Douwe

Woonachting in Noorwegen, en al sinds lange tijd geïnteresseerd in de "grotere vragen" des levens. Dit combineer ik met een actieve instelling om te kijken hoe we het leven met elkaar en voor elkaar een stukje gemakkelijker en mooier kunnen maken. Zelf heb ik bij een aantal onderwerpen die vanuit mijn gezichtspunt het voortbestaan van mensen aanzienlijk kunnen vergroten websites helpen ontwikkelen om deze informatie gratis beschikbaar te maken voor eenieder. Dit zijn: eetbaarnederland.nl, permacultuurnederland.org, esperanto-jongeren.nl en mensenrechten.org. Mijn huidige tegeltjeswijsheid: Do the best you can, with what you have, where you are :-)

Hoe eerlijk is ons huidige economische systeem eigenlijk?

*** Er is inmiddels een update van dit artikel verschenen. ***

Met behulp van de –geloof niets, maar probeer zoveel mogelijk te begrijpen als je kunt– strategie ben ik de afgelopen tijd druk bezig geweest om verschillende zaken van het economische systeem uit te pluizen. Dit was leerzaam, avontuurlijk en soms begreep ik opeens wat ze bedoelen met de doos van pandora. Ik deel hier graag mijn reis- en leerverslag in de hoop dat het andere mensen kan helpen om een beter begrip van het systeem te krijgen.

Hoe werkt ons huidige economische systeem?
De belangrijkste reden dat “de 99%” protesteert is waarschijnlijk omdat 99% van de mensen geen enkel idee hebben hoe het huidige economische systeem is ingericht. Bijna niemand kent de precieze mechanismen van hoe geld gemaakt wordt, door wie dit wordt gedaan, wie aan de touwtjes trekt van het geldsysteem, wat voor invloed rente heeft in een systeem, etc. “De 1%” lijkt goed van deze onwetendheid te profiteren.

Maar weinig mensen weten hoe ons huidige geldsysteem werkt. Het wordt de hoogste tijd daar verandering in te brengen.

Geld is Schuld
Geld wordt tegenwoordig gemaakt uit schuld, geld is schuld. Hiermee zijn de mensen die het recht hebben om leningen uit te geven in de vorm van schulden degenen die het recht hebben om geld te maken. Overheden produceren slechts het tastbare geld zoals de munten en briefjes. Private banken zijn in het huidige economische systeem verreweg de grootste geldscheppers. Ook de Nederlandse Centrale Bank is vanaf 1998 volledig afhankelijk van private banken om aan geld te komen.
Een veelvoorkomend misverstand is dat mensen denken dat als ze geld lenen bij een bank dat dit het spaargeld is van andere mensen. Dit klopt niet en is dus niet waar. Banken scheppen de schulden die mensen aangaan uit het niets, maar gebonden aan regels bepaald door centrale banken. Zo is het mogelijk dat zowel personen, bedrijven en overheden allemaal schulden kunnen hebben bij de bank. Nederland heeft een schuld van 400% van het BNP.  Het gaat hier over de totale schuld van overheid, bedrijfsleven en huishoudens bij elkaar. In concrete cijfers komt dit neer op 2380 miljard euro. Als we dit omzetten komt dit op een gemiddelde schuld van 143.000 euro per Nederlander.

Rente, de grote veroorzaker van verdeeldheid in rijkdom.
Dat banken geld mogen creëren is voor velen waarschijnlijk nieuw, wat dit recht echter interessant maakt is het feit dat banken rente over dat gecreëerde geld mogen vragen. Als we ervan uit gaan dat de gemiddelde rente op alle uitstaande schuld 5% is, dan verdienen de banken jaarlijks 119 miljard euro aan rentekosten aan de totale Nederlandse uitstaande schuld. Dit komt neer op 7125 euro per Nederlander. Het gemiddelde inkomen in Nederland in 2011 was 32.500 euro. Oftewel de gemiddelde Nederlander is 22% van zijn of haar inkomsten kwijt puur aan rentelasten, die allemaal naar private banken gaan. Deze rentelasten zitten in persoonlijke rentelasten over persoonlijke leningen, ze zitten berekend in producten van bedrijven die rente aan private banken moeten betalen, en het zit in de belastingen om de rente op de staatsschuld te kunnen betalen. Als je dit in tijd om zou zetten, werkt elke Nederlander van jong tot oud jaarlijks 81 dagen “gratis” voor de mensen die deze rente opstrijken. Zo wordt duidelijk dat private banken veel geld verdienen doordat ze rente vragen over geld wat ze in de vorm van schulden zelf uit het niets hebben gecreëerd. Dit verklaart hun luxe bedrijfspanden op de mooiste locaties, de goede salarissen en bizar hoge bonussen voor hun zogenaamde “topbestuurders”.

De rente die bankiers mogen vragen over het gecreëerde geld zorgt ook voor een systematisch probleem. Om dit te begrijpen moeten we terug naar het principe dat geld schuld is. Banken creëren schulden voor mensen, maar mensen moeten naast het terugbetalen van de schuld ook rente betalen over die schuld, en dat geld is nooit gecreëerd. Er is altijd meer schuld (schuld plus benodigde rente) dan dat er geld (eerder gecreëerde schuld) in het systeem aanwezig is. Dit mechanisme zorgt ervoor dat er altijd een schaarste aan geld is. En hierdoor wordt competitie tussen personen en bedrijven geforceerd door het systeem, want ze moeten proberen het geld van elkaar binnen te krijgen omdat er niet genoeg geld is in het hele systeem. Degene die niet op tijd genoeg geld van anderen weet te pakken te krijgen zal failliet gaan. En als bedrijven failliet gaan of personen niet meer hun hypotheek betalen, wie krijgt dan de daadwerkelijke waardevolle zaken in handen zoals het bedrijf of de woning? Inderdaad de banken.

Een andere fundamentele systeemfout van dit mechanisme is  dat het uitgaat van de mogelijkheid om oneindig exponentieel te kunnen blijven groeien. Het systeem moet telkens meer schulden maken, (waar telkens meer rente over moet worden betaald aan private bankiers) om de telkens groter wordende schuldenberg plus benodigde rente te kunnen voldoen want anders implodeert het systeem. En het is simpelweg niet mogelijk om oneindig te blijven groeien op een aarde met natuurlijke grenzen waar de daadwerkelijke waardevolle producten vandaan moeten komen. Doordat er systematisch gezien echter telkens meer geld nodig is dwingt het systeem de gebruikers ervan om telkens meer zaken van de aarde op een of andere manier in het geldsysteem te drukken. Oftewel langzaam maar zeker wordt op alles en iedereen een prijskaartje geplakt. En alles wat in het geldsysteem wordt uitgedrukt is mooi voor bankiers want die beginnen vanaf dat moment de rente ervan af te romen.
Faillissementen, competitie tussen mensen en uitbuiting van de aarde zitten allemaal in het systeem ingebouwd. Net als de uiteindelijke implosie van het systeem.

De lusten, risico`s en lasten van het systeem zijn daarbij ook nog eens buitengewoon oneerlijk verdeeld. Als de mensen niet langer aan hun schulden kunnen voldoen komt het bezit in handen van de banken. Als de banken failliet gaan red de politiek ze met publiek geld. Voor banken is dit dubbel cashen omdat de overheid en daarmee dus het hele volk dan nog verder in de schulden bij banken komen te staan en ze zo dus nog meer aan jaarlijkse rentelasten naar de banken moeten overdragen. In Nederland is de staatsschuld door alle reddingsacties met bijna 100 miljard omhoog gegaan. Ook hierover zal rente moeten worden betaald in de komende generaties aan private banken die onze overheden wisten te overtuigen dat deze reddingen noodzakelijk waren.

En het kan nog gekker. Bizar genoeg is het voor internationale private banken buitengewoon interessant om oorlogen te financieren. Het liefste zelfs aan zo veel mogelijk kanten tegelijk, want hoe verder nationale overheden in de schuld staan hoe meer geld zij aan rente op de uitstaande schulden verdienen. En laat oorlog nou een ideaal instrument zijn om meerdere overheden tegelijkertijd in de schulden te krijgen. Er is hierbij eigenlijk geen risico voor de banken want de bevolking van het land  moet de leningen terugbetalen die door de oorlogvoerende overheden worden aangegaan,  in de vorm van belastingen. Overigens werkt het ook om landen te overtuigen dat zij verdere schulden moeten nemen bij banken om zo andere landen die schulden hebben bij banken te helpen.

Rente zorgt voor een continue welvaartsverschuiving van 80% van de armsten naar de 10% rijksten van het systeem.

Uit onderzoek blijkt daarnaast dat het systeem van rente continue voor een verschuiving van rijkdom zorgt van de armste 80% van de bevolking naar de rijkste 10% van de bevolking. De overige 10% betaalt en ontvangt ongeveer evenveel rente tijdens het leven. We zagen net dat de gemiddelde Nederlander jaarlijks in totaal 7125 euro aan rentelasten betaald. Dit komt neer op rond de 20 euro per dag. De 80% van de armste Nederlanders betalen dus dagelijks 20 euro aan de rijkste 10% die hiermee 160 euro per dag verdienen. Als iemand wil profiteren van dit systeem moet die persoon minimaal 7125 euro aan rente weten te vangen over het eigen vermogen. Als dit wordt berekend uitgaande van een positief rentepercentage van 3%, dan is er een eigen vermogen nodig van rond de 240.000 euro, zonder enige eigen schulden uiteraard,  voordat mensen quitte  gaan spelen. Verdubbel dit vermogen nogmaals, dus rond de 500.000 euro, en dan beginnen mensen pas te profiteren van ons huidige rente systeem. Als schrijver van dit stuk moest ik constateren dat ik bij de 80% hoor. Wat wederom interessant is om te bedenken is dat hoe verder dit mechanisme schuift hoe sterker deze effecten worden. Uiteindelijk zullen er telkens meer mensen van de 80% zijn die niet meer hun leningen kunnen betalen waardoor ze hun bezittingen gedwongen moeten verkopen. Deze bezittingen die in tegenstelling tot het door banken gecreëerde geld een echte waarde hebben voor het voortbestaan kunnen dan vervolgens goedkoop worden opgekocht door de rijkste 10%.
Dit klinkt wellicht ongeloofwaardig maar zo werkt het systeem in opzet en dit verklaart ook dat 147 bedrijven 40% van de totale rijkdom van de wereld in handen kunnen krijgen (originele onderzoek). Als we de top 20 van deze bedrijven bekijken zien we dat dit bijna uitsluitend private bedrijven zijn die het recht hebben om geld te creëren in de vorm van schulden.

Bronnen voor meer informatie:
Eerdere artikelen over geldcreatie (deel 12 & 3) en rente (deel 1 & deel 2).
Monetair beleid – Universiteit Leiden (Nederlands)
Money as Debt I (NL ondertiteling)
Money as Debt II, Promises Unleashed
Zeitgeist Addendum (NL ondertiteling)
Zeitgeist III, Moving Forward (NL ondertiteling)
The Money Fix (NL ondertiteling)
90 minuten Willem Middelkoop over het huidige bankensysteem. (Nederlands)
Ex bankier doet een boekje open (Nederlands)
The American Dream (NL Ondertiteling)
Interest and Inflation Free Money by Margrit Kennedy (pdf Engels)
Arm door Geld  (pdf Nederlands)
Modern Money Mechanics (pdf Engels)
Why we Fight (received the Grand Jury Prize at the 2005 Sundance Film Festival) (Engels)  

Wie heeft het recht op geldcreatie en waarom?
Het recht op geldcreatie en daar rente over mogen vragen is wellicht het grootste voorrecht dat iemand kan hebben. Voor wie wil weten hoe er in het verleden gevochten is tussen overheden en private bankiers om dit recht op geldcreatie in handen te krijgen is de documentaire The Money Masters een absolute aanrader, net als de tijdlijn the History of the Money Changers. Zij laten zien dat er meer dan een paar Europese koningshuizen en Amerikaanse presidenten voor om het leven zijn gebracht en dat er verschillende oorlogen om zijn gevoerd zowel in Europa als Amerika in de afgelopen 2000 jaar. Het feit is dat de private bankiers op dit moment in de geschiedenis gewonnen hebben. En dat hadden we net al gezien aangezien het zo mogelijk is voor slechts 147 bedrijven om 40% van de wereldrijkdom van meer dan 7 miljard mensen in bezit te hebben. Het lijkt de strijd dus waard te zijn geweest.

Hoe dieper personen, bedrijven en overheden in de schuld staan hoe meer geld de banken eraan verdienen. En mochten mensen, bedrijven of overheden de lening niet meer kunnen betalen dan gaan de goederen die echte waarde hebben automatisch over naar bankiers die dit dan voor spotprijzen op kunnen kopen. Zo kun je zelfs landen motiveren om staatsbedrijven, oude cultuurschatten of eilanden te verkopen...

In Nederland zijn de meeste banken in private handen en staan onder toezicht en controle van de centrale bank met de misleidende titel van De Nederlandsche Bank. Want wie heeft eigenlijk de controle over De Nederlandsche Bank? Interessant of dubieus genoeg blijken dit vooral de rijkste bedrijven, (o.a. Shell, Phillips, ING) en steenrijke Nederlandse families zoals Fentener van Vlissingen en onze koninklijke familie te zijn. De Nederlandse overheid levert slechts 1 van de 10 bestuursleden en kan maximaal een inbreng van 33% hebben… Lees hier het hele artikel. Wat daarbij interessant is om te vermelden is dat Koning Willem de Derde van Oranje (zie 3 min 43) in 1694 ervoor zorgde dat de contole over de centrale bank van Engeland van de overheid werd verplaatst naar private bankiers.

Na de invoering van de Euro, zijn alle centrale banken van deelnemende landen weer geconcentreerd in de Europese Centrale Bank en hoewel de naam doet vermoeden dat dit onder invloed en controle van de Europese regering staat is dit niet het geval aangezien alle leden stuk voor stuk worden voorgedragen uit de private bankensector. En de overige onderdelen van Europa expliciet geen invloed mogen uitoefenen op de ECB of de “nationale” centrale banken.
“Members of the Executive Board are appointed from private banking circles, by agreement of heads of government of member states after “consultation” with the Council of Ministers and the European Parliament.  This is the most powerful institution in the E.U. It has total and independent control over the amount of money and credit in circulation, and thus the general level of economic activity, at a given time throughout those member states who sign up for monetary union.” Lees hier het hele stuk.

Alle centrale banken zowel nationaal als Europees en ook de Amerikaanse Federal Reserve, staan onder controle van de rijkste 1%  en enige mogelijkheid tot democratische invloed hierop vanuit nationale overheden en vanuit Europa of de VS is niet mogelijk. Al deze centrale banken zijn overigens weer gecentraliseerd in de Bank of International Settlements ook wel de BIS genoemd. De BIS is met hun rol als het ware het hart van het huidige globale geldsysteem. En geheel volgens het patroon is ook op deze bank geen enkele democratische invloed mogelijk. Ik moet eerlijk zeggen dat het mij nog steeds niet duidelijk is of dit iets is waar we ons zorgen over moeten maken of niet. Maar het is op zijn minst opmerkelijk dat het geldcreatie proces en de banken die hier de rechten op hebben volledig onder controle staan van de rijkste 1%.  Daarbij vond ik het extreem vreemd om erachter te komen dat mensen en overheden praktisch gezien helemaal geen controle hebben over, of zelfs maar enige invloed kunnen uitoefenen op het geldsysteem waar ze gebruik van maken.

Bronnen voor meer informatie:
Inside Job (oscaarwinnaar beste documentaire 2010)
The Money Masters
The Secret of Oz
The Power of the Purse part 1 & part 2
Ring of Power: Empire of the City
De Wereld in Gijzeling, deel 1234 en 5 

Tot slot
Tot zover een verslag van mijn zoektocht in begrip over het huidige economische systeem. Ik begrijp dat mijn begrip verre van perfect kan zijn dus constructieve opmerkingen en aanvullende informatie is zeer welkom net als mogelijkheden voor oplossingsrichtingen. Ik zou echter iedereen willen aanraden om zichzelf echt in deze materie te gaan verdiepen. Gemiddeld betaalt iedere Nederlander jaarlijks meer dan 7000 Euro (22% van het gemiddelde inkomen) aan rentelasten. Als je jaarlijks niet minsten net zoveel rente ontvangt dan hoor jij bij de 80% die de nadelen van ons huidige geldsysteem ondervindt. Gemiddeld werkt elke Nederlander jaarlijks “gratis” 81 dagen voor de rijkste 1% door de werking van rente in ons systeem. Door samen dit systeem zo goed en scherp mogelijk in beeld te krijgen kunnen we het systeem verbeteren en ervoor zorgen dat geld optimaal zijn oorspronkelijke doel vervult. Het uitwisselen van waardevolle zaken tussen mensen voor het verbeteren van het voortbestaan van ons allen.

Aanverwante artikelen: 
-) 2000 jaar strijd over de controle van het geldsysteem
-) De toekomst van onze economie deel 12 & 3
-) 3 praktische oplossingen voor meer economische veerkracht
-) Update het economische systeem!
-) Hernationaliseer het recht op geldcreatie 
-) Breek het monopolie van geld als enige ruilmiddel-) Griekenland is kaalgeplukt, op naar de volgende
-) Oorlog is cashen voor de 1% 

(Op het internet hebben de lezers de macht! Zij bepalen welke informatie de wereld rond gaat! U bent zich er misschien niet van bewust, maar als elke lezer een link stuurt naar 3 geïnteresseerde personen, dan zijn er maar 20 stappen nodig om 3,486,784,401 mensen te bereiken! Wil je dat zien gebeuren? Gebruik je macht! Dit stuk mag dan ook vrij door iedereen overgenomen worden op websites, blogs, of om door te sturen aan familie, vrienden, kennisen, collega`s, politici, bankiers, etc. graag zelfs hoe meer mensen dit weten hoe beter.  Zet wel even de bron erbij zodat mensen mee kunnen doen in de discussie hieronder.)

De toekomst van onze economie deel 3

De vele occupyprotesten wereldwijd zorgen ervoor dat meer en meer mensen zich vragen gaan stellen over het economische systeem en wie dit eigenlijk in handen hebben. Ook hier op visionair kwam eerder al het recht op geldcreatie van private banken aan bod (deel 1, 2 & 3), het mechanisme van rente en wie hier van profiteren, en werd verkend hoe de toekomst van onze economie eruit zou kunnen zien (deel 1 & 2) Hoe meer er duidelijk wordt van het huidige economische systeem hoe meer vragen er ook boven komen.

Een prachtige documentaire die ingaat op de vorming van het huidige bankensysteem in Europa en Amerika over de afgelopen 500 jaar is The Money Masters. De documentaire duurt meer dan drie uur en zit boordevol interessante informatie wat doet denken aan een spannende detective.

Mede naar aanleiding van deze documentaire waaruit blijkt dat veel centrale banken namen hebben die doen voorkomen alsof ze van de overheid zijn terwijl dit helemaal niet zo blijkt te zijn, kwam bij mij de vraag naar boven wie eigenlijk aan de touwtjes trekt van De Nederlandsche Bank (De centrale bank van Nederland en daarmee de belangrijkste speler in het geldcreatie netwerk van banken)? Interessant of dubieus genoeg blijken dit vooral de grote bedrijven, (o.a. Shell, Phillips, ING) en steenrijke Nederlandse families zoals Fentener van Vlissingen en onze koninklijke familie te zijn, en zelfs een van de hoogste rechters van Nederland is lid. De Nederlandse overheid levert slechts 1 van de 10 bestuursleden en kan maximaal een inbreng van 33% hebben… Lees hier het hele artikel. Het meest bizarre is nog wel dat ik geen idee heb of we ons hierover zorgen zouden moeten maken of niet… Tot zover is het blijkbaar altijd redelijk goed gegaan, wellicht dat als je dit democratisch gaat doen dat het veel minder goed loopt? Maar goed, het is toch op zijn minst opmerkelijk dat de rijkste families en bedrijven van Nederland het geldcreatie mechanisme van de centrale bank van Nederland onder controle hebben.

Het is vooral zaak om eerst tot begrip te komen. En dan als nodig en mogelijk een beter systeem op te zetten.

Een tweede belangrijke vraag. Als geld schuld is moet een Nederlandse overheid dus altijd private banken vragen om hun geld te lenen. Dit doen banken uiteraard met plezier aangezien het hele volk het mag terugbetalen door de belastingen of hogere collegegelden. Maar wie vangt eigenlijk de rente over die schulden. Kortom welke partijen hebben voornamelijk de Nederlandse staatsobligaties in handen? Tot zover kan ik nog weinig hierover vinden al lijken het grotendeels weer private bankpartijen te zijn. Een vraag die bij mij naar aanleiding van bovenstaande film dan weer opduikt is waarom kiest de Nederlandse overheid ervoor leningen te vragen bij private banken die dit geld uit het niets scheppen en waar rente over moet worden betaald terwijl een overheid prima zelf zijn geld zou kunnen drukken en je in dat geval geen rentekosten hebt?

Mocht iemand meer informatie op deze vragen hebben dan zijn reacties zeer gewenst. Laten we zoveel mogelijk van elkaar proberen te leren zodat we zo veel mogelijk leren begrijpen hoe het systeem eigenlijk in elkaar zit. Dat gaat het best door open te staan voor iedereen en alle informatie en vooral te kijken naar oplossingen inplaats van schuldigen.
Uit de reacties op eerdere artikelen zijn er gelukkig ook meer oplossingen en alternatieve systemen boven komen drijven. Vandaar hieronder een herhaling van de eerdere oplossingen aangevuld met alle tips die later zijn binnengekomen.

  • Als eerste twee overzichtssites, een startpagina over complementaire economie boordevol nuttige sites en initiatieven in Nederland maar ook wereldwijd. En daarnaast een wikipediaoverzicht van alternatieve economische systemen.
  • Vervolgens is permacultuur een interessant systeem wat mensen kennis verschaft om zelf hun omgeving te ontwerpen. Hierin komen de basisbehoeften zoals, voedsel, schoon drinkwater, sanitatie, energie producerende huizen, duurzame economische systemen allemaal aan bod. Kijk op  de website van permacultuur Nederland om meer over dit ontwerpsysteem te leren. Er zijn gratis cursussen te downloaden, er is uitgebreide informatie over eetbare planten, informatie over hoe er met duurzame energie huizen kunnen worden gebouwd volledig zelfvoorzienend zijn in energie, etc. Transition Towns vormen op deze principes lokale groepen die gezamenlijk aan de slag te gaan voor een toekomst die minder afhankelijk is van olie, en meer veerkracht voor de gemeenschap probeert te realiseren op gebieden als voedsel, ecomie en het gebruik van lokale duurzame energie.
  • Als tweede voorbeeld: spullendelen is een website die mensen stimuleert spullen met elkaar te delen. Dat is beter voor het sociale contact in de buurt, de portemonnee en het milieu. Lid worden is gratis en er zijn inmiddels al duizenden spullen te leen.
  • Recentelijk is hier ook het initiatief voor een zaden en plantenbank van en voor alle Nederlanders begonnen. Het wat en waarom van dit idee staat uitgelegd in dit artikel op Visionair.
  • Strohalm doet al lange tijd onderzoek naar alternatieve en aanvullende economische systemen. Hun verschillende experimenten in binnen en buitenland, hun ideeën en software om lokale ruilkringen op te starten (LETS) zijn te vinden op hun website.
  • Het Equi project is ook een interessant experiment van een nieuwe vorm van een economisch systeem. Op de site omschrijven ze het als volgt.
    Equi-toegang betekent: gelijke en onvoorwaardelijke toegang tot het leven. Genoeg, gelijke, en onvoorwaardelijke toegang tot het leven, door een betaalmiddel te gebruiken waar iedereen evenveel toegang toe heeft en dat is gebaseerd op onze eigen aanwezigheid op aarde.

Rente nader bekeken

In onderstaande twee video`s legt Margit Kennedy uit hoe rente werkt. Het begint in het IJslands maar gaat snel over in het Engels. Het blijkt dat 80% van de bevolking netto over het leven veel meer rente betalen dan dat ze er voordeel van ondervinden. 10% van de bevolking betaald ongeveer evenveel dan ze ontvangen en er is een kleine 10% die flink verdienen aan dit systeem. In totaal is het effect van rente dat geld zich continue concentreert bij de mensen die het meeste geld hebben. En moet worden opgehoest door het armste deel die geld moeten lenen om in leven te blijven. Een belasting voor de armen en een bonus voor de rijksten onder ons. Rente zorgt zo continue voor een sterkere scheiding tussen arm en rijk.  Deel 1 en deel 2

Een interessant publicatie dat hier ook op ingaat is Arm door geld, van Strohalm een stichting die onderzoek doet naar aanvullende en alternatieve economische systemen. Wat vooral boeiend is aan zowel de publicatie als de video`s is om te zien hoeveel de rentelasten zijn in een bepaald systeem. Dit omdat de supermarkt ook rente betaald aan de bank en die rente dus in de producten wordt doorberekend. Zo betalen velen van ons dus een enorme hoeveelheid aan indirecte rente. Daarbij is het ook zo dat rente over leningen zoveel geld kost dat het slimme investeringen die zich pas over wat langere tijd terugverdienen vaak tegenhouden.

Voor mensen die meer willen weten over de toekomst van onze economie bekijk de eerder verschenen artikelen daarover. (deel 1deel 2)

Meer informatie:
Interest and Inflation Free Money by Margrit Kennedy

Geldcreatie deel 3

Na deel 1 en deel 2 over geldcreatie blijkt dat er nog steeds veel misverstanden zijn over waar geld precies vandaan komt, wie het maakt, wanneer het wordt gemaakt, wat de invloed van rente in het systeem is etc. Dat is ook niet zo vreemd want het geldcreatie systeem is wellicht het best bewaarde geheim van de private bankensector van de afgelopen eeuwen. In onderstaande documentaire wordt het hele proces nog een keer goed uitgelegd door verschillende experts. Interessant voor eenieder met een bankrekening.

Het monopolie op het recht van geldcreatie bij private banken is de kern van de huidige economische problematiek. Hier draaien de wereldwijde protesten momenteel om. Als er een strijd wordt gevoerd op het moment dan is het een strijd om informatie. Deze prachtige documentaire, The Money Fix, is hierin een buitengewoon verhelderend stuk uitleg. Met Nederlandse ondertiteling.

Voor mensen die meer willen weten over mogelijke oplossingen zie deel 1 & deel 2 van de toekomst van onze economie. Voor diegenen die denken dat het reeds te laat is voor oplossingen is het goed om te weten welke voorbereidingen er getroffen kunnen worden wanneer de euro zou instorten.

Ook in Nederland heeft 99% van de mensen geen idee hoe het banksysteem werkt en hoe geld wordt gecreëerd. Hopelijk komt daar met de huidige protesten snel verandering in.

Geldcreatie deel 2

In het eerste deel is besproken hoe geldcreatie werkt. Het werd duidelijk dat banken die hierop het monopolie hebben hier een enorm voordeel van hebben. Maar voor wie is dat nu eigenlijk interessant om te weten?  En wat betekent dit eigenlijk op Nederlands niveau?
De meest duidelijke en brede groep mensen voor wie dit interessant is zijn huizenbezitters met een hypotheek.

Is het recht op geldcreatie wellicht de door velen gedroomde geldboom?

Volgens de cijfers van 2010 van het Centraal Bureau voor de Statistiek zijn er in Nederland bijna 4 miljoen (3.969.883) woningbezitters. Daarbij bedraagt de totale particuliere hypotheekschuld in Nederland rond de 630 miljard euro. Volgens sommigen een wereldrecord. Niet eentje om trots op te zijn overigens want zelfs de IMF waarschuwt de Nederlandse overheid hier inmiddels voor. Als de totale hypotheekschuld wordt verspreid over de woningbezitters dan komt het op  een gemiddelde hypotheekschuld van 157 duizend euro per woningbezitter. Als er wordt uitgegaan dat er gemiddeld 5% rente over deze hypotheekschuld wordt betaald dan levert dat de banken in Nederland jaarlijks een bedrag op van 31,5 miljard euro.  Dit is een kleine 8 duizend euro per huizenbezitter.

In deel 1 werd duidelijk dat banken zelf maar 3% van het bedrag voor een lening hoeven te hebben en de rest er zo uit de lucht bij mogen creëren. Zo wordt duidelijk dat banken binnen een jaar het bedrag wat ze moeten hebben om de lening te mogen geven,  reeds van de woningbezitters terug hebben gekregen in rente-inkomsten. Elk jaar erna verdienen banken geld op de rente die de huiseigenaren betalen aan het hypotheekbedrag wat banken hebben gecreëerd en zelf nooit hebben gehad. Aangezien een hypotheek snel een jaar of 30 loopt is dit een prachtig bedrijfsmodel voor de bankensector.
Om terug te komen bij de beginvraag voor wie het interessant is om het mechanisme van geldcreatie te begrijpen. Er zijn in Nederland dus rond de 4 miljoen mensen die elk jaar 8000 euro aan rentelasten over hun huis betalen aan een bank die het geld hiervoor heeft gecreëerd en zelf nooit in het bezit heeft gehad.

Naast woningeigenaren met hypotheekschuld werkt dit systeem in rode lijn  hetzelfde voor andere type schulden. Studenten met studieschuld bij een bank, mensen met persoonlijke leningen, etc. Kortom, iedereen die schulden heeft zou zich eens goed moeten verdiepen in hoe dit systeem werkt. Om dit systeem zo goed mogelijk duidelijk te maken hieronder twee documentaires die het huidige banksysteem stap voor stap bijlangs gaan. De eerste documentaire Money as Debt heeft Nederlandse ondertiteling:

De tweede documentaire Money as Debt – Promises Unleashed gaat nog dieper en uitgebreider in op hoe het systeem werkt, wat voor afspraken een persoon eigenlijk maakt met een bank als die geld stort en wat voor afspraken een burger met banken maakt als er een lening  wordt aangegaan. Deze is (nog alleen) in het Engels beschikbaar:

Het is eenieder aan te raden die zelf schulden heeft bij een bank of mensen kent die schulden hebben bij een bank om dit artikel naar die mensen door te sturen. Ook in Nederland zijn 15 oktober 2011 protesten uitgebroken. Die protesten zijn tegen  het bankensysteem en de (on)bewust gekochte (corrupte) lagen van accountants, politici, juristen en gedeeltelijk ook de mainstream media die dit systeem beschermen. Het basisprincipe wat achter de huidige scheve welvaartsverdeling ten grondslag licht is het monopolie van banken die in private handen zijn, om geld uit het niets te mogen creëren. De beste manier om daar actie tegen te voeren is door deze kennis te verspreiden zodat mensen begrijpen hoe het in elkaar steekt. Geen geweld, geen vernielingen, liever ook geen boosheid maar begrip bij jezelf en probeer dat begrip bekender te maken onder familie, vrienden en ook de politici, main stream media etc. Alleen als dit systeem goed wordt begrepen in de voordelen en de nadelen is het mogelijk om een beter systeem te bouwen waar iedereen beter mee gediend zal zijn.
Voor mensen die meer willen weten over de toekomst van onze economie bekijk de eerder verschenen artikelen daarover. (deel 1 & deel 2)

Geldcreatie, de kip met gouden eieren voor de bankensector

Een van de meest centrale actoren in het huidige financiële systeem zijn de banken. Banken hebben het unieke recht in onze economie om geld te mogen creëren. Bakkers bakken brood, bouwvakkers bouwen huizen en banken creëren geld, ieder zijn bedrijfsmodel. Hoe werkt dit systeem van geldcreatie precies?

Hoe maken bankiers geld uit het niets?
Het is wellicht het handigst om dit te illustreren met een voorbeeld.
Als er een hypotheek van 200.000 euro wordt afgesloten voor een  huis, dan is het niet nodig dat de bank al dit geld heeft. De bank hoeft slechts 3% tot 10% van dit bedrag in reserve te houden om 200.000 euro te mogen uitlenen. De rest creëert de bank er zelf bij.
Als er wordt uitgegaan van de strengste norm, dan dient de bank 20.000 te houden in eigen reserves om er 180.000 euro bij te mogen creëren uit het niets. (Tegen 6000 euro eigen reserves om er 194.000 euro bij te mogen creëren in het meest soepele geval.)
In de pratktijk heeft een bank 200.000 Euro en leent hier 180.000 op uit. Dit geld komt vervolgens via een ander privepersoon of via een lening van een andere bank terug naar de bank, de bank mag hier dan weer 90% van uitlenen,  162,000 euro dus, dit geld wordt weer bij de bank gestald en de bank mag hier weer 90% van uitlenen, 145,800 etc. Zo kan een bank dus met een beginbedrag van 200.000 uiteindelijk dus een enorm veel groter bedrag op uitlenen omdat het maar een heel klein gedeelte aan reserves hoeft aan te houden en zo dus dezelfde euro 10 tot 33 maal uit mag lenen.  Via deze methode schept de bank dus geld via het mechansime van het verlenen van leningen in de vorm van schulden aan mensen. Als we dit begrijpen is het ook niet zo raar dat een bank vrij snel failliet gaat als meerdere mensen hun geld komen claimen, simpelweg omdat ze je Euro aan heel veel mensen verschillende keren hebben uitgeleend. Het wordt pas echt duidelijk hoe interessant dit unieke bedrijfsmodel is, als men beseft dat de bank wel rente mag heffen over alle uitgeleende bedragen.

In een rekenvoorbeeld kunnen we stellen dat de bank een hypotheek uitgeeft van 200.000 euro tegen een rentepercentage van 5%. De hypotheek wordt over 30 jaar afbetaald door elke maand 1.075 euro af te lossen. Na deze 30 jaar heeft de bank ruim 185.000 euro aan rente binnengekregen over het uitgeleende bedrag. De persoon die de hypotheek afsloot heeft in totaal 200.000 plus 185.000 euro aan rentelasten betaald en heeft in totaal 385.000 euro voor de woning moeten betalen. De persoon heeft bijna twee keer zoveel voor het huis betaald dan de daadwerkelijke prijs. Raar maar waar, de bank heeft over 30 jaar tijd 185.000 euro kunnen verdienen door slechts 6.000 tot 20.000 euro in reserve te houden. Grote kans dat de bank meer aan het huis heeft verdient dan alle bouwmaterialen en arbeid bij elkaar die het heeft gekost om het te bouwen. En de bank kan bij een nieuwe eigenaar van het huis dit spel weer van voren af aan beginnen te spelen. Dit allemaal dankzij het zeer gunstige recht om geld te mogen creëren. Wellicht verklaart dit waarom mensen in het bankwezen over het algemeen prima verdienen en veel banken prachtige hoofdkantoren hebben in de duurste steden.

De banken de lusten, de belastingbetaler de lasten
Wat dit allemaal nog bijzonderder maakt is dat als een bank  onverhoopt toch mocht dreigen failliet te gaan, de kosten hiervan linksom of rechtsom bij de klanten en de belastingbetaler komen te liggen. Als de bank gered wordt door de overheid met belastinggeld dan draaien de belastingbetalers op voor de rekening. Mocht de overheid de bank zoals elk ander bedrijf wel daadwerkelijk failliet laten gaan dan worden de spaarders die geld bij deze bank hebben staan er de dupe van. Mocht de overheid echter garant staan voor het spaargeld dan komt het grootste deel van de rekening alsnog wederom bij de belastingbetaler terecht.

Geldcreatie en rente hierover vragen levert geld op zonder dat er daadwerkelijk iets van waarde in de maatschappij wordt gecreëerd. Geld verdienen is voor sommige sectoren zo wel heel gemakkelijk.

Voor verschillende landen is dit reden genoeg geweest om de banken, zeker wat betreft hypotheken, in handen van de overheid te houden (of weer terug te brengen) zodat de winsten naar de hele gemeenschap gaan. Dit lijkt gemakkelijk te rechtvaardigen aangezien de risico`s uiteindelijk ook altijd bij de gehele gemeenschap komen te liggen als het misgaat. Als je private banken het recht op geldcreatie geeft dan gaan de winsten naar enkele individuele personen terwijl eventuele schulden altijd gesocialiseerd zullen worden. Mensen die meer willen weten over geldcreatie en verschillende mogelijke economische systemen, kunnen terecht bij de eerdere artikelen die op deze site verschenen over de toekomst van onze economie. (deel 1 & deel 2)


Tijd en aandacht

Praktisch gezien zijn er eigenlijk maar twee zaken in het leven die je als individu hebt en die je hele leven omvatten; tijd en aandacht. Tijd krijg je, aandacht geef je. Hoeveel tijd we precies te besteden hebben verschilt per persoon maar het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) kan een goed inzicht hierin geven. De gemiddelde levensverwachting in Nederland voor mannen  lag in 2010 op 78,77 jaar (28.770 dagen). Vrouwen hebben gemiddeld bijna vier jaar meer te besteden met een levensverwachting van  82,72 jaar (30.213 dagen).
In die periode je aandacht geven aan jezelf, je medemensen en het universum. Hoe we die tijd het beste zouden kunnen besteden is een vraag waar vele mensen zich al mee bezig hebben gehouden, biologisch gezien lijkt zo goed mogelijk voortbestaan in de meest brede zin van het woord een logische invulling. Op een abstracter, wellicht spiritueler, vlak lijkt het leren van levenslessen een zinvolle invulling te zijn. De twee sluiten elkaar overigens niet uit, ze sluiten eerder prachtig op elkaar aan. We leven om te leren, en we leren om beter te kunnen leven.

Dit zijn slechts twee invullingen of eerder richtingen, uiteindelijk is het aan mensen zelf om te bepalen waar ze hun tijd en aandacht aan willen besteden in het leven en zijn er net zoveel unieke paden om te bewandelen als dat er mensen zijn. Zolang iemand (nog) niet zelf een richting en/of pad heeft gekozen zijn er genoeg anderen die hier invulling in kunnen geven. Als baby ben je eerst volledig afhankelijk van je ouders en die afhankelijkheid neemt naarmate je volwassener wordt af. Maar naast ouders, eventuele broers en zussen en andere familieleden zijn er ook andere mensen die je pad voor je kunnen invullen; docenten, geliefdes, vrienden, kinderen, kerkgenootschappen, de overheid, etc. Verder groei je op in een land met een specifiek klimaat, met sociale & economische systemen, gewoontes, tradities, geloven, etc. die ook allemaal een invloed hebben. Hier is ook allemaal niets mis mee tenzij je op een gegeven moment het gevoel hebt dat je moedoet in systemen en je je aandacht en tijd besteed aan zaken waar je eigenlijk zelf helemaal niet achter staat. Het duurt soms even voor mensen het zich (willen) realiseren maar uiteindelijk zijn we voor een groot deel zelf in staat identiteit en invulling te geven aan wat we met onze tijd en aandacht doen en waar we dat in investeren.

Het is onmogelijk en onzinnig om voor anderen zaken goed of slecht te noemen, en om te dicteren wat mensen wel of niet zouden moeten doen. Zo een valse dualiteit creëert daarbij een schijnwereld en doet alsof er slechts 2 keuze`s zijn terwijl er in het echt altijd een overvloed aan keuze`s en richtingen zijn. Wel zijn er ervaringspatronen te onderscheiden, afhankelijk van waar mensen hun tijd en aandacht in steken en wat voor gevoel en resultaten ze daarvoor terug krijgen. Dit is door eenieder zelf te onderzoeken door voor jezelf bij te houden (bijv. 0p papier of spreadsheet) waar je je tijd aan spendeert gedurende de dag en door aan te geven wat je daarvoor terugkrijgt in ervaring en gevoel. Zo kun je bewust worden van wat wel en niet werkt voor jezelf en langzaam maar zeker veranderingen in het patroon gaan aanbrengen zodat je tijd meer en meer wordt besteed aan de zaken waar jezelf het meeste uithaalt.

Hier een tweetal persoonlijke observaties.
Aandacht geven aan nieuws van ver weg waar ik daarbij zelf ook nog eens 0.0 invloed op hebt leidt bij mij tot frustratie, boosheid en een soort algemene teleurstelling in de mensheid. Dat gevoel werkt daarbij enigszins verlammend en maakt me passief. Het artikel: Nieuws zonde van de tijd, wat eerder hier op visionair verscheen kwam overeen met mijn eigen ervaringen. Daartegenover ervaar ik het onderzoeken van mijn eigen stressvolle gedachten als zeer leerzaam, vaak zeer verhelderend en soms ook nog eens buitengewoon lachwekkend.

Hoeveel tijd hebben we en waar spenderen we onze tijd en aandacht aan?

Tijd en aandacht steken in zaken waar ik zelf niet geheel achter sta maar die ik toch doe uit de motivatie omdat het als het ware wordt verwacht van de omgeving, of wordt opgedrongen door de omgeving en de reclame`s geven me zelden een positief of dankbaar gevoel aan het einde. Verder raak ik er vermoeid van en heb dan de neiging om verdoving te zoeken in TV en andere zaken. Als ik daarentegen bijdraag en bouw aan zaken waar ik wel achter sta, zelf op onderzoek uitga en zelf nadenk over zaken dan krijg ik daar juist energie van. Ook geeft het me een gevoel van controle en het idee dat de wereld direct om mij heen prima te verbeteren is. Het geeft me een plezierig gevoel en ik krijg er een positief beeld van de wereld van.

Tot zover de eigen observaties, ik ben benieuwd of andere mensen ook patronen hebben gevonden die juist wel of juist niet voor ze werken. En of ze eventueel bereid zijn deze te delen hieronder in de reacties. Het is goed om te beseffen dat als we tijd en aandacht aan iets besteden dat we dat altijd gedeeltelijk vanuit onze eigen vrije wil doen en we deze patronen in bepaalde mate kunnen bijsturen als we er niet tevreden mee zijn. Hopelijk kunnen we dan aan het einde van de ongeveer 80 jaren tijd die we gekregen hebben tevreden terugkijken over waar we in het leven onze tijd en aandacht aan hebben gespendeerd.

It`s better to light a candle, then to curse the darkness.
-Confusius

Aanverwante artikelen en informatie:
-) De Happy Planet Index
-) Permacultuur in Nederland
-) Tegenlicht over Permacultuur: Groen Goud
-) Transition Towns met Rob Hopkins
-) Transitie naar een Olie Arme Toekomst
-) Tegenlicht over Power to the People
-) Tegenlicht over Cleantech, de schone toekomst 
-) Tegenlicht over Cradle to Cradle
-) 21 leefregels gebaseerd op gezond verstand
-) De 30 universele rechten van de mens
-) Goedkoop op wereldreis, drie strategieën
-) Compassievolle Communicatie
-) Het spel dat je leven met 10 jaar kan verlengen
-) Menselijke seksualiteit nader bekeken

Aanverwante filosofische artikelen:
-) In het licht van voortbestaan
-) Diversiteit, de bouwsteen van het leven
-) Het begin en einde van goed en kwaad
-) Eigen en sociale identiteit
-) Ego: het strategische zelf
-) Een revolutie in het eigen denken
-) Alan Watts over de aard van bewustzijn
-) De dood, een verkenning
-) Eindeloos Bewustzijn
-) DMT – The Spirit Molecule
-) Geloof is de oorzaak van zowel identiteit als lijden
-) Volg je hoogste passie, met integriteit en zonder verwachtingen
-) Natural Law presentatie over Life, the Universe and Everyting
-) Tijd en Aandacht

De toekomst van onze economie deel 2

Met de huidige ontwikkelingen in het economische systeem is een update op de toekomst van onze economie wellicht op zijn plaats. In het eerste deel (De toekomst van onze economie) is een uitgebreide analyse gemaakt van de weeffouten in het huidige systeem die onvermijdelijk tot de eigen ineenstorting ervan leiden. Ook is aan bod gekomen dat de waarde van geld voor ons voortbestaan niets anders is dan de functie van ruilmiddel tussen mensen die zo hun ideeën, producten, en diensten met elkaar kunnen uitruilen. Het wordt zo duidelijk dat de echte waarde van een economie zit in de mensen en de kennis en kwaliteiten die zij hebben, de grondstoffen die ze bezitten en de zinvolle producten die ze hiermee kunnen maken.

In dit artikel vooral ook weer een boel achtergrondinformatie zodat mensen voor zichzelf een idee kunnen krijgen wat er nu eigenlijk aan de hand is. Vreemd genoeg zijn namelijk geen van de documentaires uit het vorige of uit dit stuk ooit ook maar ergens in de Main Stream Media behandelt of verschenen terwijl ze op het internet miljoenen bezoekers hebben. Wellicht dat de overheid u niet wil verontrusten en wellicht dat ze zelf eigenlijk helemaal geen idee hebben waar ze mee bezig zijn. Het lijkt in ieder geval verstandig om mensen zo goed mogelijk te informeren zodat we kunnen begrijpen waarom het mis gaat. Alleen op die manier kun je namelijk wat leren.

Als eerste video anderhalf uur Willem Middelkoop, de man die al lange tijd met rationele analyse voorspellingen heeft gedaan over hoe het economisch systeem in elkaar zal zakken.  En interessant genoeg krijgt hij tot nu toe, helaas ook tegen zijn zin in, continue en veelvuldig gelijk. In deze uiteenzetting gaat hij op veel aspecten en de weeffouten van het huidige systeem in. Je begrijpt het systeem een stuk beter en we leren ook dat Nederland zelf helemaal niet zo onschuldig is aan de problemen in het systeem dan we soms denken.

Hoewel de instorting van het huidige systeem op de korte termijn niet leuk is, geeft het wellicht wel de ruimte om een veel beter en slimmer economisch systeem op te zetten. Ons economische systeem is namelijk nog een erfenis uit de tijd van koningen en keizers waar macht uiterst gecentraliseerd was in de handen van een zeer kleine elite. Van oudsher zijn eigenlijk drie groepen met elkaar versmolten geraakt. De heersers van een land (huidige politici), de beheerders van het geld van de bevolking van dat land oftewel de banken en als derde partij het leger en de industrieën hieromheen. Als een koning of keizer het onfortuinlijke en vaak domme idee in zijn hoofd kreeg om andere landen aan te vallen had deze hiervoor geld nodig. Banken hadden dit en gaven relatief graag dat geld aan de heersers omdat als de koning het niet kon terugbetalen er een hele bevolking was die mocht opdraaien voor de kosten. Immers de koning schroefde de belastingen wat omhoog en voilà. Een veel grotere zekerheid is moeilijk te krijgen voor een bank die geld wil verdienen. Oorlog zijn vaak goede zaken geweest voor banken. Dat het leger en de industrie en diensten hieromheen ook graag meegingen in dit systeem moge duidelijk zijn, immers meer werk en verdiensten voor hun.

Vreemd genoeg is dit systeem tot nu toe helaas nog grotendeels hetzelfde. Amerika en Europa voeren inmiddels al bijna tien jaar oorlog in het Midden-Oosten, de belastingbetaler betaalt de rekening en de bedrijven die wapens produceren en de oorlog verder van diensten voorzien, doen goede zaken. Cheney en zijn bedrijf Halliburton zijn hier wellicht de meest omstreden en duidelijke voorbeelden van. Maar elke onderzoeksjournalist die zich ook eens in de Europese wereld van oorlogsdienstverlening en wapenproducenten verdiept zal wellicht ook interessante connecties tussen politici en deze industrieën vinden.

Interessant genoeg lijkt  namelijk precies hetzelfde momenteel  ook in Griekenland te gebeuren. De Griekse bevolking heeft zelf een documentaire gemaakt met de titel Debtocracy, die laat zien dat het geld wat er tot nu in Griekenland is gepomp aan hulpsteun niet naar onderwijs, ziekenzorg of naar wetenschappers en ingenieurs is gegaan, allemaal strategieën om het voortbestaan van een land op de lange termijn te verbeteren,  maar dat heel veel van dit het geld direct naar Duitse en Franse wapenfabrikanten is doorgesluisd. Verder wordt het ook vrij duidelijk dat de Griekse burgers erg weinig zin hebben om nog langer het slachtoffer te zijn van dit systeem en de kans dat Griekenland het geld ooit terug wil of kan betalen is zoals inmiddels ook overal in het nieuws is, verwaarloosbaar.

Na al deze verhalen over het huidige economische systeem wat in dit soort uitwassen eerder tegen het voortbestaan van de mens als voor het voortbestaan van de mens lijkt te werken, is het nu waarschijnlijk dan ook de tijd om een beter en slimmer alternatief op te zetten. Ad Broere heeft hier een aantal interessante boeken over geschreven, zijn laatste boek draagt de titel: Ending the Global Casino. Wat verfrissend is, is dat hij het schuldigen aanwijzen voorbij is en vooral met voorstellen en concrete voorbeelden komt wat we nu zelf al kunnen doen om onze economische situatie meer zelf in handen te krijgen. In onderstaande interview met hem vele verfrissende ideeën en de oproep om als mensen zelf de verantwoordelijk in handen te nemen en vooral niet te wachten op de belanghebbers van het huidige systeem. Zij zullen de verandering niet teweeg gaan brengen omdat ze volledig ingekapseld zijn in de de box en dan is het moeilijk buiten de box te denken zelfs al zou de kunde en welwillendheid er zijn.

Om zijn voorbeeld te volgen en oplossingen aan te dragen waar mensen zelf mee aan de gang kunnen hieronder een aantal interessante initiatieven die een interessant alternatief of aanvulling kunnen zijn op het huidige systeem in moeilijkheden.

  • Als eerste is permacultuur een interessant systeem wat mensen kennis verschaft om zelf hun omgeving te ontwerpen. Hierin komen de basisbehoeften zoals, voedsel, schoon drinkwater, sanitatie, energie producerende huizen, duurzame economische systemen allemaal aan bod. Kijk op  de website van permacultuur Nederland om meer over dit ontwerpsysteem te leren. Er zijn gratis cursussen te downloaden, er is uitgebreide informatie over eetbare planten, informatie over hoe er met duurzame energie huizen kunnen worden gebouwd volledig zelfvoorzienend zijn in energie, etc. Transition Towns vormen op deze principes lokale groepen die gezamenlijk aan de slag te gaan voor een toekomst die minder afhankelijk is van olie, en meer veerkracht voor de gemeenschap probeert te realiseren op gebieden als voedsel, ecomie en het gebruik van lokale duurzame energie.
  • Als tweede voorbeeld: spullendelen is een website die mensen stimuleert spullen met elkaar te delen. Dat is beter voor het sociale contact in de buurt, de portemonnee en het milieu. Lid worden is gratis en er zijn inmiddels al duizenden spullen te leen.
  • Recentelijk is hier ook het initiatief voor een zaden en plantenbank van en voor alle Nederlanders begonnen. Het wat en waarom van dit idee staat uitgelegd in dit artikel op Visionair.
  • Strohalm doet al lange tijd onderzoek naar alternatieve en aanvullende economische systemen. Hun verschillende experimenten in binnen en buitenland, hun ideeën en software om lokale ruilkringen op te starten (LETS) zijn te vinden op hun website.
  • Het Equi project is ook een interessant experiment van een nieuwe vorm van een economisch systeem. Op de site omschrijven ze het als volgt.
    Equi-toegang betekent: gelijke en onvoorwaardelijke toegang tot het leven. Genoeg, gelijke, en onvoorwaardelijke toegang tot het leven, door een betaalmiddel te gebruiken waar iedereen evenveel toegang toe heeft en dat is gebaseerd op onze eigen aanwezigheid op aarde.
  • Als laatste is er een grote verzameling van alternatieve en aanvullende economische systemen te vinden op Wikipedia.

Meer ideeën zijn uiteraard van harte welkom. Met deze kennis en plannen kunnen we in plaats van in paniek te raken nadenken en werken aan oplossingen waarmee we zulk soort economische crashes ook op de lange termijn kunnen gaan oplossen.

Esperanto, de praktijk

Als laatste artikel over Esperanto een stuk praktijk. (Zie eerdere artikels 1, 2 en 3) Toen Zamenhof de taal lanceerde stuurde hij naar veel mensen korte teksten in het Esperanto met wat uitleg erbij zodat mensen zelf konden uitpuzzelen wat hij had geschreven. Hierdoor bleef het niet alleen bij een mooi idee maar konden mensen direct de taal in de praktijk ervaren.

www.lernu.net is een belangrijke website waar mensen in 37 verschillende talen Esperanto kunnen leren.

Hieronder een voorbeeld van één van deze korte teksten die hij meestuurde. Hij heeft de tekst met dusdanig gemaakt dat mensen kunnen zien wat de stammen zijn en wat de verschillende uitgangsvormen zijn:

Kar-a amik-o!

Mi imag-as kia-n vizaĝ-o-n vi far-os post la ricev-o de mi-a leter-o. Vi rigard-os la sub-skrib-o-n kaj ek-kri-os: ” Ĉu li perd-is la saĝ-o-n? Je kia lingv-o li skrib-is? Kio-n signif-as la foli-et-o, kiu-n li aldon-is al si-a leter-o?” Trankvil-iĝ-u, mi-a kara-a! Mia saĝ-o, kiel mi almenaÅ­ kred-as, est-as tut-e en ordo.

Een korte uitleg kun je vinden in de film Esperanto Estas, de film heeft Nederlandse ondertiteling en in deel 4A wordt over de grammatica uitgelegd (vanaf 2 min 48) en in 4B worden een aantal voorbeelzinnen gegeven (vanaf begin), zo hoor je de taal ook gelijk. Na de korte uitleg in deze films zullen de meeste mensen alle grammatica die in het voorbeeld wordt gebruikt begrijpen. Voor de mensen die er qua woorden nog niet helemaal uitkomen kan een online woordenboek uitkomst bieden en hierbij wat tips voor de woorden met dakjes erop. (vizaĝo = gezicht, ĉu = woord om een zin vragend te maken, saĝo = verstand, almenaÅ­ = tenminste)

Nog een ander voorbeeld uit de praktijk. Na 1 les Esperanto ben je reeds in staat om zinnen van het volgende formaat en complexiteit te vormen:

1. La knabo estas en la domo.
2. Pomoj kaj piroj estas fruktoj.
3. La boato estas de la infano.
4. La folioj falas de la arboj.
5. Kio estas tio?
6. Tio estas floro.
7. Li estas amiko de sinjoro Bakker.
8. La infanoj estas en la urbo.
9. La suno brilas.
10. Ni sidas en la boato kaj li sidas sur la planko.
11. Helpman estas parto de la urbo Groningen.

Ook hier zullen de meeste mensen waarschijnlijk al grotendeels begrijpen wat er staat. Probeer deze zinnen ook eens naar het Duits, Frans of Engels te vertalen, of voor de echte taalfanaten naar het Arabisch of Kantonees, en probeer jezelf te herinneren of je ook al dit soort zinnen kon maken na 1 les in die taal. (Deze zinnen komen uit een online cursus Esperanto waar je ook de uitleg en antwoorden kunt vinden mochten die nodig zijn.) Als prijs voor degenen die het succesvol weten te vertalen, de mogelijkheid tot gratis logeeradressen over de hele wereld. Zo wordt die droom van een wereldreis ook direct veel concreter!

Het actuele reisnetwerk van Esperantosprekers over de wereld met de titel: Pasporta Servo

Tot zover deze praktijkvoorbeelden van de taal. Ik ben heel benieuwd of mensen eruit komen, of de voorbeelden als moeilijk of gemakkelijk worden ervaren en of mensen een gevoel hebben gekregen van de taal. Hier is een overzicht te vinden van hoe je Esperanto kunt leren voor de mensen die nieuwsgierig zijn geworden en interesse hebben om zich verder te verdiepen in de taal.

De dood, een verkenning

De dood, wellicht het meest interessante verschijnsel wat we in het leven kennen. Door velen gevreesd, ongeliefd, vaak zeer onbegrepen en soms zelfs gezien als het ultieme kwaad.

Het is echter maar de vraag of we zonder de dood überhaupt waarde aan het leven zouden toekennen. Zonder de dood zou het leven met al haar diversiteit al snel volledig vastlopen. De dood is dan ook minstens net zo een belangrijk onderdeel van het leven als de geboorte.

Ieder mens heeft zich wel eens de “grote vragen des levens” gesteld. Wat gebeurt er met ons als we doodgaan, is daar een belangrijke van. Een gelijkwaardige vraag die veel minder gesteld wordt is waar we waren voordat we werden geboren.

In een groot gedeelte van de wereld gelooft men in reïncarnatie (Latijn: carne =”opnieuw in het vlees”). Dat denkbeeld beantwoord beide vragen. Zij kennen zelfs een soort tussenwereld met stadia van na de dood tot aan de wedergeboorte. Ook wel bardo’s genoemd.

Bij ons in het Westen hadden de overheersende religies hele andere denkbeelden. De dood werd hier vooral gebruikt als pressiemiddel om mensen te laten gehoorzamen. Als je niet leefde zoals de kerk het voorschreef liep je het risico voor eeuwig in het hellevuur te branden. Van de andere kant als je netjes deed wat de kerk wilde, of voldoende geld aan ze gaf om aflaten te kopen, ging je juist een ultiem plezierig leven na de dood tegemoet in de hemel.

Dit beeld van de hemel en de hel heeft ondanks afnemende macht van de kerk nog steeds een grote invloed op het beeld van de dood van veel mensen hier. Velen zien de dood nog steeds als iets wat gevreesd moet worden. Wat zou er echter gebeuren als we geen angst voor de dood zouden hebben?

Als er geen angst voor de dood is valt eigenlijk elke bron van angst weg omdat alle angsten hun kracht ontlenen aan de angst voor de dood. Een bevolking zonder angst voor de dood is moeilijker (met geweld) te controleren. Hoe kun je zonder angst voor de dood immers mensen nog in gehoorzaamheid dwingen?

De hemel en de hel, een idee over het leven na de dood wat lang dominant was in Europa dankzij de hier overheersende religies. Dit in groot contrast tot het idee van reïncarnatie wat in veel Oosterse religies dominant was.

Gelukkig  is de tijd dat het Westen gedomineerd werd door de kerk  afgelopen en hebben we inmiddels de beschikking over de wetenschappelijke methode. Laten we deze methode eens gebruiken om de dood en haar verschijnselen te verkennen.  En is er vanuit de wetenschap enige ondersteuning te vinden voor een denkbeeld als reïncarnatie?

Als we ons afvragen wat er eigenlijk met ons gebeurt na de dood, over wie of wat hebben we het dan eigenlijk?
Dit is een andere vraag des levens waar ook nog geen volledig antwoord op gevonden is. Maar laten we beginnen met wat we wel al weten. We hebben in ieder geval ons lichaam, laten we daarmee beginnen.

Het fysieke lichaam
Ons lichaam wordt samengesteld door het continu opnemen en inbouwen van materie. Dit doen we door te eten en te drinken en te ademen. Als we doodgaan wordt het lichaam wat we tijdens ons leven hebben opgebouwd weer afgebroken. Het wordt  hierna als bouwmateriaal gebruikt voor andere organismen.

Eigenlijk transformeert ons lichaam na ons overlijden dus in vele verschillende andere nieuwe levensvormen. Ons lichaam voedt een boom, waar een rups weer van eet. En als die rups wordt opgegeten door een vogel vliegt wat eens ons lichaam was nu in de vorm van een vogel de wereld over.

Als we aannemen dat we alleen ons lichaam zijn, dan is reïncarnatie een feit en ook wetenschappelijk en rationeel volledig te begrijpen.  Het lichaam reïncarneert  in vele verschillende nieuwe vormen van leven.

Sterker nog deze transformatie is zelfs tijdens het leven al volop waarneembaar. We bouwen continu ons lichaam op en gebruiken materialen om cellen te vervangen. Ook nemen we in het leven continu afscheid van onderdelen van ons lichaam. Denk hierbij aan ontlasting, afgeknipte nagels, haar, etc.

Zo bekeken zijn onze lichamen continu in een soort stroming of flux waarbij we continu materie uitruilen met andere organismen die zo ook hun eigen lichamen onderhouden. Vanuit dit standpunt bekeken is er dus continu leven, zowel voor de geboorte van ons lichaam, tijdens ons lichamelijke leven, en na het overlijden van ons lichaam. Ons lichaam is slechts tijdelijk een onderdeel van deze continue flux tussen levende organismen.

Ter illustratie van dit denkbeeld  is The Fountain is een film die de dood vanuit verschillende hoeken belicht.  Onder andere vanuit de Maya mythologie waarbij de dood als een creatief proces voor het scheppen van nieuw leven wordt gezien.

Het bouwplan / de informatiedrager van ons lichaam, ons DNA
Naast de materie waaruit ons lichaam bestaat bevat ons lichaam nog een andere belangrijke component; de informatie van het bouwplan van ons lichaam. Dit bouwplan is vastgelegd in het DNA.

DNA kan worden gezien als informatiedrager, het bouwplan van het fysieke lichaam.

Deze informatie van het lichamelijke bouwplan kan voor de helft worden doorgegeven aan een volgende generatie door onszelf voort te planten. Ook zien we ons eigen lichaam hierdoor in een ander licht.

Als we terugkijken waar ons eigen lichaam vandaan komt zien we dat dit een gift is van vele generaties voorouders. We hebben ons lichaam te danken aan alle levende wezens voor ons die vanaf het begin van het leven continu hun bouwplan (gedeeltelijk) hebben doorgegeven. Continue aangepast aan de omstandigheden en over vele generaties getest is daar het unieke bouwplan van ons lichaam uit voortgekomen.

Enige dankbaarheid lijkt hier op zijn plaats ongeacht wat we zelf van ons lichaam vinden. Interessant aan DNA is dat de informatie en complexiteit van het bouwplan van een lichaam continu kan doorontwikkelen over generaties.

De bouwmaterialen van het lichaam zelf worden continu gerecycled maar de informatie van het bouwplan blijft als het succesvol genoeg is om voort te bestaan behouden en wordt doorgegeven. Als het leven daadwerkelijk uit 1 punt is ontstaan dan zouden we kunnen zeggen dat alle biodiversiteit die we kennen een grote waaier is met hetzelfde beginpunt.

In een bepaalde zin zou je voorplanting dus als een vorm van reïncarnatie kunnen zien. Met de informatie van het bouwplan wat je doorgeeft kan er weer een heel uniek nieuw lichaam worden samengesteld. Ook in deze definitie is reïncarnatie wetenschappelijk te bewijzen en rationeel goed te begrijpen.

Tot zover het lichaam. Als we geloven dat we alleen ons lichaam zijn kunnen we met de hierboven gebruikte definities reïncarnatie zien als een duidelijk beredeneerbaar en wetenschappelijk te bewijzen fenomeen. Maar sommige mensen geloven dat we meer zijn dan allen ons lichaam, laten we daarom proberen wat verder te kijken dan ons fysieke lichaam.

De Ouroboros visualiseert het idee dat het leven inplaats van rechtlijning met een begin en een einde, een cyclus is die zichzelf continu vernieuwd.

Gedachten en Ideëen
Ik denk dus ik ben. Op de vraag wie of wat wij precies zijn, zijn er mensen die geloven dat we ons denken en onze ideeën zijn. Als we dat even aannemen dan volgt de volgende vraag. Wat gebeurt er met onze gedachten en onze ideeën als we sterven?

Ideeën  en gedachtes kunnen tijdens het leven worden doorgegeven. En zelfs na het leven is dat nog mogelijk als je je ideeën bijvoorbeeld op kleitabletten, papier of video hebt gezet. Als mensen je ideeën interessant genoeg vinden nemen ze deze over en zou je kunnen zeggen dat je ideeën reïncarneren in die mensen. Als die mensen hetzelfde idee vervolgens ook weer communiceren kunnen ze zo nog verder worden verspreid.

Ideeën kunnen in het verstand van andere mensen reïncarneren.

Eigenlijk lijkt de kringloop van ideeën een heleboel op de kringloop van de materie in ons lichaam. We nemen de hele tijd ideeën over uit onze omgeving en geven ook weer ideeën door aan anderen. Ook hier zit dus een soort continue stroom in met verbinding tot andere wezens.

Ook lijken ideeën gedeeltelijk op ons DNA.  Ook op ideeën vindt een selectie plaats, daarnaast kunnen ze worden versmolten om zo een complexer of beter nieuw idee te vormen. Er lijkt dus ook bijna een soort evolutie in te zitten.

Samenvattend kan men zeggen dat een gedeelte van onze ideeën tijdens en wellicht ook na ons leven zal reïncarneren in anderen. Een ander gedeelte zal wellicht ophouden te bestaan op het moment dat wij niet langer in staat zijn ze naar anderen te communiceren.

De ziel
Sommige mensen geloven dat we meer zijn dan ons lichaam en onze gedachten en ideeën, zij geloven in een soort zelfstandige kern die hier los van staat, ook wel bekend als onze ziel. Wikipedia geeft de volgende definitie: “De ziel is in de meest gebruikte betekenis de niet-materiële, spirituele component van de mens. In een andere (esoterische) opvatting is het de drager, de uitdrukking of het voertuig van het ego of de (eeuwige) geest.”

Ook lijkt de traditionele definitie van reïncarnatie zich vooral met de ziel bezig te houden. Het is hierbij de vraag of onze ziel opnieuw geboren zal worden in een nieuw lichaam. Het is per definitie moeilijk deze vraag op te lossen met de wetenschappelijke methode omdat de wetenschap zich juist met materiële dingen bezighoudt omdat die objectief meetbaar zijn.

Als een ziel per definitie non-materieel van aard is en wetenschap per definitie alleen maar iets kan zeggen over materiële zaken, lijkt het erop dat het moeilijk wordt de ziel ooit met wetenschap aan te tonen.

De definitie van de ziel is juist dat ze niet materieel van aard is. Daarbij is wetenschap een methode van kennisvergaring waarbij communicatie tussen mensen nodig is om gegevens en experimenten te kunnen verifiëren. Zelfs al zou er iets los kunnen staan van een lichaam, het zal toch een lichaam nodig hebben om dat te kunnen communiceren naar andere mensen. Dit zijn twee zaken die het onderzoek hierin sterk beperken of wellicht zelfs buiten het vlak van de wetenschap plaatsen.

Toch is er wel degelijk wetenschappelijk onderzoek gedaan naar een kern/ziel/bewustzijn dat onafhankelijk van het lichaam kan bestaan. Dit is namelijk precies wat het boek: “Honderd jaar onderzoek toont aan, de dood is niet het einde” geschreven door Ian Currie (ISBN 9032501194) heeft gedaan. De methode van onderzoek en de resultaten zijn zeer  interessant. Hij heeft vooral systematisch observaties van mensen verzameld die te maken hebben met verschijnselen rond de dood. Het gaat hier onder andere over zaken als sterfbedvisioenen, bijna dood ervaringen (BDE), herinneringen van kinderen en volwassenen aan vorige levens, etc.

Ook wordt er momenteel nog  veel wetenschappelijk  onderzoek rond dit soort verschijnselen gedaan. Pim van Lommel is hier een goed voorbeeld van, hij is een Nederlandse arts die veel te maken heeft met mensen die succesvol gereanimeerd zijn na een (zware) hartaanval, hij legt deze mensen vragenlijsten voor over of zij bijna dood ervaringen (BDE) hebben ervaren en verzamelt zo waardevolle gegevens over hoe vaak dit verschijnsel voorkomt en wat voor aspecten een BDE allemaal kan hebben, en bij wie welke verschijnselen wel en niet voorkomen.

Hierover publiceerde hij een uitgebreid artikel in o.a. het vooraanstaande wetenschappelijke blad the Lancet. Ook schreef hij een boek over dit onderzoek met de titel: “Eindeloos bewustzijn” (ISBN:9789025957780). Hierin concludeert hij:
Een ‘bijna-dood ervaring’ is een authentieke ervaring die niet is te herleiden tot fantasie, psychose of zuurstoftekort. Het verandert mensen blijvend. Volgens Van Lommel is de heersende, materialistische visie van artsen, filosofen en psychologen op de relatie tussen hersenen en bewustzijn te beperkt om het verschijnsel te kunnen duiden. Er zijn goede redenen om aan te nemen dat ons bewustzijn niet altijd samenvalt met het functioneren van onze hersenen: het kan ook los van ons lichaam ervaren worden.

Dit soort publicaties laten ons met een nieuwe blik tegen zaken zoals de dood en de oorsprong & aard van ons bewustzijn aankijken. De wetenschap levert nog zeker geen duidelijke antwoorden,  maar ze maakt wel heel duidelijk dat er nog een hele wereld openstaat om meer onderzoek in te gaan doen. Wie zich met een open vizier en een nuchter en gezond verstand inleest in de beschikbare literatuur gebaseerd op wetenschappelijke experimenten staat in ieder geval in voor een interessante en leerzame reis.

Een visuele weergave van het idee van reïncarnatie en de continue transformatie van leven van de ene vorm in de andere.

Wat doet ons beeld over de dood met hoe we in het leven staan?
Wat voor consequenties heeft ons beeld over de dood voor ons huidige leven? Stel dat we erachter komen dat we daadwerkelijk een ziel hebben die losstaat van het wel of niet hebben van een bruikbaar levend lichaam. Kortom we kunnen weten, inplaats van “geloven of denken”, dat we eerder hebben geleefd en ook na dit leven mogelijk terugkomen. Zou dit onze levensinstelling veranderen?

En zo ja, op wat voor manier zou het ons leven beïnvloeden? Worden we luier omdat het altijd later nog in een ander leven kan?  Of gaan we ons leven juist met minder angst en met meer verantwoordelijkheid tegemoet, omdat hoe we de aarde nu achterlaten van invloed zal zijn op ons volgende leven?

En wat doet het met ons wereldbeeld? Als we geloven dat we  alleen ons lichaam zijn is voortbestaan wellicht het meest logische wereldbeeld. Echter als onze ziel “onsterfelijk” is valt dat idee eigenlijk weg.

Als reïncarnatie van de ziel bestaat lijkt het leren van levenslessen een betere verklaring voor het feit dat we hier op aarde zijn. Als we toch meerdere keren op aarde kunnen terugkomen, zouden we dan kunnen zeggen dat we als het ware met zijn allen op dezelfde “Earthschool” zitten waarbij we elkaar helpen bij het leren van onze lessen?

“Life is the school,
Love is the lesson.”

-Unknown

“The fear of death is a mere smokescreen for the fear of love”
– Byron Katie (citaat uit Losing the Moon)

Het leven als een plek om lessen te leren om zo verder te groeien spreekt mijzelf in ieder geval aan. Maar goed ik ben me er zeer bewust van dat het niet meer is dan een interessant en comfortabel denkbeeld. Realistisch gezien is het zo dat een wetenschappelijke basis voor het bestaan van de ziel en voor reïncarnatie momenteel niet is aan te tonen.

Dat betekent echter niet dat mensen hun geloven of ideeën hierover dienen op te geven. Eerder roept het op om deze ideeën zo goed mogelijk te onderwerpen aan een grondig onderzoek en te zien wat er dan van overblijft. Het is uit het wetenschappelijke werk wat tot nu toe is gedaan duidelijk dat er systematische patronen in de verschijnselen rondom de dood te vinden zijn. Het is de uitdaging om met wetenschappelijke experimenten hier een verklaring voor te vinden.

Voor de mensen die zichzelf afvragen of je eerdere levens kunt herinneren kan de volgende oefening waarin je zelfregressie kunt doen wellicht uitkomst bieden. Ook dit kan interessante observaties opleveren die als vele mensen ze hebben er patronen in ontdekt kunnen worden waar de wetenschap mee aan de gang kan.

Conclusie
reincarnationSamenvattend is het bijna paradoxaal om te zien dat juist de mensen die geloven dat ze niet meer dan een lichaam zijn, het meest zeker kunnen zijn van “reïncarnatie”. Al zou transformatie van het lichaam in andere levensvormen wellicht een betere term zijn. Daarnaast vereist het succesvolle voortplanting om het bouwplan van het lichaam te laten reïncarneren. Ook mensen die geloven dat we onze ideeën zijn hebben weinig reden om te vrezen voor de dood aangezien ook ideeën continue “reïncarneren” in anderen.

Voor de mensen die echter geloven dat er “meer is tussen hemel en aarde” is er in de wetenschap nog geen bewijsmateriaal voor dit geloof. Wel is de wetenschap druk bezig met onderzoek rond zaken als de dood en bewustzijn en is er voor iedereen met interesse hierin een schat aan informatie te vinden. Ter afsluiting twee voorbeelden hiervan, BBC docu – “The day I died” en “Through The Wormhole – Life after Death“.

Aanverwante artikelen:
-) Website – www.pimvanlommel.nl
-) Website – Retourtje Hiernamaals
-) Films over Bijna Dood Ervaringen op Youtube
-) Het Tibetaanse boek van de doden
-) Eindeloos Bewustzijn
-) DMT – The Spirit Molecule

-) In het licht van voortbestaan
-) Diversiteit, de bouwsteen van het leven
-) Het begin en einde van goed en kwaad
-) Ego: het strategische zelf
-) Eigen en sociale identiteit