Op een dag zal Mars niet meer een dorre, levenloze wereld zijn,maar net als de aarde krioelen van leven. Welke uitdagingen staan ons te wachten voor we er in zullen slagen deze verre wereld bewoonbaar te maken voor de mens? Deel twee in de serie.
Wat als wij mensen vernietigd worden door een ramp, of door eigen toedoen uitsterven? Laten we voor het geval dat, buitenaardse archeologen meer vertellen over onszelf via een tijdcapsule.
Hebben we de aliens gemist?
De beroemde Drake Formule, die de kans op buitenaardse beschavingen berekent, wordt steeds nauwkeuriger. Zo weten we al vrij precies hoeveel sterren er in de Melkweg zijn, hoe groot het percentage sterren is met planeten en hoeveel van die planeten aardachtig zijn en in de bewoonbare zone van hun ster ronddraaien. Conclusie: er zijn tientallen miljoenen potentieel bewoonbare werelden. De kans is dus vrijwel honderd procent dat er behalve de mens, in de Melkweg ooit andere intelligente levensvormen hebben bestaan of zullen ontstaan. Maar toch. De kosmos is enorm. De kans is dus groot dat onze beschaving zo kort bestaat dat we onszelf al hebben uitgeroeid als een andere soort in ons deel van de Melkweg actief wordt. Ons Melkwegstelsel bestaat al meer dan dertien miljard jaar. Als soort bestaan we, als we Homo erectus als vroege mens zien, misschien twee miljoen jaar. Als moderne beschaving die ruimtevluchten maakt, bestaan we een halve eeuw.
In 1962, tijdens de Cubacrisis, had het een haartje gescheeld of er was een allesvernietigende nucleaire oorlog uitgebroken. Al staan de diverse grootmachten nu op betere voet met elkaar dan ooit eerder in de geschiedenis, de kans is niet denkbeeldig dat een kunstmatige epidemie of een vernietigend nanovirus de mensheid wegvaagt. Hoe verder de techniek vordert, hoe groter onze mogelijkheden zijn om ellende aan te richten. Kortom: de kans is niet erg groot dat twee beschavingen die in staat zijn tot reizen tussen de sterren elkaar tegenkomen.
De boodschap van Arecibo
In 1974 stuurde de radiotelescoop van Arecibo een FM-boodschap de ruimte in richting het sterrenbeeld Hercules, in de richting van een groep sterren die op 25 000 lichtjaar afstand van de aarde staat. De boodschap bestaat uit een matrix van twee priemgetallen: 23 en 73 en bevat primitieve voorstellingen van de mens en DNA. De boodschap bevindt zich in 2011 op 36 lichtjaar afstand. Tegen de tijd dat de radiosignalen de sterren bereiken, bestaat Arecibo niet meer en zal deze eeuw vervaagd zijn in de herinnering – als de mensheid dan nog bestaat. De vraag is of iemand of iets ooit het signaal zal opvangen.
Monument van de mensheid voor de eeuwigheid
Maar wat als we een baken zouden bouwen dat miljoenen jaren nadat er geen mensen meer zijn, nog steeds radiosignalen uitzendt? Dan wordt de kans opeens een stuk groter dat een toekomstige intelligente soort van ons bestaan op de hoogte wordt gebracht. Hopelijk leren ze dan van onze stommiteiten en zal bewustzijn en intelligentie, en emoties die bewuste wezens ondergaan zoals liefde en empathie, als fenomeen niet uitsterven.
Uitnodiging tot buitenaardse invasie
Niet iedereen vindt het een goed idee om zo de aandacht op ons te vestigen. De weinige nakomelingen van de Aboriginals, de Maya’s en de Inca’s kunnen haarfijn uitleggen wat de gevolgen zijn een technisch vergevorderde beschaving in aanraking komt met een primitievere groep. Als aliens die technologisch een miljoen jaar op ons voorliggen hier arriveren, zou het wel eens uiterst akelig met ons af kunnen lopen, waarschuwt niemand minder dan Stephen Hawking en met hem veel andere wetenschappers uit diverse disciplines. Geen wonder dat toen de Rus Alexander Zaitsev in 1999 en 2003 krachtige radiosignalen naar naburige sterren stuurde, meerdere van zijn collega’s, waaronder fysicus Michio Kaku dat een wat minder slim plan vonden. Kaku wijst erop dat Cortes met zijn vuurwapens en handjevol mannen in minder dan twee jaar het enorme imperium van de Inca’s onder de voet liep. En hier ging het nog om een klein verschil in techniek. Kortom: radiosignalen uitzenden is ongeveer te vergelijken met een Inca die een kruik met een kaart van Zuid-Amerika en een goudstaafje in de Golfstroom gooit.
Interstellaire alarmklok
Tenzij we het baken zo instellen, dat het pas begint uit te zenden op het moment dat wij er niet meer zijn om het uitzenden te stoppen. Het apparaat wordt zo ingesteld dat het stil blijft zolang er boodschappen binnenkomen vanaf de aarde. Als het signaal vanaf de aarde stil is gevallen voor, zeg, vijfhonderd jaar, dan begint het baken uit te zenden. Maar hoe bouw je een baken dat honderd miljoen jaar, zonder storing, achter elkaar doorgaat met zenden? Er is immers niemand meer om het te repareren. Enkele toponderzoekers houden zich nu bezig met deze pittige ontwerpklus. Geen gemakkelijke taak. Het baken moet micrometeorieten, zonnevlammen en andere onheil overleven voor een langere tijd dan er zoogdieren bestaan.
Baken overleeft langer dan de dino’s
Science fiction schrijver Gregory Benford, onder die-hard SF fans(waaronder ondergetekende) bekend door zijn Galactic Center romanserie over een oorlog tussen mensen en een ras van machines, denkt dat het het verstandigste is om een baken in een baan iets binnen de omloopbaan van Venus te brengen. Daar is voldoende energie en tegelijkertijd zal de zonnestraling het baken niet beschadigen. Het baken moet alleen boodschappen verzenden naar sterren waar leven het meest waarschijnlijk is en dit elke paar maanden herhalen. Als een nieuwsgierig buitenaards volk het signaal opvangt, zullen ze hun telescopen in deze richting wenden en de volgende transmissie kunnen ontvangen. Wie weet zullen deze buitenaardsen dan een bezoekje brengen aan de aarde en de weinige menselijke overblijfselen die er na tientallen miljoenen jaren nog zullen zijn, denk aan mijngangen en radioactief afval, waarnemen. De maan is waarschijnlijk interessanter voor ze. De maan is geologisch en klimatologisch zo goed als dood, dus waarschijnlijk zullen de maanvoertuigen van de Apollo missie en de Sovjet-Loenokhod, met de tegen die tijd onvindbare Voyager, de langstoverlevende menselijke overblijfselen zijn…
Lees ook:
Het galactische Echelon netwerk
Het Rosetta Project
Goed nieuws, woestijnen en volledig geërodeerde gebieden zijn weer te veranderen in bruikbare en productieve ecosystemen. Permacultuur is een ontwerpsysteem waarmee je natuurlijke ecosystemen nabouwt met een functie voor de mens. Door de op ecologie gebaseerde ontwerpprincipes van permacultuur te gebruiken bij het ontwerp kan men bijna overal mooie diverse stabiele ecosystemen ontwikkelen met functies voor de mens, bijvoorbeeld voedselvoorziening, het leveren van bouwmaterialen, etc.
Permacultuur gebruikt geen fossiele input en houdt rekening met de mens en de aarde. Het zoekt win-win situaties op met haar ontwerp zodat de natuur en de mens op een harmonische manier met elkaar kunnen voortbestaan.
Eerder al kwam aan bod hoe er met permacultuur in Nederlandse eetbare bostuinen kunnen worden aangelegd. Nu een paar voorbeelden uit de praktijk hoe je met de principes van permacultuur stukken onproductieve woestijn weer terug kunt vormen naar productieve groene gebieden waar volop voedsel kan worden geproduceerd met respect voor de natuur.
Permacultuur omvat een flink aantal ontwerptechnieken om water zo optimaal mogelijk op te vangen, zo lang mogelijk in het systeem te houden en dit zo vaak mogelijk opnieuw te gebruiken als mogelijk is binnen het systeem.
Hieronder een aantal films met de resultaten. Als eerste een permacultuurproject in Jordanië vlakbij de Dode Zee met de titel Greening The Desert.
Daarnaast een inspirerende film waar ze laten zien hoe volledig geërodeerde en verwoestijnde gebieden weer productief zijn gemaakt door ontwerpprincipes toe te passen die in de permacultuur ontwerpprincipes uitgebreid aan bod komen. Bekijk: Lessons of the Löss Plateau.
Het interessante van permacultuur en de slimme ontwerpprincipes waar het gebruik van maakt is dat permacultuur overal kan worden toegepast.
Een uitgebreide uitleg over de ecologische principes waarop permacultuur gebaseerd is, is te vinden op de website www.permacultuurnederland.org, waar een vrij downloadbare cursus mensen bekend maakt met de belangrijkste ontwerpprincipes van permacultuur. Deze cursus is ook op papier tegen print en verzendkosten te bestellen via Omslag.nl. Als mensen nog vragen hebben over permacultuur, stel ze vooral!
Aanverwante artikelen en informatie:
-) Eetbare dorpen en steden
-) Raamtuinieren
-) De gemakkelijke moestuin
-) De kruidenspiraal
-) De eetbare bostuin
-) De buurtmoestuin
-) Een boerderij voor de toekomst
-) Eetbare groene woestijnen met Permacultuur
-) Groen Goud – VPRO Tegenlicht over permacultuur
-) Rondleiding Permaculture Research Insitute
-) Permacultuur, voorbeelden en inspiratie
-) Permacultuur in Nederland en omgeving
-) Web of Life, Diversiteit is van levensbelang
-) Eetbare planten en paddenstoelen database
-) Ruil je eigen eetbare planten bij elkaar
-) Engelse Plants for a Future database
Vrij downloadbare documenten:
-) Permacultuur, ontwerpen met de natuur (pdf)
De Haagse kunstenaar Ap Verheggen wil een statement maken met een nieuw kunstproject, dat door middel van zonne-energie ijs maakt midden in de Sahara. Komt er na de Nederlandse Berg, ook een Gletsjer in de Woestijn?
Neem het ontwerp van een blad – naar miljoenen jaren evolutie door de natuur geperfectioneerd om zonlicht op te vangen – en bedek het oppervlak van tweehonderd vierkante meter met zonnecellen. Onder het gigantische iepenblad hangen koelingselementen die de waterdamp in de woestijnlucht als ijs neer laten slaan. Zelfs in het heetste klimaat, ontstaat er zo een laag ijs op de onderkant van het blad. Althans, volgens de theorie.
Ook in woestijnlucht bevindt zich, anders dan vaak gedacht wordt, de nodige waterdamp. In de kurkdroge Israëlische Negev-woestijn, bijvoorbeeld, is de luchtvochtigheid 64% en ’s ochtends slaat in de woestijn, zelfs in hartje Sahara, dauw neer. Koel de lucht voldoende af (zoals ’s nachts in de woestijn) en er vormt zich vanzelf water – of ijs. Een kubieke meter woestijnlucht bevat namelijk rond de vijf tot vijftien milliliter water, dat neerslaat als de temperatuur maar voldoende daalt.
Verheggen wil met zijn gletsjer in de woestijn laten zien dat zelfs het schijnbaar onmogelijke mogelijk is, dus dat met voldoende verbeeldingskracht en technische knowhow vrijwel alle problemen op te lossen zijn. Hij hoopt hiermee wat te doen aan het enorme probleem van peak fantasy in de wereld, intellectuele belemmeringen te doorbreken en zo anderen te prikkelen tot het bedenken van verstrekkende oplossingen voor wereldproblemen.
Technologie werkt
Op dit moment is Verheggens kunstwerk niet meer dan een paar schetsen en een proefopstelling in een lab in Zoetermeer. Koelingsbedrijf Cofely test nu de principes van het maken van ijs in de woestijn in een kist zo groot als een zeecontainer. Hierbij maken ze gebruik van nu al verkrijgbare technologie. Ingenieurs hebben een tien centimeter dikke ijslaag geproduceerd in gesimuleerde woestijnlucht van dertig graden Celsius en plannen de temperaturen op te voeren tot vijftig graden. Er drupt voortdurend water van de steeds dikker wordende ijslaag, war de lucht langs blaast. De testen moeten afgerond zijn in 2012, waarna de sculptuur zal worden gebouwd. Deze komt in een nog niet bij naam genoemd Noord-Afrikaans land te staan.
Project ter bestrijding van peak fantasy
UNESCO steunt het project, omdat met een relatief kleine investering enorm veel publiciteit kan worden gegenereerd. “Het project laat zien dat zelfs in een totaal hopeloze omgeving, nog steeds hoop kan worden gegenereerd. De boodschap is dat wat velen de dreigende watercrisis noemen, niet onvermijdelijk is. Er zijn oplossingen, en alles hangt af van menselijke verbeeldingskracht. Alles hangt van ons af,” aldus UNESCO-wetenschapper Andras Szollosi-Nagi. Als visionair.nl zijn we dat uiteraard meer dan volledig met hem eens.
Verheggen, cultureel ambassadeur van de UNESCO, maakte al eerder furore met een reusachtige ijssculptuur op een ijsberg uit de Groenlandse kust om zo aandacht te vragen voor de benarde positie van de inheemse Inuit als het gevolg van het afnemende ijs en hoge temperaturen.
Lees ook
Pret in de zandbak
Meer informatie:
‘Het onmogelijke is mogelijk’
SunGlacier.com website
Beste zeer gewaardeerde lezer,
Met trots kunnen wij u mededelen dat het vandaag, 6 november 2011, alweer een jaar geleden is dat Visionair.nl het licht zag. Sinds die tijd is er uiteraard veel veranderd. Bij deze een overzicht van hoe het ons allen afgelopen jaar is afgegaan.
Eigenlijk begon het allemaal enkele jaren geleden toen Germen en Niek – die elkaar op dat moment nog helemaal niet kenden – toevallig tegelijk een forum oprichtten met als doel huidige en toekomstige problemen in de maatschappij te bediscussiëren. Al snel bleek het handiger om de krachten te bundelen en fuseerden beide fora tot één, waarbij tevens het idee ontstond een soort denktank-functie binnen de maatschappij te gaan vervullen. Hoewel deze droom tot op de dag van vandaag nog bestaat, was het initiatief destijds helaas geen lang leven beschoren.
Een jaar geleden besloot Germen wederom een initiatief te beginnen, dit keer in de vorm van een weblog. Hoewel er in het begin nog niet zo veel gepubliceerd werd, was wel het doel uiteindelijk enkele artikelen per dag te publiceren. Na een paar weken besloot Germen Niek te bellen om hem wederom te steunen. Hier had Niek wel oor naar. Nadien zijn er enkele kleinere en grotere aanpassingen geweest, zoals het aanpassen van het Logo en het toevoegen van de Facebook en Twitter knop onder ieder bericht. Ook hebben verschillende lezers (waaronder Barry) actief Visionair.nl ondersteund door op externe websites dit initiatief te promoten.
Maandag 31 januari 2011 installeerde Germen Google Analytics voor Visionair.nl. Sindsdien zijn er dus statistieken bijgehouden, waar hieronder een aantal interessante zijn weergegeven:
Top 5 meest gelezen berichten:
Top 3 meeste reacties op een bericht:
Aantal gepubliceerde berichten per auteur:
Inmiddels hebben we gemiddeld zo rond de 2000 bezoeken per dag, met maandag 24 oktober het record: 2565 bezoeken. En het mooie is: er zit een stijgende lijn in! Als klap op de vuurpijl publiceren wij dinsdag ook nog eens ons duizendste bericht! Wij danken uiteraard al onze lezers voor deze mooie statistieken en hopen u nog lang van visionaire berichten te mogen voorzien. Geld verdienen wij er (nog) niet aan, dus zonder onze lezers hadden wij het geen jaar volgehouden. We schrijven voor u!
De komende tijd kunt u wel weer enige vernieuwing van ons verwachten: zowel Germen als Niek zijn geen helden in vormgeving, maar we zullen proberen de site weer een iets hipper uiterlijk te geven. Ook verleggen wij onze doelstellingen weer iets. Wij willen graag een website worden waar mensen creatief gestimuleerd kunnen worden op allerlei vlakken. Hierbij kan gedacht worden aan een dagelijkse visionaire quote, een aparte sectie voor visionaire filmpjes, het visionaire plaatje van de week en een wekelijkse quiz. Uiteraard bruisen wij ook van de lange termijn ideeën, maar deze moeten eerst beter vorm krijgen voor we hier meer over kunnen vertellen.
Hebben jullie ideeën om Visionair nog beter en leuker te maken? Laat het horen!
Beste lezer, nogmaals hartelijk dank en nog veel leesplezier de komende maanden, jaren en…. ach we zijn optimistisch en visionair: de komende eeuwen!
Germen en Niek
Eetbare bostuinen zijn een populair onderdeel van permacultuur. Door verschillende ontwerpprincipes van de permacultuur te gebruiken is het voor iedereen mogelijk om een bos te ontwerpen vol met eetbare en andere nuttige planten.
Denk aan verschillende lagen noten- en fruitbomen zoals tamme kastanjes, walnoten, hartnoten en appel-, peer– en kersenbomen. Hieronder kunnen weer noten- en fruitstruiken staan zoals hazel– en lambertsnoten, frambozen, bosbessen, rode en zwarte bessen etc. Daarbij kunnen er eetbare klimmers in de bomen groeien, denk aan Japanse wijnbes, braam, boysenbes of zelfs een Siberische kiwi. Daaronder of in open plekken in het bos kunnen groentes, bloemen en kruiden groeien als kruizemunt, daslook etc. En laten we niet de knolgewassen vergeten als aardperen en yacon. En als laatste zijn er nog de bodemkruipers zoals aardbeien en vele leden uit de pompoen familie (Cucurbitaceae) die over de bodem kunnen kruipen.
Het grote voordeel van een eetbare bostuin is dat alle ecologische niches gevuld worden. Hierdoor wordt de zon en de bodem optimaal gebruikt door de verschillende lagen nuttige planten en is onkruid een veel kleiner probleem. Door verschillende lagen voedsel onder elkaar te groeien zoals in dit systeem wordt ook de opbrengst per vierkante meter groter. Ten slotte heb je met een eetbare bostuin op termijn telkens minder onderhoud omdat het een ecosysteem is wat grotendeels in balans is net zoals natuurlijke climax-ecosystemen. Door slim de permacultuur ontwerpprincipes toe te passen kun je een eetbaar bos maken met de veerkracht van een natuurlijk ecosysteem. Dit heeft voordeel voor de mensen en voor de natuur.
Hier twee filmpjes met rondleidingen door twee eetbare bostuinen. Als eerste Martin Crawford met zijn Forest Garden. Hij heeft hierover een interessant boek boordevol praktische informatie gepubliceerd met de titel Creating a Forest Garden.
Daarnaast heeft Robert Hart een model voor een Eetbare Bostuin opgericht op ongeveer 500 vierkante meter op zijn farm in Wenlock Edge in Shropshire, Engeland. Hij geeft aan dat dit net zo goed in een normale stadstuin mogelijk is. Hij zegt:“Mijn Bostuinmodel is in staat om een familie voor de tijd van minstens 7 maanden per jaar te laten genieten van overwegend uit zichzelf groeiend en onderhoudend voedsel, en heeft maar een minimale zorg of bewerking nodigâ€. Op deze plattegrond is te zien hoe deze bostuin ingericht is. In Forest Gardening with Robert Hart legt hij de principes van het ontwerp van zijn bostuin uit terwijl hij erdoorheen loopt. Een uitgebreid boek mede gebaseerd op deze tuin is How to make a Forest Garden.
Ook in Nederland zijn er telkens meer initiatieven om particuliere maar ook publieke eetbare bostuinen aan te leggen. In Amsterdam hebben een groep buurtbewoners het Sarphatipark onder handen genomen en een stuk eetbaarder gemaakt. In het bestaande park zijn o.a. notenbomen, fruitbomen en vele soorten fruitstruiken aangeplant. De fotoreportage met korte teksten illustreren dit mooi.
Is dit een welkome invulling van toekomstig openbaar groenbeheer van Nederland? Eetbare bostuinen in het beheer van de buurt die er het voordeel van hebben, ze kunnen genieten van de natuur en tegelijkertijd veel vers voedsel hieruit halen.
(Op het internet hebben de lezers de macht! Zij bepalen welke informatie de wereld rond gaat! U bent zich er misschien niet van bewust, maar als elke lezer een link stuurt naar 3 geïnteresseerde personen, dan zijn er maar 20 stappen nodig om 3,486,784,401 mensen te bereiken! Wil je dat zien gebeuren? Gebruik je macht! Dit stuk mag dan ook vrij door iedereen overgenomen worden op websites, blogs, of om door te sturen aan familie, vrienden, kennisen, collega`s, etc.). Graag zelfs hoe meer mensen dit weten hoe beter. Zet a.u.b. wel de bron erbij zodat mensen kunnen reageren en/of mee kunnen doen in de discussie hieronder als ze dat willen.)
Aanverwante artikelen en informatie:
-) Bron van het artikel: www.PermacultuurNederland.org
-) Netwerk Eetbaar Nederland van start
-) Eetbare dorpen en steden
-) Raamtuinieren
-) De gemakkelijke moestuin
-) De kruidenspiraal
-) De eetbare bostuin
-) De buurtmoestuin
-) Een boerderij voor de toekomst
-) Eetbare groene woestijnen met Permacultuur
-) Groen Goud – VPRO Tegenlicht over permacultuur
-) Rondleiding Permaculture Research Insitute
-) Permacultuur, voorbeelden en inspiratie
-) Permacultuur in Nederland en omgeving
-) Eetbare planten en paddenstoelen database
-) Ruil je eigen eetbare planten bij elkaar
-) Engelse Plants for a Future database
Vrij downloadbare documenten:
-) Permacultuur, ontwerpen met de natuur (pdf)
De vele occupyprotesten wereldwijd zorgen ervoor dat meer en meer mensen zich vragen gaan stellen over het economische systeem en wie dit eigenlijk in handen hebben. Ook hier op visionair kwam eerder al het recht op geldcreatie van private banken aan bod (deel 1, 2 & 3), het mechanisme van rente en wie hier van profiteren, en werd verkend hoe de toekomst van onze economie eruit zou kunnen zien (deel 1 & 2) Hoe meer er duidelijk wordt van het huidige economische systeem hoe meer vragen er ook boven komen.
Een prachtige documentaire die ingaat op de vorming van het huidige bankensysteem in Europa en Amerika over de afgelopen 500 jaar is The Money Masters. De documentaire duurt meer dan drie uur en zit boordevol interessante informatie wat doet denken aan een spannende detective.
Mede naar aanleiding van deze documentaire waaruit blijkt dat veel centrale banken namen hebben die doen voorkomen alsof ze van de overheid zijn terwijl dit helemaal niet zo blijkt te zijn, kwam bij mij de vraag naar boven wie eigenlijk aan de touwtjes trekt van De Nederlandsche Bank (De centrale bank van Nederland en daarmee de belangrijkste speler in het geldcreatie netwerk van banken)? Interessant of dubieus genoeg blijken dit vooral de grote bedrijven, (o.a. Shell, Phillips, ING) en steenrijke Nederlandse families zoals Fentener van Vlissingen en onze koninklijke familie te zijn, en zelfs een van de hoogste rechters van Nederland is lid. De Nederlandse overheid levert slechts 1 van de 10 bestuursleden en kan maximaal een inbreng van 33% hebben… Lees hier het hele artikel. Het meest bizarre is nog wel dat ik geen idee heb of we ons hierover zorgen zouden moeten maken of niet… Tot zover is het blijkbaar altijd redelijk goed gegaan, wellicht dat als je dit democratisch gaat doen dat het veel minder goed loopt? Maar goed, het is toch op zijn minst opmerkelijk dat de rijkste families en bedrijven van Nederland het geldcreatie mechanisme van de centrale bank van Nederland onder controle hebben.
Een tweede belangrijke vraag. Als geld schuld is moet een Nederlandse overheid dus altijd private banken vragen om hun geld te lenen. Dit doen banken uiteraard met plezier aangezien het hele volk het mag terugbetalen door de belastingen of hogere collegegelden. Maar wie vangt eigenlijk de rente over die schulden. Kortom welke partijen hebben voornamelijk de Nederlandse staatsobligaties in handen? Tot zover kan ik nog weinig hierover vinden al lijken het grotendeels weer private bankpartijen te zijn. Een vraag die bij mij naar aanleiding van bovenstaande film dan weer opduikt is waarom kiest de Nederlandse overheid ervoor leningen te vragen bij private banken die dit geld uit het niets scheppen en waar rente over moet worden betaald terwijl een overheid prima zelf zijn geld zou kunnen drukken en je in dat geval geen rentekosten hebt?
Mocht iemand meer informatie op deze vragen hebben dan zijn reacties zeer gewenst. Laten we zoveel mogelijk van elkaar proberen te leren zodat we zo veel mogelijk leren begrijpen hoe het systeem eigenlijk in elkaar zit. Dat gaat het best door open te staan voor iedereen en alle informatie en vooral te kijken naar oplossingen inplaats van schuldigen.
Uit de reacties op eerdere artikelen zijn er gelukkig ook meer oplossingen en alternatieve systemen boven komen drijven. Vandaar hieronder een herhaling van de eerdere oplossingen aangevuld met alle tips die later zijn binnengekomen.
Hoe zou je het vinden om in DIT huis te leven? Ieder tijdperk heeft zijn Huis van de Toekomst. Een Huis van de Toekomst zegt doorgaans meer over de ideeën van nu dan over de toekomst. Zo was het Rietveldhuis, gebouwd in de jaren dertig, voorzien van een dienstbodenkamer. Maar toch. Droom of nachtmerrie? Oordeel zelf…
Dit huis in Brussel is ontwikkeld door Living Tomorrow, een samenwerkingsverband van zeventig bedrijven.
Living Tomorrow is te bezoeken in Brussel, zie hier.
Op hol geslagen geldsystemen zuigen lokale gemeenschappen leeg en investeren het geld in graziger weiden – althans, graziger in de ogen van investment bankers, die al lang hun bonus geïncasseerd hebben als hun wonderbelegging crasht. De slow money movement wil dat proces stoppen. Verstandig of dom?
Financieel systeem totaal op hol geslagen
Omdat de kosten voor handelen zo laag zijn nu, wordt er meer gehandeld dan ooit tevoren. Dat niet alleen. Er is ook steeds minder verbinding tussen een financiële constructie en het product waar het eigenlijk om gaat. Zo zijn er opties, opties op opties etc. Op dit moment gaat er ongeveer twintig procent van de inkoopwaarde van grondstoffen naar tussenhandelaars, die dit uitmelken. Het moet gezegd, hiervoor doen ze wel veel werk. Honderden – meestal volstrekt nutteloze – handelstransacties vinden plaats voor een schip met bijvoorbeeld sojaschroot of cacaobonen aanmeert. Of zelfs maanden daarvoor al. Het gevolg: geld raast met bijna de snelheid van het licht rond de aardbol.
Wat is de Slow Money Alliance?
De Occupy Wall Street beweging staat niet alleen in haar kritiek op de banken en de financiële wereld in het algemeen. De Slow Money Alliance is een Amerikaanse organisatie voor hen die het zat zijn dat banken miljoenen aan belastinggeld investeren in bedrijven en politici die alleen op zelfverrijking uit zijn in plaats van het algemeen belang nastreven. Wat dat betreft zijn de beweegredenen van de Slow Money Alliance identiek aan die van de Occupy beweging. In feite loopt de beweging al een paar jaar voor op de Occupy beweging: al enkele jaren investeert de beweging in duurzame landbouw en lokale netwerken. De beweging is met Transition Towns te vergelijken, maar is meer op het hervormen van de economie gericht. Transition Towns richt zich vooral op het overleven van toekomstige klimaatveranderingen en peak oil. De principes van Slow Money in het kort:
I. We must bring money back down to earth.
II. There is such a thing as money that is too fast, companies that are too big, finance that is too complex. Therefore, we must slow our money down — not all of it, of course, but enough to matter.
III. The 20th Century was the era of Buy Low/Sell High and Wealth Now/Philanthropy Later—what one venture capitalist called “the largest legal accumulation of wealth in history.†The 21st Century will be the era of nurture capital, built around principles of carrying capacity, care of the commons, sense of place and non-violence.
IV. Let us celebrate the new generation of entrepreneurs, consumers and investors who are showing the way from Making A Killing to Making a Living.
In het kort: volgens de Slow Money Movement is de basis van ons bestaan landbouwgrond en is de zinnigste investering die in landbouwgrond.
Vervanging voor het wereldwijde netwerk
Met een tentje op het Beursplein staan kleumen is heel nobel, maar het biedt geen lange-termijn oplossing. De inertie van het bestaande systeem is te groot. Als alleen al de voedselvoorziening via het wijdvertakte netwerk aan distributeurs van boer tot supermarkt in zou storten, zou de stedelijke bevolking in de westerse wereld niet langer dan enkele weken overleven. Ook plattelandsbewoners zullen in de problemen komen omdat grote landbouwbedrijven monoculturen zijn. Aan honderd hectare suikerbieten heb je zonder suikerfabriek niet zoveel. Suikerbieten zijn niet erg voedzaam. Vraag maar iemand die de Hongerwinter in Amsterdam heeft meegemaakt.
Leren van de Russen
De enige structurele oplossing is een netwerk van kleine ondernemingen met lokale investeerders waar lokale consumenten klant van zijn. Een lokaal, robuust netwerk dus. Een mooi voorbeeld is Rusland. De Russen in Moskou en de rest van het land overleefden de catastrofale ineenstorting na 1989 doordat ze een volkstuintje met een datsja – een vakantiehuisje – hadden. Gewend als ze waren aan de communistische schaarste hadden ze geleerd een uitgebreid sociaal netwerk te onderhouden en voor zichzelf te zorgen als de winkels niets hadden (wat doorgaans het geval was). Als hetzelfde zou gebeuren in een westerse stad, zou er anarchie uitbreken. In feite is dat wat er gebeurde toen in New York in 1977 de stroom uitviel en in de stad Montréal in buurland Canada tijdens de Murray-Hill rellen.
Kleine, lokale ondernemingen
De Slow Money Alliance wil precies dat: een netwerk van kleine, lokale ondernemingen die buiten de greep blijven van Monsanto en dergelijke dubieuze Wall Street-genoteerde bedrijven. De Slow Money Alliance streeft er naar om 1 miljoen mensen 1 procent van hun bezit in lokale ondernemingen te laten steken die zich aan deze principes houden. Een vorm van aandeelhoudersactivisme dus, maar dan gericht op een duurzame economie. Slow Money probeert mensen die aan kleinschalige landbouw en voedselverwerking doen en investeerders van over de hele Verenigde Staten bij elkaar te brengen. Ook ontwikkelen ze investeringsmethoden om meer van het geld lokaal te investeren, kortom: langdurige investeringen.
Lokale effectenbeurs
Iets dergelijks moeten we hier ook hebben. Al eerder pleitte Visionair voor lokale aandelenbeurzen, waar je aandelen van de lokale groenteboer of schoenenfabriek kan kopen. Op dit moment moeten ondernemers naar de bank. Als een bankier de boel heeft verprutst, bijvoorbeeld door van een collega-prutser een bundel rommelhypotheken te kopen, wordt hij erg bang en wil geen geld meer uitlenen. Erg vervelend voor die ondernemer, die niets kan doen aan het financiële wanbeheer bij de bank. Ook vervelend voor spaarders, die nu worden afgescheept met een belachelijk laag rendement op hun spaargeld, nog minder dan de inflatie.
Focus op grond beetje onzinnig
De tuinbouwgrond in het Westland is uitstekend, maar haast geen tuinder maakt hier nog gebruik van. Vrijwel alle kwekers kweken hun planten in steenwol, geëxpandeerde kleikorrels of zelfs vrijhangend in de lucht. Vruchtbare landbouwgrond is uiteraard veel simpeler en dus stabieler is dan dit systeem, dat uiterst afhankelijk is van moderne techniek. Wel is, als deze techniek gegarandeerd beschikbaar blijft, dit een praktisch gezien goed werkend systeem. Veel universiteiten, hobbyisten en bedrijven doen hier ook al onderzoek naar. Als energie echt goedkoop wordt (en dat gaat op middellange termijn gebeuren, geloof al die doemverhalen niet) kan straks iedereen in een kas ter grootte van een zeecontainer zijn eigen voedsel verbouwen. Als hij dol is op algen of andere eenvoudige, voedzame gewassen met een kleine afmeting, tenminste. Grotere versies kunnen als agro-skyscraper worden uitgevoerd.
Wall Street nooit helemaal uit te schakelen
Er zullen altijd enorme infrastructurele projecten blijven waarvoor je enorme bedrijven nodig hebt. Probeer maar in je eentje een nieuw, veilig gentherapeutisch geneesmiddel tegen kanker te vinden (alhoewel…) of een raket te ontwikkelen voor een reis naar Mars. Het is logisch hier een grootschaliger effectenbeurs voor te hanteren. Wel zullen ingewikkelde financiële derivaten verboden moeten worden, althans: niet rechtsgeldig worden verklaard.
Bron:
Slow Money Movement
Het lanceren van een raket is een dure grap. Niet alleen is heel veel brandstof nodig om een kleine lading te lanceren, ook kan een raket maar één keer gebruikt worden. In dat laatste komt verandering met de herbruikbare raket. SpaceX van multimiljonair Elon Musk wil doen waar NASA honderden miljarden voor nodig had en faalde.
Stel je voor, je zou bij iedere vakantie naar een zonnige bestemming mee moeten betalen aan een compleet nieuw vliegtuig. Vliegvakanties zouden onbetaalbaar worden. Toch is dit precies wat er gebeurt bij ruimtelanceringen. Het grootste deel van de raket, de booster, wordt weggegooid als de payload op de gewenste hoogte is en brandt op in de atmosfeer. Of verandert in gevaarlijk ruimteschroot.
Zelfs bij de Space Shuttle, NASA’s paradepaardje dat meer kostte dan wij hier in een paar maanden verdienen, werd de grote boosterraket die de rest van het ruimtevaartuig omhoog stuwt, weggegooid. Waarschijnlijk hebben printerinkt fabrikanten dat kunstje afgekeken van de toeleveranciers van NASA, waardoor je nu ruimtevaart tarieven betaalt voor vervangende inktcassettes.
Musks bedrijf SpaceX gebruikt op dit moment de Falcon 9 raket. Een lancering kost voor veelgebruikers rond de vijftig miljoen dollar (rond de 38 miljoen euro, oktober 2011). Niet erg duur vergeleken met wat NASA uitgeeft voor hun vuurpijlen, maar toch veel te veel om een grootschalig gebruik van de ruimte mogelijk te maken. Het grootste deel van de lanceerkosten zit hem in de raket zelf. De brandstof maakt met 200 000 dollar maar 0,3 procent van de kostprijs uit. Logisch, deze bestaat uit relatief goedkope kerosine (wordt ook door vliegtuigen gebruikt) en vloeibare zuurstof (gemakkelijk te bereiden door lucht sterk af te koelen).
Als het mogelijk wordt om voor minder dan een procent van de lanceerkosten nu (dan praten we dus over minder dan honderd euro per kilogram), de onderdelen en mensen voor een Marsmissie in low earth orbit te krijgen, dan hoeft een missie naar Mars niet meer dan een paar honderd miljoen euro te kosten. Daar red je nog niet eens de lokale boerenleenbank mee. Kortom: zelfs voor een klein land als Nederland of België zou een reis naar Mars dan dus haalbaar worden met de herbruikbare raket. Met precies dit argument komt Musk dan ook aanzetten.
Het is uiteraard de droom van Musk om naar andere planeten te reizen en de ruimte open te leggen, maar het interessantst is voorlopig het lanceren van satellieten en zonnepanelen. Kortom: het zou wel eens heel druk in de ruimte om ons heen kunnen gaan worden.
Bronnen
National Press Club: The Future of Human Space Flight (2011)
