uitgebreide analyse gemaakt van de weeffouten in het huidige systeem die onvermijdelijk tot de eigen ineenstorting ervan leiden. Ook is aan bod gekomen dat de waarde van geld voor ons voortbestaan niets anders is dan de functie van ruilmiddel tussen mensen die zo hun ideeën, producten, en diensten met elkaar kunnen uitruilen. Het wordt zo duidelijk dat de echte waarde van een economie zit in de mensen en de kennis en kwaliteiten die zij hebben, de grondstoffen die ze bezitten en de zinvolle producten die ze hiermee kunnen maken.

In dit artikel vooral ook weer een boel achtergrondinformatie zodat mensen voor zichzelf een idee kunnen krijgen wat er nu eigenlijk aan de hand is. Vreemd genoeg zijn namelijk geen van de documentaires uit het vorige of uit dit stuk ooit ook maar ergens in de Main Stream Media behandelt of verschenen terwijl ze op het internet miljoenen bezoekers hebben. Wellicht dat de overheid u niet wil verontrusten en wellicht dat ze zelf eigenlijk helemaal geen idee hebben waar ze mee bezig zijn. Het lijkt in ieder geval verstandig om mensen zo goed mogelijk te informeren zodat we kunnen begrijpen waarom het mis gaat. Alleen op die manier kun je namelijk wat leren.

Als eerste video anderhalf uur Willem Middelkoop, de man die al lange tijd met rationele analyse voorspellingen heeft gedaan over hoe het economisch systeem in elkaar zal zakken.  En interessant genoeg krijgt hij tot nu toe, helaas ook tegen zijn zin in, continue en veelvuldig gelijk. In deze uiteenzetting gaat hij op veel aspecten en de weeffouten van het huidige systeem in. Je begrijpt het systeem een stuk beter en we leren ook dat Nederland zelf helemaal niet zo onschuldig is aan de problemen in het systeem dan we soms denken.

Hoewel de instorting van het huidige systeem op de korte termijn niet leuk is, geeft het wellicht wel de ruimte om een veel beter en slimmer economisch systeem op te zetten. Ons economische systeem is namelijk nog een erfenis uit de tijd van koningen en keizers waar macht uiterst gecentraliseerd was in de handen van een zeer kleine elite. Van oudsher zijn eigenlijk drie groepen met elkaar versmolten geraakt. De heersers van een land (huidige politici), de beheerders van het geld van de bevolking van dat land oftewel de banken en als derde partij het leger en de industrieën hieromheen. Als een koning of keizer het onfortuinlijke en vaak domme idee in zijn hoofd kreeg om andere landen aan te vallen had deze hiervoor geld nodig. Banken hadden dit en gaven relatief graag dat geld aan de heersers omdat als de koning het niet kon terugbetalen er een hele bevolking was die mocht opdraaien voor de kosten. Immers de koning schroefde de belastingen wat omhoog en voilà. Een veel grotere zekerheid is moeilijk te krijgen voor een bank die geld wil verdienen. Oorlog zijn vaak goede zaken geweest voor banken. Dat het leger en de industrie en diensten hieromheen ook graag meegingen in dit systeem moge duidelijk zijn, immers meer werk en verdiensten voor hun.

Vreemd genoeg is dit systeem tot nu toe helaas nog grotendeels hetzelfde. Amerika en Europa voeren inmiddels al bijna tien jaar oorlog in het Midden-Oosten, de belastingbetaler betaalt de rekening en de bedrijven die wapens produceren en de oorlog verder van diensten voorzien, doen goede zaken. Cheney en zijn bedrijf Halliburton zijn hier wellicht de meest omstreden en duidelijke voorbeelden van. Maar elke onderzoeksjournalist die zich ook eens in de Europese wereld van oorlogsdienstverlening en wapenproducenten verdiept zal wellicht ook interessante connecties tussen politici en deze industrieën vinden.

Interessant genoeg lijkt  namelijk precies hetzelfde momenteel  ook in Griekenland te gebeuren. De Griekse bevolking heeft zelf een documentaire gemaakt met de titel Debtocracy, die laat zien dat het geld wat er tot nu in Griekenland is gepomp aan hulpsteun niet naar onderwijs, ziekenzorg of naar wetenschappers en ingenieurs is gegaan, allemaal strategieën om het voortbestaan van een land op de lange termijn te verbeteren,  maar dat heel veel van dit het geld direct naar Duitse en Franse wapenfabrikanten is doorgesluisd. Verder wordt het ook vrij duidelijk dat de Griekse burgers erg weinig zin hebben om nog langer het slachtoffer te zijn van dit systeem en de kans dat Griekenland het geld ooit terug wil of kan betalen is zoals inmiddels ook overal in het nieuws is, verwaarloosbaar.

Na al deze verhalen over het huidige economische systeem wat in dit soort uitwassen eerder tegen het voortbestaan van de mens als voor het voortbestaan van de mens lijkt te werken, is het nu waarschijnlijk dan ook de tijd om een beter en slimmer alternatief op te zetten. Ad Broere heeft hier een aantal interessante boeken over geschreven, zijn laatste boek draagt de titel: Ending the Global Casino. Wat verfrissend is, is dat hij het schuldigen aanwijzen voorbij is en vooral met voorstellen en concrete voorbeelden komt wat we nu zelf al kunnen doen om onze economische situatie meer zelf in handen te krijgen. In onderstaande interview met hem vele verfrissende ideeën en de oproep om als mensen zelf de verantwoordelijk in handen te nemen en vooral niet te wachten op de belanghebbers van het huidige systeem. Zij zullen de verandering niet teweeg gaan brengen omdat ze volledig ingekapseld zijn in de de box en dan is het moeilijk buiten de box te denken zelfs al zou de kunde en welwillendheid er zijn.

Om zijn voorbeeld te volgen en oplossingen aan te dragen waar mensen zelf mee aan de gang kunnen hieronder een aantal interessante initiatieven die een interessant alternatief of aanvulling kunnen zijn op het huidige systeem in moeilijkheden.

  • Als eerste is permacultuur een interessant systeem wat mensen kennis verschaft om zelf hun omgeving te ontwerpen. Hierin komen de basisbehoeften zoals, voedsel, schoon drinkwater, sanitatie, energie producerende huizen, duurzame economische systemen allemaal aan bod. Kijk op  de website van permacultuur Nederland om meer over dit ontwerpsysteem te leren. Er zijn gratis cursussen te downloaden, er is uitgebreide informatie over eetbare planten, informatie over hoe er met duurzame energie huizen kunnen worden gebouwd volledig zelfvoorzienend zijn in energie, etc. Transition Towns vormen op deze principes lokale groepen die gezamenlijk aan de slag te gaan voor een toekomst die minder afhankelijk is van olie, en meer veerkracht voor de gemeenschap probeert te realiseren op gebieden als voedsel, ecomie en het gebruik van lokale duurzame energie.
  • Als tweede voorbeeld: spullendelen is een website die mensen stimuleert spullen met elkaar te delen. Dat is beter voor het sociale contact in de buurt, de portemonnee en het milieu. Lid worden is gratis en er zijn inmiddels al duizenden spullen te leen.
  • Recentelijk is hier ook het initiatief voor een zaden en plantenbank van en voor alle Nederlanders begonnen. Het wat en waarom van dit idee staat uitgelegd in dit artikel op Visionair.
  • Strohalm doet al lange tijd onderzoek naar alternatieve en aanvullende economische systemen. Hun verschillende experimenten in binnen en buitenland, hun ideeën en software om lokale ruilkringen op te starten (LETS) zijn te vinden op hun website.
  • Het Equi project is ook een interessant experiment van een nieuwe vorm van een economisch systeem. Op de site omschrijven ze het als volgt.
    Equi-toegang betekent: gelijke en onvoorwaardelijke toegang tot het leven. Genoeg, gelijke, en onvoorwaardelijke toegang tot het leven, door een betaalmiddel te gebruiken waar iedereen evenveel toegang toe heeft en dat is gebaseerd op onze eigen aanwezigheid op aarde.
  • Als laatste is er een grote verzameling van alternatieve en aanvullende economische systemen te vinden op Wikipedia.

Meer ideeën zijn uiteraard van harte welkom. Met deze kennis en plannen kunnen we in plaats van in paniek te raken nadenken en werken aan oplossingen waarmee we zulk soort economische crashes ook op de lange termijn kunnen gaan oplossen.

Lone wolf killers radicaliseren door hun eenzaamheid, aldus forensisch psychologen.

‘Lone wolf killers blaffen niet’

Uit onderzoek van de FBI blijkt dat eenzame killers, zoals  “Unabomber” Ted Kaczynsky, Timothy McVeigh en Anders Breivik, ondanks hun sterk verschillende politieke filosofieën, enkele essentiële persoonlijkheidskenmerken gemeen hebben. Kunnen hiermee toekomstige lone wolf aanvallen voorkomen worden?

Hoe kleiner een terroristische groep, hoe effectiever
Het is uiterst ingewikkeld om een geslaagde terroristische aanslag te plegen. 11 september bleek Al Qaeda’s zwanenzang te zijn.  De reden is logistiek. Om heel veel mensen te vermoorden en grote paniek te zaaien, moet je beschikken over de kennis en expertise om aan de benodigdheden voor een massavernietigingswapen, bijvoorbeeld een zware ammoniumnitraatbom, te komen, dit in elkaar te zetten en af te leveren op de plek van bestemming, dit zonder dat de politie of inlichtingendienst iets ontdekt.

Lone wolf killers radicaliseren door hun eenzaamheid, aldus forensisch psychologen.
Lone wolf killers radicaliseren door hun eenzaamheid, aldus forensisch psychologen.

Letterlijk elke fout is fataal. De aanslag moet met chirurgische precisie worden voorbereid en uitgevoerd. Vooral het risico van onderschepte communicatie en informanten is enorm.  Zo zijn al meerdere islamitische aanslagen voorkomen. De meer intelligente islamieten beseffen dat bloedige aanslagen op burgers hun religieus/politieke overtuiging en de aanhangers daarvan erg impopulair maken. Om die reden tippen ze vaak de politie als er een aanslag dreigt te worden gepleegd.

De meest succesvolle terroristische groeperingen zijn dus erg klein (vaak bestaande uit een of twee gezinnen). Hun communicatie is in de privésfeer en nauwelijks te onderscheppen en het risico op informanten is vrijwel nul. In feite werd Bin Laden pas gepakt toen een koerier (die werd gevolgd omdat hij een bericht van Bin Laden had afgegeven)  naar zijn privécompound ging. Er waren geen informanten in zijn directe omgeving. Toch bleek ook deze constructie dus te kraken.

De ideale grootte voor een terroristische groep is dus in veel opzichten één persoon.

Intelligente, gedisciplineerde einzelgängers
Zoals bij elke misdaad, moet de dader over drie essentiële dingen beschikken. Hij moet een motief hebben, bij moet over de middelen beschikken en over de kennis en discipline om deze tot een geslaagde moordpartij te combineren.
De wens om terroristische aanslagen te plegen wordt ingegeven door een ‘hoger’ doel, zoals de wereldheerschappij van de islam, het voortbestaan van de westerse beschaving, het zogeheten blanke ras of de mensheid als geheel. Dit doel moet de persoon in zijn geheel beheersen. Dit vereist een hoog abstractieniveau, met andere woorden: de man (meestal gaat het hier om mannen) is daarom doorgaans hoogbegaafd. Ted Kaczynski was universitair docent wiskunde. Anders Breivik slaagde er in slechts enkele jaren in honderdduizenden euro’s te verdienen met een eigen bedrijf. Timothy McVeigh was een begaafd programmeur en eersteklas scherpschutter. Ook van islamistische terroristen is bekend dat ze hoogopgeleid zijn en niet uit wanhoop of armoede, maar weloverwogen uit religieus-politieke overtuiging hun slachtpartijen aanrichten.

Een tweede voor de hand liggende vraag is waarom ze besluiten terroristische aanslagen als middel te gebruiken voor hun strijd. Dit wordt verklaard door een andere persoonseigenschap die Kaczynski, McVeigh en Breivik gemeen hebben: hun problemen met het leggen van contacten met mensen. Vermoedelijk scoorden alle drie hoog op de Big Five persoonlijkheidskenmerken introversie, conscientieus zijn en laag op agreeableness, vriendelijkheid. Hieruit ontstaat het sociale isolement.

Gebrek aan sociale contacten blijkt trigger
Voor de meeste mensen is hun sociale omgeving de manier waarop ze invloed hebben op hun leefwereld. Ontbreken die sociale contacten met gelijkgestemde individuen, dan staat voor dit soort individuen een bloedige terreurdaad als enige middel open om hun geldingsdrang door te voeren.

Deze enorme geldingsdrang en discipline die de combinatie van deze drie eigenschappen meebrengt, geeft hen ook de mogelijkheid om alleen, zonder contacten met anderen, foutloos en minutieus alle voorbereidingen te treffen. Breivik, bijvoorbeeld, werd afgewezen door de nationalistische groepen waarmee hij contact zocht.

Inlichtingendiensten kunnen daarom het beste proberen, met infiltranten in dergelijke radicale groepen te achterhalen wie dat soort individuen zijn zodat ze op tijd gestopt kunnen  worden, aldus onderzoekster Kathleen Pucket. Een hond die niet de kans krijgt te blaffen, verandert vaak in een lone wolf, zou je kunnen parafraseren.

Sovjetunie-achtige politiestaat dreigt
Een vervelender gevolg is dat ook mensen die (nog) niets hebben misdaan, preventief in een psychiatrische inrichting worden opgesloten. Zo werd tegen de waxinelichtjesgooier Erwin Lensink, die beweert dat Wilhelmina geen nakomeling is van de geesteszieke Willem III en dus de Oranjes geen wettige troonopvolgers zijn, een zwaardere straf geëist, voorarrest plus TBS (in de praktijk, zeker in het geval waarin het koninklijk huis wordt bedreigd, tien jaar of meer), veroordeeld dan de psychopate vrouwenbeul Saban Baran: zeven jaar met aftrek van voorarrest. Amnesty International noemt zoiets in een ander land een politiek schijnproces en zou Lensink als politiek gevangene adopteren. Niet zo in deze bananenmonarchie. Graag roepen wij in herinnering hoe er in de voormalige Sovjetunie met mensen als Anatoli Sacharov en Vladimir Boekowski werd omgesprongen. Zij werden ook vaak in een psychiatrische instelling opgesloten, omdat hun visie teveel afweek van de Sovjet-partijlijn.

De beste bescherming tegen terrorisme: vrijheid van meningsuiting
De vraag is of het middel – een totalitaire politiestaat als de DDR – dan niet erger is dan de kwaal. Had Breivik zijn ideeën kunnen uiten in een forum van gelijkgestemden, wat de strenge Noorse anti-discriminatiewetten onmogelijk maken, dan was de man waarschijnlijk bijgedraaid. Kortom: vrijheid van meningsuiting is de beste bescherming tegen terrorisme en (dat is getuige de affaire-Oltmans, de affaire-Spijkers en de waxinelichtjesaffaire bitter hard nodig), machtsmisbruik door de overheid. Op dit moment zijn er bitter weinig middelen om een afwijkende mening te ventileren over gevoelige onderwerpen als het koningshuis of het politieke systeem in Nederland.

Bron
Beware the lone wolf radicals, New Scientist, 2011

De dood, een verkenning

De dood, wellicht het meest interessante verschijnsel wat we in het leven kennen. Door velen gevreesd, ongeliefd, vaak zeer onbegrepen en soms zelfs gezien als het ultieme kwaad.

Het is echter maar de vraag of we zonder de dood überhaupt waarde aan het leven zouden toekennen. Zonder de dood zou het leven met al haar diversiteit al snel volledig vastlopen. De dood is dan ook minstens net zo een belangrijk onderdeel van het leven als de geboorte.

Ieder mens heeft zich wel eens de “grote vragen des levens” gesteld. Wat gebeurt er met ons als we doodgaan, is daar een belangrijke van. Een gelijkwaardige vraag die veel minder gesteld wordt is waar we waren voordat we werden geboren.

In een groot gedeelte van de wereld gelooft men in reïncarnatie (Latijn: carne =”opnieuw in het vlees”). Dat denkbeeld beantwoord beide vragen. Zij kennen zelfs een soort tussenwereld met stadia van na de dood tot aan de wedergeboorte. Ook wel bardo’s genoemd.

Bij ons in het Westen hadden de overheersende religies hele andere denkbeelden. De dood werd hier vooral gebruikt als pressiemiddel om mensen te laten gehoorzamen. Als je niet leefde zoals de kerk het voorschreef liep je het risico voor eeuwig in het hellevuur te branden. Van de andere kant als je netjes deed wat de kerk wilde, of voldoende geld aan ze gaf om aflaten te kopen, ging je juist een ultiem plezierig leven na de dood tegemoet in de hemel.

Dit beeld van de hemel en de hel heeft ondanks afnemende macht van de kerk nog steeds een grote invloed op het beeld van de dood van veel mensen hier. Velen zien de dood nog steeds als iets wat gevreesd moet worden. Wat zou er echter gebeuren als we geen angst voor de dood zouden hebben?

Als er geen angst voor de dood is valt eigenlijk elke bron van angst weg omdat alle angsten hun kracht ontlenen aan de angst voor de dood. Een bevolking zonder angst voor de dood is moeilijker (met geweld) te controleren. Hoe kun je zonder angst voor de dood immers mensen nog in gehoorzaamheid dwingen?

De hemel en de hel, een idee over het leven na de dood wat lang dominant was in Europa dankzij de hier overheersende religies. Dit in groot contrast tot het idee van reïncarnatie wat in veel Oosterse religies dominant was.

Gelukkig  is de tijd dat het Westen gedomineerd werd door de kerk  afgelopen en hebben we inmiddels de beschikking over de wetenschappelijke methode. Laten we deze methode eens gebruiken om de dood en haar verschijnselen te verkennen.  En is er vanuit de wetenschap enige ondersteuning te vinden voor een denkbeeld als reïncarnatie?

Als we ons afvragen wat er eigenlijk met ons gebeurt na de dood, over wie of wat hebben we het dan eigenlijk?
Dit is een andere vraag des levens waar ook nog geen volledig antwoord op gevonden is. Maar laten we beginnen met wat we wel al weten. We hebben in ieder geval ons lichaam, laten we daarmee beginnen.

Het fysieke lichaam
Ons lichaam wordt samengesteld door het continu opnemen en inbouwen van materie. Dit doen we door te eten en te drinken en te ademen. Als we doodgaan wordt het lichaam wat we tijdens ons leven hebben opgebouwd weer afgebroken. Het wordt  hierna als bouwmateriaal gebruikt voor andere organismen.

Eigenlijk transformeert ons lichaam na ons overlijden dus in vele verschillende andere nieuwe levensvormen. Ons lichaam voedt een boom, waar een rups weer van eet. En als die rups wordt opgegeten door een vogel vliegt wat eens ons lichaam was nu in de vorm van een vogel de wereld over.

Als we aannemen dat we alleen ons lichaam zijn, dan is reïncarnatie een feit en ook wetenschappelijk en rationeel volledig te begrijpen.  Het lichaam reïncarneert  in vele verschillende nieuwe vormen van leven.

Sterker nog deze transformatie is zelfs tijdens het leven al volop waarneembaar. We bouwen continu ons lichaam op en gebruiken materialen om cellen te vervangen. Ook nemen we in het leven continu afscheid van onderdelen van ons lichaam. Denk hierbij aan ontlasting, afgeknipte nagels, haar, etc.

Zo bekeken zijn onze lichamen continu in een soort stroming of flux waarbij we continu materie uitruilen met andere organismen die zo ook hun eigen lichamen onderhouden. Vanuit dit standpunt bekeken is er dus continu leven, zowel voor de geboorte van ons lichaam, tijdens ons lichamelijke leven, en na het overlijden van ons lichaam. Ons lichaam is slechts tijdelijk een onderdeel van deze continue flux tussen levende organismen.

Ter illustratie van dit denkbeeld  is The Fountain is een film die de dood vanuit verschillende hoeken belicht.  Onder andere vanuit de Maya mythologie waarbij de dood als een creatief proces voor het scheppen van nieuw leven wordt gezien.

Het bouwplan / de informatiedrager van ons lichaam, ons DNA
Naast de materie waaruit ons lichaam bestaat bevat ons lichaam nog een andere belangrijke component; de informatie van het bouwplan van ons lichaam. Dit bouwplan is vastgelegd in het DNA.

DNA kan worden gezien als informatiedrager, het bouwplan van het fysieke lichaam.

Deze informatie van het lichamelijke bouwplan kan voor de helft worden doorgegeven aan een volgende generatie door onszelf voort te planten. Ook zien we ons eigen lichaam hierdoor in een ander licht.

Als we terugkijken waar ons eigen lichaam vandaan komt zien we dat dit een gift is van vele generaties voorouders. We hebben ons lichaam te danken aan alle levende wezens voor ons die vanaf het begin van het leven continu hun bouwplan (gedeeltelijk) hebben doorgegeven. Continue aangepast aan de omstandigheden en over vele generaties getest is daar het unieke bouwplan van ons lichaam uit voortgekomen.

Enige dankbaarheid lijkt hier op zijn plaats ongeacht wat we zelf van ons lichaam vinden. Interessant aan DNA is dat de informatie en complexiteit van het bouwplan van een lichaam continu kan doorontwikkelen over generaties.

De bouwmaterialen van het lichaam zelf worden continu gerecycled maar de informatie van het bouwplan blijft als het succesvol genoeg is om voort te bestaan behouden en wordt doorgegeven. Als het leven daadwerkelijk uit 1 punt is ontstaan dan zouden we kunnen zeggen dat alle biodiversiteit die we kennen een grote waaier is met hetzelfde beginpunt.

In een bepaalde zin zou je voorplanting dus als een vorm van reïncarnatie kunnen zien. Met de informatie van het bouwplan wat je doorgeeft kan er weer een heel uniek nieuw lichaam worden samengesteld. Ook in deze definitie is reïncarnatie wetenschappelijk te bewijzen en rationeel goed te begrijpen.

Tot zover het lichaam. Als we geloven dat we alleen ons lichaam zijn kunnen we met de hierboven gebruikte definities reïncarnatie zien als een duidelijk beredeneerbaar en wetenschappelijk te bewijzen fenomeen. Maar sommige mensen geloven dat we meer zijn dan allen ons lichaam, laten we daarom proberen wat verder te kijken dan ons fysieke lichaam.

De Ouroboros visualiseert het idee dat het leven inplaats van rechtlijning met een begin en een einde, een cyclus is die zichzelf continu vernieuwd.

Gedachten en Ideëen
Ik denk dus ik ben. Op de vraag wie of wat wij precies zijn, zijn er mensen die geloven dat we ons denken en onze ideeën zijn. Als we dat even aannemen dan volgt de volgende vraag. Wat gebeurt er met onze gedachten en onze ideeën als we sterven?

Ideeën  en gedachtes kunnen tijdens het leven worden doorgegeven. En zelfs na het leven is dat nog mogelijk als je je ideeën bijvoorbeeld op kleitabletten, papier of video hebt gezet. Als mensen je ideeën interessant genoeg vinden nemen ze deze over en zou je kunnen zeggen dat je ideeën reïncarneren in die mensen. Als die mensen hetzelfde idee vervolgens ook weer communiceren kunnen ze zo nog verder worden verspreid.

Ideeën kunnen in het verstand van andere mensen reïncarneren.

Eigenlijk lijkt de kringloop van ideeën een heleboel op de kringloop van de materie in ons lichaam. We nemen de hele tijd ideeën over uit onze omgeving en geven ook weer ideeën door aan anderen. Ook hier zit dus een soort continue stroom in met verbinding tot andere wezens.

Ook lijken ideeën gedeeltelijk op ons DNA.  Ook op ideeën vindt een selectie plaats, daarnaast kunnen ze worden versmolten om zo een complexer of beter nieuw idee te vormen. Er lijkt dus ook bijna een soort evolutie in te zitten.

Samenvattend kan men zeggen dat een gedeelte van onze ideeën tijdens en wellicht ook na ons leven zal reïncarneren in anderen. Een ander gedeelte zal wellicht ophouden te bestaan op het moment dat wij niet langer in staat zijn ze naar anderen te communiceren.

De ziel
Sommige mensen geloven dat we meer zijn dan ons lichaam en onze gedachten en ideeën, zij geloven in een soort zelfstandige kern die hier los van staat, ook wel bekend als onze ziel. Wikipedia geeft de volgende definitie: “De ziel is in de meest gebruikte betekenis de niet-materiële, spirituele component van de mens. In een andere (esoterische) opvatting is het de drager, de uitdrukking of het voertuig van het ego of de (eeuwige) geest.”

Ook lijkt de traditionele definitie van reïncarnatie zich vooral met de ziel bezig te houden. Het is hierbij de vraag of onze ziel opnieuw geboren zal worden in een nieuw lichaam. Het is per definitie moeilijk deze vraag op te lossen met de wetenschappelijke methode omdat de wetenschap zich juist met materiële dingen bezighoudt omdat die objectief meetbaar zijn.

Als een ziel per definitie non-materieel van aard is en wetenschap per definitie alleen maar iets kan zeggen over materiële zaken, lijkt het erop dat het moeilijk wordt de ziel ooit met wetenschap aan te tonen.

De definitie van de ziel is juist dat ze niet materieel van aard is. Daarbij is wetenschap een methode van kennisvergaring waarbij communicatie tussen mensen nodig is om gegevens en experimenten te kunnen verifiëren. Zelfs al zou er iets los kunnen staan van een lichaam, het zal toch een lichaam nodig hebben om dat te kunnen communiceren naar andere mensen. Dit zijn twee zaken die het onderzoek hierin sterk beperken of wellicht zelfs buiten het vlak van de wetenschap plaatsen.

Toch is er wel degelijk wetenschappelijk onderzoek gedaan naar een kern/ziel/bewustzijn dat onafhankelijk van het lichaam kan bestaan. Dit is namelijk precies wat het boek: “Honderd jaar onderzoek toont aan, de dood is niet het einde” geschreven door Ian Currie (ISBN 9032501194) heeft gedaan. De methode van onderzoek en de resultaten zijn zeer  interessant. Hij heeft vooral systematisch observaties van mensen verzameld die te maken hebben met verschijnselen rond de dood. Het gaat hier onder andere over zaken als sterfbedvisioenen, bijna dood ervaringen (BDE), herinneringen van kinderen en volwassenen aan vorige levens, etc.

Ook wordt er momenteel nog  veel wetenschappelijk  onderzoek rond dit soort verschijnselen gedaan. Pim van Lommel is hier een goed voorbeeld van, hij is een Nederlandse arts die veel te maken heeft met mensen die succesvol gereanimeerd zijn na een (zware) hartaanval, hij legt deze mensen vragenlijsten voor over of zij bijna dood ervaringen (BDE) hebben ervaren en verzamelt zo waardevolle gegevens over hoe vaak dit verschijnsel voorkomt en wat voor aspecten een BDE allemaal kan hebben, en bij wie welke verschijnselen wel en niet voorkomen.

Hierover publiceerde hij een uitgebreid artikel in o.a. het vooraanstaande wetenschappelijke blad the Lancet. Ook schreef hij een boek over dit onderzoek met de titel: “Eindeloos bewustzijn” (ISBN:9789025957780). Hierin concludeert hij:
Een ‘bijna-dood ervaring’ is een authentieke ervaring die niet is te herleiden tot fantasie, psychose of zuurstoftekort. Het verandert mensen blijvend. Volgens Van Lommel is de heersende, materialistische visie van artsen, filosofen en psychologen op de relatie tussen hersenen en bewustzijn te beperkt om het verschijnsel te kunnen duiden. Er zijn goede redenen om aan te nemen dat ons bewustzijn niet altijd samenvalt met het functioneren van onze hersenen: het kan ook los van ons lichaam ervaren worden.

Dit soort publicaties laten ons met een nieuwe blik tegen zaken zoals de dood en de oorsprong & aard van ons bewustzijn aankijken. De wetenschap levert nog zeker geen duidelijke antwoorden,  maar ze maakt wel heel duidelijk dat er nog een hele wereld openstaat om meer onderzoek in te gaan doen. Wie zich met een open vizier en een nuchter en gezond verstand inleest in de beschikbare literatuur gebaseerd op wetenschappelijke experimenten staat in ieder geval in voor een interessante en leerzame reis.

Een visuele weergave van het idee van reïncarnatie en de continue transformatie van leven van de ene vorm in de andere.

Wat doet ons beeld over de dood met hoe we in het leven staan?
Wat voor consequenties heeft ons beeld over de dood voor ons huidige leven? Stel dat we erachter komen dat we daadwerkelijk een ziel hebben die losstaat van het wel of niet hebben van een bruikbaar levend lichaam. Kortom we kunnen weten, inplaats van “geloven of denken”, dat we eerder hebben geleefd en ook na dit leven mogelijk terugkomen. Zou dit onze levensinstelling veranderen?

En zo ja, op wat voor manier zou het ons leven beïnvloeden? Worden we luier omdat het altijd later nog in een ander leven kan?  Of gaan we ons leven juist met minder angst en met meer verantwoordelijkheid tegemoet, omdat hoe we de aarde nu achterlaten van invloed zal zijn op ons volgende leven?

En wat doet het met ons wereldbeeld? Als we geloven dat we  alleen ons lichaam zijn is voortbestaan wellicht het meest logische wereldbeeld. Echter als onze ziel “onsterfelijk” is valt dat idee eigenlijk weg.

Als reïncarnatie van de ziel bestaat lijkt het leren van levenslessen een betere verklaring voor het feit dat we hier op aarde zijn. Als we toch meerdere keren op aarde kunnen terugkomen, zouden we dan kunnen zeggen dat we als het ware met zijn allen op dezelfde “Earthschool” zitten waarbij we elkaar helpen bij het leren van onze lessen?

“Life is the school,
Love is the lesson.”

-Unknown

“The fear of death is a mere smokescreen for the fear of love”
– Byron Katie (citaat uit Losing the Moon)

Het leven als een plek om lessen te leren om zo verder te groeien spreekt mijzelf in ieder geval aan. Maar goed ik ben me er zeer bewust van dat het niet meer is dan een interessant en comfortabel denkbeeld. Realistisch gezien is het zo dat een wetenschappelijke basis voor het bestaan van de ziel en voor reïncarnatie momenteel niet is aan te tonen.

Dat betekent echter niet dat mensen hun geloven of ideeën hierover dienen op te geven. Eerder roept het op om deze ideeën zo goed mogelijk te onderwerpen aan een grondig onderzoek en te zien wat er dan van overblijft. Het is uit het wetenschappelijke werk wat tot nu toe is gedaan duidelijk dat er systematische patronen in de verschijnselen rondom de dood te vinden zijn. Het is de uitdaging om met wetenschappelijke experimenten hier een verklaring voor te vinden.

Voor de mensen die zichzelf afvragen of je eerdere levens kunt herinneren kan de volgende oefening waarin je zelfregressie kunt doen wellicht uitkomst bieden. Ook dit kan interessante observaties opleveren die als vele mensen ze hebben er patronen in ontdekt kunnen worden waar de wetenschap mee aan de gang kan.

Conclusie
reincarnationSamenvattend is het bijna paradoxaal om te zien dat juist de mensen die geloven dat ze niet meer dan een lichaam zijn, het meest zeker kunnen zijn van “reïncarnatie”. Al zou transformatie van het lichaam in andere levensvormen wellicht een betere term zijn. Daarnaast vereist het succesvolle voortplanting om het bouwplan van het lichaam te laten reïncarneren. Ook mensen die geloven dat we onze ideeën zijn hebben weinig reden om te vrezen voor de dood aangezien ook ideeën continue “reïncarneren” in anderen.

Voor de mensen die echter geloven dat er “meer is tussen hemel en aarde” is er in de wetenschap nog geen bewijsmateriaal voor dit geloof. Wel is de wetenschap druk bezig met onderzoek rond zaken als de dood en bewustzijn en is er voor iedereen met interesse hierin een schat aan informatie te vinden. Ter afsluiting twee voorbeelden hiervan, BBC docu – “The day I died” en “Through The Wormhole – Life after Death“.

Aanverwante artikelen:
-) Website – www.pimvanlommel.nl
-) Website – Retourtje Hiernamaals
-) Films over Bijna Dood Ervaringen op Youtube
-) Het Tibetaanse boek van de doden
-) Eindeloos Bewustzijn
-) DMT – The Spirit Molecule

-) In het licht van voortbestaan
-) Diversiteit, de bouwsteen van het leven
-) Het begin en einde van goed en kwaad
-) Ego: het strategische zelf
-) Eigen en sociale identiteit

Kan de VS bankroet gaan? De VS hebben één groot voordeel dat een land als Nederland niet heeft.

Gaan de Verenigde Staten failliet?

De Amerikaanse overheid zit zoals bekend diep in de schulden. Op dit moment is de totale schuld 14,6 biljoen dollar. Dat is zo’n 130 000 dollar per Amerikaanse belastingbetaler (ongeveer een ton in euro’s). Er zijn meer schulden dan bezittingen. Kan de VS failliet gaan?

Kan de VS bankroet gaan? De VS hebben één groot voordeel dat een land als Nederland niet heeft.
Kan de VS bankroet gaan? De VS hebben één groot voordeel dat een land als Nederland niet heeft.

VS bijna bankroet…
De totale schuld van de VS is hoog, zeker als ook de schulden van de deelstaten worden meegerekend. Op dit moment is de schuld met 98% van het bruto nationaal product vrijwel even hoog als de Amerikanen in een jaar verdienen[1]. Als de toekomstige verplichtingen van de Amerikaanse overheid mee worden gerekend, denk aan pensioenen, uitkeringen en het medische systeem Medicare, loopt dit bedrag op tot bijna het tienvoudige: 115 biljoen schuld extra. Dit is meer schuld dan de totale rijkdom van de Amerikanen samen, 76 biljoen. Dit kan uiteraard niet goed blijven gaan.

Of toch niet?
De Amerikaanse overheid zit in een bijzonder comfortabele positie. De enorme schuld is namelijk niet in buitenlandse valuta, maar in hun eigen Amerikaanse dollars. De federale bank, de Fed, kan in principe zoveel dollars bijdrukken als ze willen en hiermee staatsleningen opkopen die de overheid uitgeeft. Dit is te vergelijken met een valsemunter die de schuldeisers kan betalen door zijn geldpers in een schuurtje roodgloeiend te laten draaien.

Er is echter een maar. Technisch gesproken is de federale bank niet eigendom van de Amerikaanse overheid, maar van een aantal private banken. Als de Fed de Amerikaanse schulden en andere federale financiële waardepapieren massaal zou opkopen, quantative easing, wordt de Amerikaanse overheid in feite eigendom van deze banken. Een geliefd onderwerp voor allerlei samenzweringstheorieën. Natuurlijk kan de overheid deze banken vervolgens nationaliseren. Dat zou de schuld tot nul terugbrengen (al ontstaat er zo een enorme inflatie). Vermoedelijk zal het ach en wee niet van de lucht zijn, maar als het voortbestaan van de staat op het spel staat, zullen de Amerikaanse autoriteiten zich daar weinig van aantrekken. In de middeleeuwen werden grote schulden aan bankiers, vaak joden, ook zo “afgelost” door deze “ongelovigen” te verbannen. Hoe rijk rijkaards ook zijn, ze beschikken nog niet over een privéleger om hun rechten op te eisen.

Chinezen en Indiërs willen wereldmunt
Wat dat betreft hebben de landen en bedrijven die Amerikaanse staatsobligaties hebben gekocht, pech. Het lijkt erop dat de Chinezen nu eindelijk het Amerikaanse spelletje doorkrijgen en massaal proberen hun Amerikaanse staatsobligaties te lozen zonder dat de waarde hiervan teveel in elkaar stort, want met dat laatste zou China zichzelf enorm in de vingers snijden. Op dit moment gebruiken de Chinezen hun enorme cash flow uit export naar de VS en andere landen in de dollarzone daarom vooral om grondstoffen op te kopen en te investeren. En uiteraard willen ze dat er een einde komt aan het misbruik van de dollar als de facto reservemunt voor de wereld. Vandaar dat de Chinezen net zoals de Indiërs een wereldmunt willen als reservevaluta.

Bronnen
1. US Debt Clock

Vooral in een groep zijn dwazen gevaarlijk. Maak dus dat je weg komt.

Domheid goed om te overleven

Vooral in een groep zijn dwazen gevaarlijk. Maak dus dat je weg komt.
Vooral in een groep zijn dwazen gevaarlijk. Maak dus dat je weg komt.

In het land der blinden is éénoog koning, zegt men. De slimste zal de meeste spelletjes winnen. Maar is dat wel zo? Er bestaan namelijk spelletjes waarin de domsten gegarandeerd winnen. Maak kennis met Cipolla’s Wetten der Domheid, Hanlons Scheermes en het Mortoneffect…

Er bestaan allerlei hoogdravende evolutionaire theorieën die verklaren waarom homo sapiens sapiens, de wijze, wijze mens, zoals we onze soort weinig bescheiden noemen, slim is geworden.Zo zouden de slimste mensen de meeste kans hebben gehad om aan partners te komen of voedsel voor de eigen nakomelingen te verzamelen.

Toch is het leven voor sommige slimmeriken niet altijd even makkelijk. Talloos zijn de gevallen waarin een slimme man of vrouw omringd door dommeriken behoorlijk in de problemen komt. Toeval? Nee. De Wet van Morton is onverbiddelijk.

De Wetten van de Domheid
In een humoristisch stuk, getiteld The Basic Laws of Human Stupidity formuleerde de Italiaanse economisch historicus Carlo M. Cipolla al 35 jaar geleden de Drie Wetten van de Domheid. Deze luiden als volgt.

1. “A stupid person is a person who causes losses to another person or to a group of persons while himself deriving no gain and even possibly incurring losses.”

2. “Always and inevitably everyone underestimates the number of stupid individuals in circulation.”

3. “Non-stupid people always underestimate the damaging power of stupid individuals. In particular non-stupid people constantly forget that at all times and places and under any circumstances to deal and/or associate with stupid people always turns out to be a costly mistake.”

In feite zijn er nog meer wetten. Check ze op [1].

Volgens Cipolla (en anderen, zoals Hanlon) is het verstandiger om uit te gaan van domheid dan van kwaadaardigheid. Hanlons Razor luidt: Never attribute to malice that which can be adequately explained by stupidity.

Het Morton Effect
Er zijn gevallen denkbaar waarin de domme acties van twee of meer tegenstanders een slimmerik in de problemen kunnen brengen. Een domme daad is hier gebaseerd als een daad die geen voordeel voor de pleger van de daad heeft. Als twee of meer tegenstanders een daad uitvoeren die henzelf en de slimmerik schade toebrengt, is het gevolg per saldo dat de slimmerik het meeste lijdt en de dommeriken per saldo een voordeel hebben. Met andere woorden: een groep dommeriken is veel dodelijker dan een enkele sukkel. Een slimmerik maakt dus dat hij uit de voeten komt bij een groep dwazen. Dit is volgens Morton ook de verklaring voor het voortbestaan van dom gedrag. Het levert evolutionair voordeel op. Vooral als de groep voornamelijk uit sufferds bestaat.

Andy Morton, de bedenker van de regel van Morton, stierf op 34-jarige leeftijd als gevolg van het Morton-effect. Bij een verkeersongeval, veroorzaakt door een niet al te slimme vrouw in een pickuptruck die hem bij het optrekken schepte, werd Morton op zijn motorfiets geraakt. Hij overleefde het niet.[2]

Bronnen
1. Carlo C. Cipolla – The Basic Laws of Human Stupidity (1976)
2. Survival of the Stupidest – Johannes Koelman (2011)

Een visie op duurzaam consumeren

Duurzaam consumeren gaat veel verder dan het vervangen van een product door een milieuvriendelijke(r) variant alléén. We moeten een helder zicht ontwikkelen op het WAAROM van consumptie: is onze behoefte een fundamentele behoefte, of dient het product ter bevrediging van een (of meer) heel andere behoefte(n)? We moeten leren onze identiteit te ontlenen aan WIE we zijn als mens – in plaats van aan spullen en status. Kwaliteit in plaats van kwantiteit.

Toen de Brundtland-commissie in 1987 de term Duurzame Ontwikkeling introduceerde, gaf zij daaraan de betekenis: ‘een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van de huidige generatie zonder daarmee voor toekomstige generaties de mogelijkheden in gevaar te brengen om ook in hun behoeften te voorzien’. Voordat we kunnen praten over het voorzien in behoeften (‘consumeren’) is het nodig om eerst kritisch te kijken naar wat die behoeften dan zijn…

De natuurlijke kringloop
kringloopIn materieel opzicht heeft een mens maar weinig nodig om te kunnen bestaan: schoon water, gezond voedsel, schone lucht, kleding, warmte en een dak boven het hoofd of een andere veilige plek die beschutting biedt. Alles wat we daarvoor nodig hebben wordt ons door de natuur gratis en in overvloed aangeboden: water en voedselgewassen, grondstoffen om kleding te maken, een vuur te stoken en om veilige onderkomens te bouwen.

Als we met deze natuurlijke rijkdommen verantwoord en zorgvuldig omgaan, is er meer dan genoeg voor iedereen en hoeft geen mens ter wereld te sterven door honger, koude of ander materieel gebrek. Dit is in feite ook waar het in het Cradle-to-Cradle-concept om gaat (‘afval wordt weer grondstof’): de kringloop-economie!

Wat zijn menselijke behoeften?
Vaak wordt de ‘piramide van Maslov‘ gehanteerd om de menselijke behoeften mee aan te geven:
1. fysiologisch/biologisch (water, voedsel, schone lucht);
2. veiligheid, bestaans- zekerheid (buurt, gezin, bedrijf);
3. sociaal contact (vriendschap, liefde, sociale relaties);
4: erkenning (status);
5. zelfontplooiing (persoonlijke, mentale groei).
Maslov’s schema wordt ook wel de ’theorie van de toenemende behoefte’ genoemd. Het is een hiërarchische vorm van denken: langs een verticaal stijgende lijn met een brede basis en een smalle top. En met ogenschijnlijk van elkaar losgekoppelde behoeften: eerst het één, dan het ander. Dit model stimuleert een mentaliteit van overheersing en macht: een gevecht om de top te bereiken. Maar als je dan bent aangekomen op de top: wat doe je dan met die macht?

In tegenstelling tot Maslov’s theorie van de toenemende behoeften, stelt de Chileense econoom Manfred Max-Neef, dat de menselijke behoeften eigenlijk zeer beperkt zijn. Het zijn er volgens hem negen. Het verhelderende verschil met Maslov is het onderscheid van Max-Neef tussen behoeften (‘needs’) en middelen om behoeften te bevredigen (satisfier’s’).  Dit inzicht kan een belangrijke sleutel tot verandering geven! Fundamentele menselijke behoeften volgens Manfred Max-Neef, zoals in 1987 gepresenteerd in zijn boek ‘Human Scale Development’:

voortbestaan (‘subsistence’)
bescherming (‘protection’)
liefde/genegenheid (‘affection’)
begrip (‘understanding’)
deelname (‘participartion’)
ledigheid/ nietsdoen (‘idleness’)
iets tot stand brengen (‘creation’)
identiteit  en vrijheid ‘ (‘identity and freedom’)

Max-Neef gaat ervan uit dat ontwikkeling niet te maken heeft met dingen, maar met mensen. De beste vorm van ontwikkeling is volgens hem ‘een ontwikkeling die de kwaliteit van het leven van mensen verbetert’. Volgens Max-Neef wordt de kwaliteit van het leven bepaald door de mogelijkheden die mensen hebben om in hun fundamentele behoeften te voorzien. Er bestaat geen één-op-één relatie tussen behoeften en middelen (bijvoorbeeld: borstvoeding voorziet voor een baby in meer fundamentele behoeften tegelijkertijd: voortbestaan, bescherming, liefde en identiteit. Ook kleding is geen behoefte, maar voorziet in de fundamentele behoefte aan bescherming – en dus voortbestaan, maar kan ook voorzien in de behoefte aan ‘identiteit’ en voor de doe-het-zelvers ook nog eens ‘creation’).

Er zit ook geen absolute hiërarchie in de behoeften – het gaat om een integraal mensbeeld, om een voortdurende mix van menselijke behoeften en middelen om in die behoeften te voorzien. Uit het schema van Max-Neef volgt dat fundamentele menselijke behoeften niet alleen benoembaar en beperkt zijn, maar dat die ook in alle culturen hetzelfde zijn. Slechts de wijze waarop behoeften worden bevredigd is per cultuur verschillend. En hij stelt dat iedere fundamentele behoefte die niet bevredigd wordt, duidt op armoede.
(Max-Neef werkte zijn model uit in een matrix)

Tegen deze achtergrond krijgen woorden als ‘armoede’ en ‘rijkdom’ ook een heel andere betekenis. Zolang we onvoldoende aandacht hebben voor het vervullen van de werkelijke fundamentele behoeften, zal oneindige materiële hebzucht blijven leiden tot een onvoldaan leven en ontevreden mensen (een makkelijke prooi voor de reclame-industrie, die ons juist op deze kwetsbare punten weet  te raken. Niet met ‘satisfiers’, maar met illusies. Aan tevreden mensen valt maar weinig te verkopen, aan ontevreden mensen des te meer…)

Een dergelijke ontevredenheid leidt tot een wereld in onvrede, ongelijkheid en armoede zowel in de rijke als in de arme landen. En tot vernietiging van de aarde. Voor het huidige consumptiepatroon is de aarde nu al 25% te klein. Als we doorgaan met het huidige productie- en consumptiepatroon dan hebben we in 2050 een aarde extra nodig.

Waar Maslow uitgaat van ‘stijgende’ behoeften’, gaat Max-Neef uit van de beperktheid daarvan. (vergelijk: ‘oneindige economische groei’ versus een ‘economie van het genoeg’). Het resultaat van een mentaliteit die uitgaat van de steeds stijgende lijn, zien we terug in de mondiale verdeling van consumptiemogelijkheden en financiële bestedingen.

20% van de wereldbevolking consumeert 85% van al het voedsel en natuurlijke grondstoffen die wereldwijd beschikbaar zijn. Die 20%  woont vooral in West-Europa, Noord-Amerika en Japan. (zie bijlage voor meer cijfers).

Om alle mensen op aarde toegang te verschaffen tot water, voedsel, brandstof, huis-vesting, onderwijs en gezondheidszorg is jaarlijks een bedrag van 100 miljard dollar nodig. Jaarlijks wordt wereldwijd 1000 miljard dollar besteed aan militaire uitgaven.

Er wordt dus tien keer zoveel geld uitgegeven om mensen en de aarde te vernietigen, dan om de kwaliteit van het leven van mensen en van de aarde te verbeteren. Duurzaam consumeren gaat om het leveren van een bijdrage aan de verbetering van de kwaliteit van leven van alle mensen. En om het behoud van de aarde. En ook om de vraag: wat doet de top van Maslov’s piramide met zijn machtspositie?

Goedbeschouwd is er wereldwijd geen sprake van absolute schaarste. Het gaat erom de rijkdommen te delen. De grootste vraag die vooral de ‘economisch rijken’ zou moeten bezighouden zou daarom moeten zijn: hoe zetten we onze kennis en vermogens in om iedereen ter wereld toegang tot de meest elementaire natuurlijke grondstoffen te verschaffen en om voor iedereen de kwaliteit van het leven te verbeteren? Technisch, logistiek en financieel is alles te regelen; het enige wat ontbreekt is de menselijke (politieke!) wil.

Naar een mensgerichte economie
Bij het stimuleren van een proces dat zich richt op de ontwikkeling van mensen, hoort een mensgerichte economie, die oog heeft voor het vervullen van alle aspecten van de menselijke behoeften – dus voor de gehele mens en op het hele netwerk van onderlinge afhankelijkheden – tussen mensen en tussen mensen en de natuur.
We hebben een manier van boekhouden nodig die zich richt op een veel breder spectrum dan alleen het voorzien in materiële behoeften van mensen. Het gaat om sociale en ecologische duurzaamheid, aangestuurd door een economisch systeem dat zich richt op werkelijke en mondiale duurzame ontwikkeling: op verbetering van de kwaliteit van leven voor iedereen.
Daarom mag ook ‘duurzaam consumeren’ zich niet beperken tot het vervangen van een product door een milieuvriendelijker variant alléén. Dat zou de ongelijke verdeling in stand houden. Het gaat dus om kwaliteit, matigheid en wereldwijd delen: consuminderen!

De roep om duurzaam te consumeren lijkt de laatste jaren vooral te worden ingegeven door angst: de aarde is ziek en raakt uitgeput, de mens heeft zijn leefmilieu vergiftigd en de voorraadkast geplunderd. En de aarde warmt op (heeft koorts!). Maar de gezondheid van de mensen die de aarde bevolken zou ons een even grote zorg moeten zijn! Het gaat immers om een wederzijdse afhankelijkheid.

Consumenten hebben een machtig middel in handen om – via de keuzes die zij maken – de ontwikkelingen een andere richting uit te sturen. En consumenten zijn we allemaal: bedrijven, maatschappelijke organisaties, overheden en individuele burgers.
Duurzaam consumeren zal zich moeten richten op het vervullen van de werkelijke behoeften van mensen, individueel en wereldwijd, en op het realiseren van combinaties van ‘satisfiers’.
Niet alleen materieel, ook vooral ook sociaal!

De aarde biedt genoeg voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht. De wereld is van iedereen! Een andere wereld is –mogelijk, als wij dat willen…

BIJLAGE
Enkele cijfers over de mondiale verdeling van consumptiemogelijkheden en bestedingen
(bronnen: Human Development Report van de VN en de FAO)

  • 854 miljoen mensen zijn chronisch ondervoed. 1,2 miljard mensen hebben last van overgewicht en 400 miljoen mensen lijden aan obesitas
  • 70% van het zoete water in de wereld wordt gebruikt voor landbouw; 22% voor de   industrie en 8% voor huishoudelijk gebruik.
  • De minimale waterbehoefte per persoon per dag is 20 liter. Europeanen gebruiken gemiddeld 250 liter. Amerikanen 575 liter.
    1,1 miljard mensen moeten het doen met 5 liter per dag.
  • Meer dan 1,1 miljard mensen hebben geen toegang tot voldoende veilig drinkwater.
    2,6 miljard mensen hebben geen goede sanitaire voorzieningen.
  • 65% van alle energie wordt verbruikt door 20% van de wereldbevolking.
  • 50% van alle vermogen is in bezit van 2% van de wereldbevolking. 50% van de wereldbevolking moet het doen met 1% van het vermogen in de wereld.
  • 70% van de wereldhandel gaat naar 20% van de wereldbevolking.
  • 75% van het wereldinkomen gaat naar 20% van de wereldbevolking.

A propos:
Alleen al in Nederland werd in 2006 een bedrag van 1,8 miljard euro uitgegeven aan reclame via de media (tv, radio, kranten en bladen en internet).

Benieuwd naar het ruimtebeslag dat (jo)uw consumptiepatroon vergt van de aarde?
Bereken je Mondiale Voetafdruk op: www.voetenbank.nl

Behoor je tot de rijksten der aarde? Bekijk je persoonlijke positie op de wereldranglijst:
www.globalrichlist.com

Bronvermelding:
Deze tekst is overgenomen van: http://www.omslag.nl/duurzaamconsumeren.html
De auteur is Marta Resink van Omslag

De beschaving van Paaseiland zag haar ondergang niet op tijd aankomen.

Psychologie en de kans op een wereldwijde catastrofe

De belangrijkste opdracht voor de mensheid is haar eigen voortbestaan veiligstellen. Een probleem is dat potentiële gevaren ingeschat en aangepakt moeten worden door mensen, wezens die keer op keer bewijzen flink irrationeel te werk te gaan.

Wat is een wereldwijde catastrofe?
Een wereldwijde catastrofe is de verwoesting van de menselijke beschaving, met als speciaal geval het uitsterven van de mens. Dit is een gebeurtenis die de mensheid nog nooit overkomen is. Zo’n catastrofe kan veroorzaakt worden door bijv. een asteroïde inslag, een ijstijd of een menselijke uitvinding als kunstmatige intelligentie, of door een nucleaire wereldoorlog. Het evolueren van de mens in een andere soort wordt niet beschouwd als een wereldwijde catastrofe.

Geen mens heeft ervaring met de inslag van een 10 kilometer grote asteroïde.
Geen mens heeft ervaring met de inslag van een 10 kilometer grote asteroïde.

Hoe voorkomen we zo’n catastrofe?
Hier zit hem het probleem. Met historisch regelmatig voorkomende rampen, zoals overstromingen of epidemieën, hebben we veel ervaring. Op basis hiervan hebben we maatregelen genomen om deze te voorkomen, zoals dijken en vaccinaties. En mochten ze toch plaatsvinden, dan hebben we altijd nog een evacuatieplan achter de hand, en weten hulpdiensten wat ze moeten doen. Dit geldt niet voor een wereldwijde catastrofe. Juist waar preventie essentieel is, is het maar de vraag of onze aanpak voldoet. Om dit te begrijpen moeten we een kijkje nemen in de menselijke psyche.

Mensen baseren zich op recente ervaringen
Uit onderzoek[1] blijkt dat individuele mensen zich alleen wapenen tegen rampen die nog vers in het geheugen liggen. Wanneer er eenmaal een dam gebouwd wordt die de veelvoorkomende, kleine overstromingen voorkomt, voelt men zich veilig en wordt er geen rekening meer gehouden met de zeldzame, grote overstromingen die nog steeds kunnen plaatsvinden. Mensen sluiten niet snel een verzekering af tegen overstroming, zelfs als deze zodanig gesubsidieerd is dat deze statistisch winstgevend wordt. Als we dit gedrag extrapoleren kunnen we vermoeden dat de mensheid de kans op een wereldwijde catastrofe onderschat, omdat niemand zich zo’n catastrofe kan herinneren en we ons veilig voelen.

We wennen zo snel aan historische gebeurtenissen dat we niet goed beseffen hoe verrassend de toekomst is. Achteraf lijken dingen vanzelfsprekend, maar vaak treden er grote onvoorziene veranderingen op, zoals oorlogen, ontdekkingen en nieuwe technologieën zoals het internet. Het idee dat de wereld er binnenkort wel eens heel anders uit zou kunnen zien komt niet snel in ons op.

De beschaving van Paaseiland zag haar ondergang niet op tijd aankomen.
De beschaving van Paaseiland zag haar ondergang niet op tijd aankomen.

Schaalongevoeligheid
Vooral in de context van rampen met zeer grote gevolgen is het fenomeen van schaalongevoeligheid van toepassing. In 1993 werd een experiment uitgevoerd waarbij aan drie groepen proefpersonen (A, B en C) werd gevraagd hoeveel geld ze bij zouden willen dragen aan het aanschaffen van netten om te voorkomen dat 2000 (groep A), 20.000 (groep B) of 200.000 (groep C) vogels in oliereservoirs zouden verdrinken. De gemiddelde bedragen die men hiervoor overhad waren $80 voor groep A, $78 voor groep B en $88 voor groep C[2]. Een verklaring voor dit gedrag kan zijn dat mensen enkel hun schuldgevoel willen afkopen en niets om de vogels zelf geven. Mensen gaan niet uitrekenen hoeveel geld ze per vogel willen uitgeven, en hoe dit opweegt tegen andere goede doelen.

Het lijkt erop dat mensen logaritmisch denken[3]. Telkens als de omvang van het goede doel met een factor toeneemt, zijn mensen bereid een constant bedrag extra bij te dragen. Dit kan simpel verklaard worden: onze hersenen hebben slechts een beperkt vermogen tot emoties als medelijden en angst. Een enkel sterfgeval kan ons erg veel verdriet doen, en ons soms jarenlang achtervolgen. Duizend of een miljoen sterfgevallen zullen ons verdriet niet proportioneel vergroten, het ontbreekt onze hersenen eenvoudigweg aan neurotransmitters. Dan gaat het maar om getallen, en extra nullen maken geen emoties los.

De gevolgen zijn grim wanneer we dit toepassen op de gehele mensheid. Hoe kunnen we verwachten dat regeringen het gevaar van wereldwijde rampen serieus nemen en er proportioneel naar handelen? Vanuit utilitaristisch oogpunt kun je beter geld stoppen in het verlagen van de kans op een wereldramp met 0.01 procentpunt dan dat je hetzelfde bedrag aanwendt om het aantal verkeersdoden met 1000 te verlagen. Maar mensen hechten meer belang aan het hier en nu. We geven liever honderdduizend euro uit aan het redden van een leven hier, dan aan het redden van 100 levens ver weg. Hetzelfde gaat op voor nu versus de toekomst.

Andere denkfouten
We zijn moeilijk van een overtuiging af te brengen; we zoeken veel liever bevestiging van onze denkbeelden dan dat we ze proberen onderuit te halen.
Mensen zijn eerder bereid geld te geven aan een project dat “98% van 150 levens redt”, dan een project dat “150 levens redt”[4].
Ook opmerkelijk is dat mensen een gebeurtenis waarschijnlijker achten als er meer details aan worden toegevoegd, wellicht omdat men zich het beter voor kan stellen. Experimenten hebben uitgewezen dat mensen het gevaar van “een aanval door China gebaseerd op nanotechnologie” groter achten dan van “een aanval gebaseerd op nanotechnologie”, wat logisch absurd is.

Dit is de boosdoener: ons brein.
Dit is de boosdoener: ons brein.

Overmaat aan zelfvertrouwen
Dat mensen foute inschattingen maken is één ding. Hiernaast hebben ze ook nog eens veel te veel vertrouwen in hun inschatting. Als proefpersonen wordt gevraagd naar de kans dat hun antwoord op een vraag als “Overlijden er meer mensen aan moord of aan zelfmoord?” correct is, blijkt dat in de gevallen dat men 99% kans toekende dat ze het bij het rechte eind hadden, maar 73% van de proefpersonen daadwerkelijk gelijk had. Als men voor 99,99% zeker was van het eigen gelijk, bleek nog steeds maar 87% echt gelijk te hebben, een enorme zelfoverschatting[5]. In de werkelijke wereld bestaan er bijna geen gebeurtenissen die we met 99,99% zekerheid kunnen voorspellen.

Een overmaat aan zelfvertrouwen heb je wellicht ook wel eens bij jezelf gezien als het gaat om plannen. Als scholieren moeten inschatten hoeveel weken ze nodig hebben om een verslag af te ronden, blijkt dat bijna iedereen in werkelijk (veel) meer tijd nodig heeft[6]. Mensen hebben de neiging om er vanuit te gaan dat alles optimaal verloopt, en dit scenario als meest waarschijnlijk te beschouwen[7].

We zijn dus te optimistisch, en dat is vervelend gezien de gevaren die op de loer liggen.

Zelf-correctie?
Het zou goed zijn als mensen zich meer bewust worden van de feilbaarheid van hun eigen hersenen. Dan kunnen ze alvast een correctie inbouwen om elke denkfout te anticiperen, toch? Het probleem helemaal uit de wereld helpen zit er helaas niet in: ook als de proefpersonen uitvoerige instructie krijgen over alle aspecten van de denkfout, en vervolgens weer een soortgelijke toets voorgelegd krijgen, maken ze opnieuw dezelfde fouten, al is het resultaat wel iets verbeterd. Ook het belonen van goede antwoorden met een geldbedrag helpt niet; we kunnen het echt niet.

Omstander-apathie
Als laatste nog een effect dat ertoe kan bijdragen dat mensen of regeringen niet in actie komen wanneer het gaat om wereldwijde catastrofe: de omstander-apathie. We wachten op een ander om iets te doen. In veel situaties blijkt dat mensen niet ingrijpen bij gevaar of een ongeluk wanneer ze zich in een groep bevinden. Een proef met een acteur die een epileptische aanval fakete werd in 85% van de gevallen geholpen als er 1 persoon in de buurt was, en slechts in 31% van de gevallen wanneer er 5 omstanders waren[8].

Rationeel handelen zou inhouden dat de mensheid collectief hard gaat werken aan het in kaart brengen en (voor zover mogelijk) elimineren van elk denkbaar gevaar voor de mensheid, en dit proces zorgvuldig laat controleren door psychologen.

Bronnen
Yudkowsky, E., Singularity Institute (2006)
[1] Kunreuther, H., Hogarth, R. and Meszaros, J. 1993. Insurer ambiguity and market failure. Journal of Risk and Uncertainty, 7: 71-87
[2] Desvousges, W.H., Johnson, F.R., Dunford, R.W., Boyle, K.J., Hudson, S.P. and Wilson, N. 1993. Measuring natural resource damages with contingent valuation: tests of validity and reliability. Pp. 91-159 in Contingent valuation: a critical assessment, ed. J. A. Hausman. Amsterdam: North Holland
[3] Fetherstonhaugh, D., Slovic, P., Johnson, S. and Friedrich, J. 1997. Insensitivity to the value of human life: A study of psychophysical numbing. Journal of Risk and Uncertainty, 14: 238-300
[4] Slovic, P., Finucane, M., Peters, E. and MacGregor, D. 2002. Rational Actors or Rational Fools: Implications of the Affect Heuristic for Behavioral Economics. Journal of Socio-Economics, 31: 329–342
[5] Slovic, P., Fischoff, B. and Lichtenstein, S. 1982. Facts Versus Fears: Understanding Perceived Risk. In Kahneman et al. 1982: 463–492
[6] Buehler, R., Griffin, D. and Ross, M. 1995. It’s about time: Optimistic predictions in work and love. Pp. 1-32 in European Review of Social Psychology, Volume 6, eds. W. Stroebe and M. Hewstone. Chichester: John Wiley & Sons
[7] Newby-Clark, I. R., Ross, M., Buehler, R., Koehler, D. J. and Griffin, D. 2000. People focus on optimistic and disregard pessimistic scenarios while predicting their task completion times. Journal of Experimental Psychology: Applied, 6: 171-182
[8] Cialdini, R. B. 2001. Influence: Science and Practice. Boston, MA: Allyn and Bacon

Eindelijk een witte kerst vieren in de subtropen. Van een feeststemming zal bij een nucleaire winter waarschijnlijk geen sprake zijn.

Kan er weer een nucleaire winter komen?

Tijdens de Koude Oorlog was een kernoorlog een zeer reële dreiging. Het scheelde op bepaalde ogenblikken maar weinig, of de beschaving die we nu kennen had niet meer bestaan. Gelukkig is het Amerikaans en Russische kernarsenaal een stuk kleiner dan het was, maar een kernoorlog is nog steeds in staat om de aarde zware schade toe te brengen. Wat zouden de gevolgen zijn als er een wereldwijde of zelfs maar een beperkte kernoorlog uitbreekt?

Eindelijk een witte kerst vieren in de subtropen. Van een feeststemming zal bij een nucleaire winter waarschijnlijk geen sprake zijn.
Eindelijk een witte kerst vieren in de subtropen. Van een feeststemming zal bij een nucleaire winter waarschijnlijk geen sprake zijn.

Enorme stofwolken nemen alle licht weg
De gevolgen van een grootschalige kernoorlog op het klimaat zijn te vergelijken met die van een enorme asteroïdeinslag. De grote paddenstoelwolken van nucleaire explosies brengen grote hoeveelheden stof tientallen kilometers de atmosfeer in. Dat is de stratosfeer, de atmosferische laag boven de troposfeer. Omdat dit stof veel zonlicht absorbeert, wordt de lucht eromheen nog heter, wat het stof nog hoger in de atmosfeer brengt. Het stof maakt ook korte metten met de ozonlaag, waardoro veel meer schadelijke UV-straling het aardoppervlak bereikt.

In de stratosfeer regent het nooit. Belandt stof dus eenmaal in de stratosfeer, dan kan het maar op een manier verdwijnen: door de zwaartekracht of de stralingsdruk van de zon. Helaas werkt de zwaartekracht op microscopische deeltjes relatief veel minder sterk. Bij deze kleine afmetingen lijkt de lucht steeds meer op stroop. Het gevolg hiervan is dat de aarde wordt bedekt door een dikke deken die alle zonlicht tegenhoudt. En dat deze laag pas na een tot twee jaar begint weg te trekken.

Grote hongersnood
Dat is niet alleen maar slecht nieuws voor de planten. En van organismen die direct of indirect van planten leven, zoals de mens. Weliswaar zullen de meeste planten, enkele knolgewassen uitgezonderd, afsterven, maar als zaden kunnen ze jarenlang overleven. Het kost jarenlang wieden om de zaadbank van onkruidzaden in een moestuin uit te putten. Zaden van woestijnplanten kunnen zelfs eeuwen intact blijven.

De situatie voor dieren en de mens is veel vervelender. Uit fossiele overblijfselen van eerdere natuurrampen weten we bijvoorbeeld dat in het schemerduister enorme kluwens  schimmels de overblijfselen van de bossen gaan verteren. Na een paar weken tot maanden is het voedsel op en zullen maar een handjevol overlevenden overblijven. Ze zullen met kakkerlakken en ratten moeten vechten om het laatste voedsel en de muffe lucht inademen. Stralingsziekte en vitaminetekorten zullen de overlevenden terugbrengen tot een schamele rest. Dan ontstaat het volgende probleem.

De zwaarste atoomexplosie ooit was die van de Sovjetbom Tsar Bomba op Nova Zembla.
De zwaarste atoomexplosie ooit was die van de Sovjetbom Tsar Bomba op Nova Zembla.

Temperatuur daalt over het grootste deel van de wereld tot onder het vriespunt
Zelfs een matig grote vulkaanuitbarsting kan al oogsten laten mislukken door stof de stratosfeer in te blazen. Zo kende Europa in 1812 het “jaar zonder zomer”, waarin de oogsten mislukten. De oorzaak: de vernietigende uitbarsting van de vulkaan Tambora in 1812. Als vijftig bommen ter grootte van die op Hiroshima tot ontploffing worden gebracht, zal dit verwoestende vuurstormen in de steden opwekken. Vele miljoenen tonnen roet komen zo in de atmosfeer terecht, een veelvoud van wat vulkanen kunnen opwekken. Het effect hiervan betekent vrijwel direct een ijstijd, die kouder is dan de laatste IJstijd. In de belangrijkste landbouwgebieden daalt de temperatuur zelfs in de zomer tot onder het vriespunt. Kortom: dat wordt jarenlang hongerig bibberen in de vrieskou.

En dan… een nieuw begin?
Onze beschaving is zeer complex. Er is maar weinig voor nodig om deze totaal te ontwrichten. Zo is er van bepaalde essentiële onderdelen van computers soms maar één fabriek die het product maakt. Ook vereist dit veel vakkennis die voornamelijk in de grote steden is geconcentreerd. Overlevers met voldoende overlevingsvaardigheden om de twee jaar duisternis, vrieskou en hongersnood door te komen, zullen voornamelijk op het platteland wonen.

Als de berekeningen van sommige pessimisten uitkomen en de duisternis en vrieskou duren tientallen jaren, dan staat zelfs het voortbestaan van de hele mensheid op het spel. Mutaties en gebrek aan voldoende gezonde genetische variatie zullen de mensheid tot aan de rand van uitsterven brengen, misschien zelfs er overheen. Dus laten we hopen dat het niet zover zal komen.

Scientology; sekte, religie of geloof?

De vraag kwam of ik niet iets wou schrijven over mijn ervaringen met Scientology en mijn visie daarop. “Is het een sekte of een religie in jouw opinie?”, was de vraag. Over het algemeen is geloof en religie al een gevoelig onderwerp maar als het om Scientology gaat lijkt dit het thema alleen maar verder op scherp te zetten. Mijn benadering is daarom om er zo open mogelijk over te zijn en om over mijn persoonlijke ervaringen te vertellen. Ik hoop dan ook niet de indruk te wekken dat ik hier een objectief, wetenschappelijk verhaal ga vertellen. Ik vertel slechts wat ik ervaren heb en wat voor conclusies ik daaruit getrokken heb. Mochten mensen na de tijd vragen hebben dan zal ik die zo goed mogelijk proberen te beantwoorden.

De doelstellingen van Scientology volgens de religie zelf

Als eerste is het belangrijk om wat begrippen duidelijk te krijgen.  Anders kunnen we gemakkelijk verstrikt raken in discussies waarbij we hetzelfde woord gebruiken maar ondertussen hele andere betekenissen aan dat woord toekennen. Misschien moeten we dat wereldwijd ook eens voor het woord god doen. Als we dan vervolgens begrijpen wat iedereen er precies mee bedoelt zou de helft van de conflicten en ruzies erover zomaar eens opgelost kunnen zijn.

Goed definities dus.
Laten we beginnen met religie. Wat zegt de wikipedia hierover?
Onder religie (van het Latijn religio, zie verder Etymologie) wordt gewoonlijk een van de vele vormen van zingeving, of het zoeken naar betekenisvolle verbindingen, verstaan, waarbij meestal een hogere macht, opperwezen of god centraal staat. In bredere zin duidt het woord ‘religie’ op een algemenere vorm van spiritualiteit, gevoelens, gedachten met betrekking tot de zin van het leven.

En wat zegt de wikipedia over sektes?
Het woord sekte is in zijn oorspronkelijke betekenis een godsdienstige beweging die, vaak door een schisma, is afgesplitst van een grotere religieuze beweging of organisatie. De tweede betekenis is die van een nieuwe religieuze beweging, vaak gesticht door een charismatische leider met een nieuwe leer of openbaring. Een sekte is een groep mensen die, voornamelijk uit begeerte naar zuiverheid en met verabsolutering van een deelwaarheid, de solidariteit met het grote geheel van de groep verbreekt, en die deze breuk niet meer als smart ervaart.

En dan als laatste is het ook belangrijk duidelijk te maken wat geloof is aangezien sommige mensen dit onterecht als synoniem met religie zien. Dit zegt wikipedia over geloof.
Geloven is de psychische toestand waarin iemand verkeert die bereid is om onder bepaalde voorwaarden een bepaalde bewering (propositie) voor waar aan te nemen. Geloven in de religieuze context is een vorm van overtuiging en vertrouwen in God of goden, een hogere waarheid of realiteit (bijvoorbeeld Nirvana), een instituut dat een bepaalde overtuiging belichaamt, of een systeem van leefregels.

Voordat ik eerst verderga is het wellicht nuttig om mijn persoonlijke ervaringen met Scientology kort weer te geven zodat mensen goed weten hoe (beperkt) mijn kennis over het onderwerp feitelijk is.

In 2001 terwijl ik door Australië reiste kwam ik in Sydney bij een Church of  Scientology terecht. Ik las hun basisboek Dianetics en vond de theorie dat voortbestaan de basis is van al het leven interessant. Ook hun opvattingen over hoe we verschillende soorten verstand hebben en hoe deze verstanden als functie hebben het beste voortbestaan voor ons te berekenen vond ik een zeer praktisch denkbeeld. Echter zoals dat gaat op een reis doe je vele indrukken op, toen ik in Nederland terugkwam heb ik eerst dan ook verder niets met Scientology gedaan.
Ik begon met het studeren van Biologie aan de universiteit van Groningen en kwam daar een zeer mechanisch en matierialistisch wereldbeeld tegen. Ik kreeg de indruk dat we vanuit de biologie eigenlijk niets meer zijn dan 4 legoblokjes waar ons DNA uit wordt opgebouwd en daar voelde ik me op de een of andere manier zeer ongemakkelijk bij. Ik herinnerde mij Scientology die zo ik mij voor de geest dacht te halen behoorlijk biologische uitgangspunten had, maar wel ruimte liet voor een ziel en zo besloot ik de Scientology kerk in Amsterdam te bezoeken.
Ik was blij verrast met de buitengewoon vriendelijke mensen die ik in de kerk tegenkwam.  Ik kwam erachter dat Scientology als het ware twee takken heeft. Als eerste een kenniskant over hoe mensen hun eigen voortbestaan kunnen verbeteren op vele vlakken van het leven door erover te leren. En daarnaast een therapiekant om het  reactieve verstand te ontladen zodat het geen irrationele beslissingen meer voor je hoeft te nemen. Aangezien de therapie kant veel tijd, geld en aanwezigheid vereiste heb ik dit nooit sterk verkent. Daarentegen verdiepte ik me des te meer en leerde ik veel van hun basisideëen over het verbeteren van het voortbestaan voor jezelf en bredere dynamieken.  Daarbij heb ik ook bijna al de boeken over hun theorie over het doel en de werking van het verstand gelezen en verschillende lezingenseries hierover beluisterd.

Op een gegeven moment was ik dusdanig gefascineerd van ze dat, als ze het dan allemaal zo goed wisten, ik wel eens wilde zien hoe hun belangrijkste organisatie binnen Europa eruit zag. Om hier een kijkje te nemen moet je toetreden tot de Sea Org en ik begreep dat als ik dit wilde bekijken van dichtbij dit dus de volgende stap was. Mijn hele idee hierachter was nooit om actief lid te worden daar, maar vooral te observeren hoe het daar eigenlijk draait en of mij dat wel of niet beviel. Dit is overigens volgens Scientology niet helemaal de goede motivatie maar daar trok ik me net zo veel van aan als van vrienden en familie die zeiden dat ik het wellicht beter niet kon doen gezien de verhalen die zij her en der op het internet hadden gelezen over de organisatie. Eigenwijs als ik was en op zoek naar mijn eigen waarheid over het onderwerp stapte ik op het vliegtuig naar Kopenhagen en begon met de basiscursus (EPF = Estate Project Force) voor de Sea Org in Denemarken.
In de twee weken dat ik hier zat werden we hard aan het werk en aan de studie gezet. Iedereen kreeg goed te eten en genoeg slaap. Ik was blij verrast met het internationale klimaat wat er heerste, mensen uit heel Europa die samenwerken om hun gezamenlijke doelen te bereiken. Toch vondt ik het na twee weken wel genoeg. Het enthousiasme en de werklust die deze mensen tentoonspreiden en in een bepaalde mate ook de gelijkgestemdheid over de religie vond ik niet een milieu waar ik me op de lange termijn gelukkig in zag worden. Ik ben toen dan ook gestopt en teruggegaan naar Nederland. Ik moet toegeven dat dit enige resolutie van mijn kant vergde maar dit ging prima. Zolang ik duidelijk aangaf wat ik wel en niet wilde en waarom werd dit gerespecteerd. Ik heb dan ook op een goede manier daar afscheid genomen en ben daarna nog regelmatig naar Amsterdam naar de kerk gegaan om me te verdiepen in boeken en lezingen. Ook vandaag de dag kom ik zo nu en dan nog naar de kerk om eens te kijken naar een evenement en om te kijken hoe het met hun sociale verbeteringsprogramma wereldwijd gaat. Een aantal van deze programma`s zoals het verspreiden van mensenrechten en een morele code gebaseerd op gezond verstand link ik zelf ook naar door van mijn eigen website www.mensenrechten.org

Dit even als vogelvlucht mijn persoonlijke ervaring met Scientology. Misschien is het nuttig om daarnaast te vermelden dat ik nooit alleen maar in Scientology geïnteresseerd ben geweest. Ik heb naast Scientology, de Bijbel, de Tao, The Hitchhikers Guide to the Galaxy en vele andere religieuze, spirituele, wetenschappelijke en populaire boeken & lezingen bekeken en beluisterd in mijn zoektocht naar de essentie van mezelf, en de zin van “Life, The universe and Everyting”. Momenteel ben ik bijvoorbeeld druk bezig met Byron Katie en volg ik een cursus mediteren in het lokale Boedhistische centrum in mijn woonplaats te Oslo. Ik zou mezelf dan ook zeker niet exclusief als een Scientoloog definiëren maar eerder als iemand op een zoektocht naar bruikbare waarheden. Hierbij herinner ik mezelf graag aan de woorden van de Dalai Lama: “The ultimate authority must always rest with the individual’s own reason and critical analysis.”

 

 

Anonymous demonstratie tegen de Church of Scientology

Met de gebruikte definities in de hand en mijn eigen geschiedenis met Scientology, dan kom ik voor mezelf tot de volgende conclusies. Scientology bevat een bepaalde hoeveelheid kennis waarbinnen uitspraken worden gedaan over de aard van het zelf, de aard van het universum en in een bepaalde mate over god. In die zin is Scientology dus een nieuwe religie. Ik zou zelf niet kiezen voor het woord sekte omdat Scientology zich juist helemaal niet van de maatschappij wil afsluiten maar deze juist heel bewust wil verbeteren vanuit hun visie van een beter voortbestaan. Ik denk dat hun sociale verbeteringsprogramma`s, op het gebied van mensenrechten, een non religieuze code gebaseerd op gezond verstand, een studiemethode, een voorlichtingsprogramma over de gevaren van drugs, hulp bij het afkicken van drugs, voorlichting over de gevaren van psychiatrische medicatie, de volunteer ministers en hulp bij het rehabiliteren van criminelen daar allen goede voorbeelden van zijn. Dit even ongezien van of deze programma`s helpen en of mensen het eens zijn met hun invalshoek of niet.  Het toont een duidelijke wil tot interactie met de brede maatschappij aan en dus denk ik niet dat sekte in die zin een goede definitie is. Ook is mijn ervaring dat er weinig geloof vereist is bij Scientology. In die zin lijkt het sterk op het Boedhisme, het omvat een aantal inzichten over jezelf en het universum en het is aan mensen zelf om te kijken wat ze daarmee willen doen. In mijn ogen is Scientology dan ook het beste te bestempelen als een nieuwe religie met al de goede en minder goede kanten die religies over het algemeen hebben.

Dit zijn mijn persoonlijke ervaringen en persoonlijke conclusies. Ik zou mensen vooral aanraden om zelf op onderzoek uit te gaan en hun eigen gezonde verstand hierbij te gebruiken en zo zelf tot een eigen waarheid te komen. Het is bijna paradoxaal dat ik binnen Scientology een groep mensen ben tegengekomen die alles wat Hubbard zei bijna blind aannamen terwijl ik in de lezingen van Hubbard zelf juist het omgekeerde las. (Je moet volgens hem namelijk zelf zaken onderzoeken en als iets waar is voor jou, is het waar voor jou en als iets niet waar is voor jou is het niet waar voor jou. Als je iets aanneemt op autoriteit zonder dat je het zelf ervaart verlies je je integriteit volgens hem.)  Daarnaast heeft Scientology  een  groep critici die ongeveer precies het omgekeerde doen, namelijk alles wat Scientology doet of zegt per definitie zien als slecht. Beide groepen zijn in mijn ogen een beetje verdwaalt en doen zelf te weinig onderzoek. Die-hard Scientologen zouden wat mij betreft best eens de verhalen van de critici door kunnen lezen en zo kijken of ze dit kunnen gebruiken om hun organisatie van binnenuit te verbeteren. Daarnaast zouden de critici best eens een basisboek van Scientology door mogen lezen en eens een kerk binnenstappen om een praatje te maken met een Scientoloog. Zo leren ze wellicht het meest van elkaar en dat moet volgens mij altijd het belangrijkste doel zijn. Discusieer open met elkaar, luister naar elkaars standpunten en zo kunnen alle partijen ervan leren.

Tot zover mijn visie, mochten er nog vragen zijn dan hoor ik het graag.

Tot slot nog een aantal websites:
Officiële Nederlandstalige Scientology website: http://www.scientology.nl/
Nederlandstalige wikipedia artikel over Scientology: http://nl.wikipedia.org/wiki/Scientology
Youtube kanaal van (voor zover ik weet) de best georganiseerde groep critici van Scientology: http://www.youtube.com/user/xenutv1