Zoekresultaten voor: permacultuur

Permacultuur in Nederland en omgeving

Afbeelding met dank aan www.permacultuur.eu
(jaaropleiding permacultuur)

De interesse in permacultuur en het achterliggende gedachtengoed neemt wereldwijd toe. Dit laat zich onder andere zien in de wereldwijd snel toenemende hoeveelheid Transition Towns. Meer mensen willen weer gezond voedsel in de eigen omgeving verbouwen met respect voor de mens en de aarde.

Energie-neutrale of zelfs energie-producerende huizen worden technisch en economisch gezien een optie voor telkens meer mensen. Ook heeft permacultuur verschillende oplossingen om lokale economische systemen in te richten als aanvulling op het huidige economische en monetaire systeem wat al geruime tijd in een ernstige systeemcrisis zit en hier ook niet snel uit gaat lijken te komen.

Permacultuur biedt niet zozeer kant en klare instant oplossingen maar biedt wel concrete denk en oplossingsrichtingen in de vorm van ontwerpprincipes waar telkens meer mensen zich in verdiepen. Permacultuur richt zich op de lange termijn overleving van de mens in harmonie met de natuurlijke omgeving.

Binnen permacultuur zijn kennis en samenwerking belangrijke hulpbronnen en deze hulpbronnen nemen toe naarmate mensen er meer gebruik van maken. Vandaar dat onderlinge communicatie en contacten tussen mensen met interesse in deze materie van groot belang is. Hieronder een overzicht van mogelijkheden om met andere permacultuur geïnteresseerden in contact te komen.

Permacultuur communicatie platformen in Nederland

    • Permacultuur Actieforum:
      permacultuur.actieforum.com
      Een forum waar mensen over allerlei zaken van permacultuur kunnen discussiëren en tips kunnen uitwisselen. Van slakkenbestrijding tot het ontvangen van feedback op permacultuurontwerpen.  Daarnaast is het forum bekijken ook vaak al een nuttige bron van informatie.
    • Permacultuur Googlegroep (momenteel rond de 500 leden):
      groups.google.com/group/permacultuur
      Een e-mail discussiegroep waarop mensen informatie met elkaar kunnen uitwisselen en vragen aan elkaar kunnen stellen. Het archief is ook terug te lezen op de groep zelf en staat inmiddels ook boordevol informatie. Het is gemakkelijk om lid te worden, je kunt instellen hoeveel mails je wilt krijgen en het is ook gemakkelijk je weer af te melden.
    • Permacultuur Facebook groep (momenteel rond de 2600 leden):
      facebook.com/groups/permacultuur
      Geïnteresseerden in permacultuur wisselen tips uit, stellen vragen aan elkaar, plaatsen verzoeken tot lokale samenwerking etc. De snelheid en het gemak vann uitwisseling bij een facebookgroep zijn ongekend maar de informatieopslag functie is aanzienlijk minder dan bij de andere twee platformen. Lid worden kan met een druk op de knop, lid af worden ook.
  • Overzicht van permacultuuractiviteiten:
    aktieagenda.nl/bin/select?q=permacult
    In deze aktieagenda kunnen mensen hun eigen aktiviteiten met permacultuur aankondigen en kun je een uitgebreid overzicht vinden van waar cursussen, workshops, informatiedagen etc. worden gegeven. Dus wil je van informatie via het internet naar de praktijk dan is de aktie agenda een ideaal middel om erachter te komen hoe en waar andere permacultuur geïnteresseerden te ontmoeten.
Overzicht van aangemelde permacultuur projecten in en rond Nederland

 

Foto van www.permacultuur.eu (jaaropleiding permacultuur)
Afbeelding met dank aan
www.permacultuur.eu
(jaaropleiding permacultuur)

Projecten in Nederland en wereldwijd
Naast dat permacultuur optimaal gebruik probeert te maken van de huidige mogelijkheden van het internet om contact te maken tussen geïnteresseerden is het daarnaast ook handig om concrete permacultuur projecten te bekijken en van elkaar in de praktijk te leren. Inmiddels zijn er rond de 100 permacultuur projecten die zich geregistreerd hebben in NL en omgeving, een overzicht  is te vinden op: permacultuurnederland.org/map.php

Als je zelf aan de gang wilt maar niet goed weet hoe te beginnen dan is het handig om eens een kijkje te nemen op een project in de buurt en de eigenaar daarvan wat vragen te stellen. De ervaring leert dat mensen graag vertellen over hoe ze hun eigen permacultuurtuin hebben ontworpen, wat de ideeën erachter zijn en hoe de tuin zich verder moet gaan ontwikkelen.

Een lijst met wereldwijde permacultuur projecten is te vinden op de website van het Permaculture Research Institute in Australië, ook verschillende Nederlanders hebben hier hun project al aangemeld. Vind de projecten op: permacultureglobal.com/projects.

Planten en zaden ruilen
Voor de mensen die het belang van biodiversiteit goed begrijpen en hier zelf mee aan de gang willen is het goed te weten dat er een platform is om actief zaden en planten met elkaar uit te ruilen. Inmiddels doen hier ook vele mensen door heel Nederland aan mee en worden er momenteel zo onderling rond de 180 verschillende planten en zaden met elkaar uitgewisseld. Op permacultuurnederland.org/index.php?id=48 meer informatie over hoe je zelf deel kunt gaan nemen aan dit netwerk.

Gratis praktijkervaring opdoen
Via WWOOF wat staat voor World Wide Opportunities on Organic Farms (www.wwoof.net), HelpX (www.HelpX.net) en Workaway (www.workaway.info), kun je zo op vele projecten aan het werk binnen Nederland, Europa en zelfs de hele wereld.  Het is een superleuke ervaring om als persoon zo op een aantal boerderijen te kijken en tegelijk de mensen waar je werkt goed te leren kennen. Je kunt een zeer leuke, nuttige en goedkope vakantie hebben via dit soort mogelijkheden. Van de andere kant heb je als gastadres ook het voordeel dat je enthousiaste reislustige mensen hebt die je een tijdje komen helpen met je bedrijf / boerderij / permacultuurtuin / project. Nuttig en gezellig, zo komt de vakantie naar je toe. Ideaal dus om zelf gratis praktische ervaring met permacultuur op te doen of als je zelf een locatie hebt om mensen over permacultuur te leren.

WangariNederlands
En bij voorkeur natuurlijk een fruit- of notenboom waar je na een aantal jaren een eetbare klimplant in kunt laten klimmen, en waaronder je fruitstruiken en kruiden kunt zetten.

1424441_639945529406758_1133856984_n(Op het internet hebben de lezers de macht! Zij bepalen welke informatie de wereld rond gaat! U bent zich er misschien niet van bewust, maar als elke lezer een link stuurt naar 3 geïnteresseerde personen, dan zijn er maar 20 stappen nodig om 3,486,784,401 mensen te bereiken! Wil je dat zien gebeuren? Gebruik je macht! Dit stuk mag dan ook vrij door iedereen overgenomen worden op websites, blogs, of om door te sturen aan familie, vrienden, kennisen, collega`s, etc.). Graag zelfs hoe meer mensen dit weten hoe beter.  Zet a.u.b. wel de bron erbij zodat mensen kunnen reageren en/of mee kunnen doen in de discussie hieronder als ze dat willen.)

Aanverwante artikelen en informatie:
-) Netwerk Eetbaar Nederland van start
-) In het licht van voortbestaan
-) Permacultuur, een introductie
-) Eetbare dorpen en steden
-) Eetbare stad, groei de revolutie
-) Overzicht van de vele voordelen van gemeenschapstuinen
-) Gemeenschapstuinen voor heel Nederland
-) Praktische tuin inspiratie
-) Dirt! The Movie: het belang van gezonde gronden 
-) Tuinieren zonder eigen grond
-) Raamtuinieren
-) De gemakkelijke moestuin
-) De kruidenspiraal
-) Transformatie van een grasveld tot een groentetuin (fotoserie)
-) De eetbare bostuin 
-) De buurtmoestuin
-) Een boerderij voor de toekomst
-) Boeren 2.0 – Een bloedsomloop van organische stof
-) Introduction to permaculture design met Geoff Lawton
-) Permaculture Design Course met Bill Mollison en Geoff Lawton
-) Permacultuur met Sepp Holzer
-) Permaculture, The Global Gardener met Bill Mollison
-) Eetbare groene woestijnen met Permacultuur
-) Groen Goud – VPRO Tegenlicht over permacultuur
-) Rondleiding Permaculture Research Insitute
-) Permacultuur, voorbeelden en inspiratie
-) Permacultuur in Nederland en omgeving
-) Web of Life, Diversiteit is van levensbelang
-) Overzicht eerdere permacultuur artikelen visionair
-) Eetbare planten en paddenstoelen database
-) Ruil je eigen eetbare planten bij elkaar
-) Engelse Plants for a Future database
-) Practical Plant wiki

-) Universiteit Wageningen, loopjongen van de agro industrie – Deel I- Monsanto
-) Tros Radar – Pesticide en Bijensterfte
-) Universiteit Wageningen, loopjongen van de agro industrie – Deel II-A – Bijensterfte
-) Universiteit Wageningen, loopjongen van de agro industrie – Deel II-B – Bijensterfte
-) Ook waterbeestjes slachtoffer van bijendodende pesticide
-) Universiteit Wageningen, loopjongen van de agro industrie – Deel III – Zuivelindustrie

Vrij downloadbare documenten:
-) Permacultuur, ontwerpen met de natuur (pdf)

boomplantNL

 

Bij permacultuur worden alle ecologische niches op een stuk land opgevuld. Daardoor kunnen vaak hoge oogsten gehaald worden.

Herontwerp de maatschappij met permacultuur

Een interessante presentatie van Toby Hemenway over de geschiedenis van landbouw en hoe we onze maatschappij kunnen herontwerpen met behulp van permacultuur.

Modern agriculture, industry and finance all extract more than they give back, and the Earth is starting to show the strain. How did we get in this mess and what can we do to help our culture get back on track? The ecological design approach known as permaculture offers powerful tools for the design of regenerative, fair ways to provide food, energy, livelihood, and other needs while letting humans share the planet with the rest of nature. This presentation will give you insight into why our culture has become fundamentally unsustainable, and offers ecologically based solutions that can help create a just and sustainable society. This is the sequel to Toby’s popular talk, “How Permaculture Can Save Humanity and The Planet, but not Civilization.” A related article is at patternliteracy.com/697-th…

Is Nederland op eenzelfde manier te herontwerpen?

Aanverwante artikelen en informatie:
-) Website Toby Hemenway – www.patternliteracy.com
-) Eerdere artikelen over permacultuur op visionair
-) Films for Action – Toprated Permaculture Documentaries

3 TED Talks over permacultuur

Het lijkt erop dat permacultuur inmiddels is doorgebroken bij het grote publiek. In Nederland had de VPRO afgelopen jaar de Tegenlicht uitzending: Groen Goud, over de ontwerptechnieken van permacultuur en hoe hiermee inmiddels grote stukken gedegradeerd ecosysteem in o.a. China, Afrika en het Midden Oosten zijn gerestaureerd.

Daarnaast waren er in 2012 in ieder geval 3 verschillende TEDx talks over permacultuur in verschillende delen van de wereld. Hieronder zijn deze drie inspirerende presentaties terug te kijken.

In Search of Sustainable Dreams: Permaculture and Quality of Life

 

Geoff Lawton – Permaculture and it’s potential in the Middle East

 

Ecological Engineering Modeled on Nature: Geoff Lawton

Aanverwante artikelen:
-) Permacultuur in Nederland en omgeving
-) Eetbare dorpen en steden
-) Raamtuinieren
-) De gemakkelijke moestuin
-) De kruidenspiraal
-) De eetbare bostuin 
-) De buurtmoestuin
-) Een boerderij voor de toekomst

 

Introductie tot permacultuur ontwerp

Permacultuur is een ontwerpsysteem. Deze Engelse documentaire laat goed zien wat dat precies inhoudt.

Gebaseerd op de 72 uur durende Permaculture Design Certificate Course zoals ontworpen door permacultuur-grondlegger Bill Mollison. Geoff Lawton neemt je mee in de wereld van permacultuurontwerp en laat je kennis maken met een nieuwe manier om naar de wereld te kijken. Leer hoe je je ontwerpvaardigheden kan vergroten door te observeren, analyseren en in harmonie te brengen met de patronen in de natuur. Ontdek de theorie en zie vervolgens de voorbeelden in de praktijk in deze opmerkelijke video, die essentiële informatie bevat voor iedereen die graag meer wil leren over permacultuur en hoe dit in het dagelijks leven toegepast kan worden om duurzame overvloed te creëren.

 

Een overzicht van topdocumentaires over permacultuur is te vinden op Films for Action.

Aanverwante artikelen en informatie:
-) Permacultuur, een introductie
-) Eetbare dorpen en steden
-) Raamtuinieren
-) De gemakkelijke moestuin
-) De kruidenspiraal
-) De eetbare bostuin 
-) De buurtmoestuin
-) Een boerderij voor de toekomst
-) Eetbare groene woestijnen met Permacultuur
-) Groen Goud – VPRO Tegenlicht over permacultuur
-) Rondleiding Permaculture Research Insitute 
-) Permacultuur, voorbeelden en inspiratie
-) Permacultuur in Nederland en omgeving
-) Web of Life, Diversiteit is van levensbelang
-) Eetbare planten en paddenstoelen database
-) Ruil je eigen eetbare planten bij elkaar
-) Engelse Plants for a Future database

Vrij downloadbare documenten:
-) Permacultuur, ontwerpen met de natuur (pdf)

Permacultuur met Sepp Holzer

Sepp Holzer, een boer uit Oostenrijk nam in 1962 het bedrijf van zijn ouders over en bouwde dat uit tot een succesvol duurzaam boerenbedrijf. Toen Sepp Holzer begon te boeren kwam hij net van de landbouwschool. Al gauw moest hij concluderen dat hij alles wat hij had geleerd, weer moest vergeten. Hij begon zijn bedrijf in harmonie met de natuur te beheren. In zijn ervaring leidt alleen die benadering tot een gezonde planten- en dierenwereld. Waar zijn buren het hoofd niet boven water hielden, creëerde Holzer een waar paradijs. Nu wil iedereen weten ‘hoe hij het doet’. De meest voorkomende vragen beantwoordt hij in een recent in het Nederlands uitgekomen boek: Holzer’s permacultuur

Veel van zijn tips zijn direct toepasbaar, ook in ons vlakke land, ook in een kleine tuin. Hij behandelt ondermeer:

1. Landschapsarchitectuur (ecologisch evenwicht, ontwerpideeën, verhoogde bedden, watertuinen).
2. Landbouwmethoden (principes, bodemvruchtbaarheid, probleemplanten, oude plantenrassen, polyculturen, varkens als medewerkers).
3. Fruitlandschappen (aanleg en onderhoud, vraat, (oude) fruitsoorten, enten).
4. Paddestoelen kweken op hout en stro in de tuin of op het balkon.
5. Tuinen (moestuinen, apotheek, bemesting, slakken, wormen, stadstuinen, plantenlijst).

Sepp Holzer brengt hier de waardevolle kennis samen van een leven lang observeren en experimenteren. Wie het boek leest zal popelen om zelf aan de slag te gaan.

Hieronder een aantal films die over hem en zijn boerderij gemaakt zijn:

Farming with Nature – A Case Study of Successful Temperate Permaculture

 

Farming with terraces and raised beds

 

Aquaculture Synergy of Land and Water

 

Ik putte ook altijd kracht uit de natuur: wanneer ik weer eens in de clinch lag met de autoriteiten, zwierf ik urenlang over mijn land, terwijl ik zaad verzamelde en op andere plekken verspreidde. Ook haalde ik nieuwe energie uit het observeren van mijn dieren en planten. ~ Sepp Holzer

Aanverwante artikelen en informatie:
-) Bekijk het boek: Holzer’s permacultuur
-) Eetbare stad, groei de revolutie
-) Eetbare dorpen en steden
-) Raamtuinieren
-) De gemakkelijke moestuin
-) De kruidenspiraal
-) De eetbare bostuin 
-) De buurtmoestuin
-) Een boerderij voor de toekomst
-) Eetbare groene woestijnen met Permacultuur
-) Groen Goud – VPRO Tegenlicht over permacultuur
-) Rondleiding Permaculture Research Insitute 
-) Permacultuur, voorbeelden en inspiratie
-) Permacultuur in Nederland en omgeving
-) Eetbare planten en paddenstoelen database
-) Ruil je eigen eetbare planten bij elkaar
-) Engelse Plants for a Future database

Ecodorpen en Permacultuur

In deze documentaire worden een aantal mensen uit een ecodorp in Brazilië geïnterviewd. Ze leggen uit waarom ze ermee zijn begonnen, wat ze er in aantrekt en hoe goed het tot nu toe bevalt. Wat hebben we uiteindelijk als mensen echt nodig? Deze mensen hebben besloten dat door zich te gezamenlijk te verenigen in een ecodorp ze een leuker leven kunnen hebben dan om nog langer mee te blijven doen aan de Ratrace.

 

Veel ecodorpen zijn lid van het Global Ecovillage Network. Voor informatie over ecodorpen en om er eentje in je eigen buurt te vinden kun je kijken op http://gen-europe.org/home/index.htm In hoeverre is geluk en tevredenheid mogelijk door gewoon je behoeften en consumptie naar beneden te schroeven zoals een man in dit interview oppert?

Verwante artikelen:
-) Permacultuur, ontwerpen met de natuur (pdf)
-) The Global Gardener
-) Permacultuur, voorbeelden en inspiratie
-) Eetbare Groene Woestijnen met Permacultuur
-) Groen Goud
-) De Eetbare Bostuin
-) Het leven is simpel volgens Thaise Boer
-) Raamtuinieren
-) Moestuinieren 2.0
-) De Kruidenspiraal
-) Nederlandtalige eetbare planten en paddenstoelen database
-) Engelse Plants for a Future database
-) Ruil je eigen eetbare planten bij elkaar

Permacultuur, The Global Gardener

Na de voorbeelden hoe met permacultuur woestijnen zijn terug te vormen tot landbouwgrond, zijn deze onderstaande afleveringen van The Global Gardener wat meer op het Nederlandse klimaat gericht. Als eerste een hele rits inspirerende voorbeelden van hoe permacultuur in steden is toe te passen.

En daarnaast een aflevering over permacultuur in koele klimaten zoals het onze in Nederland.

 

Voor de liefhebbers zijn de andere twee afleveringen van deze serie, In the Tropics en Dryland Strategies via de links op youtube te bekijken.

Verwante artikelen:
-) Permacultuur, ontwerpen met de natuur (pdf)
-) Permacultuur en andere voorbeelden
-) Eetbare Groene Woestijnen met Permacultuur
-) Groen Goud
-) De Eetbare Bostuin
-) Het leven is simpel volgens Thaise Boer
-) Raamtuinieren
-) Moestuinieren 2.0
-) De Kruidenspiraal
-) Nederlandtalige eetbare planten en paddenstoelen database
-) Engelse Plants for a Future database
-) Ruil je eigen eetbare planten bij elkaar

Permacultuur en andere voorbeelden

Permacultuur is een groot voorstander van zoveel mogelijk lokale oplossingen. Hierbij een overzicht van allerlei permacultuurvoorbeelden en andere manieren om o.a. voedsel te verbouwen. Van raamtuinen tot eetbare bostuinen en van energiebesparing tot compostering. Allemaal zaken waar je zelf direct mee aan de slag kunt om je directe omgeving een stukje mooier te maken.

Dit artikel over raamtuinieren laat zien dat grond niet per se een vereiste is om zelf voedsel te verbouwen. Mensen kunnen hun eigen verticale moestuin of raamtuin maken waarmee iedereen die wil eigen groenten en kruiden kan verbouwen. Op lowtech magazine is ook een artikel te vinden met de titel: Maak je eigen verticale (moes)tuin.  Daarnaast heeft de website vele andere zelfbouwtips: Lowtech Magazine. Een ander voorbeeld van een verticale tuin staat op het weblog van Swomp (bouwinstructies). Daarnaast een uitleg hoe je een tuintje kan maken met een paar simpele emmers als basis.  En dan is er ook nog het idee van een compacte raamtuin. Deze voorbeelden laten allemaal zien dat er zelfs met weinig ruimte en geen grond mogelijkheden zijn om zelf kruiden en groentes te verbouwen.

 

De makkelijke moestuin is een handige eerste stap voor iedereen die wil beginnen met het verbouwen van eigen groenten. In het artikel Moestuinieren 2.0 komt deze moestuin aan bod met een uitleg met 4 filmpjes erbij. Daarbij is het praktijkvoorbeeld van Ray Meur van hoe zij de makkelijke moestuin hebben aangelegd ook een goede bron van inspiratie.

Buurtmoestuin Kralingen-West tijdens de Permacultuur Tuinen Tour Rotterdam georganiseerd door Moestuinman. www.moestuinman.nl

 

Voor de mensen die het met de buurt aan willen pakken kan het draaiboek buurtmoestuinen uitkomst bieden. Dit draaiboek laat zien hoe je met de eigen buurt een buurtmoestuin (film) kunt beginnen. Dit kan vele hobbels uit de weg nemen zodat je sneller kunt beginnen met het beplanten van de buurtmoestuin.

 

Een mooi voorbeeld van hoe permacultuur in een volkstuin is toe te passen komt van Maranke Spoor en Petja van der Lek die op een relatief klein stukje grond in een volstuincomplex een prachtige permacultuurtuin hebben gebouwd. Op hun site laten ze in woord en beeld zien hoe ze van een stukje gras een permacultuurtuin hebben gemaakt.

 

Een mooi voorbeeld van een permacultuur ontwerp voor een huis met een redelijke tuin. Een goed voorbeeld dat permacultuur zich bezig houdt met het ontwerpen van het hele leefsysteem van de mens. Het gaat naast het maken van een functioneel eetbaar ecosysteem ook over efficient energie gebruik en slim watergebruik.Ook geeft dit ontwerp ruimte aan niet menselijke tuinbewoners. Het ontwerp en De uitleg van Hans Carlier.

 

In Amsterdam hebben een groep buurtbewoners het stadspark Sarphatipark onder handen genomen en een stuk eetbaarder gemaakt. Volgens het idee van De Eetbare Bostuin. In het bestaande park zijn notenbomen en fruitbomen en struiken aangeplant. De fotoreportage met korte teksten illustreren dit mooi. Mogen er nog vele parken volgen.

 

Een praktisch permacultuurontwerp van de permacultuurschool in Nederland. Het ontwerp is een cirkel waar groenten, fruitstruiken, hazelnoten en een grote fruitboom in staan.De bedden zijn verhoogd door de modder van de paden op de bedden te gooien, zo krijg je een verhoogd bed principe waardoor je minder snel op de grond loopt en dit goed los blijft. Dit systeem van cirkels kun je herhalen zodat het ook geschikt is voor grote stukken land. De ruimte tussen de cirkels is dan direct een mooie zone 5.

 

Sommige planten hebben een versterkende invloed op de ene soort planten en juist een negatieve invloed op de andere. In Permacultuur worden dit ook wel gildes genoemd, op familieniveau wordt gekeken welke planten je zo juist wel bij elkaar kunt zetten en welke je juist beter niet bij elkaar kunt zetten. In de database over gildes kun je hier per plantfamilie precies uitzoeken wat positief en negatief op elkaar inwerkt. Een handige tabel waar de invloeden van verschillende planten op elkaar zijn te vinden. Het betrefd vooral de kruidlaad. Welke groenten en kruiden kun je goed naast elkaar zetten en welke moet je juist niet bij elkaar zetten. Het is de vinden in deze handige tabel van plantinvloeden.

 

Een leuke, leerzame serie artikelen over permacultuur, geschreven door Jaap Krater en uitgegeven door Buiten de Orde, in samenwerking met stichting Wilde Aarde. De artikelen gaan over permacultuur in de praktijkervaring met Patrick Whitefield (zeer ervaren permacultuur leraar en auteur) als instructeur. Over wat permacultuur wel en niet is, en veel permacultuur technieken die worden omschreven die verder gaan dan deze website. Voor de persoon die zich verder wil verdiepen in permacultuur is dit een echte aanrader.

 

De beestentoren, een slimme toren waar in de hoogte ruimte is gemaakt voor allerlei dieren, van egels tot hommels en van kikkers tot solitaire bijen. Een leuke manier om veel nuttige dieren in je tuin een huis te geven. Egels zijn goede slakkenbestrijders, kikkers eten slakken en veel insecten, hommels en solitaire bijen zijn noeste werkers die graag uw appelbomen bestuiven. In deze handleiding staan allemaal tips hoe je verschillende bouwwerken kunt maken om nieuwe dieren naar je tuin te lokken, een insectenhotel, een verblijfplaats voor egels, een zandheuvel voor graafwespen en een vleermuizenverblijf. Een klein artikel op internet hierover is te vinden op de website van school tv.

 

Een goed voorbeeld van hoe je als individu wel degelijk een heel groot verschil kunt maken op deze planeet. Joop Boer heeft zijn voetafdruk bijna geheel teruggebracht of iig volledig duurzaam gemaakt. Hij doet aan veganistische permacultuur, zijn zonnepanelen maken meer stroom dan hij zelf gebruikt en zijn afval beperkt zich tot 2 zakken per jaar. Hoe dit allemaal mogelijk is lees je in zijn artikel wat hij op verzoek heeft geschreven. Moge het een inspiratie zijn voor velen.

 

Fruit/ twaalf informatieve – en vaak instructieve – artikelen over fruitgewassen en hun verzorginggeschreven door Arie van Herpen. Arie experimenteert, op zijn thuisbasis de Cammingha Hof (3 ha.), inmiddels ruim dertig jaar met ecologische concepten. De Hof is een weerspiegeling daarvan: het is een diervriendelijke ‘ideaal-biotoop’ waarin symbiose tussen menselijk gebruik en natuur voorop staat. Er groeien véél fruitgewassen (wildfruit en cultivars) en andere eetbaarheden; naast enkele boomgaardjes zijn er een tweetal moestuinen, een bostuin, windsingels (ook voor geriefhout), watergangen en wandelpaden. Kenmerkend is het gebruik van plantaardig afval als vormgevend materiaal; een voorbeeld daarvan zijn de (soms monumentale) hagen van snoeihout in frames, doorgroeid met klimplanten. Meer informatie over Cammingha Hof op www.earthpo.com/concepten; op deze site ook een verslag van een verkenning en onderzoek van ‘ecologische kunst’ op http://www.earthpo.com/scriptie/ door Manja van Herpen. Inmiddels hebben ze ook een foto archief van de Hof, waar allerlei zaken voorbij komen, van wijn maken tot snoeien.

 

Maak een kruidenspiraal. Een uitleg en foto voor het aanleggen van een kruidenspiraal. Een kruidenspiraal bevat door de vorm ruimte voor kruiden die veel zon en wartme nodig hebben maar ook kruiden die juist wat meer van de schaduw houden. Ideaal om vlak bij de keuken te plaatsen zodat je dagelijks over verse kruiden voor het eten beschikt.

 

Een leuk oefenontwerp om je permacultuurontwerptalenten uit te dagen.

 

Voor een officiele introductie in de permacultuur door de grondlegger Bill Mollison zelf is hier een artikel geschreven door hem. Introduction to Permaculture. Ook is er een leuk interview van hem te vinden op het web op : www.scottlondon.com/interviews/mollison.html.


Een boek over een vele eeuwen lang gezond en tot ver over de 100 nog actief en werkend volk, vanwege o.a. een uitstekende landbouwmethode en een overwegend op rauwkost gebaseerde voeding. het Hunza boek.

 

Composteren voor Biologische Tuiniers. Een complete gids over vele vormen van composteren en een duidelijke uitleg van de begrippen compost, humus en organisch materiaal. Dit boek is net las het Hunza boek vertaald door Rob Hundscheidt. Daarnaast een uitstekend document over composteren in een wormenbak van de overheid van onze zuiderburen.

 

Bouwen met strobalen, goedkoop, milieuvriendelijk en duurzaam. Een filmpje van onze oosterburen, laat zien wat er allemaal mogelijk is. Strobaal bouwen in Duitsland Kijk voor meer informatie op hun website:www.ecofilm.de
Wil je hier in Nederland aan de gang dan kan de website http://www.strobouw.nl/ verder helpen. Ze hebben informatie over vergunningen, vele voorbeelden in Nederland. Kortom alles wat je erover wilt weten.
Mocht je niet met stro willen bouwen? Bouw dan met gebruikte materialen, dit is goedkoop en natuurvriendelijk. Deze folder is beschikbaar gesteld door Stichting Owaze uit Rotterdam: Earthship folder en ook is er een begeleidend artikel over earthships.

 

Energiebesparing = Geldbesparing . Voor een online advies hoe u veel geld kunt besparen op het gebied van Energie kijk op http://www.verbeteruwhuis.nl/
Verder zijn hier een aantal handige folders verzamelt over geld en energiebesparing.
Als eerste een brochure over verschillende vormen van isolatie en de vele voordelen hiervan op het gebied van energiebesparing.
Vervolgens een brochure van een energiebedrijf met vele tips om energie te besparen op apparatuur zodat u/je door de zaken een beetje pienter te regelen honderden euro`s op jaarbasis kunt besparen op uw/je energienota.
En als laatste een folder over hoe je de energie die je na toepassing van voorgaande folders dan toch nog verbruikt, op een schone, zelfstandige en op lange termijn goedkopere manier kunt opwekken. Een brochure met alle ins en outs over zonne-energie, zonneboilers en zonnepanelen.

 

Dan informatie over een toilet waar urine apart opgevangen en verwerkt wordt zonder nadelige geureffecten, met veel waterbesparing als voordeel en plantengroeimiddel als pure winst. Ecosan en Urinedivert en ook een uitleg hoe je je eigen Nonolet kunt bouwen, zowel in PDF als in Word bestand. De eerste ecosan toiletten zijn te vinden op de studentcomplexen bij de Universiteit van Wageningen. Hier de motivatie en het verslag. Ecosanverslag

 

De aardbeien/groente toren, een handig idee voor mensen met beperkte ruimte. Door de planten in de zijkant van de toren te planten heb je opeens veel meer ruimte waar je planten in kunt verbouwen. Probeer de toren echter wel op aarde te plaatsen ivm vochthuishouding.

 

Mocht je geen tuin hebben maar wel een dak, bekijk dan eens de mogelijkheden die de gemeente Amsterdam schetst in deze folder over daktuinen.

 

Meer tips zijn altijd welkom!

Groene eetbare woestijnen met permacultuur

plant-a-tree
De beste tijd om een (fruit)boom te planten is 20 jaar geleden. De beste tijd daarna is nu.

Goed nieuws, woestijnen en volledig geërodeerde gebieden zijn weer te veranderen in bruikbare en productieve ecosystemen. Permacultuur is een ontwerpsysteem waarmee je natuurlijke ecosystemen nabouwt met een functie voor de mens. Door de op ecologie gebaseerde ontwerpprincipes van permacultuur te gebruiken bij het ontwerp kan men bijna overal mooie diverse stabiele ecosystemen ontwikkelen met functies voor de mens, bijvoorbeeld voedselvoorziening, het leveren van bouwmaterialen, etc.

Permacultuur gebruikt geen fossiele input en houdt rekening met de mens en de aarde. Het zoekt win-win situaties op met haar ontwerp zodat de natuur en de mens op een harmonische manier met elkaar kunnen voortbestaan.

Eerder al kwam aan bod hoe er met permacultuur in Nederlandse eetbare bostuinen kunnen worden aangelegd. Nu een paar voorbeelden uit de praktijk hoe je met de principes van permacultuur stukken onproductieve woestijn weer terug kunt vormen naar productieve groene gebieden waar volop voedsel kan worden geproduceerd met respect voor de natuur.

Permacultuur omvat een flink aantal ontwerptechnieken om water zo optimaal mogelijk op te vangen, zo lang mogelijk in het systeem te houden en dit zo vaak mogelijk opnieuw te gebruiken als mogelijk is binnen het systeem.

Hieronder een aantal films met de resultaten. Als eerste een permacultuurproject in Jordanië vlakbij de Dode Zee met de titel Greening The Desert.

Daarnaast een inspirerende film waar ze laten zien hoe volledig geërodeerde en verwoestijnde gebieden weer productief zijn gemaakt door ontwerpprincipes toe te passen die in de permacultuur ontwerpprincipes uitgebreid aan bod komen. Bekijk: Lessons of the Löss Plateau.


En tot slot een aflevering van The Global Gardener waarin Bill Mollison, één van de uitvinders van permacultuur, permacultuurstrategiën voor droge gebieden uitlegt en toelicht en langs verschillende projecten gaat rondom de wereld.

Het logo van permacultuur Nederland. Klik op het logo om naar de site te gaan.
Het logo van Permacultuur Nederland. Klik op het logo om naar de site te gaan.

Het interessante van permacultuur en de slimme ontwerpprincipes waar het gebruik van maakt is dat permacultuur overal kan worden toegepast.

Een uitgebreide uitleg over de ecologische principes waarop permacultuur gebaseerd is, is te vinden op de website www.permacultuurnederland.org, waar een vrij downloadbare cursus mensen bekend maakt met de belangrijkste ontwerpprincipes van permacultuur. Deze cursus is ook op papier tegen print en verzendkosten te bestellen via Omslag.nl. Als mensen nog vragen hebben over permacultuur, stel ze vooral!

Aanverwante artikelen en informatie:
-) Eetbare dorpen en steden
-) Raamtuinieren
-) De gemakkelijke moestuin
-) De kruidenspiraal
-) De eetbare bostuin 
-) De buurtmoestuin
-) Een boerderij voor de toekomst
-) Eetbare groene woestijnen met Permacultuur
-) Groen Goud – VPRO Tegenlicht over permacultuur
-) Rondleiding Permaculture Research Insitute 
-) Permacultuur, voorbeelden en inspiratie
-) Permacultuur in Nederland en omgeving
-) Web of Life, Diversiteit is van levensbelang
-) Eetbare planten en paddenstoelen database
-) Ruil je eigen eetbare planten bij elkaar
-) Engelse Plants for a Future database

Vrij downloadbare documenten:
-) Permacultuur, ontwerpen met de natuur (pdf)


Papaya's in een oerwoud van eetbare planten.

Permacultuur: de toekomst voor de landbouw?

 

Papaya's in een oerwoud van eetbare planten.

Introductie

Queensland, Australië. Midden in een tropische vruchtenjungle kijk ik verwonderd om me heen: 17 soorten bananen, 3 soorten passievruchten, sinaasappelen, mango`s, sterfruit, lychee`s grapefruits, mandarijnen, jackfruit, Japanse kersen, eetbare bamboe, ananas, etc. Ik sta in één grote eetbare jungle. Naast mijn verwondering zijn er ook veel dieren die van dezelfde jungle genieten. Possums op jacht naar bananen, bush-turkeys die de gevallen passievruchten opeten en vlinders zo groot als mijn hand, die langs vliegen. Het is vreemd om te horen dat deze oase 10 jaar geleden nog grasland was. Het strakke kort gemaaide gazon van de buren laat precies zien hoe dit tropische fruitwoud er vroeger uit moet hebben gezien. De eigenaars leggen me uit dat ze het stuk land opgebouwd hebben met behulp van Permacultuur. “Permacultuur…??”, vraag ik.

Wat is Permacultuur?

Permacultuur is een afkorting van permanente agricultuur en permanente cultuur. Het is in de jaren 70 ontwikkeld aan de universiteit van Tasmanië, Australië door Bill Mollison en David Holmgren. De bedenkers hebben permacultuur ontwikkeld om oplossingen te vinden voor een groot aantal problemen die een monocultuur landbouw met zich meebrengt.

Het grootste probleem van de huidige landbouw is het enorme verbruik van fossiele brandstoffen als olie en aardgas. Voor elke calorie output aan voedsel die er geproduceerd wordt zijn er 10 tot 100 caloriën aan fossiele brandstof aan input nodig. Met het schaarser en daarmee duurder worden van fossiele brandstoffen is dit landbouwsysteem daarom op de lange termijn niet houdbaar.

Maar er zijn meer problemen. Monocultuursystemen zijn uitermate gevoelig voor ziektes door het grote gebrek aan natuurlijke diversiteit in het systeem. Dit probleem heeft zich in Nederland zowel in gewassen als in de veestapels de afgelopen jaren vaak laten zien met preventieve massavernietinging van miljoenen kippen, varkens, geiten en koeien tot gevolg. In Australië namen daarnaast verwoestijning en bodemerosie schrikbarende vormen aan. En als laatste zijn problemen, zoals kunstmest dat het grondwater vervuilt en het gebruik van te veel bestrijdingsmiddelen met bijensterfte tot gevolg wereldwijd een groot probleem.

Permacultuur heeft voor deze problemen oplossingen gevonden door de ecologische wetten, die opgaan voor een natuurlijk ecosysteem te bestuderen. Aan de hand van deze principes wordt een systeem ontworpen wat functies heeft voor de mens, bijv. voedselvoorziening, met de veerkracht van een natuurlijk ecosysteem. Hierin verschilt permacultuur dan ook van biologische landbouw. Permacultuur is een ontwerpsysteem. Je ontwerpt de natuur letterlijk om de mens heen en beschouwt de mens als onderdeel van het gehele ecosysteem.

Hoe werkt het?

Een permacultuursysteem wordt gemaakt door te kijken naar de drie ecologische hoofdfactoren: zon, water en wind, en hoe deze in het systeem kunnen worden geïntegreerd met inachtneming van bodemstructuur en -reliëf. In Nederland is het belangrijk om het permacultuurontwerp zo te maken dat er veel zon wordt ingevangen en dat sterke winden worden omgeleid. In droge landen worden de ontwerpen vooral gemaakt voor optimaal wateropvang en -behoud. In Jordanië vlakbij de dode zee zijn ze bezig een stuk woestijn te vergroenen met behulp van een goed ontworpen permacultuursysteem en met succes. Dit kan bekeken worden in de korte film “Greening the Desert”, zie hieronder.

Een uitgebreide uitleg over de ecologische principes waarop permacultuur gebaseerd is, is te vinden op de website www.permacultuurnederland.org waar een gratis downloadbare cursus geïnteresseerden bekend maakt met de belangrijkste ontwerpprincipes van permacultuur. Van deze website komen ook de volgende voorbeelden:

De zonnecirkel. Zo wordt zo effectief mogelijk gebruik gemaakt van de zon.
De zonnecirkel. Zo wordt zo effectief mogelijk gebruik gemaakt van de zon.

De Zonnecirkel

Op dit bovenaanzicht staan een aantal bomen met eromheen struiken in een halve cirkel gericht op het zuiden. Hierdoor concurreren de bomen zo weinig mogelijk met elkaar om het licht. Daarnaast wordt de noordenwind om het systeem heen geleid waardoor de warmte opgevangen wordt op de plaats waar het water is. Het water wordt hierdoor sneller warm en kan goed dienst doen als een zwemplaats voor mensen. Door slim te ontwerpen levert dit permacultuursysteem winst op voor de planten die erin staan en voor de mensen die er gebruik van maken.

Mulchen

Een ander typisch permacultuurbegrip is mulchen. Mulchen is het bedekken van de zwarte grond met organisch materiaal. Doordat de grond bedekt wordt met organisch materiaal zoals bladeren, stro, dode plantenresten, zaagsel, etc. kan er geen licht bij de grond komen waardoor onkruid minder snel ontspruit en minder snel groeit. Daarnaast houdt het dode organische materiaal goed vocht vast waardoor de bodem minder snel uitdroogt als de zon fel schijnt. In de winter beschermt deze laag de wortels tegen vorstschade. Als laatste beginnen micro-organismen het dode organische materiaal te verteren en wordt dit afval omgezet in voedingstoffen voor de plant waar het omheen ligt. Mulchen heeft dus vele voordelen en het scheelt ook nog eens veel schoffelwerk.

Oude, lokale en nieuwe kennis

Permacultuur is een nieuwe term maar is een ontwerpsysteem wat zowel oude als lokale kennis integreert in het ontwerp. De Romeinen plantten in de gebieden die ze net veroverd hadden hazelnootstruiken, tamme kastanjes, fruitbomen, etc.. Zo richten ze nieuw veroverde gebieden in voor het voortbestaan op de lange termijn.

Een andere interessante techniek werd al gebruikt door de Azteken en is erop gericht planten die positieve effecten op elkaar hebben bij elkaar te zetten. Eerst worden er maïszaden geplant, als deze rond de 30 cm hoog zijn worden er bonen bij gezet, bonen hebben bacteriën in de wortels zitten die stikstof, een belangrijke meststof, uit de lucht binden. Deze stikstof bemest de maïs, de bonen gebruiken de maïs als klimstok. Als laatste worden er pompoenen tussen gezet, deze kruipen over de grond en met hun grote bladeren zorgen ze ervoor dat weinig licht op de grond komt zodat onkruid niet goed kan groeien. Zo helpen al deze planten elkaar in de groei.

Ook nieuwe kennis wordt nuttig in permacultuursystemen geïntegreerd. Druiven, kiwi`s of andere klimplanten kunnen goed bij een serre worden geplaatst. In de zomer hebben ze veel bladeren die voorkomen dat er te veel zon naar binnen schijnt en daarmee dat het te warm wordt. In de winter hebben deze planten hun bladeren verloren en kan de zon prima de serre verwarmen. Zo neem je plantengroei mee in het systeem en is het huis letterlijk onderdeel van het ecosysteem.

Permacultuur maakt ook zeker gebruik van nieuwe technieken die duurzame oplossingen bieden. Zonnepanelen, efficiënte wateropvang en –distributiesystemen zijn hier goede voorbeelden van. Permacultuur beperkt zich niet alleen tot het verbouwen van voedsel maar heeft ook takken in de bouw van huizen, wijkontwikkeling, sociale interactie etc. Het staat immers voor permanente agricultuur en permanente cultuur.

Successen

In Australië is permacultuur al een tijd een ingeburgerd begrip, in Amerika en Engeland is het ook goed bekend. In niet Engelstalige landen is permacultuur langzaam maar zeker aan het doordringen. Mede omdat het door de wetenschappelijke wereld samen met agroforestry wordt gezien als een reële oplossing voor het milieuvraagstuk waar de mensheid komende jaren telkens dieper en dieper in zal worden gedrukt. Duurzame oplossingen zijn niet langer een keuze maar noodzakelijk aan het worden voor het voortbestaan.

In het landschap verwerkte huizen vormen een onlosmakelijk onderdeel van ecologische landbouw.
In het landschap verwerkte huizen vormen een onlosmakelijk onderdeel van ecologische landbouw.

In Nederland zijn een aantal zeer interessante voorbeeldprojecten te vinden. Het eerste project ligt vlakbij het station van Culemborg, is 24 hectare groot, en biedt plaats aan 250 duurzaam gebouwde woningen; het project genaamd Eva Lanxmeer maakt onder andere gebruik van de kennis uit permacultuur. Het is in volle ontwikkeling en zeer de moeite van het bekijken waard.

Een ander mooi project gebaseerd op permacultuur is de Bikkershof in Utrecht. Dit project is in 1979 opgestart nadat twee oude garagebedrijven vertrokken en de buurt de handen ineen sloeg.

Inmiddels is dit een prachtig groengebied waar de bewoners elkaar vaak tegenkomen in het gezamenlijke groen. Het is een gezellig dorp in het midden van de stad.

Afsluiting.

Aha.. dus dat is permacultuur. Na de heldere uitleg van Rene en Lorraine van Raders over permacultuur krijg ik nog iets heel anders te horen. Rene was -voordat hij zich bezig hield metpermacultuur- hoofdmanager van de grootste Mc Donald’s in Nieuw Zeeland, in Oakland. Lorraine was secretaresse. De switch van levenstijl hebben ze gemaakt nadat ze vijf jaar met zijn tweeën per fiets door de wereld hadden gereisd. Toen ze in Australië aankwamen bleek Lorraine zwanger te zijn en hebben ze zich hier op de Atherthon Tablelands in Queensland gesetteld. Beide hebben nu een parttime baan bij de locale brandweer, zetten zich in voor veel groenontwikkelingsprojecten in hun buurt en hebben twee vrolijke zoontjes. Het is grappig te bedenken dat mensen die zo`n andere levensstijl hadden een totaal nieuwe keuze hebben gemaakt en zich nu bezighouden met zaken waar ze echt om geven en plezier aan beleven.. “Ja”, zegt Rene: “Hoe we ecosystemen moesten afbreken wisten we al aardig, maar met behulp van permacultuur weten we nu hoe we ze weer op kunnen bouwen en dat is erg positief.”

Een gratis downloadbare cursus die de basisprincipes van permacultuur uitlegt en een database met rond de 400 eetbare planten en paddenstoelen die in Nederland groeien zijn te vinden op www.permacultuurnederland.org

Douwe Beerda

E: info@permacultuurnederland.org

Bronvermelding:

www.permacultuurnederland.org

www.permaculture.org.au

www.bikkershof.nl

www.eva-lanxmeer.nl/

Literatuur bronnen:

Titel: Introduction to Permaculture

Auteurs: Bill Mollison & Reny Mia Slay

ISBN: 0-908228-08-2

Titel: Earth User’s Guide to Permaculture

Auteur: Rosemary Morrow

ISBN: 0-86417-514-0

Titel: The Earth Care Manual

Auteur: Patrick Whitefield

ISBN: 1-85623-021-X