tijd

Betalen met 7 minuten en 30 seconden? In het Amerikaanse stadje Ithaca kan het.

We zijn allen miljonairs

Iedere Nederlander beschikt in principe over een miljoenenkapitaal. Hoe kunnen we dit enorme slapende kapitaal in klinkende munt of andere wenselijke zaken omzetten?

Arbeid en tijd, de uiteindelijke basis van welvaart
Als we uitgaan van een veertig uur durende werkweek en 50 werkweken per jaar, beschikken we per persoon over rond de 2000 werkuren per jaar. Het gemiddelde bruto uurloon in Nederland ligt rond de veertig euro. Met andere woorden: twaalf jaar onafgebroken werken staat gemiddeld voor rond de miljoen euro. Als we uitgaan van een werkend leven van 36 jaar, zou de gemiddelde Nederlander dus ongeveer drie miljoen euro verdienen in zijn leven. Deze tijd hebben we al. Als we er voor kiezen om deze tijd slim aan te wenden, kunnen we alleen al door te werken multimiljonair worden.

Betalen met 7 minuten en 30 seconden? In het Amerikaanse stadje Ithaca kan het.
Betalen met 7 minuten en 30 seconden? In het Amerikaanse stadje Ithaca kan het.

Tijd omzetten in waarde
De meeste tijd dat we werken doen we in feite dingen die niet nodig zijn, of dingen die gemakkelijk geautomatiseerd kunnen worden. Toen ik nog veel met de tekstverwerker Word werkte, schreef ik macro’s waarmee je met een paar toetsaanslagen veel voorkomende routinetaken kan vereenvoudigen. Er zijn ook andere trucs waarmee je veel voorkomende tijdrovende klusjes kan voorkomen. Als je je tijd systematisch besteedt om dat soort veranderingen door te voeren, kan je in veel minder tijd veel meer doen. Zo laat je als het ware steeds meer tijd in waarde veranderen.

Elkaar niet onnodig werk bezorgen
Het grootste deel van de mensen in Nederland houdt elkaar aan het werk. Dit is jammer en ook zonde. Immers je kan die tijd ook besteden om iets te produceren of diensten te leveren die wel een grote meerwaarde opleveren voor anderen.

Hypotheeklening in uren
Ook kan door dit slapende urenkapitaal als dekking voor hypotheken te accepteren, de woningmarkt weer vlot getrokken worden. Uren blijven immers altijd uren. Als iemand bijvoorbeeld 200.000 euro leent voor een woning, staat dit gelijk aan 4000 maal het bruto uurloon. Stel, als extra zekerheid eist de bank dekking in uren tegen iets meer dan het minimumloon. Dan moet als de nood aan de man komt, 20.000 uur gewerkt worden. Dit staat gelijk aan tien werkjaren. Uiteraard leveren de meeste banen meer op dan het minimumloon en deze uren kunnen dan ook afgekocht worden. Bij werkloosheid is huisuitzetting niet meer nodig. Immers, er komen zo veel extra uren beschikbaar die via een uitzendbureau door de bank verkocht kunnen worden.

Invoeren van een urenvaluta
In een eerder artikel op Visionair van Douwe is al beschreven hoe een valuta gebaseerd op werkuren zou kunnen functioneren. Zou er niet een parallelle urenvaluta naast de euro kunnen worden ingevoerd, om zo voor de nodige stabiliteit te zorgen en ook de onzekerheid bij veel mensen weg te nemen? Ik denk het wel. Uiteraard blijven energie en grondstoffen nog een probleem, maar door de snelle daling van de kosten van zonnepanelen is dit probleem in landen met een droog, zonnig klimaat (zoals Spanje) nu al opgelost en schuift de grens snel naar het noorden.

De druppel pek, vlak nadat deze gevallen is. Het duurt tien jaar voor de volgende valt.

UPDATE: Een druppel van tien jaar

De druppel pek, vlak nadat deze gevallen is. Het duurt tien jaar voor de volgende valt.
De druppel pek, vlak nadat deze gevallen is. Het duurt tien jaar voor de volgende valt.

Tijd is een merkwaardig fenomeen. Door maar de tijd te nemen, heel veel tijd, kan iets dat een vaste stof lijkt, zich in werkelijkheid ontpoppen als een vloeistof.

Pek, een belangrijk bestanddeel van asfalt, is in feite een vloeistof, maar zo stroperig dat het een vaste stof lijkt. Het beroemde pekexperiment van de Australische Universiteit van Queensland, ingezet in 1930, blijft tot de verbeelding spreken en biedt een visionair perspectief op tijd.

Tussen twee opeenvolgende druppels zit bijna tien jaar.  Dit potje met pek doet er meer dan een eeuw over om leeg te druppelen…

UPDATE: Eindelijk is het nu gelukt een vallende druppel te filmen.

Tijd ruilen, een oplossing?

Na een tijd onderzoek te hebben gedaan naar het huidige economische systeem kan ik niet anders dan tot de conclusie komen dat een ander systeem gewenst is. Op zijn minst één  of meerdere alternatieven naast het huidige systeem. Verder geloof ik niet zo in het omverwerpen van de huidige mensen met de macht. Sun Tzu zegt al in The Art of War, dat de beste oorlog geen oorlog is. Geen vernietiging van kapitaal en geen verlies van mensen hun gezondheid en/of levens. En als een oorlog onvermijdelijk mocht zijn dan is het beter dat je die vanuit de verdediging kunt voeren. Kortom bouw zelf een kasteel inplaats van andermans kasteel aan te vallen.

An unjust peace is better then a just war - Marcus Tillius Cicero

Daarbij wordt er al een millennia of twee gevochten tussen verschillende partijen over de controle van het huidige geldsysteem dus zelfs al zou je tijdelijk een overwinning boeken, het lijkt me sterk dat de private bankiers niet net zo hard alles weer in touw zullen zetten om hun parasitaire positie terug te krijgen. Iets wat met veel geld en dus invloed in het huidige systeem van democratische politici niet zo heel moeilijk is te bewerkstelligen. Om de 4 jaar nieuwe kansen op corrupte mensen die je voor je karretje kunt spannen of nog gemakkelijker gewoon mensen die de capaciteiten niet hebben om het huidige systeem te doorzien en je zwaarbevochten voordelen zo weer uit handen geven door hun onwetendheid. Als de wellicht goedbedoelende maar inhoudelijk totaal gefragmenteerde politici in Den Haag ons moeten beschermen tegen de strak hiërarchisch georganiseerde hebzucht van de internationale bankiers dan denk ik eerlijk gezegd niet dat we het daarmee gaan winnen.

Maar goed, wat dan wel? Kritiek hebben is gemakkelijk,  maar zelf iets opbouwen -bij voorkeur een systeem dat beter werkt- is een heel ander verhaal. Het lijkt echter een poging waard. Verwacht geen instant oplossingen voor alle problemen maar denk vooral graag mee in de voorgestelde oplossingsrichtingen. Constrcutieve kritiek is zoals altijd van harte welkom.

In de basis draait economie om het toegang krijgen tot de arbeid van andere mensen. Zie ook het artikel, “Wat is geld?” van Pieter Stuurman hierover. Met voorkeur arbeid die mensen helpt bij het voortbestaan in één of ander aspect van het leven. Economie is dus niets meer of minder dan een uitruilplatform en je kunt deze uitruilen op verschillende manieren faciliteren.  Het huidige geldsysteem wat momenteel een monopolie op dit uitruilen heeft en gecontroleerd wordt door een kleine elitie via het private bankensysteem is de huidige vorm van ons ruilsysteem. Ik kan moreel gezien echter geen goede redenen verzinnen waarom we dat niet met zijn allen zouden kunnen of mogen veranderen. En waarom er geen andere vormen mogelijk zouden zijn.

Waarom niet peer to peer elkaars tijd ruilen? Dit lijkt veel gemakkelijker en opener dan ons huidige systeem.

Een eerste idee voor een nieuw systeem is het ruilen van tijd met elkaar waardoor de tussenkomst van het huidige geldsysteem niet meer nodig is. Het idee is om alle mensen gelijkwaardig te verklaren, niet gelijk want mensen zijn nu eenmaal allemaal verschillend, maar gelijkwaardig. Ieder mensenleven heeft dezelfde waarde stellen we, dus heeft ieder deel van een mensenleven (bijvoorbeeld een uur, of een dag) ook evenveel waarde.  Tijd is iets wat iedereen ongeveer in gelijke mate heeft. Daarbij heeft het enige aarding in de fysieke realiteit, je kunt namelijk berekenen hoeveel tijd iemand ongeveer gaat hebben jaarlijks of gedurende het leven om arbeid te kunnen verrichten. Daarbij is tijd een systeem waar niet mee te speculeren is, waar geen rente over te vragen is en wat niet aan inflatie onderhevig is. Het is niet te monopoliseren en niet schaars (te maken) En omdat je geen tijd met tijd kunt verdienen en er maar 24 uren in een kalenderdag zitten, is het ook minder interessant om op te potten. Iets dat met geld wel interessant is en wat via het mechanisme van rente resulteert in grote ongelijkheid van bezit.

Door tijd als ruileenheid in te voeren tussen mensen stoppen we direct met een groot verdeel en heers spel van de huidige economie. Hierin wordt mensen wijsgemaakt dat de één zijn tijd blijkbaar waardevoller is als de ander, sterker nog dat de tijd van een heel volk uit het ene land waardevoller is dan die van een ander volk uit een ander land. En hoewel hier op individueel niveau best iets voor te zeggen lijkt, is de grap dat de mensen die dit systeem handhaven en hameren op deze verschillen tussen de waarde van mensen erbij vergeten te vermelden dat zij ongeveer alle Nederlanders 81 dagen gratis voor hun laten werken via het huidige economische systeem, door de  werking van rente. Er lijkt dus een hele kleine elitie te zijn die enorm profiteert van onze onderlinge verdeeldheid die we door hun te geloven zelf continue in stand houden.

Kortom als mensen ervoor kiezen om te zeggen mijn tijd is evenveel waard als de tijd van anderen dan heb je een simpele en logische basis waarmee mensen kunnen beginnen te gaan ruilen. Door dit systeem zo in te richten knippen we alle parasitaire systemen die er over de eeuwen in het huidige economische systeem zijn ingeslopen er ineens tussenuit. Ook is het opeens helemaal niet interessant meer voor overheden om hun bevolking als verkapte slaven aan te bieden aan de corporatocracy omdat een uur tijd van een Chinees evenveel waard is als een uur tijd van een Nederlander. Arbeid en productie kan dus veel gemakkelijker weer terug worden gebracht in de regio door het wegvallen van deze artificiële verschillen.

Dankzij het internet is zo een uitruilsysteem relatief gemakkelijk te realiseren en is er geen centrale sturing via bijvoorbeeld banken of overheden nodig. Mensen kunnen in het systeem elkaars arbeid waarderen via een feedback systeem zoals op zovele sites zoals bijv. E-bay wordt toegepast zodat je een goede kwaliteitscontrole in kunt bouwen op het geleverde werk van mensen. Mensen die arbeid aanbieden maar niets doen in dat uur krijgen vanzelf een lagere rating en prijzen zichzelf zo de markt uit.

Ithaca`s contante tijd.

Daarnaast is het ook mogelijk “contanten in tijd” te hebben. Oftwel munten en briefjes variërend van een paar minuten tot aan een flink aantal uren tijd die met elkaar te ruilen zijn. In  een stad in Amerika, Ithaca, gebruiken ze elkaars tijd als vorm van uitwisseling zowel via een internetsysteem met daarnaast de mogelijkheden tot “contacten in tijd” al een aantal jaren en dit lijkt tot zover prima te werken. Zie de website van Ithaca Hours voor de details. Dit is echter wellicht een fase 2 in het project.

Ook kan het via dit systeem veel makkelijker worden om onafhankelijke journalisten, artiesten, kunstenaars, etc. te waarderen. Je kunt namelijk tijd gemakkelijk doneren aan mensen die volgens jouw een nuttige dienst aan je leveren. Een soort Flattr systeem maar dan veel gemakkelijker via het doneren van tijd aan je favourite artiest of filmster. En als laatste is het een stuk moeilijker werkeloos te worden omdat iedereen altijd gemakkelijk zijn of haar tijd aan anderen kan aanbieden in de een of andere vorm. Voedsel productie, het opknappen en verbeteren van huizen, het schoonmaken van de buurt, het helpen in het huishouden of het verzorgen van ouderen en zieken zijn allemaal vormen van arbeid die nodig zullen zijn zolang er mensen zijn.  Zo kun je op termijn een veel eerlijkere verdeling van de hoeveelheid werk krijgen onder de beschikbare mensen omdat er geen schaarste meer is aan werk maar ook niet langer aan arbeiders.

Bovendien zal voor vrijwel iedereen meer waarde beschikbaar komen omdat er in het systeem geen parasiterende elite meer kan bestaan. De waarde die nu naar de elite gaat via het mechansime van o.a. rente, zal in het urenruilsysteem dus voor iedereen beschikbaar komen.

Wat is er voor nodig om dit systeem te realiseren? Wat nodig is, is een slim uitgedachte website waar mensen gemakkelijk hun eigen arbeid kunnen aanbieden en de door hun gewenste arbeid kunnen vragen. Handig is om een goed feedback systeem in te bouwen zodat je een peer to peer controle op de kwaliteit van het geleverde werk hebt. Zo wordt eerlijkheid en hard werken echt beloond. Ook is het praktisch om een soort lokalisatie te maken van waar arbeid beschikbaar is, zodat je het werk bij voorkeur in je eigen regio houdt waar mogelijk. Een voorbeeld van zo een lokalisatie systeem is al te vinden op www.spullendelen.nl waarbij je gemakkelijk kunt zoeken op spullen binnen een straal van een x aantal kilometer ten opzichte van je eigen locatie. Als dit met spullen kan, dan moet dat ook kunnen met hetgeen waaruit die spullen ontstaan zijn: arbeid.

Een belangrijk voordeel is dat zo’n systeem gewoon naast het huidige geldsysteem kan bestaan. Mochten mensen bepaalde transacties liever (nog) in geld doen, dan kunnen ze daar gewoon voor kiezen. Er hoeft dus niets bestreden of omver geworpen te worden. Mensen kunnen er vrijwillig aan meedoen als ze er de voordelen van zien. En hoe meer mensen die voordelen gaan ervaren, hoe meer mensen eraan mee zullen willen doen. Het huidige geldsysteem hoeft dus niet aangevallen te worden. Het zal vanzelf verdwijnen als niemand er meer heil in ziet omdat het nieuwe systeem gewoon beter blijkt te werken.

Veelgehoorde tegenwerpingen met antwoorden met dank aan Pieter Stuurman

– Hoe zorgen we voor mensen die niet kunnen werken? Zij bouwen geen urentegoed op.
Antwoord: Ondanks het feit dat we in de huidige situatie gemiddeld veel meer arbeid moeten leveren dan we er met het verdiende geld voor kunnen terugkopen (ondanks de schaarste die daaruit voortvloeit) hebben we ook nu een deel van ons inkomen over voor de zwakkeren. In een 1 op 1 ruilsysteem zal er voor vrijwel iedereen meer overvloed zijn, en dat zal het alleen maar gemakkelijker maken om een deel te reserveren voor zorg voor zwakkeren.

Een chirurg heeft lang moeten studeren. Als hij in zijn werk niet hoger beloond wordt dan een putjesschepper dan zal hij geen chirurg willen worden.
Antwoord: Studeren is voorbereidend werk. Het kan gewoon als werk beloond worden en ieder uur studie is een uur werk. Iemand met de capaciteiten en het verlangen om chirurg te worden kan dat op basis van zijn wil gewoon worden. Daarnaast zal niemand meer chirurg worden op basis van een financieel motief. Dat zal de kwaliteit van de chirurgie doen toenemen. Daarnaast zal ook de chirurg (net als vrijwel iedereen) meer te besteden hebben dan nu het geval is. De enige groep die erop achteruit gaat is de 1% elite (in werkelijkheid is die groep nog veel kleiner dan 1%, misschien 0.000001%) die nu het overgrote deel van alle rijkdom in handen heeft.

– Het is communistisch!
Antwoord: Het idee van communisme gaat weliswaar uit van gelijkheid, maar gelijkheid op het laagste niveau. Iedereen wordt gedwongen om op het laagste niveau (arbeider) en in uniformiteit te acteren. En om dat te kunnen afdwingen is weer een machtselite nodig. In een op waardering gebaseerd systeem kan iedereen doen waar hij goed in is of wat hij graag doet. Financieel gewin speelt dan immers geen rol in de keuze. Dat zal juist een stimulans zijn voor diversiteit.

– Het is fraudegevoelig
Antwoord: fraude is niet onmogelijk, maar kan slechts in zeer beperkte mate. Het zal in ieder geval veel moeilijker worden als in het huidige systeem waar geld eigenlijk nergens op gebaseerd is en de mensen die het monopolie op geldcreatie hebben alle touwtjes in handen lijken te hebben. Daarbij kun je geen tijd met tijd verdienen zoals dat wel met geld te doen is. Er zal dus ook veel minder motivatie zijn om te frauderen met het systeem omdat het oppotten van tijd geen bonus oplevert door de afwezigheid van rente in het systeem.

Wat denken mensen ervan, is het de moeite om dit systeem uit te gaan werken, te gaan bouwen en te gaan testen? Als we een mooi aantal van de bezoekers op visionair weten over te halen om hun arbeid naast het huidige economische systeem ook via dit systeem aan te bieden hebben we al een prachtig netwerk om mee te gaan testen en het zo gaandeweg te verbeteren. Zijn er nog andere voordelen te bedenken aan het uitruilen van elkaars tijd inplaats van dit via geld te doen? En wat zijn de grootste obstakels en te voorziene nadelen van dit systeem? Meningen, ideeën en aanvullingen zijn zeer welkom in de reacties.

(Op het internet hebben de lezers de macht! Zij bepalen welke informatie de wereld rond gaat! U bent zich er misschien niet van bewust, maar als elke lezer een link stuurt naar 3 geïnteresseerde personen, dan zijn er maar 20 stappen nodig om 3,486,784,401 mensen te bereiken! Wil je dat zien gebeuren? Gebruik je macht! Dit stuk mag dan ook vrij door iedereen overgenomen worden op websites, blogs, of om door te sturen aan familie, vrienden, kennisen, collega`s, politici, bankiers, economen, professoren, politie agenten, etc. graag zelfs hoe meer mensen dit weten en erover meediscussiëren hoe beter.  Zet a.u.b. wel de bron erbij zodat mensen mee kunnen doen in de discussie hieronder als ze dat willen.)

Kunnen we in een tijdkristal de ondergang van het heelal overleven?

Tijdkristal overleeft Einde der Tijden

Hawking’s zeventigste verjaardagsfeestje bracht opmerkelijke, zelfs bizarre ideeën voort. Zoals van natuurkundige Frank Wilczek. Op een dag zal dit heelal niet meer leefbaar zijn en alle energie vervlogen. Stel, onze verre nazaten ontdekken geen methode om te ontkomen aan dit heelal. Betekent dit ook het einde van intelligent leven? Nee, stelt Wilczek. Er is nog kans op redding, door middel van een kristal dat symmetrisch is in de tijd in plaats van in de ruimte.

De hittedood van het heelal
Ons heelal is al 13,7 miljard jaar lang aan het sterven. Elke seconde zetten sterren als de zon ontelbare exajoules aan vrije energie om in straling die de wereldruimte ingepompt wordt. Vijf miljard jaar na nu zal de zon opzwellen als rode reus en achterblijven als witgloeiende, langzaam uitdovende witte dwerg. Duizend miljard jaar na nu zullen zelfs de kleinste rode dwergsterretjes, die het meest zuinig met energie omspringen, uitdoven. De eeuwige duisternis zal dan invallen en de Melkweg veranderen in een uitgedoofd spookstelsel, af en toe opgeschrikt door kadavers van sterren die op elkaar botsen en een korte, heftige explosie opwekken. 

 

Kunnen we voor eeuwig voortleven in een tijdkristal? Volgens Wilczek wel, al wordt het saai.
Kunnen we voor eeuwig voortleven in een tijdkristal? Volgens Wilczek wel, al wordt het saai.

 

 

Warmtedood: entropie neemt toe tot maximum
Nog verder in de toekomst. De temperatuur van de achtergrondstraling zal dan gedaald zijn tot miljardsten kelvin – dichter bij het absolute nulpunt dan we nu in zelfs de beste laboratoria kunnen bereiken. Wellicht zullen er dan bizarre levensvormen bestaan op basis van zogeheten Efimovringen, waarvoor zelfs vier graden boven het absolute nulpunt even dodelijk is als een verblijf in de vuurbal van een waterstofbom voor ons.
Nog ontelbaar veel noniljarden jaren verder. Zelfs de grootste zwarte gaten zijn nu verdampt door Hawkingstraling.
De entropie heeft haar maximum bereikt, er is geen vrije energie meer over om van te leven. Het heelal is de warmtedood gestorven, een paradoxale term, die in feite betekent dat alle vrije energie afvalwarmte is geworden waar je niets mee kunt. Wat nu? Hoe kan een levensvorm in of na die tijd nog overleven?

Tijdkristal als perpetuum mobile
Nobelprijswinnaar Frank Wilczek, theoretisch natuurkundige aan de Massachusetts Institute of Technology, heeft een overlevingsplan bedacht. Zijn recept: een hypothetisch apparaat, een tijdkristal, kan een computer aandrijven die kan blijven werken lang nadat alle andere krakend tot stilstand is gekomen. Een computer kan een virtuele wereld simuleren waarin bewuste wezens kunnen leven.

Wilczek kwam op dit opmerkelijke idee toen hij vaste kristallen (de kristallen in het dagelijks taalgebruik) bestudeerde. Een kristal is stabiel, omdat de atomen in het kristal op de energetisch gunstigste plekken zitten. Bekend van de middelbare school. Maar wat als een kristal niet symmetrisch is in de ruimte maar in de tijd? Een vierdimensionaal kristal dus. Elk object dat in een cirkel beweegt en na verloop van tijd terugkeert op zijn plaats, bijvoorbeeld een planeet, is symmetrisch in de tijd. Toch is de aarde geen tijdkristal. Immers: de aarde bevindt zich niet in het laagst denkbare energieniveau. Dat wordt bereikt als de aarde in de zon valt.

Supergeleider als tijdkristal
Wilczek vond iets beters: een supergeleider. In een supergeleider is er geen weerstand, dus blijven de elektronen in de supergeleider voor eeuwig bewegen omdat ze dezelfde kwantumstaat delen. In een tijdkristal moeten elektronen in een bepaald patroon bewegen, ‘dansen’ in plaats van in een rechte lijn bewegen zoals in een normale supergeleider. Ze moeten als het ware kluitjes vormen. Dit om zeker te stellen dat er een regelmatige, periodieke beweging ontstaat, ongeveer zoals de structuur van een kristal zich herhaalt. Wilczek toonde wiskundig aan dat het werkt.

Eeuwige cyclus
In een tijdkristal wordt hetzelfde patroon ad infinitum herhaald. Er is dus geen communicatie met de buitenwereld mogelijk, slechts dezelfde informatie -of ervaring – die eindeloos wordt herhaald. Sommige collega’s van Wilczek vinden het idee daarom zinloos, anderen zien er wel wat in.

Persoonlijk? Gezien de enorme rijkdom aan bizarre kwantumprocessen op miljardsten graden boven het absolute nulpunt, waar we pas nu inzicht in krijgen, denk ik dat ook met minuscule hoeveelheden energie – en wie weet zelfs met vibraties in de nulpuntsenergie – heel wat meer mogelijk is dan we nu kunnen overzien. En wie weet, ontdekken we toch nog een toegang tot een ander heelal. We hebben immers letterlijk alle tijd van de wereld….

Bronnen
State of The Universe Symposium
Death-defying time crystal could outlast the universe, New Scientist

Time lapse video: zee breekt kust af

Processen als kusterosie gaan te sluipend en te langzaam om met het blote oog waar te nemen. Daarom houden we er minder rekening mee dan met snelle gebeurtenissen, die eigenlijk veel minder belangrijk zijn. Hoe zou het er voor ons uitzien als een maand in enkele seconden voorbij gaat? Dan verandert het perspectief totaal en wordt dramatisch duidelijk hoe verwoestend kusterosie is. Check deze video, om jezelf te trainen op visionaire tijdschaal te denken.

Tijd en aandacht

Praktisch gezien zijn er eigenlijk maar twee zaken in het leven die je als individu hebt en die je hele leven omvatten; tijd en aandacht. Tijd krijg je, aandacht geef je. Hoeveel tijd we precies te besteden hebben verschilt per persoon maar het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) kan een goed inzicht hierin geven. De gemiddelde levensverwachting in Nederland voor mannen  lag in 2010 op 78,77 jaar (28.770 dagen). Vrouwen hebben gemiddeld bijna vier jaar meer te besteden met een levensverwachting van  82,72 jaar (30.213 dagen).
In die periode je aandacht geven aan jezelf, je medemensen en het universum. Hoe we die tijd het beste zouden kunnen besteden is een vraag waar vele mensen zich al mee bezig hebben gehouden, biologisch gezien lijkt zo goed mogelijk voortbestaan in de meest brede zin van het woord een logische invulling. Op een abstracter, wellicht spiritueler, vlak lijkt het leren van levenslessen een zinvolle invulling te zijn. De twee sluiten elkaar overigens niet uit, ze sluiten eerder prachtig op elkaar aan. We leven om te leren, en we leren om beter te kunnen leven.

Dit zijn slechts twee invullingen of eerder richtingen, uiteindelijk is het aan mensen zelf om te bepalen waar ze hun tijd en aandacht aan willen besteden in het leven en zijn er net zoveel unieke paden om te bewandelen als dat er mensen zijn. Zolang iemand (nog) niet zelf een richting en/of pad heeft gekozen zijn er genoeg anderen die hier invulling in kunnen geven. Als baby ben je eerst volledig afhankelijk van je ouders en die afhankelijkheid neemt naarmate je volwassener wordt af. Maar naast ouders, eventuele broers en zussen en andere familieleden zijn er ook andere mensen die je pad voor je kunnen invullen; docenten, geliefdes, vrienden, kinderen, kerkgenootschappen, de overheid, etc. Verder groei je op in een land met een specifiek klimaat, met sociale & economische systemen, gewoontes, tradities, geloven, etc. die ook allemaal een invloed hebben. Hier is ook allemaal niets mis mee tenzij je op een gegeven moment het gevoel hebt dat je moedoet in systemen en je je aandacht en tijd besteed aan zaken waar je eigenlijk zelf helemaal niet achter staat. Het duurt soms even voor mensen het zich (willen) realiseren maar uiteindelijk zijn we voor een groot deel zelf in staat identiteit en invulling te geven aan wat we met onze tijd en aandacht doen en waar we dat in investeren.

Het is onmogelijk en onzinnig om voor anderen zaken goed of slecht te noemen, en om te dicteren wat mensen wel of niet zouden moeten doen. Zo een valse dualiteit creëert daarbij een schijnwereld en doet alsof er slechts 2 keuze`s zijn terwijl er in het echt altijd een overvloed aan keuze`s en richtingen zijn. Wel zijn er ervaringspatronen te onderscheiden, afhankelijk van waar mensen hun tijd en aandacht in steken en wat voor gevoel en resultaten ze daarvoor terug krijgen. Dit is door eenieder zelf te onderzoeken door voor jezelf bij te houden (bijv. 0p papier of spreadsheet) waar je je tijd aan spendeert gedurende de dag en door aan te geven wat je daarvoor terugkrijgt in ervaring en gevoel. Zo kun je bewust worden van wat wel en niet werkt voor jezelf en langzaam maar zeker veranderingen in het patroon gaan aanbrengen zodat je tijd meer en meer wordt besteed aan de zaken waar jezelf het meeste uithaalt.

Hier een tweetal persoonlijke observaties.
Aandacht geven aan nieuws van ver weg waar ik daarbij zelf ook nog eens 0.0 invloed op hebt leidt bij mij tot frustratie, boosheid en een soort algemene teleurstelling in de mensheid. Dat gevoel werkt daarbij enigszins verlammend en maakt me passief. Het artikel: Nieuws zonde van de tijd, wat eerder hier op visionair verscheen kwam overeen met mijn eigen ervaringen. Daartegenover ervaar ik het onderzoeken van mijn eigen stressvolle gedachten als zeer leerzaam, vaak zeer verhelderend en soms ook nog eens buitengewoon lachwekkend.

Hoeveel tijd hebben we en waar spenderen we onze tijd en aandacht aan?

Tijd en aandacht steken in zaken waar ik zelf niet geheel achter sta maar die ik toch doe uit de motivatie omdat het als het ware wordt verwacht van de omgeving, of wordt opgedrongen door de omgeving en de reclame`s geven me zelden een positief of dankbaar gevoel aan het einde. Verder raak ik er vermoeid van en heb dan de neiging om verdoving te zoeken in TV en andere zaken. Als ik daarentegen bijdraag en bouw aan zaken waar ik wel achter sta, zelf op onderzoek uitga en zelf nadenk over zaken dan krijg ik daar juist energie van. Ook geeft het me een gevoel van controle en het idee dat de wereld direct om mij heen prima te verbeteren is. Het geeft me een plezierig gevoel en ik krijg er een positief beeld van de wereld van.

Tot zover de eigen observaties, ik ben benieuwd of andere mensen ook patronen hebben gevonden die juist wel of juist niet voor ze werken. En of ze eventueel bereid zijn deze te delen hieronder in de reacties. Het is goed om te beseffen dat als we tijd en aandacht aan iets besteden dat we dat altijd gedeeltelijk vanuit onze eigen vrije wil doen en we deze patronen in bepaalde mate kunnen bijsturen als we er niet tevreden mee zijn. Hopelijk kunnen we dan aan het einde van de ongeveer 80 jaren tijd die we gekregen hebben tevreden terugkijken over waar we in het leven onze tijd en aandacht aan hebben gespendeerd.

It`s better to light a candle, then to curse the darkness.
-Confusius

Aanverwante artikelen en informatie:
-) De Happy Planet Index
-) Permacultuur in Nederland
-) Tegenlicht over Permacultuur: Groen Goud
-) Transition Towns met Rob Hopkins
-) Transitie naar een Olie Arme Toekomst
-) Tegenlicht over Power to the People
-) Tegenlicht over Cleantech, de schone toekomst 
-) Tegenlicht over Cradle to Cradle
-) 21 leefregels gebaseerd op gezond verstand
-) De 30 universele rechten van de mens
-) Goedkoop op wereldreis, drie strategieën
-) Compassievolle Communicatie
-) Het spel dat je leven met 10 jaar kan verlengen
-) Menselijke seksualiteit nader bekeken

Aanverwante filosofische artikelen:
-) In het licht van voortbestaan
-) Diversiteit, de bouwsteen van het leven
-) Het begin en einde van goed en kwaad
-) Eigen en sociale identiteit
-) Ego: het strategische zelf
-) Een revolutie in het eigen denken
-) Alan Watts over de aard van bewustzijn
-) De dood, een verkenning
-) Eindeloos Bewustzijn
-) DMT – The Spirit Molecule
-) Geloof is de oorzaak van zowel identiteit als lijden
-) Volg je hoogste passie, met integriteit en zonder verwachtingen
-) Natural Law presentatie over Life, the Universe and Everyting
-) Tijd en Aandacht

De kans dat een korte termijn gok achteraf klopt is groter dan je volgens de kansberekening zou verwachten.

Goed nieuws: tijd stopt toch niet

Alles begon met dit gedachtenexperiment. In een achterkamertje in een casino krijg je een zuivere munt om op te gooien. Je krijgt niet de gelegenheid om te zien wat de uitkomst is, want op het moment dat de munt neerkomt, val je in een diepe slaap. Heb je kop gegooid, dan duurt de slaap een minuut. Heb je munt gegooid, dan duurt de slaap een uur. Als je wakker wordt heb je geen idee hoe lang je geslapen hebt. Je moet gokken: heb je kop of munt gegooid. Wat is de beste strategie? Volgens een groep kosmologen: wedden op kop. Immers, we leven waarschijnlijk in een multiversum, een bijna oneindige verzameling heelallen naast elkaar…

Multiversum begunstigt gok op korte slaap
Hun redenatie komt ongeveer hier op neer. Stel dat we in een multiversum leven dat zich continu vertakt in verschillende mogelijkheden. Verschillende delen van de ruimte zetten voortdurend uit tot verschillende

De kans dat een korte termijn gok achteraf klopt is groter dan je volgens de kansberekening zou verwachten.
De kans dat een korte termijn gok achteraf klopt is groter dan je volgens de kansberekening zou verwachten.

heelallen, dus ons zichtbare universum is maar een klein eilandje in een exponentieel groeiend multiversum. In een oneindig multiversum zal alles wat kan gebeuren uiteindelijk ook gebeuren – een versie van de wet van Murphy. Een oneindig aantal keren zelfs. Alleen is het erg lastig rekenen met oneindigheden. Zo is het aantal even gehele getallen  groter dan nul, even groot als het totale aantal gehele getallen (kardinaalgetal alef nul).

Dus besloten fysici de guillotine, dat andere beroemde product van de Verlichting, van stal te halen. In een gedachtenexperiment hakken ze de tijdlijn van het multiversum op een gegeven moment door en nemen dan een steekproef. Tellen is, immers onmogelijk in een oneindige verzameling. Als deze – op zich logische – techniek wordt gebruikt om het casino-experiment te analyseren, gebeurt er iets vreemds. Als de tijd stil wordt gezet, snijdt de doorsnede door de slaapperiode van de gokkers. Echter: de vijftig procent van de gokkers die ‘munt’ hebben gegooid, hebben een veel grotere kans slapend aangetroffen te worden dan de ‘kop’ gokkers. Met andere woorden: ‘kop’ gokkers hebben een veel grotere kans om te winnen dan ‘munt’ gokkers. Als je wakker wordt, heb je extra informatie: de tijd is niet opgehouden te bestaan. Daarom verandert de oorspronkelijke 50/50 kans als je wakker wordt. Het is dus waarschijnlijker dat je maar een minuut sliep dan een uur. Kop wint.

Tijd blijft bestaan
Het idee dat tijd moet eindigen om alle waarschijnlijkheden een kans te geven te blijven bestaan heeft kosmologen Alan Guth en Vitaly Vanchurin danig gekweld. Ze hebben nu een uitweg gevonden. Met goed nieuws: de tijd blijft bestaan in het multiversum. De essentie van hun argument: je hebt geen extra informatie nodig om te begrijpen waarom de kans op kop groter is dan vijftig procent. In een multiversum dat exponentieel groeit, zijn er altijd meer jonge dan oude universa. Als je wakker wordt, ben je of in een afgeslitst universum waarin een minuut voorbij is gegaan of een uur. De kans is altijd groter dat je in een universum van een minuut ouder leeft, aldus Guth. Hij zou daarom altijd op het jongere universum wedden. Collega-kosmoloog Bousso is nog steeds niet overtuigd. Volgens hem is  het Einde der Tijden de gemakkelijkste verklaring.

Zit er geen redeneerfout in de theorie van beide heren, dan is er een vrij effectieve manier om uit te vinden of we inderdaad in een dergelijk voortdurend splitsend multiversum leven. Herhaal dit experiment duizend maal en stel vast of er een bias optreedt. Kan eindelijk de multiversum-theorie op de proef worden gesteld, door domweg tegelijkertijd heel vaak een munt op te gooien in combinatie met een slaappil?

Bronnen
Alan H. Guth en Vitaly Vanchurin, Eternal Inflation, Global Time Cutoff Measures, and a Probability Paradox, Arxiv (2011)

Tachyonen zijn hypothetische deeltjes die alleen sneller dan het licht kunnen reizen.

Wat gebeurt als de tijd stopt?

Wat zou er gebeuren als van het ene op het andere moment de tijd plotseling stil zou komen te staan? Tot nu toe was dat metafysische speculatie, maar natuurkundige Igor Smolyaninov is er in geslaagd het Einde van de Tijd na te bootsen. In een onverwacht alledaags materiaal. Wat gebeurt er als de tijd letterlijk opraakt?

Universum nabootsen in grafeen
Natuurkundigen vinden steeds meer fysische systemen die gebruikt kunnen worden als model van ruimtetijd. Zo kunnen ze spelen met de algemene relativiteitstheorie in een systeem dat wiskundig gezien erg lijkt op ruimtetijd. Een paar voorbeelden: elektronen in grafeen, het kippengaas van koolstofatomen dat de ontdekkers een Nobelprijs opleverde, gedragen zich bij afkoelen ongeveer zo als het universum vlak na de Big Bang waardoor natuurkundigen in staat zijn, door grafeen te koelen meer te weten te komen van het vroege heelal.

Elektromagnetische ruimte

Het Einde der Tijden - wat zou er gebeuren? - Bron: Flickr
Het Einde der Tijden – wat zou er gebeuren? – Bron: Flickr

Een ander voorbeeld is de wiskundige gelijkenis tussen licht in een elektromagnetische ruimte (doorzichtig medium) en in ruimtetijd. Fysici hebben kort geleden ontdekt hoe ze in deze elektromagnetische ruimte dingen kunnen aanleggen als kwantumschuim, de Big Bang, zwarte gaten en zelfs het hele multiversum. Moeilijk te overtreffen, maar Igor Smolyanov is er nu toch in geslaagd. Hij heeft in zijn nieuwste experiment het einde van de tijd gemodelleerd.

Experimenteren met het einde van de tijd
Smolyaninov’s techniek maakt gebruik van metamaterialen. Metamaterialen kunnen zo worden samengesteld dat ze zich gedragen als een tweedimensionale ruimte met een tijddimensie. Overigens kan andersom ook: twee tijddimensies en één ruimtedimensie, bijvoorbeeld. Metamaterialen zijn veelzijdig.
Volgens Smolyaninov ontstaat een interessante situatie als de twee materialen tegen elkaar worden gezet. Als de tijddimensie loodrecht op de ruimtedimensie staat, eindigt de tijd domweg plotseling, aldus Smolyaninov. Hij noemt deze situatie het Einde der Tijden.

In hun experiment lieten de experimentatoren ruimtetijd overgaan  in een Euclidische ruimte (dus zonder tijd). Ze bouwden dit scenario na in metamaterialen met optische eigenschappen die lijken op de eigenschappen van ruimtetijd. Hiervoor gebruikten ze de plasticsoort polymethyl methacrylaat (PMMA), beter bekend als perspex of plexiglas. Dit materiaal werd in stroken op een goudlaagje aangebracht. Het licht beweegt zich in de vorm van plasmons (een soort energievibraties die langs een oppervlak reizen) langs dit oppervlak. Er werden twee kosmologische situaties nagebootst: het einde van de ruimte en het einde van de tijd.
Het einde van de ruimte leidt tot een Rindler-horizon, iets dat veel weg heeft van een waarnemingshorizon,  en liet de door Hawking al voorspelde Hawkingstraling zien.

Maar wat gebeurt er aan het einde van de tijd?
Volgens Smolyaninov divergeert het elektromagnetische veld aan het einde van de tijd (m.a.w. waaiert uit). Volgens het Physics Blog van MIT Technology Review een vrij saaie ontwikkeling, maar wie weet is dat precies wat er nu gebeurt. Immers, er lijkt een geheimzinnige invloed, de donkere energie, het heelal steeds sneller uiteen te rukken. Zou het einde der tijden steeds sneller naderen? Kunnen we op tijd uit dit heelal ontsnappen? De zaak blijft interessant.

Bron
Igor I. Smolyaninov et al., Hyperbolic Metamaterial Interfaces: Hawking Radiation From Rindler Horizons And The “End Of Time”, 2011

Tijdlens maakt voorwerpen onzichtbaar

Stel, je staat in een bank te wachten. Twee mannen met bivakmutsen op komen binnenrennen met een vreemd voorwerp. De mannen verdwijnen uit beeld. Dan, na een minuut zie je ze in een flits opduiken met tassen vol geld. Natuurkundigen is nu iets gelukt dat op het eerste gezicht uit een science fictionfilm komt: een gat in de tijd maken.

Onzichtbaarheidsmantels zijn het resultaat van de pasontdekte vaardigheid om elektromagnetische velden op extreme manieren te vervormen. Onzichtbaarheidmantels komen er in feite op neer om het licht rond een volume in de ruimte te sturen, zodat alles binnen dit volume onzichtbaar is. Dit effect heeft zeer veel interesse gewekt. Wie wil niet om elke reden dan ook af en toe onzichtbaar zijn of dingen aan het zicht onttrekken? De eerste onzichtbaarheidsmantels werkten alleen voor microgolven – deze zijn zo groot dat het niet moeilijk is metamaterialen te maken die microgolven om een voorwerp heen te buigen. In slechts enkele jaren zijn natuurkundigen er in geslaagd om sluiers te ontwikkelen die voorwerpen voor geluid, licht en ok golven op de oceaan onzichtbaar maken. Of, nog opmerkelijker, illusoire mantels die een voorwerp op een ander voorwerp kan laten lijken.

Moti Fridman en zijn vollega’s van Cornell University in het Amerikaanse plaatsje Ithaca, hebben nu een onzichtbaarheidsmantel ontworpen die gebeurtenissen in de tijd verbergt. Tijd-cloaking is mogelijk omdat er een bepaalde wiskundige overeenkomst (dualiteit) bestaat tussen ruimte en tijd in de elektromagnetische theorie van Maxwell. De diffractie van een lichtbundel in de ruimte (i.e. het om een obstakel heen buigen van lichtgolven) is wiskundig gezien equivalent aan aan de propagatie van licht in de tijd door een dispersief medium (een medium waarin verschillende kleuren, oftewel golflengtes, verschillende snelheden hebben). Met andere woorden: diffractie en dispersie zijn symmetrisch in ruimtetijd.

Wat tot een interessant idee leidt. Net als het mogelijk is een lens te maken die met behulp van diffractie licht bundelt, is het ook mogelijk dispersie te gebruiken om een lens te maken die licht bundelt… op een gegeven tijdstip. “Een dergelijke tijdlens kan, bijvoorbeeld, gebeurtenissen uitrekken of samenpersen in de tijd,” aldus Fridman en co. Van dit effect is gebruik te maken om een tijds-onzichtbaarheidsmantel te construeren. De truc: plaats twee tijdlenzen achter elkaar en stuur er een bundel licht doorheen. De eerste lens comprimeert het licht in de tijd terwijl de tweede het decomprimeert. Zie de afbeelding. Dit laat echter een causaal gat vallen. Voor een korte periode is er namelijk een gat in de tijd, waarin gebeurtenissen die plaatsvinden niet worden waargenomen. Voor een waarnemer lijkt het licht dat uit de tweede tijdlens komt niet vervormd, met andere woorden het lijkt alsof er niets gebeurd is.

Helaas – of gelukkig – zijn er nog de nodige beperkingen aan deze tijdverhulling. De tijdscloak van Cornell is alleen in staat voor 110 miljardste seconden gebeurtenissen te verhullen. Volgens Fridman en de zijnen is het beste wat ze kunnen bereiken 120 miljoenste seconden. Nog geen milliseconde dus. Voorlopig hoeven bankiers zich dus nog geen zorgen te maken. Maar zou het hierbij blijven?

Bronnen
1. Fridman et al., Demonstration Of Temporal Cloaking, arxiv.org
2. First Demonstration Of Time Cloaking, MIT Technology Review ArXiv blog

Hoe zou onze ruimte er uit zien als we een gebroken aantal dimensies hebben? Bron: visualparadox.com

Gebroken dimensies kunnen experimenteel aangetoond worden

Hoe zou het leven zijn in een wereld waarin er geen drie dimensies bestaan, maar 2,9 of 3,4? Daar kunnen we nu eindelijk achter komen, zegt een natuurkundige.

Hoe zou onze ruimte er uit zien als we een gebroken aantal dimensies hebben? Bron: visualparadox.com
Hoe zou onze ruimte er uit zien als we een gebroken aantal dimensies hebben? Bron: visualparadox.com

In de jaren twintig ontwikkelden de natuurkundigen Theodor Kaluza and Oskar Klein een theorie die Maxwell’s theorie van elektromagnetisme en Einsteins relativiteitstheorie met elkaar in overeensteming bracht. Een indrukwekkende prestatie met één nadeel: in hun model had ruimtetijd vijf dimensies. Kaluza en Klein bedachten hier echter een oplossing voor. Ze veronderstelden dat de vijfde dimensie zeer klein is opgerold en een afmeting heeft ter grootte van de Plancklengte, 10-35 m. Stel dat je in een ruimte zou leven waarin één dimensie tien meter lang is (bijvoorbeeld recht vooruit). Dan zou je na tien meter vooruit gelopen te hebben, weer op de plaats zijn waar je begonnen bent. Je zou ook de achterkant van jezelf zien. Extra dimensies zijn wiskundig gezien erg handig. Geen wonder dat andere natuurkundigen die ook extra dimensies nodig hadden voor hun theorie, graag van deze methode gebruik maakten.

Een recenter idee is dat de extra dimensie onderdeel is van het ‘kwantumschuim’ omdat alles op die extreem kleine schaal onderhevig is aan kwantumonzekerheid. Een andere manier om dit wiskundig te omschrijven is als ‘gebroken’, of fractal, dimensie: een dimensie die tegelijkertijd bestaat en niet bestaat. Zo is bijvoorbeeld een kustlijn een fractal: de dimensie ligt tussen 1 en 2. Weliswaar is de kustlijn een lijn, maar de lengte hiervan neemt toe tot (in theorie) oneindig als je de kustlijn gedetailleerder beschrijft.

Tot nu toe werd gedacht dat er geen manieren bestonden om het idee van fractale dimensies te bevestigen of verwerpen. De Plancklengte is zo absurd klein dat er geen experiment denkbaar is om hun bestaan aan te tonen. Nu is daar verandering in gekomen.  Hongbo Chen van de East China University of Science and Technology in Shanghai zegt dat het mogelijk is toch het verschil te zien. Hij heeft namelijk berekend hoe extra, fractale, dimensies het Casimireffect zouden beïnvloeden. Het Casimireffect zorgt er voor dat twee platen die op zeer korte afstand van elkaar staan, elkaar zeer sterk aantrekken. De oorzaak: de ruimte tussen twee platen is als het ware leger dan normaal, omdat bepaalde virtuele deeltjes zich door de beperkte ruimte niet kunnen vormen. De virtuele deeltjes aan de andere kant van de platen persen de platen op elkaar, ongeveer zoals de luchtdruk een zuignap vastdrukt.

Volgens Cheng geldt, dat als de afstand tussen de platen even grot is als de afmeting van de extra dimensie,die ook de Casimirkracht moet beïnvloeden. In feite zegt hij zelfs dat deze kracht sterker zal zijn als de extra dimensie een geheel getal is, dan als de extra dimensie een fractal is. Het exacte verschil is vanzelfsprekend afhankelijk van de exacte grootte van de breuk, zo zal 3,01 uiteraard minder afwijken dan 3,5.

De hamvraag is natuurlijk of het verschil ondubbelzinnig kan worden gemeten. Als dat kan, hebben we een behoorlijk interessante test van de aard van ruimte-tijd. Er is echter een probleem. De Casimirkracht meten is extreem moeilijk. De Casimirkracht is zo klein dat het pas in 1997 gelukt is deze te meten. Geen fysicus, Cheng incluis, durft het aan een voorspelling te doen over de grootte van de nieuwe kracht. Als deze dimensies inderdaad zo klein zijn als de Planckschaal, zal het extreem moeilijk zijn de effecten te meten. Ook wordt de Casimirkracht op een dergelijke kleine schaal extreem groot, deze neemt namelijk toe met de omgekeerd vierde macht van de afstand. Hier zal dus een indirecte methode moeten worden gebruikt.

Bron:
The Casimir Effect For Parallel Plates In The Spacetime With A Fractal Extra Compactified Dimension